i I II
t - f
F
I /
127 RAPATEACEAE: BAPATEA. 128
129 RAPATEACEAE: SPATHANTHÜS. 130
I. RAPATEA AUBL.
' i
M L
H p I,
RAPATEA Jubi. Guian. J. 305. t. 118. Desv. in Ann. Sc. Nat.
xni. 45. Rilm. et SchulL S¡/st. Vetj. VJI. n. U63.
Föppig et Endl. Nov. Gen. J I. 51. I. 168. Meisn. Gen. 405.
C3W.J Kmith. Enum. p!. III. 36G. Endl. Gen. n. 1053.
(<xcl. Spalhantho.') — MNASIÜM Schreb. Gen. n. 544.
FLOHES lifìnnaplu-odili, squainis imbricatis iiivolucrati.
PKHIGONIUM iiexaphylluui, foliolis li-ibus exterioribus
e basi jnembraiiacea pergainaceis ovato-laiiceolatis,
uavicularibus, interioribus petaloideis, lamina
oblonga, unguibus in tubimi cyliodricum cobaerentibus.
ST^VMINA sex: FJLAMENTA filiforniia meiiibranaceo-alata,
fetalis per paria iiisideutia; ANTUERAE lineares \el oblougae,
qnadriloceUaiae, locellis biiiis apioe productis
geniculatis et appendice glaudulosa vel pollinifera teruiinatis.
OvAiviuM obovatum, basì attenuaíiim, triloculare.'
OVULA in loculis solitaria, e fundo erecta, anatropa.
STYLUS illiforniis slaniina aequans. STIGMA subcapitatum,
papillosum. CAPSULA basi attenuata et membranacea,
vertice rotundato coriacea, trilocularis, trisperma,
trivalvis, VALVIS medio septiferis. SEMINA
oblonga, TESTA rugulosa, UILO basilari, CHALAZA termiuali.
HERBAE paliidosae procerae. FOLIA ensiformia.
SCAPI stricti superne incrassati. INFLORESCENTIA
terminalis sub umbellata vel capUulum refer ens sputila
bivalvi ipsam superante munita. FLOHES sessiles
vel pedicellati, squamis imhricatis pluriserìatis
fere usque ad apicem inclusi. PÉTALA flava.
S P E C I E R ÜM DISPOSITIO.
SicTio 1.: nntherarum appeniJice glandulosa: spec. 1, 8.
SBCTIO 8.; antkerarum appendice pollinifera: spec. 3.
1. RAPATEA PALUDOSA AÜBL. folüs lanccolatis iitrinquo
attcìiuatis glabrìs; spatlia cordata acuminata; iìorcs pcdiccliatos
plus duplo superante; squamis acuminatis.
Tabula nostra XVIL fic/. IL
Rapatea pahcdosa Aull. Guian. J. 305. i. 118. Desvaux
in Ann. Sc. Nat. XIII. Q1828.;) 45. t. 4. f. 2. Lamark.
Jllustr. t. 226. Voir. BncycL moth. VI. 68. Rum. et Sclnät.
Syst. Veg. VJI. 1148. Kunth. Enum. pi. JIJ. 366. Marlins
in explicatione Tab. physiogn. XVIII. p. LXXII. CdubilanierJ.
Mnasium paludosum Wilid. Spec. 11. 22. Spreng. Syst.
Veg. II. 27.
RADICES ex rliizomate incrassiUo (superno iiiulticipitc ?) fibrosao
durao. FOLIA distiche eciuitantla^ 2 — 5 pedes longa^ 2 — 84 PoH.
lnta*)_, magnum caespltem formimtia, VAQIW complicata cotnpressoancipiti,
prope dorsum nervo compresso percursa apice atlenuatíi
transicns in LVMLVAM elongato - luaceolalam utrloque longo acuminalam
apice in acumen tortum cxcurrentem, nervo medio oblique
* ) la forma, quam j^var. angustifolinm''' appellat cl. MOKICAXD,
folia S 3 pedalia vix polllcera et diiiiidiuin lata sunt; adsunt
etiam specimiua^ in Suriname lecta, quorum folia c
vii pedalia eC scapi etiam floresque pro ratione minora sunt.
pluribusquo lateralibusl paralleli® percursam. ScAtus foliis brevlor
iinceps superne sensim incrassatiis et dilatatus lateribusque anguste alatus.
