Garnis quali-
tas.
Locus.
Magnitude,
Figura.
Squama.
Color.
Nares.
Oculi.
Pinna.
Ventriculus.
Appendices.
Inteftina.
Gibus.
Tempera«
mentum.
G»r«e eft { inquit Bpndeletius) fuavi, dura fiecaque, fed quodam-
modö friabili, & Afelli carnem Utcunque referente. ’
Oceanodeeffe videtur; nullum enim ex oceano fe vidilfe Bellonius
fcribit, nee nosquidem hadtenus vidimus.
De magnitudine nihil certe habemiis: quos nobis Livorni videre contigit
16 digitos longitudine sequabant.
Quod gregatim degant Anftoteles teftatur, cui experientia ipfa con-
fentit: Temper enim una plures fere capi confuevere. Salvianus. Sphy-
rasna Grmcis quse teli genus lignificat deducitur, Rondeletius. GeJnerus
j r a l Griecis Sudim lonare arbitrator, i. e. Palum acuminatum.
Sudis autem a Plinio latine dicitur hie pifeis. Utrumque nomen ah
acumine roftri ei impofitum, ut & x«V«> quse pro ftimulo ftylove ali-
quaudo ufurpatur.
C A P . I V .
Ê Mugil,Gephaltis Rondeletii, Cephalus/ew Mugil Bellonii
Gefn. p. 684. Anglice ä Mullet, a Gallis ut vidztur
mutuato nomine.
F igur a corporis Leucifco non multum diffimilis eft, ventre magis
quam dorfo repando5 roftro acuto j capite piano & depreflo. Squa-
molus eft fquamis grandióribus, non corpori tantum, fed & operculis
bränchiarum & toti capiti ad nares ufque innafeentibus. Squamarum
fingularum bafes & latera retftilinea, apices circulares. Dorfiim ex
fufeo eseruleum, [potius fordide viride, ] venter albus. Latera lineis
parallelis nigricantibus & albis alternis, ä capite ad caudam tenden-
tibus varia: Lineas obfuriores fquamas mediaspercurrunt: fquam$e-
nim in ordines fecundum longitudinem corporis difponuntur. Nares
duplices. Oculi nulla prater proprias tunicas membrana tecSti., irides
argentese. Inter oculos & angulos oris officulum denticellis afpe-
rum- Os claufum angulum obtufum refert. Ab angulo maxillas in-
ferioris tuberculum prominet, quod in foramine maxillas fuperiori in-
fculpto recipitur. Dentes in maxillis nulli j verum Lingua nonnihil
fcabra. A lingua ad cufpidem maxillae inferioris cartilago rigida ex-
tenditur. Palato utrinque officulum afperum ineft. Pinnte in dorfo
duse: anterior paulo cis medium Iongitudinis, quinque fpinis validis
radiata: pofterior pari ab anteriori & cawda diftantia, radiis circiter
11 flexilibus & ramofis donata. Branchiales lingulas radios 18 obtinent,
ventrales Tex, primo reliquis breviore, rigido & fpinofo j reliqui enim
longi funt, & in 8 ramos linguli dividuntur. Quas ab ano incipit pinna
13 radios continet, quorum anteriores tres reliquis breviores lunt,
rigidi & fpinoli. Cauda forcipata. Coftas intus membrana nigra ceu pleura
fuccingit. Ventnculm parvus, durus, rotundus, mufculofus, avium
granivorarum ventriculis fimilis. Appendices inferius leptem. . Inteßina
praslonga, & in multas fpiras convolata. Lien amplus: Fel flavefcens.
In cerebro lapilli. Cubiti magnitudinem aliquando luperat, autore
Rpndeletio.
Alga tantum ac herbis Mugilem vefei aiunt, vel limo. Pifcibus certe
omnino abftinet. Amnes fubit teftibus Ariflotele, Strabone, Galeno, Plinio.
Idem nos experientia docet; nam in Garumna, Rhodano, Sequana,
Ligeri capiuntur. Rondeletius.
Mugiles apud noftratesin pretio Tunt ob fuavitatem faporis : ä me-
dicis tarnen in cibo graves & minus falubrescenientur. Qui in locis
coenofis
coenofis degunt, limum manifefte oient I refipiunt, experientia noftra.
