
wierook, kaneel, suiker, glas, goud- en zilverwaren,
porcelem, geweven stoffen, katoen, vlas enz.
In 1535 sloot Frankrijk met Sultan Soliman III
eerfte handelsverdrag, waarbij het den Franschen
vergund werd handel en sckeepvaart te drijven en
vnJ te reizen in het gebied van Turkije.
De Fransche consuls kregen vrije rechtspraak
voor hunne landgenooten.
1 dru en ^ 8 1 werd dit verdrag hernieuwd,
m lb04 werden de bewoners van de meeste der andere
Europeesche Staten onder Fransche bescherminff 2e-
plaatst. & &
In 1620 werd Frankrijk het bezitrecht der bij
Jeruzalem gelegen heiligdommen toegewezen. In 1740
^ u^S®breid, en aan de andere naties slechts
onder Fransche protectie toegang tot deze heilio-dom-
men verleend.
^ <S?P0^e0ri en Selim I I I bevestigden deze verdragen
m 1802. &
In l 838 W0rd tusscben Louis Philippe en Sultan
Mahomed I I I een verdrag-van-meest-begunstigde ge-
sloten met handhaving van alle vroegere privi-
legies.I
n 1860 trad Frankrijk naar aanleiding der
Armenische gruwelen energiek tegen Turkije op en
bezette de provincie Libanon. Deze provincie werd
toen onder het bestuur van een Christelijken gouver-
neur gesteld.
In 1861 werd een handelsverdrag tusschen Turkije
an Frankrijk gesloten, geldig gedurende 28 jaar.
In het laatst der 80er jaren kregen Fransche
maatschappijen concessie voor havenaanleg in Beirut,
concessie voor den spoorweg Beirut-Damaskus-
Hauran en voor de tramwegen in het Libanongebied.
Het protectoraat van 1535 en 1740 van Frankrijk
over de Katholieke Chris tenen kan door de ge-
beurtenissen der laatste tijden als opgeheven worden
beschouwd.
De hoofdinvloed van Frankrijk bestaat in de
talrijke Fransche scholen en missies.
Engeland begint in 1840 invloed uit te oefenen.
Groot is de invloed van Duitschland. In 1869
werden de kolonies der Tempeliers bij Haifa en Jaffa
gesticht. In 1888 kreeg men concessie voor den
Anatolischen spoorweg. De Duitsche keizer bezocht
Jeruzalem in 1898. Ook Amerika gaat economiseh
in Palestina en Syrie zeer vooruit.
De invloed van Rusland is meest van religieuzen
aard door de Grieksch-Katholieke kerk.
Nederland sloot 25 Febr. 1862 met Turkije een
handelsverdrag, dat nog steeds van kracht is.
De invoerrechten bedragen in Palestina 8°/o der
waarde, landbouwwerktuigen zijn vrijgesteld. De
Turksche regeering is van plan deze rechten te
verhoogen. Het uitvoerrecht is 1 °/0*
VOORUITZICHTEN.
Palestina is noch zoo woest, noch zoo onvrucht-
baar, noch zoo verwilderd, als menigeen zieh dat
voorstelt. Integendeel, het land bevat alle kiemen
vo®r eene gezonde ontwikkeling in zieh. Noodig is
daartoe, dat het door eene talrijke, kapitaalkrachtige,
energieke en arbeidswillige bevolking worde in bezit
genomen. Want het land ligt günstig in het hartje
van de oude wereld tusschen Europa en Azie, Afrika
en Europa, Azie en Afrika. Het is dus bestemd om
de rol van bemiddelaar te speien, de Volkeren te
vereenigen. Aan de Middellandsche zee dicht bij het
Suezkanaal ligt het op den weg naar de Perzische
Golf en Mesopotamie en is het bestemd een handels-
entrepöt te worden voor Ooat en West. Wanneer
de spoorweg Kairo-Kaapstad eens gereed zal zijn,
wordt Palestina het transito-land voor vervoer over
Afrika naar Europa en omgekeerd.
Ook bestaan er plannen tot verbinding van de
Syrische kust der Middellandsche zee met de Euphraat-
landen; deze weg zal dan verder door Perzie gaan.