SPATIIA blvalvis^ valvls e basi iruncato-subcordata ovatis acuminatis
acuiuiue longe protracto torto. FI.ORKS numerosi scapi apici inter
spallute valvas transversim dilatatile umbellatim inserti, pedicellìs basi
bractea lanceolata acuminata munitis crassis triangularibus sulcatis Ipsos
subaeqiiantibus insidentes. BKVCTKAK llorem siugulmn involveutes 9—18,
dense iiabricalae, ovatae, iiavieulari-concavae pergamaceae in acumen
hei'baceuni excurrentes, exteriores breviorcs, interiores longius acuminatae
apicem versus subcoloratae. PKRIGONII laciniae exteriores e basi
membranacea pergamaceae ovato-lanceolatae uaviculari-concavae, niarginibus
api'ccjn versns iuflexae^ ante autliesin in conum convolutae,
bracteas summas parum superantes'!'); interiores pet:iloidene uuguibus
coliaerentibus tubun» sub anthesi elongatiini formantes, lamina patente,
oblonga, flava. STAMINA sex: KII.AMKNTA plauiuscula, membranacea,
brevia, petaiorum fauci insidentia; ANTHEBAE basi cohaerentes, liiiearilauceolatae,
pallido flavae, (juaciriloceilatae, locellis superne uttenuatis,
posticis apice, gìandulis niinutis purpuréis adspersis, untìcis productis,
subgeuiculato-flexis, appeudicem ovato-obloogam antico medio excavatarn
et albidani, marginibus dorsoque convexo glandulis minutis atropurptireis
dense toctam sustlnontibus. OVAHIUM obovatum, basi attenuata
substipitatum. STITUS stamina aequans. STIGMV paruiu incrassatum,
ovatum sub apice glandulis rubentibns minutis adspersum. CAPSULA
vertice coriacea, rotondata, ilavesceus, nitida, basì membranacea
SßaiLVA inferiorem praesertim loculorum partem expíen tía.
Crcscit in udis sylvaticis ad fluvium Uahype Ccoiifr. Tab. physhgn.
XVIIL ad dexiravi) et prope Alviada alibique inprov. Bahiensi:
Mart.; adßdhiamurbevi: lìlanchet Cn-05'): SeUow. Flor. Jamiario. Zj.
2 . RAPATEA PYCNOCEPHALA SEUB. foliis late lìiiearlbus
utrinquc attenuatis glabris; spalha profunde cordata acuminata;
capituium globosum supcrantibus ; floribus scssilibus; squamis
obtusiusculis.
Tabula nostra XVIL fig. L
Rapatea pycnocephala Seub. Ms. in herb. Caes. Vindob.
(^specim. GardnerianumJ.
FOLIA pedalia, vagina brevi, ipsis augustiore insidentia, glab
e r r i m a , uervo medio obliquo lateralibusquc pliidniis pcrcursa,
laete viridia (siccata flavicantìa). SCAPOS foliis brevior, anceps,
s u l c a t o - s t r i a t u s , apice crassior costis marginalibus iucrassatis.
SPATIIA basi sagittato-cordata. CARITULUM subglobosuni, multiilorum,
,ob altiorem spathae insertionem sinu basilari profundo excisum,
floribus dense congestis. Fios singulus squamis 12—15,
dense imbricatis, oblique triseriatis, pcrgamaceis, apice lierbaceos
t r i a l i s , quarum exteriores breviorcs et obtusiores sunt, includitur.
PERIGONI! laciniae exteriores, squamas intimas superantes,
illis praecedcntis speciei similes, sed hrevìores; interiores (pet
a l a ) longe unguiculatae, lamina subrotunda, flava. ANTHERAE ut
in praccedento, sed minores et dorso dcnsius glandulis rubentibus
aspersae. OVABIDM, STYLUS et SIIGMI ut in illa. CAPSULAS
non vidi.
Habitat in Brasiliae prov. Goyazaiui: Gardner 0'- 3JS5J).
3 . R/VPATEA GRACILIS POPP, ET ENDL. foliis linearibus
acutis glabris; spatha ovato-Ianceolala, capituium superante; floribus
scssilibus; squamis setaceo-acumiuatis, setis apice ciavatis,
Rapulea gracilis Pöpp. el Endl. Nov. Gen. et> Spec. II,
51. t. 168. Kunth. Enuvu pi III. 368. eL 599.
