Additamentum de concoétione.
QU A facultate, quove inftrumento ventriculus cibos admiffos conficiat
8c in Chylum reiolvat, difficilis admodum quæftio eft.Veteres'8c Recen-
tiorum plerique calore fuo id efficere contendunt. Verum calore fôlum
âd concoâionem non fufficere liquet, quod carnes in aqua elixæ poft diutinam
coftionem vix ac ne vix quidem in ejulmodi cretnorem làceffunt. Quid quod
ventriculi nonnullorum Animalium ad tafitum frigidi lèntiant. Non tarnen
negàverim aliquem caloris gradum ad concoflionem promovendam re-
quiri. Recentiorum alii humori cuidam acido in ventriculo ftabulanti conco-
ctionem attribuunt. Quæ quidem opinio magnam probabilitatis fpeciem habet,
fiquidem acida pleraque ventriculo grata funt, & concoftionem promo-
vent:Ventriculum etiam humore acido Icatereoftendit laftis deglutiti lùbitanea
coagulatio, ut in ventriculis la&entium exemptis 8c diffe£iis ccrnitur. Quod
adeo verum eft, ut iplæ etiam ventriculi tunicce falitæ affulb idöneo liquori vim
coagulatoriam communicent, utquotidiana »(«»w praxis evincit. Nos etiam
inLucii aliorumque Pilcium ventriculis diffeftis fæpius oblèrvavimus Pilci-
um deglutitorum caudas 8c trunci portiones in gula & faucibus hærentes illiba-
tas 8c intégras incorruptafve manere,reliqua parte quæ ventriculo inerat ad olfa
ulque exela 8c confumpta, ac fi aqua forti aliove acido fuiffet corrolà : imo aci-
dum ventriculi paulatim in Pilcibus deglutita arrodit primo lùperficiem, inde
interiora ordine ad offa ulque.
Verum ingeniolus vir V). Towns, M.D. in Lamia Pilce omnium voraciffimo,
quique celerrime ingefta conficit, fiquidem nautis atteftantibus mulieris eu-,
juldarn cadaver in ventriculo hujus generis Pilcis à le capti ad offa fere conlïim-
ptum inventum eft, quam paucas ante horas gaulàpino ftragulo involutam in
mare projeciffent, le nullum in ventriculi tunicis, aut humore eas oblinente aci-
ditatem guftu percipere potuiffe, ideo alia aliqua ratione cibos maceret & dif-
folvat neceffe eft. Verum ut Lectori plenius de hac re fatisfiat, légat quæ de
concoQione commentatus eft infignis vir D. Martinas Lifter, in Exereitatione
altera De Fontibus Medicatü AnglU.
De Audita Pifciam.
An Pilces audiant neene, nondum plane determinatumeft : Nec experimen-
tum illud de Pilcibus pullàta catiipanà ad èlcam convocatis, quod libro primo
cap. 4. recitavimus, affirmativam demonftrat, quoniam, ut ibidem diximus,
fieri potuit, ut intra conlpeâum Pilcium campana ifta pullàta fuerit, adeoque
eos non Ibnitu audito, lèd motu vilb, velut figno dato, ad pabuli fpemconvolafi
ft. Verum fi campana pone aulæum aut parietem collocaretur, 8c nihilomi.
nus ea pullàta è latibulis egrefli Pilces eo le reciperent unde lônitus exiret, quin
auditu donati effent nullus adhuc relinqueretur dubitandi locus.
Notatu dignum eft, ventrem Pilcium, lèu pronam 8c quæ fundum relpicit
partem plerunque albam effe, dorfiim lèu lùpinam & quæ coelum Ipe&at lù-
perficiem ex viridi nigricare aut làltem coloratiorem elle. Quod quamvis lèu
radiorum lôlarium aefioni lèu aeri libero & frigidiori tribuendum videatur,quo-
modo tarnen hæ caufæ aliæve id efficiant, nobis non perlpeûum fatemur examinent
alii.
Sauras
Saurus Sdlviani, Tarakola Roma.
