a u tem E I S g N B E K G E K V s in « r u t a n d o & am p lific an d o o p e re B làckVvelliano n u n c p o tìflim u n v d e fu d e t, &
p r o p te r ea n o n f em p è r ip f io tiu m fit, m eis u ltr a c u ris fàtisfa c ien d i, ex citav i p o r r ò a h o s h u ju s - lo c ip ii to r e s , n i-
1 E T m ™ Î Î Â G f î V 1p Ü ^ C H I O R E M P A Y E R L E I N & D.- ( .'H O R C i I V M « V I L I E L M V M B A V -
K h M f i t l N D , ad eo felici fiic ce flu , u t h i q u o q u e e id e ro .ftu d ip fe n u n c d ic a r e n t & ven u ftas p la n ta rum imagin
e s p r o m e a c o J ie in o n e au g en d a iam p a r a r e n t , fpes v e ro h a u d v an a ex fp ecimin ib u s p lus q u am 50. iam elab o r
a t a n a lc e r e tu r , am b o s eg reg io s fu tu r e s effe in h o c p i t t u r e g e n e re a rtific e s , c um p rim is q u ia fatis iam c om p ro -
b a ru n t , le n o n t am p a n j s l r e n t n d iq u a m laudis o b tin en d a ? g r a tia v ire s fuas i n te n d e r e ,.. id q u a e t iam fo rtum e e o r
u m c o n d iü o p e rm i tü t . T a n d em d u p lic i ex Capite file n tio p r e t e r i r e n e q u e o .aliuirt a d h u c e x 'n o ftìa tib u s ei-
d em l tu d io p r e c ip u e - d e d itum p i f l o r e m , n em p e D . N I C O L A V M G A B L E R V M . P r im um n im q ü e h u -
jus d o tes lm g u la rem a tte n tio n e in m e r e n tu r -p o n fò lum p ro p te r e a r :q u o d om n in o to tu m p la n ta rum h a b itum æ-
q u e , a c c h a ra c te re s p a rtium f rù f lif ic a tio n is , a c c u r a te r e p r e f e n ta ìr e v a le t , v e rum e tiam id e o , q u o d h u ic o c -
c u p a tiom r e liq u um ejus vita? gen u s p lan e c o n tr a r iu rn v id e tu r , ' d um 'c o r ia r ii filius u nicus e id em op ificio ta n q u am
p r im a r io fco p o e x e rc e n d o a d d iftu s e ft; d e in d e c um h o c q u o q u e n u n c c om m e rc ium in è u n d i o c c afio m ih i f a ti*
f c t ù ì d f n 'd t e U c . OI,ls ^ S ^ c n u s in d ic a r e a u gm e n tjim hujus a dm in ic u lo , D e o v o le n te , p a r ite r
Hæc omnia, Lettor benevole, non vana? oftentationis grafia, fed eum tantum in finem paullo prolixius
.“ S“ *!” ’ ut propofittrmox indicando æquum ferre poflìs judicium. Hanc enim.oculorum mentisque éb-
fettationem, æquejucundam acutilem, mihi fòli comparare vel refervàre nunquam cogitavi ; in votis pótius
femper habui, utaliquando communis fieret. Jam dudum ergo plurimas harum imaginum, easque pracipuei
K k i n u m i ò ? 1redam hortorum vulgares dlumnas reprafentant, illis deftinavi, quibus operi WEIN;
M A N N IA N O fupplementumhaud lùpervacaneum addere forfan piacerei; reliquas vero atque illas imagines;
quæ plantas ratiores atque ex his multas haud pridem ex remotiffimis orbis terrarum regionibus in Europam
tngu ari preterea artifìcio piftas fiftunt, condendo opere peculiari dignas cenfiii; Accidit igittir æ
174a., ut Celebris Augiiftanorumpiftor atque chalcographus, D. JO AN N E S JA CO B V S HAID, exvoto
Norimbergam veniret & harum imaginum colletlionem attentusperluftraret, tandemque de pulchritudine ea;
rum certior faftus confi bum caperet, ex iisdemijlas, quæ vel raritate vel formofa fpecie pre rehquis fefe com-
me?l j . ’ B h Vero laudati- EHRET1 raanu artificiolìffime pitta? funt,- omni ftudio Se accuratione in aes
mcidendi, vivis eoloribus fuper charta maxima niadiffimaque reprefentandi & fingulis femeftribus intervallis
decupam in publicum edendi, hacqpe ratione, fi Deus vitam ac vires eonceflèrit, tamdiu continuandi, quam
id ipli cx.emrorum numero Commodum crit.