UEIUIV ulnaris, laete flavo-viridis, profunde radicaus. FOLIA
scapo breviora, basi vaginantia, erecta, plana, laevigata, supra septemnorvia
subtus nervo medio prominente notata, sesquipedalia, vix 3 lin.
Haec „sepala''''^ basi, tenulter membranacea disrupta, sub forma
caljptrae cnuicae in umbcllae supetfìcie emergere solcat; saepissime
etiam interiorcs llorum partes Inseclis quibusdam, hoc tegmine
pergamaceo perforato, intus nldulantibus deleCas dcpreheni^es.
lata. SCAPI com presso-tetragoni, basi acute triquetri, sulcato-sexnervll,
glabri. CAPiTifLUM subiiemispliaericum, semipollicein latum. FLOHES
ad medium usque squamis mimerosis, ovato-lanceolatls, lierbaceis, in
setam clavatam et flavam ex current! bus stipati, PEniGONii laciniae exte- '
riores distiuctae, oblougae, dorso convexac, pergamaceae, stramineonitidae,
apice connlventes; interiores longiores, basi coiiaerentes et ad
medium usque in tnbuni involutae, tenues, corollinae, fugaces, citrinae,
Jamiua subrotunda. STAMINA inclusa: FILAMKNXA dilatata, basi
tubi per paria adnata; ANTHKHAK ex basi subcordata oblougae, telragonae,
bìlociilares, loculis lateralibus, oppositis, biloccllatis, septis locellos
posteriores separantibus angustissimis, mox evanidis, locellis bisce
inde facile con'ilueutibus, in appendicem anllieram termiuantem ovatam,
autice ster\Iem, dorso procurrentibus. OVARIUM ovatum, triloculare,
ovuLis 3. STVLUS triqueter, orectus, calyce longior. STIGMATA 3, in spiram
convoluta, brevia. CAPSULA desideratur. (Descr. ex POPP, et ENDL.)
Crescit iti paludosis pratorum„Campinas'^ dlctorum ad oppidu-
Um Colar es prope Para: Pijppig; in Brasilia meridionali: Sellow. 2}-
N. SPATHAKTHUS DESV.
SP.ÌTHANTHUS Desv. in Ann. Se. Nat. XIII. C1828.J 45. Meisn.
Gen. 405. C^IO.J Kunth. Enum. pi. III. 368. — RAfATEAE
Spec. Endl. Gen. n. 1053.
FLORES hermaphroditi, bracteis numerosis linearibus
cincti, PEniGONiüM sexpartiíam: laciuüs exterioribiis
pergamaceìs, uavicularibus ; interioribus petaloideis,
uiiguibiis in tiibuin cylindricum cohaereutibus,
lamina oblonga. STAMINA sex fauci per paria ante
pétala inserta: FILAMENTA brevissima; ANTHERAE oblongo
lineares, quadrilocellatae, apicem versus atteuuatae
in tubuin siniplicem extus íiexum et poro apicali
extrorsum aperlum. OVARIUM triloculare, loculis
discretis: styli basi junctis, rotuiidaíis. OVULA bina,
ex loculi fundo erecta, anatropa. STYLUS fiiiforniis.
STIGMA simplex. CAPSULA abortu uniloculai'is et monosperma,
membranacea, inflata, SQCunduni suturam
vertlcalem bivalvi s. SEMEN oblongimi, HILO basilari,
CiLVLAZA terminali.
HERBA paludosa scapigera. FOLIA distiche equitantia,
vagina anguste lanceolata, compressa, lamina
e basi longe attenuata linea,ri ~ lanceolata, oblique
acutata. SCAPVS folia sub aequans, triqueter, superne
teretìusculus, silicato - striatus. SPATH A oblongo
lanceolata, acuminata, naviculari-coììcava, inflorescentiae
dense spicatae secundae unilateraliter
adnata eamque excipiens. FLORES sessìles, bracteis
numerosissimis cincti. PÉTALA flava.
1 . SPATHANTHÜS UNILATERALIS DESV. in Ann. Se.
Nat. XIII. 45. t. 4. f. 1. id. in Bull. Se. Nat. 1828. Oct.
