finiftrorfum movent, manifefte confpiciuntur. Qui oculos quodam-
modo mtra trahunt, & velut in contemplantibus diligenterque aliquid
intuentibus" fixos immotofque tenerit, non radicem nervorum optico-
rum ambiunt, fed à fuperiore parte offis regionis oculorum orti in lon-
gum extenduntur. Eft & aliud in Charcharia oculis obfervatione di-
gniffimum, Nervorum opticorum loco qui in hominibus cæterifque a-
nimantibus infunt, fubftantia eft Cartilaginea, dura, omnifque mollitu-
dinisexpers. Tunica cornea parte anteriore pofterioreque dura eft,
parte etiam anteriore exquifitimme perpolita. Cæterum in oculis con-
lpiciuntur humores omnes, tunicæque, longe manifeftius quam in bu-
bulis, maxime quæ humorem cryftallinum involvit, telis aranearum
tenuior maximeque peliucida. Ventriculum habet vaftiflimum, gulam-
que ampliffimam. Hepate eft adipato, in duos maximos lobos di-
vifo.
Vfus in Medicina.
Vfus in cibis.
Locus.
Glojfopetr<e.
quid funt»
Nomen &
Etymon»
Dentes hujus pifcis argento includunt aurifices, ferpentis dentes nuncupates
, & adverfus venena conferre aiunt. Eos muliercul* è collo
puerorum fufpendunt, quoniam dentitionem juvare vulgo creduntur,
puerorumque arcere pavores. Ex iifdem dentifricia parari optima
Rondeletius tradit, eorumque afperitate dealbari dentes, ficcitate con-
fervari & firmari, nequis finquit) ä c*co quopiam effedtu id prodire
putet: Apparet a. eum h*c accepifle ä Pliriio , utoftendit Aldrovandus,
quem adi. Eandem facultatem tum Canis galei, tum Galei glauci den-
tibus tribuit.
Carne'( inquit Rondeletius ) eft Candida, neque ferini faporis, & ob
id multorum Galeorum carni pr*ferenda, haudque ideo rejicienda,
quod hominum cadaveribus vefcitur. Galems è contra earn damnat
ut pr*duram & excrementitiam. Jo. Caius apud Gefnerum carnem a-
deo infulfam ei attribuit, ut ne conditura quidem gratiam jejunis & e-
gentibus ftomachis dare poffit ullam.
Turn in mari mediterraneo turn in Oceano abunde reperitur ,• eftque
voraciffimus fimul & ferociffimus; carnis humane pr* c*teris avidif-
fimus.
In infula Melita Lamiarum dentes, lapidibus annumerari foliti &
Glojfopetra diófci, magno numero è terra quotidie effodiuntur. Hos
vulgus linguas ferpentum vocat non dentes; & contra om nis generis
venena valere exiftimat. Sanüum fcilicet Paulum, vipera a manu ex-
cufla, precibus ä Deo impetrafle, aiunt, ut omnes totius inful* ferpen-
tes in lapides mutarentur, eorumque partes vim alexipharmacam ob-
tinerent.
Lamiam fuifle non cetacei generis pifcem qui Jonam prophetam vo-
raverit verifimillimum puto, 1. Quoniam cetaceis. anguftiór eft gula
quam ut integrum hominem deglutire poflint. Hujufmodi enim bellus,
utut vaft*, gul* meatus habent anguftos Sc yix lemipedem patentes
( ut fibi compertum refert Scaliger) Nempé ( inquit Bochartus ) quot-
quot animalia pulmone fpirant iis gul* meatüs coarótari neceffe eft,
quomodo cpllum in follibus, ut ex his anguftiis fpiritus. per fauces majori
nifu erumpat. 2. Quoniam in mari Meditrranep, in quod proje-
dtus fuit Jonas cete rarius inveniantur, fi pro bellui.s illis marinis; vivi-
pafis inaximis vox accipiatur. 3. Quoniam Pifcem ilium in cujus os
Herculem infiliiffe, & in cujus ventricufö tridui fpa’tio h*fifle veteresfa-
bulantur, Canem charchariam fuifle narrant. 'Tpr^m'pa %r *07i 'yiüsoif
Tp/TOv©'1 Ku®v- Lycophron. Carcharias diótus eft hic pifcis ob dentes
ferratos. Rondeletius Lamiam ä Cané carcharia noii diftinguit: Bello-
nius diftinguit in hoe potiffimum, quod Lamia ös in anteriore capitis
parte tribuit; carchari* vero roftrum in mueronem exporrecftüm. C*-
terum Lamiam Grammatici id eft k gula deducunt. ;‘ Ufur-
■ patur auterh & Gr*cis 8c Latinis id vocabulum pro voracitate.
