AD CAPVT VII. pag. 59. J
ß z . / PETRIFICATIS TESTACEIS,
E
SPECIATIM VNIVALVIBVS.
X quo belemnitæ ad Lithozoorum exuvias reduâi fue-
J runt, quibus determinata infidet figura conico - cylindrica,
atque cavitas ad hofpitandum alveolum idonea, petrificatis
univalvibus regularibus merito accenferi polTunt, præ-
mittendo nimirum formam eredam faftigiatam fpirali fub-
rotundæ. Commentationes de hoc foifili egregias in lucem
veritatis protulerunt, Viri mea laude maiores, M ic h . Rein-
HOLD R o s in v s, B a l t h a s a r E r h a r t v s , & 1 a c . T h e o d . K le in iv s,
ut plane nihil fuperfit, quam affirmatio phænomenorum ab
Oculatiffimis Orydographis addudorum. Etenim concordant
obfervationes noftræ cum Rofinianis (1) quod belemnitæ
quidem maiores cum minoribus confociati effodiantur,
minimi tamen feparatim in lapidibus coacervati deprehen-
dantur, ceu liquet ex Tab. IX. Fig. I. Servat autem iuveni-
iis hæc belemnitarum conditio perpetuum charaderem conic
o - cylindricum cum non obfcuris cavernulis ab aliquot con-
chyliorum fragmentis apertiffime dilccrnendis.
Incunabula & rudimenta quadam belemnitarum fparfim
exhibet Fig. 2. Columnula dua a rtic id a ta a & b entrochi inftar
iundæ ipeciem alveolorum præbere videntur.
Quamvis igitur explorata fatis habeatur per gradus conftans,
& organica belemnitarum ftrudura : firmum tamen
ad probandum fuppetit argumentum cognationis cum genere
teftaceorum animalium, quod grandioribus fæpenu-
mero adnafcantur oftreæ, aliaque conchylia 8c marinorum
vermium tubuli. In exemplum proponitur Fig. g. Oftraci-
te s imbricatus, iiipcrficie externa belemnitæ ampio latoque
dctruncato adhærens.
Fig. 4 . Idem Oftracites interna, qua patct, facie, &, more
Oftrearum folemni parafitico, parva eiusmodi onuftus ;
cum bafi pervia belemnitæ lateraliter quodammodo corro-
fa implicatur tubulus vermicularis.
Fig. 5. Belemnites media magnitudinis , vermiculo
marino circumfiifus.
Colorem quod concernit, e fufco nigricantem gerunt belemnitæ
in agris rnontofis Heimburgenfibus obvii, & ftriarum
fcleniticarum luce refulgent.
Cur
CO Animadverf. de Belemnitis,; p. 9.
Cur autem belemnitæ nativi ex abyiïb maris vix ac ne
vix quidem ad litora deferantur, uti plerisque conchyiiis ad
navigandura proclivioribus folemne eft, gravitas eorum fpe-
cifica &; alveoli conditio bafin conicam explens, fempcrque
fundum petens probabilité!'arguit.
Qui vertice fupereminet omnes maximus,’& celfampro-
ram olim inter æquora condidit, eft Nautilites Tab. X. Fig.
1. delineatus & prope pagum Peunding repertus. Erit igU
tur extruda moles opere magnifico -Archithalailì per dia-
metrum determinanda pede geometrico & unciis duabus.
Teftam eius naturalem rudi cortice obtedam non folum
manifeftant ftriæ ac lineæ æqualiter decurrentes, verum etiam
color caftaneus, & ubi definunt, tegumen lævigatum
denudatur. Prora diduda, puppis recurva turbincque re-
foluta,&umbilicus, centrum /pirarum profundius, quicquid
de charadere nautili externo dici pòteft,afFatim aperiunt.
Nautilus mnbilicatus media magnitudinis fequitur Fig. 2.
Ad partem anteriorem patuìampsosmxct Nautilites parvus
fatali aquarum illuvie eo intruíüs & diverforium nadus.
F.g. 3 .4 .5 . N au tilita umbilicatimmores¡ ut plurimum
tefta naturali circumveftiti. .
Polythalamiam effe Cochlidem marinam, quæ Nautilus
audit, communi Philofophorum affeníü comprobâtur. Ñau-
tilos medio dilfedos contemplari licet apud « ld ro v a n d vm ;
joNSTONVM, B on an n vm , RvMPHivM & G v a ltie r vm . Aclmira-
bilis Nautilita jiruBiira ftatim innotefcit Tab. XI. Fig. i. remoto
nimirum duplici tegumine, íuperficies externa cofti-
formis cellularum internarum aditus referat. Nautilitem
duplo maior em petrificatum cum præfenti comparandum illuminate
protulit M a r t . L is t e r v s in Appendice ad Hiftor.
Couchyl. Lib. IV. num. 1048.
Fig. 2. explicar alterum latus N a u tilita , ad umbilicum j¿s~
que depolitum, ut concamerationes, quæ vigefimum ex'ce-
dunt numerum, plane ac dilucide attendi queant. Verfus
proram tres circuii difponuntur, dúo anteriores quidem fatis
ampli, pofterior vero magis coardatus, per quos cauda
viventis adhuc animalis traníiit. Inftar omnium de opere
nautilorum egregio confuli meretur Excell. D. B rey n iv s
in Differt. Phyf. de Polythalamiis, cuius commentationes
magni omnino faciendæ funt.
Fragmentum N a u tilita , quoad inteftinam concamerationem
verfus centrum duplici helicum ferie inftrudum exprimit
Fig. 3.
E E ma