Daarom zijn de, tot deze groep behoorende representatieve
werken waardevolle gegevens voor de kunstgeschiedenis
van den tijd waarin zij ontstaan, vooral ook omdat niet
zelden zelfs de uiterste en meest eigenaardige schakee-
ringen in den smaakerin totuiting komen, en de kunstenaar
in zijn beantwoording aan dien smaak alleen beperkt is door
de grenzen van het „ambachtelijk-mogelijke” en dus aan
zijn verbeelding vrijwel onbeperkt vrij baan kan geven.
In tegenstelling daarmee mag de ontwerper voor de tweede
groep zieh nimmer begeven buiten de paden, waarlangs of
over de grens tot waar de schatting van den handeis-
man, die over de al of niet uitvoering van zijn ontwerp zal
hebben te beslissen, meent, dat het als kooper gedachte
publiek ongetwijfeld zal willen volgen. Daarnaast ziet hij
zieh beperkt door den eisch, dat de kosten van voorbereiding
van de uitvoering in overeenstemming zijn met den
geschatten afzet, dat de uitvoering zoo min mogelijk kost-
baar zij, en dat de onderneming daarbij zooveel mogelijk
voordeel kan trekken van de inrichting, zooals zij deze nu
eenmaal heeft. De nijverheid kan voor deze tak van bedrijf
slechts zelden kundige ontwerpers vinden. Hoe lager de
eischen van vorm en versiering zijn, hoe minder ontwikkeld
de werktuigelijke inrichting eener onderneming is, des te
minder voelt de ondernemer behoefte aan bijzondere ont-
werpen; hoe meer van hun kant de ontwerpers in een sterk
afwisselend lijnenspel hun kracht zoeken en hoe meer gewicht
zij aan de bijzondere eigenaardigheden — ook in
kleinigheden -— aan hun model hechten, des te minder
zijn zij geneigd voor de nijverheid te werken. Vandaar
dat de strooming van het voor den handel bestemde werk,
slechts zeer geleidelijk van richting verändert en met de
nieuwste kunstopvattingett meestal slechts verwijderd verband
houdt.
Beide stroomingen weken hoe langer hoe meer van elkaar
af en leidden tot een verwijdering, die thans op het gebied
van alle gebruiksvoorwerpen bestaat en groote overeen-
1 Kan en schaal, deel van een zilveren servies door den Koning van Portugal
opgedragen aan Thomas Germain, door diens zoon Francois Thomas voleindigd
in 1752. 2 Soepterrine, ontworpen door Percier, uitgevoerd in 1804 door Biennais.
3 Sheffield Plate. Samovars, vervaardigd in 1795 en 1784. 4 Sheffield Plate. Cake-
manden vervaardigd in 1779, 1784, 1785 en 1809.