Colóti interim utramq; tenuioré gracilioremq; quam rèftu obtinet: Sc quan- j
tö colonrefto magis conterminò eft,tato quoq; ipfius tunica: crafsjores, me- I
liùsq; enutritæ còlpiciuntur.Interna utnufq; ìnteiiini tunica tranfuerfis dun- I
taxat circularibusq; fibris,ijfdemq; frequétifeimis abundat: externa uerò in co I
lo inteftino tranfuerfes quide nancifettur, fed Se reftàs quoq; qùamplunmas I
obtinet,non quidem fecundùm uniuerfam inteftini fuperficié protenfas, fed j
inferiùsdùtaxat &fuperiùs,ubi colon" depreffum efl'e diximus.Secundùm e- « ,|
nim eas coli imprefsiones reftç fibra; proteñduntur,& coli tunicasibidë funt
L ìi.i Je r f i rpbuftifsimæ,admodumq; fpiffas:& ut Galenüs de pluribusanimalibus innue I
bát,colonfortibusligamentis utrinq;fingulis inibiconftringitur,fecundùm 1
longîtudinemdefùperad inferna porréftis: quod mehercme &hominiaf- I
fcripiiiïèt, niii illius inteftina canurn inteftinis eiufmodi ligamentorumfpe- I
eie carentibus, refpondere putâffet. Porrò exterior inteftini refti tunica per I
totum inteftini ambitumreftis fîbris admodum frequentibuspafiimabun- 1
dat,àdeô uthæc plures reftas quàm orbiculares fortiatur. Cæterum tertia «iïy
craflorum inteftinorum tunica, quemadmodum Se tertia gracilium tunica, Jj#
à'mefenterio ipfisuaiàporrigente pendei, quanquam coliinteftini pars,uen- H
triculi fundo attenfà,priuatim in hominibus ab1’ inferiore membrana omen- f d¡»<
ti tertiam afeifeat tunica, quòd hæc coli fedes eius membranæ beneficio ita
dorfo affirmetur,atq; reliqua inteftina mefenterij interuentu doriò colligari ■
a l i o - refti nouimus.Coliitidem ¿¿refti inteftinorùuena?¿¿arterie,quaspaucioreshçc fl
M"“ ‘ "',¡1 ft11®111 interina gracilia adipifcuntur,àportæ& magnæ arteriæ ramispen- fl
dent. Colo quidem inteftino toto progreffii,qui à dextro ilio ad finiftrum fe- fl
rè renem pertinet,arteriæ uenæq;,non fecus quàm ieiuno & ilio, implantan- fl
tur,ex alto fcilicet furfiim ièriatim confcendentes. at parti ipfius inferiori à fl
fìniftro renead reftum ufqueinteftinum duftæ, Seipfi pariter refto,uenæar f l
tenæquepennde ac’ duodeno ' porriguntur.' Vna enim infignis uena àpor-
tçramis in mefenterium excurrentibus enata, Se arteria etiam ab ‘ illaprina- h|ìd
pium ducens, quæ ab arteria magna ad mefenterium fub uaforum leiajj B
naliumexortu depromitur, fecundùm diftam coli partem & reftum inte- 4,i
ftinum mefenterio fuffultæ, reftà protenduntur, ac in progrediti fùrculos fe- #
riatim unoque ordine inteftinis offerunt. Verùm de inteftinorum uenis ac ar irà j
ni™, terijs in mefenterij deferiptione rurfus pertraftabitur.Neruos autem crafsio- 9
ra hæc inteftina cum gracilibus communes habent,& utraq; lento uifcidoque ■
^tiefs inteßi humore intus oblinuntur.Exteriori autem coli inteftini fuperficiei,quà id re- f l
meoimm. pr0ximUm eft,¿¿ipfi quoque re fto , pingues quidam appendices magno fl
ntSi iutefiini numero paßim fiibinde ac peculiariteradnafcütur. Dein reftum inteftinum ■
mufiuL “ mufeulos uoluntariæ fæcium excretionipræfeftos libi priuatim uendicat: iiW
quos quum in fecundo libro firn perfequutus, non eftneceflè hìc quoquere-
rnteßimmm cenfere. Sed admirabilis potius Natura; induftria nunc confideranda uemt, c,t.
