bam. Cor autem, quod ad figuram attinet, plerifque pifcibus triquetrum
eft. Suprema ejus pars, inquit Rondeletius, i_ artena; immun in-
telligit ] alba Ö dura eft, qua verruca non abfurde comparari mihi videtur,
[ redtius mfundibulo inverfo, aut cono cujus bafis cordi infiftit. ] Si feces,
interiore parteparvulis fibris velut lineis dijHnclam videas, Arteria;
initium hujufmodi eft in omnibus quos diffecui pifcibus non cetaceis.
Structural ratio mihi non conftat, alii eam inveftigent.
Renes & Rondeletius aliique hiftoriae pifcium fcriptores pifces prater cetäceos
vefua unna- omnes, fquamofos, lteves, cartilagineos renibus 8c vefica urinaria carere
i'u. affirmant. Verum aärof.'« eos erroris convincit. Nos enim in plurimis
& diverfi generis pifcibus, Lucio v. g. Vranofcopo, Mola, Galeo reliquif-
que cartilagineis veficam uruiariain 8c renes obfervavimus, adeo ut pu-
temus pauciffimos pifces iis partibus carere, tantum abeft ut omnes
careant. Obfervavit D. Needham Lib. de Eormato foetu cap. 6. pifcibus
quibus vefica natatoria gemina ejl, renes multo majores ejfe quam
reliquü; interßitium nempe inter duos veftcte lobos implent, unde pofiea
defcendentes manifeftis ureteribus in veficam urinariam exonerantur, qua in
fundo abdominis inteßino relto incumbit.
'Anus Pifcium omnium commune eft ore podicem minorem habere. Qua enim
ajfumuntur vel mole, vel duritie fuperant ea qua egeruntur, qua fiemper
vel liquida, vel in tenues partes comminuta junt. Rondel, lib. 3. cap. 18.
Spina; pifcibus peculiares funt, lieque in alio animantium genere
reperiuntur, qua; carni ad ejus ftabilitatem affixa; funt, plurefque in iis
qui in aqua dulci degunt. Rondel. Per fpinas officula parva furcata in-
telligif, mufculis dorfalibus intertexta, qua; cum aliisoffibus nullamvi-
dentur habere connexionem.
C A P . V I I .
De Vefica natatoria.
Pifces fpinofi diCti prater pianos veficam natatoriam obtinent, aut
quid eianalogum, hoc eft, cellamaeri continendo deftinatam.
Eft autem cella htec fpatium triangulare in fuprema parte cavi-
tatis abdominis fecundum dorfi fpinam extenfa, h reliquo abdomine,
in quo vifcera 8c inteftina , membrana tranfverfa ad coflas utrinque
annexa divifa. Vefica vel fimplexeft, vel gemina, collonimirum an-
gufto, pervio tamen, intercepta, 8c in duos ventres divifa. Folliculus
hie l Needhami verba funt Lib. de formato foetu cap. 6.) pelliculam ob-
tinet tenuem & pellucidam fibi propriam, immediatum aerinonceptaculum;
qua vel alia itidempropria, dura tamen & corufcante fere, ligamentofigenii,
vejlitur,vel faltempofi peritonaum pifeis latent inter ipjum &fpinam
fpatium triangulare & quafi prifmaticum obtinet &c. Sola ex iis quotquot
nobis haUenus confpeUi funt, Alofa major videtur fimplici tunica gaudere.
Alia licet fere fimplices & nuda videantur, tamen aliam tunicam obtinent a
peritonao.
Canalis a plerifque pifcibus duCtus feu canalis manifeftus f vefica ad fuperius
silica 'ad ven.triculi orificium extenditur: qui, obfervante Clar. Needkamo, L.
