McefixProprxrorcm in hanc plùraquam Centura millia Tranfdanubianorum cum coniugibus acliberis,
& principibus aut regibusfuis tranfduxifi'e. Hanc Myfiam,fiue, ve apudLatinotferc e ft, Mceiìam,in
S v p e r i o r e m & I n f e r i o r e m diuiditPtolemxus. hxc S e c v n d a , illa P r i m a vocatur in C o dice
Iuftiniani. Inferiorem nominac Iornandes M i n o r e m S c y t h i a m : Zoiìmus S c y t h i a m
T h r a c e n s e m : Plutarchus in Mario, S c y t h i c a m Ponticam : Se eius habicacores Celtofcythas. P o n -
t i c A Ma ri ti ma, ime littoralis U a ^ fA ia . vocatur apud Polyxnum 8. P o n t v s fimpliciter, non femel a b
Ou idi o, ali i fqu-e. Et flint qui F l a c c i AM nominant: ¿Fiacco quodam Romano > quern his locis acquando
prxiuiile, ex Ouidio liquet. Acque à vcricate hoc non alienimi videtur ex nomine quo haètenus in-
notu it-t^allachia nempe, fine Vdachia. Ab Ouidio quoque fub his'noniinibus, Sarmaticum fòlum, Ge-
ticum lictus, Cimmeriumlittus, & Barbaria, non femel deferibitur. Regiones fune fruftuuin vberrimx,
adeo,vr, te il e Solino, Cercris horreum nominauerit Romana antiquitas. Eiusincolas E y^ ^a^idd efl,
emmus pugnantes,nominati à poètis, annotauitProcopius 4. ^Edifìcior, Myfoswplauftraferoces,& ,Qrnim
Ceticis ingens premeretur CMyjìi plmflris. fìc de iis Claudianus. Dant ill is animos arcus,plenayf pharetra. Ouidius
1. de Pònto. Scytharum incurfìonem propulfare, & fuis viribus regionemfuam defendere, docet
Adi an us. Maiorem in modum latrociniis deditos, fcriptum reliquie Strabo. Vix hac imtenies tot am, tnihi
crede, per Orbem, Qua minus attgujìapace fruatur humus. vtcanitTomitanusille exul. Etidem alibi, Inatti-
bus elhiemo qui non coryton & arcum, Tday. vipereo lurida.felle gerat. Qtiam feri, quam truces fuerint, audi
ex Fioro, Vn us ducum, ante aciem poftulato filcntio, Qui vos inquit eftis?Refponfum inuicem: Romani,
gentium domini. Et il-li, Ita inquilini, finosviceritis. Abanimalium efu hos abftin ere, religionis ergo,
apud Strabonem Pofìdonius auftor eft,eofquetantumcafèo & Ia&e vefei. Apud eofdem,vtrefert A lia -
nus,cum equorum genus coit, quidam velut h^mcnxumquendam, nuptiis prxcinunt. ynde cantusfùa-
uitate permulfx equa: mox grauidx fìimt : & forma: pulchritudine eximios pullos ex fèfe pariunt. In ea
Mcehx parte qua Ponrica eft, ve habet Solinus, herba apparet qua oleum inficitur, quoìi vocantmcdi-
cum. hoc^ad incendium excitatumfi obruereaqua geftias, ardetmagis, nec alio fopitur, quamia&u pul-
ueris. In ivi celia, Dardania regio quoque, quam M y s i a m Mcditerraneam vocatam diximus,ex eo nempe
quod quam longiffimè àflumine Danubio fica : de cuius populis,idem audor hxc,Per vniuerfam vitam
^idio hos ter folummodo in vita lauari : poft partum, cùm nuptias ineunt, &: cùm mortem obierunt. De
1 ribalis Mcefixquoque populis, ex Ifìgono hxc Plinius. Vifu cffafcinant,interimuntque quos diutiùs in-
tueantur, iratis precipue oculis: quodeorum malum faciliùsfentiunt puberes. Notabilius e ft, quòd pu-
pillas binas in oculis fingulis habeant. Qui plurade hòcterrarumtradu velit, in primis defituMcefix
Inrenons,adeat Ouidium 111. de Ponto, Elegia 1. &; iv. & x. Deritu & moribus inueniet apud eun-
em ■. n lum> Elegia v i i . De Danubio,iìue Iftro flumine, quem Europxfluuiorum regem nominai
A lianus 14. Animai, cap.z*. ab Apollonio 4. Argonauticor. Cornu Oceani vocatur, quia regiones
a!5. .^nPtas P e r medium interluit,nonnihil adnotare quoque lubitum. Hunc proxima magnitudine
pò M F omnium fluuiorumlmperij Romani maximum, legimus in Salluftij Fragmentis. Babylonios
reges ex Danubio ime Iftro aquas inter gazas repofuifle, annotauit Gyraldus, Syntagmate 17. Deorum.
