^ c s o
enarrat Epiftola citata. Alium/«ore»! ftriatum, fed multo craffioribus, albis
ac pellucidis partibus, firmiori nexu conftantem deprehendi; cujus perinde
ac prioris generandi aut concrefcendi modum , nulla ratione phyfica me
omnino affequi poffe fateor.
Circa Caput V . plura occurrunt , partim emendanda partim addenda.
Sic Aétitæ fpeciebus inferi debet prægrandis quidam, ovatæ figuræ, cujus dimidium
faltem attulit aliquando rufticus e Palatinatu fuperiori. Pondere ad
fefqui libram accedit Lapis valde dums, nec tamen limam fuftinet, ex pallido
flavefcit; craffities parietum maxima fefcuncialis eft; confimilis amplitudo
cavitatis, fed profunditas duplo major; Nucletim includit terreum aVokia-
tem , Tnpolinæfimillimum.-
Pag. i8. Poft expofîtionem pluriura Belemnitæ differentiarum, declara-
turus fententiam meam, d e g en e re , ad quod ifte lapis, ratione originis, per-
tineat, dubitavi quidem ftatuere cum iis, qui eonchyliorum familiæ belemni-
tas adfcribunt: Veruntamen ab ilio tempore, aliis atque aliis phaenomenis,
accurate perpenfis, induftus funi, ut in easdem tranfireni partes. Nimirum
conftans ilia in fingulis, non admodum mutilatis belemnitæ individuis, organica
difpofitio, præfertim quoad cavitatem in bafi, & hujus pet alveolum ex-
p le tio , inluper hæc etiam diverfa amplitudo, a minima ad maximam , clare
teftantur analogiam cum indubitatis animalium ejusdem generis fpeciebus.
Acceàunt fiphunculi, oras alveolorum trajicientis, veftigia, &. lamellarum fi-
bi incuinbentium, & faftigiatum corpus componentium proportio, fitnilitu-
dinem cellularum in Nautilis & quibusdam Cornubus Ammonis præ fe ferens.
Sed hæc & alia, quæ idem comprobant, argumenta fcite propcrfuit Clariif.
atque Experientiff. D . Balthaf. E rh a r t v s , Memmingenf. Phyficus, in perquam
erudita de Belemnitis S u ev ic is Dilfertatione ; quacum conferre juvabit
beati M. R. Rosim Animadverfiones -poñhumas de Belemnitis fe) A lv e o lis.
N on parum v e to ad opinionem iftam corroborandam facere v id e tu r ,
quod lapides invenerim in agris rnontofis, totos quafi ex innumeris minimis
belemnitis conflatos, nifi quod aliorum eonchyliorum fpecies & fragmenta
parcius interfperfa fint. Ifti autem, quos modo dixi, Belemnitæ minimi plerique
in extremitatibus fuis manifeftam oftendunt ca v ita tem , fæpe fatis profundara
, comparente nihilominus ubivis conica earundem configuratione,
Ta ceo , quoüesgrandioribuí præfertim Belemnitæ fragmeiitis adhærentes de-
prehenclantur oftreæ, aliave conchylia, & marinorum vermium tubuli, in teftimonium
cognationis cum genere teftaceorum animaihm (b).
Prae cæteris autem, quæ afferri poffent, Belemnitæ dijferentiis, non poffum
, quin commemorem amplijjima quædam fpecimina, illis certe in Ory-
Stographia laudatis fuperiora, utpote fe x uncias per ambitum Colligentia:
Sed taro talia conjunftam habent eximiam longitudinem, quæ frequentior eft
minoribus & gracilioribus : hujusmodi unum habeo quinque uncias longum,
nec tamen integrum, in lapide cruftofo variis repleto conchyiiis. *
Pag. 19. In A lv e o li recenfione n otavi, euiii apud nos haud folitarium,
fed inter fe concretos plures in figuram conicam reperir!. Obtulerunt autem
fe poftea nonnulli etiam/o/fianV, aut gemini, operculum convexum repræ-
fentantes. ^ Sunt mihi tales perampli, unciam quippe diametro excedentes ;
& unus quidem eft »ifre pyritofm, eleganter politus, præfente etiam//?/;«»-
culi veftigio luculento. A ft omnino frequentiores occurrunt concreti feu
compofni, grandiores quoque; cujusmodi fane elegantem exprimir Fig. 2.
Tab. V II. E x minoribus autem multis atque variis, poft editam OryUogra-
phiam obfervatis, eos duntaxat annotate p la c e t, qui plerumque lapidi câca-
rio-tophaceo immerfi, diftinSam habent cruftam albicantem, revera teftaceam,
alveolo coëxtenfam, fed tenuem, & a Belemnitarum fubftantia, forma
ftriata
( h ) C o n f . M o n um . R e r. P e tr if. P r x c ip , pa g . i6 . T a b . IX .
