II II1 it
■■ I 11 I! i
Celerrime
cre/cit.
2,i'4 Pifces non acute at i, qiiibus Lib»^
Arißoteles lib. Hiß. animal, cap. io. fcribit. Hippuri ex ovisfoetus
ex minimis celerrime in maximos evadere; quod in nullo pifce ma-
nifeftius quam in hoc obferv'arii poteft. Cum enim Hifpani pifcatores
parvos Hippuros cepefiut, naffis includant, illicque crefcere finunt
brevi tempore, utpote quorum incrementum indies confpiciatur. Et
Hjeme tatet, modern Arißotele autore,, Cum pifces multi fearpentum more hyeme late-
aß ate tan- ant, apertiffime Hippurus id facit & Coracinus. Nam hi folinufquam
tum tapitur. capiuntur nifi ftatis quibufdam temporibus, eifdemque Temper. Qua in
hoc pifce veriffima eflie comperi. Cuaii enim in Hipßaniam hujus pif-
cis recipiendi gratia fcripfiflem, frequentius, diverfis anni temporibus,
nunquam nifi Autumno ad me mifliis eft, id omniafleveratione affir-
manti'bus pifcatoribus, nunquam nifi asftatis certis diebus capi.
Caro. Came eft pingui, fuavi & dura, quali&Thynnorum Glaucommqueeft
caro.
Haec omnia Ifondeletius, nam pifeis hie nobis incognitus eftIilI
I ÉMM
§ • 11. Guaracapema Brafilienfibits Marggrav. Dorado i,e,
Auratus ßifeis Nieremberg.
H Z/ic [Hippuro Pendele tii J vel idem eft, velfimillimus pifeis. Ma-
remDoradas efle ait, corpore lato & comprelib» non ita era fib
in 6 7ve pedum longitudinem excrefcit, latitudine feu altitiidine maxima
prope caput fefquipedali. Caput definit in frguram quadratam,
eftque in aciem edudtum, ut facilius fiu<5tus maris natando fecare poffit,
os baud ita amplum habet pro magnitudine corporis, mandibulas eqm-
preflilfimas, denticuios acutos. Paulo fupra os, Sc.quidem yerfusejus
interiora, oculi pofiti funt, ne nimirum in aquis imperiofe ageret, 'qui
alias Lynceus. Oculi autem magni funt, rotundi, pupilla cryftallina,
iridibus argenteis. Branchias habet amplas: Pinnas 7. nimirum unam
infignem ä fummitate capitis per totum dorfum extenfam ulque ad
caudae exortum, in medio 7 aut 8, digit, latam, quae fenfim minui-
tur, co aft ans mem br ana ad taeftum coriacea, & fpinis mollibus interius
fuftentata: hanc natans in asquore eredam tenet. A medietate infimi
ventris ad caudal initium itidem pinna protenditur, fed vix unum digi-
tum lata, in exitu triangulata. Pinnae branchiales 8 vel 9 digit, longae,-
ventrales paulo longiores. Cauda circiter fefquipedem longa, in duo
cornua ampla diftenditur. Squamulis minimis veftitur totus, quaeque
ad tadtum vix fentiuntur, ita ut glaber videatur. Color in capite, dor-
lo, lateribus ex viridi & argenteo mixtus, uti & in pinnis: in ventre
vero albicat. Per totum autem corpus, nimirum latera, dorfum, caput,
maculis eft variegatus casruleis, varias magnitudinis, milii, grani horde-
acei, ervi. Carnem habet ficcam, boni faporis.
Velocitate natandi fuperat Toninhas feu porcos marinos, & eodem
modo faliendo progreditur.
C A P . I I .
Novatula pifeis Rondeletii Gefner./. 741. Romanis
Pefce Pectine Salviani.