JNazianzeni rrater Cxfarius infuisDialogis. dicit huncvnum effe ex Paradifì fluminibus. eumvtpote,'
quem iacrxlitterx Phifon nominant, quod illi tum facilèconcedam, cùmmihi conceflerit, fub Paradifì
nomine totum comprehendi Orbem terrarum. quod ipfum mihi verifìmile. Hunc eundem Danubium
tradir beneca v 1. Naturai. Europam Afiamquedifterminarehoctamenomnes vtriufquclinguxfiucve-
teres hue recentiores fcriptores ad vnum Tanaiflumini adferibunt. Etquis quxfo Germaniam,quxvltra
hunc fluuium, Afiaticam regionem vnquam fomniauit? An mutanda ledio ? aut potiùs retinenda, A cro-
nisndeadHoratium? vbi traditTanaim edam Danubium didum. iudicent pcritiores. Huius fen tenti«
videtur lfidorus Originum iy .cap, 9.vbi fcribitRheubarbarum trans Danubium in folo barbarico nafei.
NalcienimadRhafluuiumfcimushodie,quieftVltraTanaimOrientemverfus. Vtrumq;autem&Da-
nubuim de Tanaim,fciohodie ab accolis fuis Done nominari. De hoc ffumine apud Plinium lego, eius
lingula ora tanta effe, fvides ea in hac tabulajvt prodatur in quadraginta millia paffuum longitudinis vinci
mare dulcemque intelligi hauftum. Adiicft Polybius iv. exhachuius aqua: in Pontùm defluentia,tu-
mulosquoidamfier! excolluuicdeucdxmateria,quosnautxStethcfìuePedoranominant, vnius diei
itinere a littore diftantia ; in qu« fxpenumerò dclati per nodem naut* periculum faciunt. Horum me-
minit quoque Strabo. Qui plura de huiusfluminisnomine, natura, fonte, oftiis, fluminibus in eundem
dclabentibus fcire defiderat, Guilielmi Stuckij Gommentaria ad Arriani Periplum maris Euxini adeat;
ibi emmabunde atquedodifflme h«c omnia ab eo deferibuntur. DeThracibus, Mcefiis, Getis, Dacis,
ìuiu q, ta u a: regioni bus, &gentibus, quiplura edam velit, Strabonis librumfeptimum, eiufque Epi-
tomen legar. r n c
P O N T V S E V X I N V S .
A r e quod hìc deferibendum fufeepimus, ( Argonautarum& aurei velleris fabula à
prifeis fcriptoribus nobilitammo fub variis nominibus apud audores memoratum legimus.
Po n t v m per excellentiam, & P o n t v m A x e n ’v m priùs,quali inhofpitale,&
poftea E v x e n v m vocatum, Plinium, Ouidium, aliosque teftes habemus. P o n t i -
c v m mare, fine cognomino appellant alij, vt Strabo, Tacitus, Plutarchus, Ptolem«us,&
Iornandes. & P o n x 1 Mare Lucretius, à Ponto nimirum regione illi adiacente. Eadem de cauffa
S a r m a t i c v m & ScYTHicvMVal. Flaofo, Ouidio,&Martiano A m a z o n i v m ì Claudia-
no :C iM M E R ivM a b Herodoto & Orofìo ¡ T a v r i c v m ì Fello Auieno, ab accolentibus populis
ile didis, appellarne A Colchide regione huicab Oriente vicina C o l c h i c v m nominar Strabo:
CAy c ASEVMa monte, Apollonius: & P h a s i A n v m à fluminefe in illud exoncrante, Ariftides.
Sed & Tanaim didum àGothisannotauit Procopius jineptè autem,&non vere, vtego iudico. Huic
mari (flue vcriùsiìnui) omnes ferè p rifei, arcus Scychici intenfìformam tribuunt : itavtneruusrefe-
rat dextram eius partem : à faucibus qua: funt circa Byzantium vfque ad intimum eius fìnum verfus
Phafim fluuium. iiam exccpto Carambi promontorio totum reliquum littus exiguos habet proceflus
òc receffus, ita vtred«linexhaud multum fìtdiffimile. Alteram partem , fìniftram nempe feu Bo-
rcalem cornu conferunt. quod habet duplicem flexum : fuperiorem magis rotundum, inferiorem
magisredum. quam formam accuratè docet noftra hxc tabula. Habet hoc mare edam duo pro-
montoria: vnum Auftrale, nomine Carambis: alterum Septentrionale, quodFrons Arietisdiciture
qux duo libi mutuo oppofìta cùm diftent ab inuicem circiter duobus millibus & quingentis ftadiis, vt
Ammianus& : Euftathiusteftes funt: qua:etfìeflìciant3iz. tamentantùm c l x x . m. p. aitPlinius,
fìue vt Strabo habet, quantum nauis ad tertium diem confìcere poteftjadeò tamen vtrimque aut ex
Oriente in Occafum, fìue ex Occafu in Orientem nauigantibus vicinafe oftendunt, vt illis finis maris
ibi effe videatur, bimarimque Euxinum exiftimcnt. Cùm autem in medio horum pcruenerint, tunc
apparet illis reliquum,quafifecundum mare. Ambitum fìue circuitum littoralem huius viginti quin-
que millibus ftadiorumfacit Strabo : z i. millib. Polybius, hunc numerum minuit duobus millibus
Ammianus : idque ex Eratofthene, Hecatxo, & Ptolemxo, vt ipfe addit. Herodotus, huius oculatus
teftis fcribit fe eius longitudinem vndecim milliìim ac centum ftadiorum dimenfumelatitudinem vero
( qua iatfflìmum eft) trium millium ducentorum. illudque 6a,vpacnu7uìov & maxime fpedatu di-
gnum prxdicat. Hancmenfuram Strabo & Plinius libr. iv . cap. iz. diftindiùs ex fua atque alio-
rum fentcnda enumerar. Vetuftascredidit hoc ex noftris maximum, &orbishìc, vt ibi apud Ga-
des extra Herculis columnas, terminum ; efleque prorfus innauigabile, cùm propter eius vaftita-
tem, turn propter barbaras gentes eiuslittora infeftantes, eorumque in aduenas peregrinos crudeli-
tatem. Hinc illa huius maris fiue Ponti apud veterespoetasepitheta. Yaftum & trucem, vocantVir-
gilius & Catullus. immenfum,minacem, Quidius. voracem&dubium, Lucanus. rabidumSilius. va-
gum, ventofum, Statius, arduum Yal. Flaccus. horrendum, infeftum, & quoque vefanum, Manilius.