■ f -ipido GïiatuiI B °P?S a!o’ E B D- EH K ETV S ipfe modo fupra indicato evulgaré
p! j ’ unumidemque, monendumduxi, fi vel etiam quædam plantæ in utroque compariture fint, non
una tarnen eademque ratione id fiiturum eflè, de quo tabula? ejus iam edite ¿fis tellantur; id quod pariter va-»
T c e n T i H I 9 uar™ Tlltm!,eSiamProftantinfplendidisoperibus IO A N N IS M A R T YN , M AR C I CA-
Ü B l 1 j H S U Hof tuIan°run} Londinenfium : omnes enim, qui hæcce' opera cum noftro collaturi
iint, tacile deprehendent,jlla!etemjnagm.es,..quasdenuo &plerumque magis complétaspubhcamus, haud
n u n c 'p ó r r o t e m i o n e s , q u ib u s h u ju s o p e r is e d i tio n em , d iv in o a fp i r a n t e dm
■ h H E ^o rm a y j g n i t u d o n a tu ra lis in p la n ta rum im a g in ib u s f e r r a ta n o tfo n em p e r f e f tio r em r e d d a t i
e a r n n o f tn s f em p e r c o n lp ic ie n d a e r itv e l c irc a in te g ra r c i p l a n t am , fi c h a r r e n o rm am n o n e x c é d â t, v e l c irc a
e j’.is p a rte s , l i o o n tr a n u in o b f tr t. :
1 B 8 O r dm em c e r tu m , fiv e a lp h a b e th ic um fiv e fy ftem a tic um , n em o e x p e f t a b it , u tp o te in e ju sm o d i col-
l e t t ìo n ib u s n e c n e c e i la r ium , n e c ju c u n d um , n e c p o ffib ilem , n e c d e n iq u e c om m o d um . N o n n e c effiriiis q u ip l
Pie H H <ï UOIy.am ’ “ Pe r D « H i n o f tr a c o lle if io a d e am m o lem p e rv e n e r it, u t ju v a n d æ m em o ria ? caufla
a lp h ab e ti o rdm em e x p o fe a t, h ic m d ic is a dm in ic u lo fac ile fu p p ed ita ri p o t e i ! , fy ftem a ticu s v e ro o r d o a b aliis ad
cujusvis lu b itum jam e o n em n a tu s p r o f ta t ; n o n ju cu n d u s , q u ia & g e n e rum & f]ie cie rum im ag in es fæp ilfim e lo n g
a l e n e ju n g en dæ e lfe n t m in u s fo rm o fæ ; n o n p ò flìb ilis , q u ia e ju sd em g en e ris fp e d e r um im a g in ib u s p o f t p rio -
f um ev u lg a tio n em p a ra tis locus p r e c lu d e r e tu r ; n o n c òm m o d u s d e n iq u e e li, q u ia a u f to r e s a tq u e em to r e s legib
u s a d ltr in g it fo rti & v o lu n ta ti h um a næ m u ta b ili c o n tr à riis . Q u am v is a u tem om n em o r d in em lìu d io n eg le -
c tu ru s f ir n , e um ta rn e n o b ferv ab o ., u t r a r io r e s & h a u d ita p r id em n o ftris in reg io n ib u s v i f e , a u t a c cu ra tiu s fal-
t em e x am m a tæ , reliq u as p r e c e d a n t, magisJ am n o ta? v e r o , c e te rum ta r n e n f in g u la r ifo rm o f ita te fefe c om m em
d a n te s , n o n m li p a rc iu s & q u a li o rn am e n ti vel o b le& a tio n is t a n tum g ratia c om p a re a n t.