Tiburo
Tiburo feu fiburonus, quern Rondeletius ex genere vitulorufii ifiarino-
fum effe putat, Gefnerus Gladium aut Gladio cognatum fufpicatur, non
alius eft pifcis quam Canis carcharias, ut docet Marggravius, cui optime
cognitus fuit : nam Lamiam efle affirmât quern Lufitani Tiberaon vel Tu-
heraon appellant. Rondeletius autem & Gefnerus omnino excufandij
cum hiftoriæ Indicée autor, quern fecutus eft Rondeletius, multa huic ani-
mali falfa affingat : v. g. quod fæpius è mari in continentem egredituf
magna obviorum animalium pernicie: quod dormiens ftertit in litori-
bus s quod fæminæ mammae lunt plures, quod que vivos parit, & ladte
nutrit. Quod fi in continentem egreditur, cur nullos ei pedes attribuit
fi Gefnerus autem Petrum Martyrem} cum Tiburonum in i<ftu dentis
hominem medium fecare feribat, nomine dentis gladium intellexiflè
exiftimat : adeoque Gladium pifcem pro Tiburono habuifle. Nos Vero
Tiburonum turn Petri Martyris, turn Indie* illius hiftoriæ autoris Lamiam
fuifle minime dubitamus, quamvis multa ei falfa attribuant, ab
rudioribus, qui iis qu* in peregrinationibus fuisviderunt por-
tentofa quædam affîngere amant decepti > cum plurim* not* qu* in
iftis deferiptionibus conrinentur, Lamice conveniant.
Præterea Tburonem non alium effe pifcem quam Lamiatn} Francifci
etiam Hernandi deferiptio abunde convincit. Confule Hiftoriæ nat.
PNieremberg. lib. 12. cap. 20.
Canis Carchana caput fingulari tra<ftatu Myologia fpecimini addito
deferipfit N.Stenonius , quern adeat lector; vafa cutis funt obfervatione
digniffima, funt enim fontes uneftuofi humoris pifeium fuperficiem
oblinentis, qui humor æque neceflarius eft ad pifeium in aqua motuni
faciliorem reddendum, ac neceflarium eft naves mare fulcaturas axun-
gia & pinguibus aliis obducere.
C A P . II.
Galeus glaucus Rondeletii isr aliorum. Gefner. de aquatilibus
fag. 718. Aldrov. de Pifcibusfag. 394. The Blew-Shark.
Pifcis eft longus, canis Galei vulgaris, feu Canofa Salviani figura. Color
in dorfo pulchre c*ruleus faturatior, unde ill! cognomen j in ventre
argenteus. Cutis minus fcabra eft quam in quovis hujus generis
quem vidimus alio. Roftrum longum, acutum , compreflum, non tarnen
in extremo pellucidum, quemadmodum Canofa, multis foraminu-
lis tarn fupra quam infra pun<ftatum. Nares long*, foraminibus ad roftrum
tranfverfis. Foraminum oculorum figura elliptica , irides tarnen
exatfte cirqulares s verum pupill* lenticulares, ad foramina oculorum
tranfverf*. Ab inferiore oculi medietate, membranani&itans oritur,
qu* furfum adduci eo ufque poteft, ut totum oculum contegat. Nulla
pone oculos foramina, quo ä Canofa aliifque Cartilagineis longis dif-
fert. Os ejufdem figur* qu* reliquorum congenerum. Quinque par
riter ut in reliquis foramina branchiarum, eodem etiam fitu, nir
mirum ad anteriores angulos primi pinnarum paris. Dentes in ma-
xillis rari, ut in pifee admodum juvene, uno tantum ordine, Rändele-,
tius duosdentium ordines ei attribuit: & forte infenioribus plures adhuc
funt, grandes tarnen, lati, &, quod pr*cipue notabile eft, ad margines
ferrati, Gloflopetrarum in modum, non tarnen omnes.' Et Gloflopetra
quidem dida corpora & terra effoffa, pro lapidibus habita, nihil aliud
efle quam hujufmodi dentes in lapideam fubftantiam indurates certif-
G fimum
fiburo quh
pifcis fitm
Figura*
Color»
Cutis.
'Roftrtwt.
Nates.
Oculi.
Ös.
Brauchte»
Dentes»