Pilcis eft teres 8r dblongus, Sphyrsna; ferèfigura, ad cäput gracilior, inde
lènfim craffior ad primam ufqiie dorfi pinnam, ex quo paulatim iterum graci-
lelcit ad caudam ulque. Quém'défcripli vix fpithamam longitudine sequabat
[pedali menfura majorem non vidit SalvianuS ] erat autem is pollice craffior.
Color in dorlö idem qui Gobii tertii nobis dèlcripti, in ventre albus [ Salviano
deferiptus ( erat is adultior, a:tate autem colores variant) ventre erat fubal-
bido, dorlb ex viridi nigricante, maculis quam plurimis virentibus, rubeis, coe-
ruleis atque nigricantibus dorfum caput & latera nonnullorum Serpentum in-
ftar varie admodum pingentibus. Quamobrem, inquit, non fölum ore,roftro,
capite, atque reliqüa corporis figüra, led colörum etiam varietate, proxime a-
deo ad terreftris Lacerti accedit fimilitudinem,ut ei fimillimus, fi pedes excepe-
ris, videri poffit ] caput fummum planum eft, in medio autem, prscipue inter
oculös, velut foffula excavatum. Oculi parvi, extantes. Riäus oris ampliff
fimus, Serpentis inftar; roftrum in angulum acutum produäüm. In margi-
ne utriufque maxillse unicum habet dentiurti ordinem, prselongorum, acuto-
rum ; 8c alium infuper in palato ei qui in fuperiore mandibula eft parallelum :
Lingua angufta & dupliei defltium ordine inftrufta. Aperturte branehiarum
ampliffimK. Duae in dorlö pinnae: Anterior una circiter tertia longitudinis
parte ab extremo roftro diftat, radiis 12 intertexta, quorum primus altiffimus,
reliqui ordine humiliores ad poftremum ufque radii hujus pinnte varii erant ex
fulco 8c cinereo: Pofterior non longe ä cauda fita parva, radiis deftitutä, nihil
aliud'effe videtur quam appendicula quädam carnea aut cutanea, qualis in Sal-
monereliquilque truttaceis Pifcibus cernitür. Caudaforcipata, Pinnte ad bran-
chias lingula: radiis circiter r 3 donatae minulculs 8c breviores funt; ventrales,
aliquanto inferius litte, ( quod in marinis fingulare eft ) multo longioreS lünt,
habentque lingulae radios 8, quorum anteriores breviffimi, poftremi longiffirai.
Orificium exerementorum vix una longitudinis quarta parte ä cauda diftat, ä
quo pinna radiorum 1 o imo ventri haeret. Squamae huic Pilei mediocres lunt.
Abdomen peritonaeum album lüceingit. Hepar pallidum e ft , ventriculus ob-
longus conicus. Appendices nuffierofie, non tarnen ad Pylorum omnes led lè-
cundum Inteftinum in longum eXeuntes. Nec veficulam aere inflatam, neque
cyftin felleam in Pilce non recenti invenimus.
Pilcis hic fingularis eft nec alium novimus e marinis ei fimilem : Pilei lacu-
ftri Reutele difto non admodum diffimilis eft.
In roari vivit, 8c fut aiuntl csnofis locis deleöatur. Ariftoteles inter gre-
gales repofuit: Sed cum in mari Mediterraneo finguli capiantur (inquitSal-
vianusy'folivagös melius dixeris: tarn raro capiuntur ; nt vix fingulis annis
Romse in foro Pifcario bis deni capti videantur. Nobis certe quamvis forum
Pilcatorium affidue frequentavimus, 5 menfium lpatio quibus Romae haefimus,
unicus tantummodo hujus generis Pilcis oblervatus eft. Romani autem Ta-
rantolam vocant ä fimilitudine Lacerti cujufdam domeftici ibi frequentis,quem
eo nomine appellant.
Pilcis Albacore lèu Albacara diftus Nautis 8c peregrinatoribus maxime notus,
nec delcribitur nec figuratur ab ullo Autore nobis cognito; forte Alba Coretu
Pifonis idem fit Pilcis.
E P I L O G U S
ATque hæc lîint quæ de Pilcibus breviter dicenda habuimus : Nec enim fut'
in Præfatione ad Ornithologiam diximus ) PandeCtas Pilcium compone-
re, in quas quiequid ufpiam rulpando inveftigare potuimus coniiceremus,nobis
H in