Symcon Sethi Lupnni & Mdgflem, tfemperamenti ratione & fucci in ho-
jninis nutrimento fimiies facit. Nos ( inquit Jovius ) Cephalosomnes
pleninseos irieoena comedeiitibus doloreni capitis ( qnem: morbum Medici
recentiores Cephalæam diçunt) poft pâuoas .hora? ■ inducere fæpe
deprehendimus, maxime fi ad lautiores'cænas ftomachi tenuiores açceiîerint.
' Swggji - ' : ’ H S l B i
Maxima nunc gratia eft Cephalorum ovis, qnæ gemiuiir talhcuta cir-
cumcila parte fuminis recentibus Cephalis eximuntuiotqaæ Groeco nom
i n e paffim »«’ id eft, falita nuncupantur : vulgus Botargues appellant,
Botargo It ali, qpælibç modo parant, f ’olliculos ovorum in-
tegros exemptes fale trito alperfo operiunt per {quatuor aut quinque ho-
rarum fpatium, deinde inter duos aflire^leu tabulas ligneas opprimuut
f per diem & noâem, ] poftealavant, tan(jpm.tre,di?cimla»t quàtuorde-
cim diebus continuis in foie exiccant, npaq fqb rfiöum iceçipientes.
£ Alii.ad fumum fuipendere aiqnt-, prpcnl tam^n ftamma,
mentern caloremfçntiant. ] Dejedam appelentiam .éxeftant, fitim profitant,
vinique;guftum juçuüdipremreddqnt.....
lit lacum quendam proprie' Martejeues in Gallo prpvinoha magna vis
Mugilum quot-annis ftatote^apore, nimi£Hm;,exeunfÈ.,Ypt§;iogreditur j
ibide.mque coeunt, gravi'di finnt.â: inreàjtu ad. maje.capiuntur, infra
iépimenta ex arundinibus.faâa, quæ v,ôcai|t, ftrepitn
moreinretia compulfi. [Imo tam inadvenfu, quain ïn rëditu capi
aiunt. {] Ha veile etiam tribus Harbona ieucis, remotæ ad oftium lacus
Narbonenfis Burdigam obfervavimus, cujiis formam'iiic ledori exhibemus,
in qua lineæ repræfentant fepimenta ex arundinibuS contextis fa-
ûa. 3.4. f. lunt primi feuexteriores aditns. i- a.fecjjndi in interips cot>
clavë ducentes £• ingreffus in intimum conclave Tinam diâupi, ubi
retibus manuariis capiuntur. Mugiles Mares adll/itlents ^ i. e. ladtçutes
vocantur ob jac five fperma, fæminæ Botar, unde Botargo. Circa finerp
Juki Burdigas arde claudunt, & conftringunt ad omne genus pifees capiendos.
. . ' . ' . ..
Mugiles mares in tantum jalaces ejji aiùnt, ut feeminam etiam m littus
ufque extraUam fequantur. Mirum quoddam cum ejfem Tarenti vidi,id
référant- Pifees efl quem Cephqlon vacant : ejus generis mas fxminam ro-
ftro ligatam a pifcatôribus filoqae vinüamper undas infequitur, atque ita
ardienter, ut licet tridenti multis a pifeatore vulneribus âcceptis fériretur,
fesminam infequi nunquam deftiterèt, quoad tridente faùcius captufque in
eymbam a pifeatore mortuus dejiceretur. Tanta amoris vis ejt, tantum
in-venere ipfa dulcedinis reperitur. Gefnerus en Belifario Jquivivo.
§. II. Ceftreu* Rondeletii Gefn. f - 650.
PBgter Cephalum àiüum quatuor adbuc Mugilum marinorum fpéctei
defcrib it Rondeletius, àn vero fpecie révéra inter fe différant ipfe
viderit : mihi certe diverfas efj'e vix perfuaferit. Ceflreum vero f t de*
feribit.
Cephalo fimilem omnino, imo eundem effe diceres, nifi capite eilet
ininore & acutiore ,'lineafque à branchiis ad caudam dudas breviores
haberet. Hepar illi ex*alhô rubefeit, fed aqueum eft. Caro mollior,
laxior, minus Candida, minufque pinguis qüam Cephalo. Gulam habet.
In appendicem longam definit ventriculus, cum inteftinis fempér
munie Lapides habet in capite. Mm a 5. I I I .
Botargql
Locus ubi
capiuntur.