CUm Pifeis hic nobisnondum confpeÄus fit, plenam & accttratam
partium ejus omnium deferiptionem è Salviani opere defumptam
proponemus. $
• Capite
U k 4. unica infd&jß pinw,.mmAh 215
Cabite eft permagno, valde -tarnen ( non féciis quam corpore toto ) Caput.
compreflo, & omni prorfus roftro carente., § Linea namque'anteriorem
capitis, five totius corporis partem term mans'* lónga fatisêt redt a, at-
quéfere ad perpendiculum à fummo capitis, vertice ad inferiorem ufque
maxiÜam defertur. In infimo cujus anterioris & fere perpendicu-
laris partis loco tfr.pofitum eft parv.um, dentibus acutiflkn'fs. & parvis, os.
præter 4 anteriores & longioresf muniturn. Oculi parvi funt,:& in fu- Oculi.
periore capitis fede collocati. Branchias Utrinque quateitnas,habet j &
binas etiam utrinquepinnas, duas latiores ad branchiàs dînas alias Pinna.
anguftiores in ventre. In dorfo unica erigitur pinna, non multum lata
fed fatis longa j à primo namque dorfo, exor ta , per dorfum "totüm
fere ufque ad caudam extendifur. , Imo pretere a ventri alia una fingu-
laris pinna ab ano fqui in hoc pifce propilis ad caput quam ad caudam
accedit ) nata, & ufque fere ad caudam prodiidta fubditur. Cauda in
linam & latam pinnam dégénérât. Ventriùutam habet mediocremj in- Ventriculus '
teßina pinguedine plurima obdudta, & multis gyris circumadta : hepar inteftina,
pallidum , & fellis veficam jecinori annexam. Pifeis eft latiufculus, viftera.
valde F abri inftar comprefTus/yy^^Tw^ magnis'contedtiis, & variis atque Figura.
pulcherrimis coloribïts egregie depidtus. Caput enim, maxillæ, & bran- ïquama.
chiarum opercula plurimis cæruleis lineis infignita apparent. Jmi ven- Color’
tris & caudæ pinnæ fubflavis & virehtibus lineis inter fe cancellatim
commiffis decenter admodum depiôfcæ funt. Pinna dorfi rubra eft, non-
nullis cæruleis confperfa maculis. Corpus reliquum ex rubro flavefeit.
Ad multam molem non excrefcit : palmi namque menfuram excedere Magnitudo.
non folet.
Pifeis eft marinus, litoralis & non pelagius : ac litorum, maxime qüæ Locus.
faxis abundant, incola.. Nec omni mari communis eft. jfym# rarior
eft; Rhodi frequens ôc in Melita infula. Capitur St in. Ma] or ica Mi-
noricaque infulis. Solivagus eft, imbellifque : loligunculis parvis,fèpio- .
lis, Apuis reliquifque minutiôribüs pifcicnlis vefeitur. . y ictus.
Carnem habet teneram ac friabilem, boni fucci, atque concocta faci- çaro.
lem : undein faxatilium penuria ipfis fubftitui, atque valetudinariis ap-
poni poteft. Guftui fuaviffimus eft, & propterea ubi capi folet, in maxima
habetur exiftimationé. .
ßondelstius pifeem hune Novaculam Plinii facit, vulgarem appellà- Nominisra-
tioaem, quam ex Latina fumptam arbitratur, fecutus. Dicitur enim tio*
Rafon, quæ vox Gallis Narbonenfibus & Hifpanù Novaçulaiii fignificat.
Etmerito quidem, inquit, Novacula dicitür, eft enim dorfo cultel'ato,
quo majorem Novaculam apte repræfentat. Salviams Græcum aut Latinum
nomen prifeum hujus pifeis non inveniffe ait.
C A P. III.
Pomfilws Rondel, ß. 25o. Gefn. 887.
Pi Ompilus 'TOfvrUf dicitur, quia naves comitatur & deducit.
Thynni fæpe navigia velis éuntia comitantes, mira aliqua dulcedi-
ne per alquot horarum fpatium, Ôt paffuum millia à güberuaculis non
feparantür, ne tridente quidem in eos’fæpius jaeâo térriti. Quidam eos
qui hoc è Thynnisfaciuut Pom pilos vocant. P Urdus.
Pileis eft pelagius fquamis carens. A branchiis ad caudam liiiea magna,
curva duéfci, à qua ad "ventrem lineæ multæ tranfverlæ mterpundtæ
defcendunt. Supra lineam dorfum varium eft & maculatum. Os eft
medium, dentes parvi-pro corporis magnitudine. Pars quæ fupra &