Gtilentm muliebre
uterum
ncfydijjècutjjè,
ydecmi aut ca
frinì uteri hi-
6 6 4 . V E S ^ A ' L Ì J , V E C O R ? O R I S
prtegnantibus mulieribus per uenas in ceruicem uteri pertinétes, menftruas I
purgationes plerunq; fieri, maximè quum uulgo confirmari fciretri, iiirgini- I
bus ex uenis ceruicem fob hymene,quahfcuq; is tandem efièt, adeuntibus,eas I
purgationes duce quumq; in nuper diet! Aphonimi commentano apud Ga- ■
fenum legerem, utero gerentium fanguinem, qui ipfisinterdum inftarluna- I
ris purgationis defluit,nò ex uteri uenis,fed ceruicis,promanare.Quia tarnen I
mulieres uteri procidentia laborantes,ex ore fundi uteri fanguinem hunc ex- I
cernere,indubitatü eft,idq; non femel ipfe prüfen tis difputationis gratia uidi, 1
ac quia ad genituram fundi uteri fubftantiam extenuari, ipfiusq; uenas reclu- I
di necefiùm eft : nuncnò ambigo, ex fundi uenis,non uerò ceruicis, méftruas I
purgationes fanis alioqum prouenire, etiamfi id irctione nondum deprehen I
derim. Quod auté de uirginibus adfertur, exignorata hymenis euenit fabri- J
ca: quem quum pleriq; neutiquä peruium arbitrarentur,& nelcio quem c e r - 1
uicis laterum mutuum connexum, ipfom effe putarent, necefiùm quoq; elle I
finxerunt, fanguinem menftruum ex uenis humiliùsquam hymen confiifit, I
in ceruice uteri dedufbis purgari. Grauidis autem, quibus forte fanguis pro-1
fluit,Galenus eum non per fundi uenas manare putauit, quod illarum ora fe- ■
cundinae continuentur. Verùm hasc (uri in foetus inuolucrorum hiftoria di-
ftu n fùmus apertiùs) toti fundi finui nonefì cötinua,multa;q; uena; in ilium I
pertinent,quibus ìpfa non cönnafcitur. adeo,ut grauidis per fundi uenas fan-1
guiné defluere,non fit impofsibile,uteri quoq; tum craßitie,quae in non prs- I
gitanti urn purgatione aliquoties me haerere ambigereq; coegit, nihil prorfus I
obftante. Neq;etiam utero gerétibus tanta oris fundi uteri eft commilsio,utM
eius occafione,illis fanguinem ex uenis uteri ceruicem intertexentibus defer-1
ri,contendendum fit,quum multi id orificium nonnunqua fernen tum quo-1
que admittere aftruant. Quanquam interim fanguinem per ceruicis uteriue ■
nàsquibulùis tandem mulieribus emanare interdum pofle, collecfu prom- ■
ptifsimfifit-uel ex lànguinis ènaribus, & ano,&faucibus,& uentriculoedam ■
lubinde defluxu: quodq; uterum quibufdam mulieribus & uirginibus, annis ■
aliquot mira fufcae craflieq; aqua; copia turgidü fuiflè, iam feftione no femel H
deprehendimus : quibus alioquin menftruus fanguis fiepius, etfi non ordina-■
tis omnino uicibus, certisq; interuallis, eiufdemq; perpetuò quantitatis,pro-H
fluxit,non aliunde fanè,quàm ex uenis uteri ceruicem limplicatibus.Quid ue- ■
rò interim de hymene Galenus céfèrit, ignoro, quum illius nullibi,quod lcia, ■
meminerit : forfè quòd in illis animalibus, è quibus uteri hiftoria ipfipotilsi-H
mùm traditur,hymenem non reperit.Haudquaquam enim mihi perluadereB
pofiùm,Galenumuelfèmelfàltemhumanum uteruminipexifle : at uaca-jp
n um ,& dein1 caninum,inter fe uarios,& miris modis à muliebri utero difcre S,,,
pantes. V t uerò diicriméid ftudiofis conftet, ipfiq; Galeni placita promptiùs fit .
