Prseter hos autem a nobis:obfcryatos, proculdubio in rerum natura, alii multi
flint, quos aliis indagandos relinquimus.
Ad P. 11. pro ventriculis Pifcium conful. D. Grew 8c D. Collins Anatom,
com pa rat.
De natura Pifcium eSchwenckfeld.
Pifcis minus nutriunt quam pedeftria animâlia, fanguinem enim gignunt
tenuiorem, unde non affiuedter nutriunt, 8c celerius difcutitur* I
Et tarnen ob faporem apud Apitios dr gulones. & olim & etiam nunc dierum
maxima in pretio dr honore funt, palm antique turn Quadrupedibus turn Avibus pra-
* Lib; 9. cap. ripiunt, unde Afiwias Celer,referènte c Plinio e confularibus Claudio principe mul-
17- lum unum mercatus efl oclo millions nummum.
Omnes natura funt frigidi & hum id i, etfi alii quam alii plus 8c minus;
pro ratione fciL natura Sc. confuetudine elementi ex quo ortum habent 8c vi-
£tum q u æ r u n t8c ob eorum frigiditatem 8c vifcofitatem difficilius conco-
quuntur. Sanguinem quoque frigidum générant 8c phlegmaticum, unde
multi iidemque graves oriuntur morbi : Nervös enim moliiunt 8c ad para-
lyfim præparant. Stomacho frigidiori 8c humidiori nocent ; ut contra, bili-
ofo 8c. calidiori valde conducunt.
Ego ut Pifces aqueum dr frigidum fuccum gen er are facile ajfentior, it a diffi-
cidter concoqtii minime concedo : Ipfe enim fentio, dr alii plerique, quos confit-
luiy fe Jentire fat ent ur pofi efum Pifcium citius efurire dr cibos appetere quam pofi
ejum carnium , quod argumento efi , Pifces non tantum cituis defcendere quum
carnes fed etiam probe concoqvi, indicia..
Caro præftantiffim?. boni fiicci 8c guftu fuavis, iis qui in mari fincero visitant
, qui inter fixa & fcopulos 'degunt, fkxatiles inde d iS i , alimento
non vario utuntur, nec loca mutant, nec fluviatilibus aquis gaudent.
Hi carnem obtinent molliflimum, friabilem, concoSu facilem, probi fiicci;
finguinem gignunt medium, humeSant modice, corpus reSe 8c alunt 8c
augent, neque excrementofi funt, neque flatus gignunt : otiofis, imbecilli-
bus, ægrotis filutares.
Peflimam habent carnem, mucofim, excrementitiam, 8c mali fiicci qui in
aquis ftagnantibus, iimofis 8c fordid is degunt.
Pifces cum impleri incipiunt à coitu boni omnes funt, fed procedente
tempore alii præftant, alii non.
Ego Pifces oviparos fpinofos non omnino coire crediderim , fed ovis a fa -
mina editù marem fupervenientem lac fuum feu fperma afpergere quo foecun-
dàntur. Pifces autem ovis dr fpermate prägnantes bonitate praß:are dr pin-
guiores Japidiorefque ejfe pofi partum vacuis ovifque dr femine exhaußis experi-
4 entia tafiatur.
Pifctculi recens nati facile in ventricuio corrumpuntur.
Partes caudæ proximo funt fiiaves 8c meli'ufcule nutriunt, ut quae fiii
motione exercitentur magis. Quae ad ventrem pertinent pinguedinis plus
habent, ac proinde Stomacho innatant 8c per alvum Faciiius redduntur :
Dorfum, carnem c'uriorem. Caput minus praebet alimenti, 8c quod non facile
digeritur.
Pifcium praparatio è Schwenckfeld. •
Pifces vel confcrvantur vel praeparantur.
Confèrvantur muria conditi feu filfämentö macerati, ut Haleces, Lucii,
Anguillæ, Salmones, aliique.
Exiccati .8c durati, Aere frigidiflimo, Pafferes, Afclli : Fumo omnis generis,
Salmones, Truttæ, Cyprini, Lucio-percse, JBramae.