ventriculum. de formato foetu, cap. 6. in iis quibus fimplex eft vefica, plerunque a Jum-
mitate illius verfus ventriculum vergit, £2 eidem prope diaphrdgma inferi-
tur. Hi fere omnes dentes maxidis infixas gerunt; Alii quibus os exter-
„ num lave eft, dentes vero in gutture reconduntur, ut Cyprinus uterque,
tinea, capito, Leucifcus, rutilus, 8cc. veficam duplici bocia extuberan-
tem habent. Hifce a pofterioris vefica initio femper erumpit duclus, &
props
prope diaphragma ventriculum intrat. Alofa tamen major, licet fimpli-
cem babeat tunicam, nihilominus canalem e medio emittit; neque eum verfus
diaphragma dirigit,fed ventriculi fundo, qui hie infra medium abdomen
defeendit, infent. Quis hujus canalis ufus fit, num aeri intromittendo
& vefica; implendte, an eidem emittendo 8c vefica; evacuandse, an utriq;
minifterio inferviat, quasftio eft. D. Needham aerem five potius ( ut ille
loquitur ) vapor of'am exbalationem in fanguine genitam hoc duBu e vefica
excernitf in ventriculum faceffere Jlatuit, ut fermentationem & coBionem
promaveat, ciborumque in ventriculo digeftionenO maturet & acceleret, quod
ab acre optime fieri omnes fatentur. Nam in Alofa, inquit, quomodofieri
poteft, ut aer per canalem prteferiptum recipiatur, ubt duclus infimo ventri-
culi angulo inferitur ? Quomodo enim aerem recipiet hie duBus f num me-
rum i At turn pifeis debetprius ventriculum nudo acre implere, quod non
videtur probabile. Num feparabit ab aqua & aliis fuccis in ventriculoflui-
t antibus | At qua artel Quafunt illtc vafa fecretoria* videtur potius longe
contrarium fieri, & aer iliac e vefica ejfundi.
Deinde Vefica natatoria in Anguilla gemina eft, pofterior duplicem tunicam
habit, morealiorum pifcium,prior fimplexeft&v.nis refertijjima. In
medio interftitio locantur glandula bin« infignes , quibus vafa ilia fangui-
nea inferviunt, excrementumque feparant verfus veficam. Minus ttaque
probabile videtur eadom via & emitti tS recipi quippiam.
Hisadde, quodfi canalis ifte aeri intromittendo inferviret, commo-
diffimum effet, ut orificium ejus in veficam valvula aut alio artiiicio ex-
a<fte occluderetur ad aeris egreffum impediendum s quod tamen non
f it : nam aer e vefica in canalem levi preflura facile compelli poteft.
Nobis tamen aeri potius excipiendo deftinatus videtur ob ufum mox
dicendum; quamvis, ut verum fatear, experimentum illud de Alofa contrarium
fuadet. Etfi enim in plerifque pifcibus canalis ad fuperius ven-
triculi orificium tendit, locum ad aerem excipiendum percommodum,
quin tamen in reliquis eundem ufum obtiueat quern in Alofa, minime
dubitandum eft. Si ergo in Alofa aerem excipere nequit, .nec in aliis
eidem excipiendo infervire verifimile eft. Verum fruftra argumentis
contendimus in re qua; experientia haud difficulter poffet determinari.
Si enimin initio hujus canalis reperiatur vel valvula Vel aliudobllacu-
lum, quod aeris ingreffijm admittat, exitum impediat, turn ufum ejus
effe ad aerem excipiendum patebit. Quod fi hujufmodi valvula ibidem
non fit. fed mufculus tantum ejus orificium conftringens, aeque po-
terit infervire aeri vel emittendo vel recipiendo. Quicquid fit, nec ae-
rem in veficam recipi ut fanguini admifeeatur, nec e vefica expelli, ut
cibis in ventriculo digerendis conferat exiftimamus; nam pifces vo-
raciffimi, quique folidiffimos cibos deglutiunt, vefica natatoria carent,
Canes earcharnu v. g. aliique cartilaginei.
VeficE ipfius ufus eft, ut omnes confentiunt, ad natationem facilitan-
dam .• quod quidem verum eft, non tamen rem abfolvit. Qmeri enim
adhuc poteft, quomodo natationi conducat? Refpondebis, corpori le-
vitatem couferendo facit ut aqu£ sequiponderet, quod alias ob gravi-
tatem luam fundum peteret. Hoc etiam verum eft: nam fi vefica rum-
patur aut perforetur, pifeis illico fubfidit, nec fe levare aut fuftinere in
aqua poteft: fed nec ufum fatis explicat. Quod fi curiofe rem expen-
damus, inveniemus eum effe preprium vefica; ufum, ut pifeem in quavis
aqua; altitudine fuftineat, five prope fuperficiem, five prope fundum.
Hoc ut expedite fieri poffet, conduceret plurimum ut pifeis pro libitu
aerem vel admittere in veficam, vel expellere poflit, quod tamen eum
facere poffe non putamus, fed vel emittere tantum, vel, quod commo-
dius diet, excipere.
Verum quicquid fit de aeris intromiffione aut expulfione, vefica; tu-
nicis vim mufculofam ineffe exiftimo, ut pffeis veficam quando vult
® 3 con