affequantur, & ine non immeritò ab illis in humani corporis hiftoria pafsim
declinare expendät,obi ter illos quoq; uteros defcribam. Vacca; igitur,capra, |^ j
ouis &bubala;,aliquotq; cornutorum,qu£efecui, animalium uterus, fuacer- m S
uice à pudendo ad facri ofsis ufq;” fedem pertingit, cui infima lumborum co- |M
arftatur uertebra: hicq; primùm uteri fundus"incipit,qui dein in lumborum
regionem expanfus, externa fuperficie teretis corporis anteriùs &poftenus
comprefsi fpeciem“ longo interuallo refert, & deinp parte fùperiori in duos ■
mucrones diducitur,arietiscornuummodoinlatusincuruatos,perindeacii
medium digitum & indicem fafeia quapiam mutuò alligatos, fimulq; circun 1 jjj
datos ipeftares, q ui ante unguium radicem à fe inuicem dirimerentur, oc in a
mucronem I
L 1 % E R X J g g
mucronem finguIiceiTarent, inftar arietiscornu conuolfoum. imo potius
hicconfinge duo anetis cornualongamhabere bafim,ac uelutilongEmS
reftum corpus, aliquidque hac in parte cum hirci autcapreoli cormbuuf
cun qu ere& s,«an cifcic o m m u n e : * d e in b a f e s h a s , f e u o k n g a c o ™ £
ternislatenbuscommitte,falciamqueillisadeam u ique c 'om uumfe^ emobducito,
quam latera abfcedunt,&m mucrone coarftantur.Huiufmodi nam-
fiue c°rnua inuicem (uti de duobus diximus digitis) commiflà,tota fede qua
fimulfafcia obducerentur, fefeque mutuò contingerent, fundi uteri portio-
nemimagine exprimèrent,quam inftar teretis corporis effe dixi.-quod ob
comprefiionem anterrûs &poftenùs ipfi per longftudmem inditam quodammodolatumexiftit.&
abfcedentesdeinàfeinuicemcornuumpartes fu
perions fundrfedis formam referrent, quais in duos mucrone* àfe in u Sm
diduâos ceffat. Externa fundi fuperficies, membraneorum corporum fibi
- mutuo antumaccumbentium modo,prorfus laeuis & lubrica e l :& f u i a
»f's teribus,tota ìpfius logitudine,perinde ac ceruix quoq;,'membranis connalùi-
3P^qU p uterum pentonæo committunt, uafàq; ilium petentia còtinent Ipfi
autem fundi apices,qua inuicem dirimuntur,internis fuis latenbus etiam læ-
uesfunqneq; ulhs connafeunturpartibus : externa autem ipforum latera iahi
j diftis membranis cotinuantur. Interna fundi fuperficies,penitus figura difto
mmaricriscomuumcamsfedibusreijiôdeqcIuasqiitacaLatesollmeqquæ ■ ad unum fundi onfiau,m uteri ceruicem pertinens,coeunt,illudó; onfiemm
l ' S T T j n ° n loJnSam in tenm cauitatem ante orifi-
^ cium id oftendentes. adeo, u t duos om n ino finus huic fon d o tribuere oporteat:
quifanenonlaeues font,&plani:uerùmfubflauis,ijsq; plurimis tuberculis
ita ornantur ac fi plana; ahcui„multas pifas ¿x dimidio ferè W
; preflas, & m cæra hærentes fpeftaremus : aut pennde ac fi ea tubercula illis
uenarum exortibus emmentpsque conferenda forent, quæ in ano protuberantes,
fanguinem nonnunquamprofondunt. Tubercula hæc in u t e r o oui
( non^pridem concepir,fefeaperiunt,&fmus efformant,qualesin cera con-
lurgerentjfi qms dimidiatas pifas ipfi pafsim imprefsifTet, eosòue illis fimiles
.£onltituifiet,quos in polypodu &loliorum cernimus promufeidibus & ace-
tabula quoq; uocamus. Si quando his animalibus unicus tantum foetus in ute
ro cotinetur, una tantum uteripars feu cauitas dilatarne & diducitur : quum
i.n autem gemellos conceperunt ambæ partes increfcunt,fingulæô; unum f c -
fc ia i um cotment. Fundi huius fubftantia,1 duabus extruitur tunicis : una quidem
fe ' inten°rb*£ ueluti propria : altera autem, quæ àperitonæi membranis ute-
| Ì runiH c°fiJgantibus,& uafa uterum accedentia deferentibus, interiori tuni-
1 C? Q°<tueitur. Cæterùm quia totus fondus inftar ueficæ non eft rotundus
fc» confiât cauitate,interior tunica duarumloco recengw.
fi mgulisq; digiüscornibusque,'quibusfondumutericonftarediximus
fe,una tnbmtur,non tantum“ ubifundipartesàfeinuicemabfcedunt,&inmu i. ’ i cronem exacuuntur : uerùm tota fila etiam“ fede, qua fecundùm longitudi-
m nem tanquamfafeia quapiamipfàs fimulcontinerifcripfimus. Quandoqui-
W ? °em uè™ extenortumea, per eam longnudinem mterfondi partes non inp
tercedit,fedantenusduntaxat&pofteriûs,&fecundùmlateraipfisobnafci- uqextenor hæc tunica, tanquam una fimplexque habetur: quanquam ta-
en ingujis uteri apicibus, cornuum arietismodo obliquatis,abinuicemq;
awcedentibus, peritonæum priuatim circundetur. Inter has uteri tumeas,
m m quum
«