Hi
Hi omnes concoSu difficiles 8c infuaves. Ego Harengos aliofque Pifces fumo
induratos in cibis probo, modo parce fumant ur & falubres exiflimo , ob falem
volai Hem quern continent a fumo acceptum.
Nonnunquam afli feu elixi aromatibus refperfi aceto immerguntur, ut
Lanipetræ, Sturiones.
■ Preparationis duo potiflimuiji funt genera; Unum correSionis, cum Pifcium
yitium corrigitur, veluti cum faliuntur, ut craffus humor falis vi ex-
tenuetux, 8c generando fanguini accommodatior fiat : vel cum decoquuntur
Apio, Cqpis, Porro, Cerefolio 8c aliis additis ad crafli humoris attenuati-
onem, qu;a præparatione roeliores redduntur omnes Pifces qui craffum glu-
tinofumque fuccum gignunt. .
Akerum, quo fsepius utimur,. voluptatis potius quam valetudinis ratid-
nem habentes, cum condimentis ea permifcemus quæ ad gulam irritandam
titiljand umq.ue: palatum faciunt. . 9
Goeofum enim opera ita varie mifcentur ac temperantur ex aromatis,
herbis.obibmifque omnis generis, ut genuinum faporem odoremque nullo
modo retînea'nt. . Nam quæ fàlfà nitrofa funt frequenti dulcis aquse inter
coquendum mutatione, Mellis vel Sacchari permiftione fiunt dulciflima.
Contra iis quæ infipida funt tantam Salis copiam infpergunt, ut fapidif
fima reddantur. Quæ acrimonia nulla linguam pungunt, palatumque irritant
Cepa, Porro, aromatibus, omphacio,- vino, aceto ita condiunt, ut acria
acidave fint.
Pifces aqua 3c file elixi, purgati 8c fruftatim incifi aquæ ferventi
cui fil injeâas immittuntur, ,8c ufque ad humoris confiimptionem in lebete
cupreo coquuntur, tandem cum aceto vel Rhaphano ruftico aut aliis condi-
mentis menfis inferuntiu*. Ventricuio humidiori conducunt.
Pifces afli, 'ayd&Mfct i^vet b/jA vel fimpliciter, vel infarâi, file refperfi cra-
ticula affantur 3c butyro illinuntur. Nutriunt magis, nec tamen facile permeant.
Pifces frixi, Tmvvd, in lebete cum butyro friguntur. Guftu fiiaves,
fed ftomaçho minus grati, facileque concoquuntur, minus nutriunt 3c ventricuio
innatant.
Pifces jurulenti minus nutriunt 8c citius permeant.
E. gr. Lucii variis modis apparantur à Coquis. Vel enim integçi torren-
tur fupra carbones ignitos, butyro illiti. Vel infarciuntur mixtura è pane
candido, ovis, carne propria, Saccharo, Petrofclino, Majorana, Rofmarino,
butyro ; additis Pjpere, Zingib. Macis, Caryophyllis, file, 3c deinde affaii-
tur, aç menfis inferuntur fimpliciter, aut liquamine aromatico perfufi. Vel
divifb ventre fccundum longitudinen, in craticula, fiippofitis carbonibus ig-
nitis, torrentur, 8c brodio ex aceto, butyro 8c multo pipere ac Zingibere
perfunduntur.
Elixantur pluribus modis. ‘
I. Ex aqua cum file elixantur, qui fi prius aceto vini calidiufculo im-
buri. fuerint, pulcherrimum colorem acquirunt. Cum Aceto vini offcruntur.
#II. Elixantur 3c cum jure albo ex aqua, butyro 8c radicibus Petrofclini
præparantur. Alii addunt tantillum aceti cum mica panis candidi pro fa-
pore. Hæc præparatio ægris accommoda.
III. Ex vino coquuntur additis Limonibus, mica panis candidi, aromatibus,
Zingib. Cinnam. Pipere, Croco, Saccharo condiuntur.
IV. Alii liquamini ex Cepis copiofis, multo pipere, Croco, Zingib. im-
mergunt 3c menfis inferunt, more Polonorum.
C 2 Haç