. . C h a r a f t e r e s p a r tium f ru ftific a tio n is g e n e ric o s om n ib u s jü n g e re p la n tis , feo p u s p ræ iix u s h a u d magis
r e q u in t . H i c n am q u e in e o ta n tum v e r f a tu r , u t p l a n t a rum , q u a s r e p ræ ie n ta r e c o n tig i t, facies h a b itu sq u e fi-
l ta tu r n a tu r a li a d e o iim ilis , u t n o n fo lum iis , q u i m ir is Se in fin itis f e rm e n a tu ræ in h ife e p r o d u f t is v a ria tio n ir
b u s le d e le c ta r e æ n a n t ; v e rum e tiam i llis , q u i d e fpeciebùs g e n e ri cu id am vel iam ad fe rip tis v e l a d h u c ad fe ri-
b en d is c e rtio r e s f ie ri e u p iu n t, fu ffice re q uea t. C e te rum , m e a q u id em fen te n tia , la b o r fu p erv a c an eu s h a u d e ft,
fm g u lis lpeciebus c h a ra é te r e s , e x q u ibus d e g e n e re e a rqm ju d ic ium f e r r i f ò ie t, a p p in g e re : fed q u amv is lu b e n te r
ìlta , m a jo n s u td i a t i s g r a tia , in o p e re h o c f em p e r p r e if if if f em ; o b lia i tarn e n , q u o d n o n om n e s a lie n ig e næ p ia n ,
r e fingula s f ru ififie a tio n is p a r te s u b iq u e ad p e r f e f tio n em p e rd u c u n t , & q u o d p ræ te r e a e a rum r e p r a f è n t a tio in
h is , quas n u n c p ro d u c im u s , a b grtific is v o lu n tà te d e p e n d e t. N ih ilom in u s ta rn e n e ju sm o d i c h a ra f te r e s fæpius
r e p e r iç n tu r , q u a rum d e lin e a tio a b aliis h u cu sq u e n o n d um fa f t a d b
........................ IV.Hifloria
r 1 S 1?0™ finguhs plantis commentarii inflàr addenda eandem ob fationem pariterin opere noftro abnecefTaria
non eft: & fi etiam talem conficene voIuifTem, una tarnen ex parte graviofesinllantioresque
occupations impedimento funt, quo minus dii débitas curas impendere valeam-, & altera ex parte ad eiusmodi
laborem fnfcipiendum is tantum idoneus eft, cui ipfas plantas vivas obfervandi & examinandi occafio eontigit
qua careo circa plerasque in opere hoc comparituras, utpote quas noftra tellus nondum aluit.
. . V . Onyie ergo, quod me fingulis imaginibus additurum, divina fretus gratia, fpondere pofTum, eft no-
rmms adlcnptio. Quum vero plantas, quas reprefentant , clafiici auftores vel jam recenfeant, vel adhuc taceant,
hæc etiam nomina vel )am approbate vel ulteriori fcrutinio demum approbanda aut corrigenda funt. Ex illis,
quæ pluribus clafficis auftonbus iam m ufu funt, elegi brevitatis cäufTa ea tantum, quæ fufficere videbantur ad
indicandos auttores reliqua fynonyma jam recenfentes, vel ihtegram plantæ hiftoriam, vel charaileres faltem
ejus generis exponentes, ut fimul illis, quiplurafcire defiderant, fontes, unde ea haurire queant, indicarem.
