verfam ilia convertitur, ergatæ atque funis ancorariæ opera & labore
magno ; qua code ni modo excorticata reliquum fceleton à navibus ad
littus protrahitur, ubi linguam ad olei ufum, & adulas corneas excidunt,
tandemque Cadaver ne foetor oblit operariis, in mare reduâum abjicitur.
De Duce Balana muftela, vel alio quopiam fabulofo pifce, ut & de
oculorum valvis, hodie nulla à quoquam fit mentio. Haâenus Schon-
feldius.
Pondeletium notare videtur, cam fcribat quoldam Bahmam carne
vefci uegare. At piicis de quo illud fertur non eft Balana ilia de qua
agit Schonfeldius , fiquidèm hæc fiftula donatur, ille non item.
Varii Catalogi Balanarum extant apud [criptores, qui illarum ingen-
tem numerum faciunt ; led cum multæ ex his fidtitiæ aut admodum
dubiæ fint, ne lector in errorem trahatur, ilias filentio præteribimus ;
T. Bartbolinus lent. 4. Obs. 24. enumerat 22. genera balanarum, mari
feptentrionaU captarum, è Manufcripta Hiltoria pifcium IJlandia quam
vir curioius ex IJlandia ad Wormium tranfmiferat cum fingulorum le fini
b us 5 fed cavendum eft ne [petits multiplicentut fine neceflitate.
C A P . V I.
Orca Rondeletiij isf Bellonii.
OUça [ inquit Rondeletius ) ex belluarum marinarum eft généré, cui
nomen pofitum eft à vafis olearii five vinarii fimilitudine, quod
rotunda eft& uniformi fpecie &c. qualis eft hujus belluæ figura : nam
toto corpore eft valde crallb & rotundô, extremis non valde prominen-
tibus & tenuioribus. Eft igitur Orca roftro & fiftula, pinnis & cauda del-
phino fimilis, corpore vigefies ( quater aut ! juin qui es BeUonius in libre
GaUico ) craffiore, potiffimum circa ventrem. Dentes habet valde latos
in acutum definentes, ferratos.
Dentibus Balænam perfequitur, quam cum mordet veluti mugitum
Tauri à canibus comprehend cogit edere. Quam ob caufam nautee qui
pifeatus caufa in novum orbem navigant, barbaros rogant, vel fi Iiceat
împerant, ne Orcas lædant aut venentur : quoniam Orcarum opera Ba-
lænas, phocas aliafque belluas capiunt. Orca enim truculentis dentibus
belluas alias impetentes, maris gurgites cogunt relinquere & ad
litus confugere, quas illic fagittis telifque aliis interficiunt. BeUonius Or-
cam reliqua quæ ad 110s perveniunt cetacea praeter Balænam facile ex-
cidere feribit : ut alteram { qu:c minor erat} 80b. librarum pondus, alteram
vero plus mille libras excedere aliquando viderit : majorem pedes
amplius quam 18. longam, craffam autem per medium decem &
amplius : alteram vero 12. tantum pedes longam, craffam autem pedes*
fex. Ambæ( inquit) Delphino acTurfioni ita fimiles erant, ut non fo-
lum Marfuini nomen fibi vulgo vendicent, led & pro Marfione vulgo
exponantur. Orca cute quafi corio integitur, admodum glabra ac poli-
tiffime, ad dorfum livente, ad ventrem albicantes Tinnas habet utrin-
que unam, pufillas quidem fi cum corporis magnitudine conferantur ;
quemadmodum octilos etiam parvos : tertiam gerit aliam in dorfo ere-
dtariam, Delphini ac Turfionis more ; caudam lunatamac multumla-
tam, ut mediam ulnam diftenta excédât. K?ftr0 eftfimo, furfumre-
pando; cujus labri inférions tanta eft craffitudo, ut à fuperiore fejun-
gatur dum pifeis pronus eft, idque quadragint| truculentis dentibus ar-
mavit natura : quorum anteriores obtufi & graciles, pofteriores acuti
& craffi lunt. Cætera Delphino fimilis eft Sec. Quæ prætérea ex vete-
ribus & Neotericis congerit Gefnerus apud ipfum vide.
CAP.
C A P . V U .
Phyfeter Rondeletii, Gefn. p. 851. A Whirle-Pool.
AB effecluGræci nominisfemtf vocatur, qaaUflator, quodnimbo-
lam quandam alluviem aquarum efflando emittat, ut plerunque
etiam alveos. navigantium déprimât. Bellua eft admirandai mignitu-
dinis ex Balænarum genere : ore maximo: dentibus acutis, ferratis,
quemadmodum Orr«, Linqrua intus magna & carnola. Fifiulamlonge
ampliorem habet quam reliquæ belluæ : quam ob caufam multo plus
aquæ rejicit & efflat, unde illi nomen Phyjeteris. Ab Orca differt, quod
multo longior fit & dorfi pinna careat. Pinguedine milita abundat.
veluti Balæna & reliquæ belluæ. Quæ præterea ex véteribus JJondele-
tius & Gefnerus de Phyfetere adducunt videfis apud iplbs. Ego, ut verum
fatear, huic delcriptioni Bondeletiana non multum fido.
Gefnerus Phyfalum Oppiani non aliam effe, putat Belluam quam Phyfe-
terem, cum & nomen ejufque origo [ »f«' p>w] conveniant, & res ipla.
Idem Preflin, corrupte prifiin lcriptana, eandem velprorfus cognatam
Phyfeteri belluam effe turn à nomine tum ab ipforum animalium natura
petitis verifimilibus argumentis afferit : de quibus Autorem confide.
Rondeletius Priftin pifeem cetaceum ab hoc diverfum facit, eiquead-
feribit roftrum Serra pifeis quem ex genere cartilagineorum effe ;infe-
rius demonllrabimus : unde apparet eum hallucinatum effe, & ex conjectura
eifiâo corpori cetaceo roftrum Serra appinxiffe.
Bellumus Priftin facit quem Galli vulgo Calderonum nominant, quod
anteriorem capitis partem fundo cacabi perfimilem obtinet. Balænam
( inquit ). omnino refert nifi quod corpore eft magis tereti neque ita ob-
longo; neque tarn vafta corporis mole; nullafque habeat prætenturas;
Verum BeUonius circa prætenturas leu antennas in Balænæ deferiptione
nonleviter errat, ut eum confulenti, ejulque delcriptionem cum noftra
conferenti patebit.
CA P . VII I.
Cete Clufio Exoc. lib. 6. Defcriptum Pot-Walfifch Batavis
maris accolis diSlum.
ANnoà-Chrifti nativitate 1 j-cjg. in litus occiduum Hollandia tem-
peftatibus ejeéta fuit hæc bellua, è regione Berchei vici, quondam,
ut fertur, 10. aut 12. tuguriofum inter Scevelinpqam & Catwicum mariti-
mum, c-um tanta tempeftate & maris commotione, ut quiifthicade-
rant in fiïgam le coüjicerent, & fele abderent inter colles illos areno-
fos mari objeétos. Sedata tempeftate, decern plus minus horis adhuc
fpirans fuit confpeéla, & mortua iftic jacuit 7. aut 8. dies, ut ad earn
confpiciendam è vicinis urbibus & locis ingens hominum multitudo
conflueret, partim pedeftri itinere, partim equis, rhedis aut curru vedba.
Ejus porro longitudo 72. aut 73. pedum fuit: craffitudinis ambitum
nonnulli dicunt 31. pedum fuiffe , alii vero longe majorem faciunt: ex-
F atfta