infanum&afperum, Seneca, raucifonum, Feft. Auienus. Atque hxc de nomine, forma, & magnitudine.
De eius fitu & natura, etfi multa (vt ceteros taceamjHerodotus, Pomponius, Strabo,Polybius,
Plinius, Ouidius, Macrobiusj nemo, mcafèritentia,accuratiùs Ammiano lib. xxn. quem, qui volunt,
hucadducerepoffunt. neque his fàtiatus, addat integrum de hoc mari libcllum ab Ardano confcri-
ptum : & in eundem Scholia ampliifima Stuckij. Nos pauca huius maris pecùliaria hinc inde ex ve-
terum monumentis excerpta annotare, contenti erimus. Dulce effe > aut ceteris fàltem dulcius ; le-
uius quoque ; & nunquam refluere, fed vnum labendi conferuare vfque tenorem, Lucretius, Macrobius,
Plinius,& Ouidius auftores funt, eamque cauflam efleputo quòd interdirai totum congeletur.
hoc enim aliquando contigiffe, apud eundem Ouidium, Marceli. Comitem, aliofque me lcgifle me-
mini. Candidiusefleceteris maribus fcribitin Problematibus Ariftoteles. Non gignere molliancque
teftacea,nifi raro&perpauca,fcribit AElianus in Variis. Nonalerecctos, tantùm phocamgracilcm,
& delphinum minutum, Plutarchus in Moralibus tradir. Nullam intrare beftiam pifeibus malefi-
cam, prxter vitulos, & paruos delphinos, Plinius. Quadraginta circiter amnes in illud influere,
perhibet libr. v ii. Strabo ; fed multo plures fe in eodem exonerare, apparet inhac noftra Tabula.
Vrbes in huius littore aliqua celebri nota infignes funt Byzantium : de qua hie nihil addimus, quia
fuperiùs in Thracia: trbula earn pro loci menfura fatis diffuse confcripfimus. Tomos, nobilis poèta:
Ouidij exfilio clara. Boryfthenes qua: Olbia & Miletopolis, de qua multa, ( vt alios fileam ) apud
Dionem Prufeum, Oratione x v i. Diofcurias, qu«& Sebaftopolis, à Caftoris & Pollucis aurigis, fi
fabulis creditur, conftrufta. H x c quondam adeò clara, referente ex Timofthene Plinio, vt in eam
c c c . nationes, quxdiffimilibuslinguis vterentur, deicenderint. & pofteaà Romanis c x x x . inter-
pretibus negocia ibi gcfta fuerint. Ali« mult« flint, fed minùs celebres, vt Trapezus, Cerafus,
Pharnacea, Amifus,Sinope, Heraclea, & ¿regione Byzantij, vnde incepimusj vrbslibera Chalce-
don. Occidentalem huius maris oram Thraces tenent. Auftralcm Afiatici habitant, vt Bithyni,
Galat«, Cappadoces. Colchi Orientale littus occupant. Septentrionalia in vniuerfum tam Euro-
p« quàm Ah« > Sarmatx fiue Scythx, pluribus gentibùs diftin&i. inter has, qui inde nomentra-
hunt, Taurofchyt« •• & horum Cherronefus, qu« Scythica & Taurica cognominatur, Ponticam,
hanceandem Cherronefum appellar Appianus: quam Plinius quondam mari circumfufàm addir.
Forma &: magnitudine hxc Peloponnefo comparatur.Coniunélam hanc aliquando continenti c c c l x .
ftadiorum ifthmo, exaliorum traditione, fcriptum reliquit Strabo. Regio eius verfus CriuMe-
topon, fiue Arietis frontem afpera, montofa, & procellofa Aquilonibus. Circa Theodòfiam ( vrbs
portu centum nauibus rccipiendis apto) agro fertili eft, Bulbos hìc adeò dulces nafei fcribit Athe-
F F F nxus,