271. Kunth. Enum. pi HI. 369.
Rapalea unilateralis Rum. et Schult. Syst. Veg. VII. 1149.
Mnasium unilaterale Rudge Guian. 12. t. 11.
Tabula 7wsira XVIIL fig. IL
Tota PLANTA glabra. FOUA tripedalia, vagiuis margino inembra-
Daceis, lamina medio l i poli, lata, rigida, nervo medio valido, compresso,
JatoralibusquD parum conspicuis percursa. SCAPUS superne liiuc
Rapatcftc.
convexus, latere in spatliao cavitatem excurrente profundo c.nnaliculatus,
SPATHA S-pollicaris, subobliqua, uervo medio applarato, ¡ncrassato,
iutus llores sustiuente, apicem versus evanescente, lateribus oblique
transversim strlatis. SncA spathao adnata ejusque cavitate excepta,
subclavata, bipollicaris. BUACTEAE florom cingentes 20 et piùr
e s , 4—5 Un. loiigae, Uneari-spatliulatae, subfalcatae, scariosao, apice
lierbaceae. PKIUGONII laciniae exteriores ut in Rapatea. PETALOHUBI
tubus sépala aequans, limbus orccto-patens, fugacissimuslacinlis oblongo
lauceolatis citrinis. ANTHKRAB júniores in conum cobaoro-ites, c
fauco prominentes. LocelJl decussati, connectivo filiformi inter se juncti,
ruii, basi decolores, in tnbulum quadrangulum poro quadrato verticali
postico apertum excurrenios. OVARIUM tricoocum. STYLUS longitudine
stam'iuum. CAPSULAK loculi bini (au semper?) abortientes squamulas
referunt hyalinas, rotundatas, loculi evoluti clavato-obovati basi
• liinc ndliaerentes; valvae capsuiae naviculares. SEMEN fuscum, TESTA
rugulosa.
Crescit in Guiana gallica et Surinamo in Rapatearum consorlio
ideoque probabiliter etiavi in Brasilia ae<inutoriali invenienda. AM.
SCHOENOCEPHALIUM SEUB.
FLORES liermapliroditi, bracteis imbricatis cincti.
PERIGONIUM sexpartitum, laciniis biseriatis, exterioribus
scariosis, lauceolalis, naviculari-concavis, interioribus
tenerioribus, snbpetaloideis, basi concavis, aestivatìone
contords. STAMINA sex, laciniis perigonii interioribus
supra basin per paria insidentia: FILAMENTA
filiformia, ad latera auguste membranaceo-alala, per
antliesin elongata; ANTHERAE oblongo-lineares, biloculares,
loculis parallelis sulco laterali noiatis, in tabulos
biliös, breves, rectos, poro apicali duplici aperto
« excurrentes. OVARIUM obovatuui, vel triangulare et
trnucatuni, triloculare. OVULA bina, e loculi fundo
ascendentia. STYLUS iiliíorniis. STIGMA sabcapitatuin
papillosum. CAPSULA coriacea, Lexasperma, loculicide
trivalvis. SEMINA subglobosa, UILO oblique basilari,
CHALAZA subterminali, interdtim appendi culata.
IJERBAE pereìines hygrophilae. RIIIZOMA incrassatum.
FOLIA e vagina compressa orientia, ensiformia.
FLOU ES dense congesti in capituium scapum
terminans, SPATHA bivalvi suffuUum, sessiles,
bracteis oblique trisUcIds, innbricalis, arete involuti.
Geuus a Rapatea ob simpliciorem staminum structuram separandum,
ab illa et Spalhantho praeterea lacinlis perigonii distinctis Cuec
ungulbus in tubum cobaereutibus) et fructus cliaracteribus satis differre
vide tur.
1. SCHOENOCEPHALIUM MARTIANUIVI SEUB. foliis ensiformibus
linearibus acutis glabris; capitulis globosis; perigonii
laciniis lanceolatis acutis bracteas duplo excedcntibus.
Tabula nostra XIX.
Schoenocephalium Marlianum Seub. Ms. in Herb. Reg.
Monac.
Rapatea Marliana Nees ab Esenb. Ms. ibid.
RRIZOMA bulbosum, carnosiini, intus albido-roseum, fibras
radicales plurimas, corticc crasso, spongioso t'ectas agens.
VAGINAE cjtimae dilatatae, aphjllae, reliquae subcompressae,
14