quæ inteftina primùm potifsimumq;extruxit,uthorumbeneficioquicquid fl
in cibo uétriculi opera elaborato effet fucculenti,ad iecurfanguinis ofneinam ■
duceretur: deinut fæces,& quæ íuftui inepta eífent,debité excemerentur. ■
præterquam quòd inteftina coquendialterandiq; ui modica etiam prodeiie ■
credimus,ut à uentriculo fcilicet prius confefta,abfolutius paulùm in ipfo pet fl
inteftina duftu emutarentur.Atque adhos fané feopos Natura refpiciés, inte-1
ftina artificioíifsimé fabrefecit. quod enim præcipuè neq; gratia eduftiônis I
excrementorum, ñeque concoftionis, fed ut id quod in cremoré uerfum el, ■
per uenas aííúmptú in iecur totum deferatur,inteftina ad eum quem diximu**
modum,«
itiódufn, fabricata fine, colleftu eftpromptißimum. Primo quidem, quòd in
nullo animali conftruftus fit uentriculus illis organis cótiguus,quibus egeren
do idem expurgatur. quamuis non impofiibile effet, uentriculü ad anum ufq;
extendi. Deinde,quòd plurimisanimalibus inteftina in multos frequentesq;
gyros Se anfraftus inuoluuntur.Poftremò, quòd conftet uentriculum cibum
non antea demittere, quàm probè ilium confecerit. Ventriculum igitur fedi
non effe con tiguum, aut illi refto feltemmeatu duf tuue iunftum, liquidò
commonftrat,aliud concoftionis efeulentorum,aliud uerò redditionis dige-
flionisq;,organum fieri oportuiflè. Quippefi idem omnino exifteret,metuen s
dum effet, nefrequenteruenæcrudumihconcoftumq;aflùmerétcibum:qui
poftmodum à iecore malè cófeftus,homini inutilis noxiusq; foret; Sed Se red *
ditionis inftrumentum, quod non reftà à Uentriculo ad anum extenditur at
quamplurimis orbibus Se anfraftibusfpirisq;(ne oeyushominisnutrimen-
tumnonexuftum elabatur ) inuolutù uifitur, nuncdiftaconfirmat.Sienim.
\ , alius uenter uétriculo fuccederet,effetq; ille redditionis,ficut hic cócoftionis
p promptuarium,nequaquam exiguo tempore, plurimum alimenti per uenas
: frequentes in iecur fufciperetur. Nunc autem per innumeras uenarum fo bol
i les, ex uarijs illis copiofisq; inteftinorù anfraftibus, quicquid fucculenti à uen-;
;. tricùlo confeftum eft,in iecur promptè tranflùmitur. Abàs uerò fi raris uena
e rum orifieijs parum cibi in cremorem uerfi,continuò inciderei, tarda Se diuturna
fuccederet digeftio:quum neceilariumfit,ora uaforum elaboratum fuc
cum tangere. Si uerò alter magnus uéter priori fiibtenderetur, cibiis omnino
; modicam eius uentris fedem tangeret,fòlam nimirum earn cuiproximus atti
guusq; fuis parietib.effet.a tq; ita precipua cibi portio,quaritacunq; fcilicet effet
inprofurìdo, feu mèdio eius uentris fpacio,uenarum apprehenfionés fiiftusq;
li effogeret. Sed nuc demum trafitus anguftia cibum in exiguas cóminuens par-
jì ticulas, cogit,ut is propemodum totùs tangat in teftinorù tunicam, ad quam
uenæ lins ofeulis conniuent. Etfi enim quid in tranfitu primi anfraftus, uafe-
; rum ora effugerit, per fecundum quidem tangit: Seti hûcpræterlabatur,tum
I omnino per tertium,aut quartum, uel alium eorum anfraftuum qui frequeft
tes numerofiq; fubfequun tur,ut tandem nullus effiigiat,aut lateat,aut excidat
P cibus ad nutritionem utilis, quando lege Naturç & morbo liberum corpus di
I penfatur. Inteftinorum itaq; anfraftus, ut quicquid fucculenti humidiquè in
confefto à uentriculo cremore effet,uniuerfum diftribuatur,comparati funt.
Etidpræcipuètenuiuminteftinorum munus eft. Graffe enim,& fiipfa quoq;
I adliiccorum diffributionemconducant, priuatim tarnen in hoc conférant,
; ne continuò,fed per longa interualla egeramus. Hæc enim tanqua uenter ali-
j. quisficcisexcrementis,utiueficaurinæ,fubijciuntur,excrementaque itainil-
I bscolliguntur, ut repentèuniuerfefimul educiqueant: fic tarnen, u t& h in c
I aliquis nomini ufiis accedat. quippe fi gracilium inteftinorum fuftum ali-
f quid præterfugerit, quumlongiori moraexerementain craßis inteftinis reiideant,
ipforum uafe id exugunt. Q uod autem commemoratis iam ufibus, tmeiïktrum
tfsi inteftinorum conftruftione fiiprà feripfi, omnia competant, óbitér ""P'diiem
U. quoque nunc fubneftam. Hæc itaque ad uentriculum ftatim, à qüo cibum „ „
accipiant, opportunè locanturf Duodenü dein, etiamfi id fuiffet Utile,innul-
i«ii, los tarnen anfraftus ducitur,quòd fub uentriculo,quà fertur,nullam omnino
W fuacuam fedem obtineat,in qua aptè in gyros flefti qüeat : pfæterqüam quòd
'li ïP0rt* eda uena? a iecoris cauo prodeunti Cedere Oportüerit.” leiünü Uerò &
“ urn media uentris fedë iuftifiimè occupât, quòd inibi mefenterij - cétro fint
proxima,