^ C S 7 ) ^
ftriata & craffitie penitus abludentem, cum interim evidentiffiinos includant
a lv eo li conos ; quales quidem nudos faltem, & crufta laudata deftitutos exhibet
fírytiogr. Tab. I. Fig. 9. lo . 1 1 . Cæterum A lv e o lo s , tali crufta f iv e
tefta inftruttoi, nondum haftenus ab ullo autore (quantum recordor) defcrip-
tos , v ix auderem pro peculiari fpecie venditare, nifi aliquam multis confimi-
libus colleftis fpeciminibus convincerer. Unius veto & akarius accuratam
delineationem, in Tabulis, ad hæc Supplemnnta fpeftantibus prætermiflam, ex-
hibebit plenior Phyfiotamei noftri hiftoria.
Pag. 20. &fequ. Eundem fe re , quem modo circa Belemnitem & A lveolum
agnovi, errorem quoque commifi circa Aftroitem & Entrochum lapides
; quandoquidem & ipfos animalis ejfe profapiæ, exploratum hodie fatis
habetur. Sunt enim nihil aliud, quam fragmenta S articuli ftellarum ma-
rinarum, in mukos ramos atque cirros abeuntium ; quarum exemplar nota-
bilius, nomine Capitis Meditfæ appellatur. Aftum agerem, fi ad illuftran-
dam iftorum lapidum naturalem hiftoriam commentari quicquam vellem; pofteaquam
VirClariffmius & longiori vita digniffimus A iich . Reinhold. R o s in v s ,
in fuo de Lithozois ae Litbophytis Predromo, eandem materiam adeo copiole
ac diferte pertraftavit, ut v ix ullum Caput Lübograpbiæ, a quoquara autor
e , majori ftudio dilucidatum effe exiftimem. Cæterum poft divulgatam
OryHographiam, plura & elegantiora naftus fum Aftroitarum exempla, eodem
quo priora loco deprehenfa , quæ cernere licet in Tab. V II. Fig. 3. 4.
5.6. Eniroc/ionon veto fpecimina fiftunt eiusdeni Tabulæ Fig.y. 8-9. Inveni
etiam Afterias fecundum longitudinem violenter compreffas , manifefto
indicio luollioris olim fubftantiæ, quæ irruenti ac prementi forte ponderi
quodammodo cedere potuit.
Quera vero Oryäogr. pag. 21. indigitavi & Tab. I, Fig. 15. 16. ibidemde-
piftum äeäi lapillum, t.inquam Entrocho cognatum, neutiquam talem, fed
Fungi minimi Corallini fpeciem e ffe , didici ex collatione inventorum dein-
cepsplurium, qui in Hiftoria Phyfiotamei coraparebunt ( c ) : cum interim
certum fit , quod de convenientia iftius lapilli cum Porpite Luidii afferui.
. De Dendrite , pag. 22. perpauca fakem notavi, quibus longe plura poffent
addi, fiquidem ex innumeris varietacibus in lapide fijfili Eichftettenfi ê ÿ
Solenbofienji occurrentibus, præcipuas tantum exponere vellem. A ft brevi-
tati ftudens, fummatim fakem commemoro differentias i ) ratione co lo r is ,
qui flavus eft in aliis, fufcus aut niger in aliis ; & hi quidem fere funt fre-
Qucunotcs D endritæ; 2 ) ratione jfenr«»«»;, aut teneriores, aut crafliores lado-
resve arbujcularum, jru ticum , fyfvuJarum imagines raras, aut denfas, in infinitum
diverfas referunt. Inter'dum alia lapidibus indufa corpora, P ifc e s ,
Cornua Ammonis &c. ambiunt ac velut exornant, tam flavi quam nigri coloris
ramuli, fepe etiam permifti. Habeo nonnullos ejus generis lapides, qui
pulcherrimo fpeftaculo ínfulas repræfentant, tenerrimis quafi frutetis, monti-
cu lis , finubus circumfcriptas; Ec unum quidem ejusmodi, variæ inagnitudi-
nis ínfulas copiofe ac inordinate, diverfis intervallis referentem, jocofo titulo
, Archipelagitem, Tignavi. Alium poffideo, qui ftagnum, feu pifcinam ar-
bufculis ac fruticibus circumjeptam, ]ucuuà\Timc exprimir : T a c e o , qui |72-
ifur as minutili as amoenarum regionum, paffim arboribus, fruticibus, ericetis
confitas exhibent, imminentibus fupra nubium fimulacris ( J ) . Duo autem
inprimis circa hofce Dendritas animadvertere convenir, quod nempe paucif-
fimorum figuræ altius in lapidem penetrent, fed tantum fuperlitæ quafi fine;
deinde, quod arbufculæ utplurimum, in quacunque cum naturalibus analogia ,
non habeanc v e r am proporti onem , fed truncos, five caudices anguftiores
offendane ipfis ramis, fæpe etiam extremis: unde ftatim colligitur, quod non
fint indolis vere vegetabilis, fed imitamenta fakem & lufm naturæ. E t
P quam-
( c ) I .e . [lag. 4 . T a b . II. F i g . y . g . (Y ) 1. c. p a g . i , 2. T a b . I.
:.iil
S«,|
Í . , '
H ' '
W"
. , 'l' '■
i'l
* ■
I P ' -
m4'i • i 4
Y
lï
à