Quod ad nomina mihi ipli nondum fatis probata attinet , -iis tamdiu uti liceat, usque dum accuratius planta? examen
nieliora & aptiora doceat. Huc pertinent ilia, quibus indicantur plantæ quædam, quarum charafleres generici
a nemme, quantum mihi faltem confiât, hucufque fatis examinatifunt, itemque illæ, de quibus dubius
adhuc hæreo, num ullo nomine jam indicatæ iint : de omnibus enim quo minus certior fieri queam, obftant
otn huic itudio dicati limites perquam angufti, licet fontes forfan ad manus eiTent. Ceterum ex nominibus ge-
nencis approoatis lllud femper primo loco pofui, quod mihi aptiflimum videtur. Vt autem hujus deleftuS ra-
tionem reddam, meam opinionem de nominibus plantarum in genere brevibus declarare liceat. Singula gene-
ra, fecundum régulas cujusvis fyftematis formanda, peculiari nomine diftinguenda, & omnes plantas iisdem
charaftenbus gaudentes ejusdem generis nomine appellandas eife, nemo de commodis ejusmodi fyftematis in-
formatus amplius dubitat, neque eorum conatum reprobat, qui nomina a veteribus, imo etiam recéntioribus,
botanids ufurpata in alia novaque mutant; qudties ipforum regulis -contraria funt. Id unicum tarnen mihi per-
fuadere nequeo, diftenfium commodo fieri, ut more nunc invalefcente plura genera, quibusdam fruélìficatio-
nis partium nötis fatis diftinöa, ob reliquarum fimilitudinem indeque derivandam naturalem affinitatem ad unum
idemque genus reducantur, unico propterea nomine generico comprehendantur, tanquam fpecies vero notis
-âb nsdem partibus denvafis diflinguantur. Eft namque hæcce affinitatis inquifitio quidem laudanda & ad metho-
dum quandam naturalem ftruendain neceflaria ; fed ejusmodi methodum non nifi fummos & exercitatiffimos vi-
ros ex crebra attentaque generum comparafione aflèqui, refle jam monuit cl. LVDWIGIVS. " Methodi ergo
artificiales, quas vocant & quales liint omnes hucusque expofire difcenfiumque precipue cauflâ excogitate, a
naturali diftinguenda? funt; propterea vero in illis minus opportune formantur régula? in hac tantummodo ób-
lèrvandæ. Quum autem in methodis artificialibus, precipue illis noflro a?vo approbatis, iisque ipfiffimis, quæ
fæpius memoratam affinitatem commendant obfervandam, precipiatur, generum notas a folis fruflificationis
partibus defumendas, ab hsdem vero reliqui habitus notas excludendas hasque folummodo ad Ipederum diftin-
àionem adhibéndas eflè: fequitur, metuendam effe tyronum confufionem, nifi anotislpecificisviciflimexclu-
dantür omnes illæ, a quibus generica? deduci folent. Porrò, fi hæeee affinitatis norma circa omnia genera ob-
fervandaelfet, nonnullæ clalfes amphflimæ, e.gr. plantarum umbelliferarum, flore cruciato , papifionaceo, li,
liaceo &c. ad perpauca eflènt reducenda genera; fed multa nomina accurate definita diftinâæ & perfeflæ notioni
formandæ minus obftant, quam pauca amplioris fignificationis, ut propterea hic quoque v'aleat antiqdus canon :
qui bene dillinguit, bene docet. Quoniam ergo cujuslibet methodi ufus primarius ille eft, ut dilcentes ad faci-
lem plantarum nondum cognitarum notitiam manu ducantur, illa fine difficilis redditur, quæ in definitione
notarum genericarum exceptiones & limitationes relpeflu fruflificationis partium obfèrvandas injungit, ut ta-
ceam injuriam quæ nominibus accurate jam defìnitis eorum deletione fine caufla urgente fufeepta infertur. Pu-
to autem, nullam cauflam urgere, ut piante nominibus genericis jam diftinflæ fruâificationis partibus différentes
propterea uno nomine generico jungantur & reliqua nomina recepta deleantur, quia nonnullæ harum par-
fium inter fe convenient, ideoquemutuam affinitatem indicant: quum, licet nominibus difhnguantur, nihilo-
minus, manuduflionis ad.methódum naturalem caufla, maior minorve earum affinitas indicari queat, quando
in fyftematico ordine unum genus affine proxime fequitur alterum fimulque affinitatis nota additur, vel claflès
fecundum hanc affinitatem in ordines, hi autem denique in genera dividuntur. Quod ad nova nòmina generica
formanda attinet, éa tanto rnajori predo habenda eflè, quanto magisfimplicia & linguæerüditorum aççom-
modatafunt, omni dubio caret ; fed nomen alicujùs generis diftinftum & a claflìcd huo<lam auùore jam recep-
tum, preterea latina? linguæ flexioni non penitus contrariurn, propterea tantum eflè mutandum, quia com-
pofitum fit, vel linguæ hujus puritati non refpondeat aut etymon ejus lateat,, pariter nondum conviftus film: nomina
namque barbara notioni formandæ non magis obftant, quam illa, quæ a nomine proprio celebrium bo-
tanicorum ufuapprobato derivantur, vel quorum, ut ut puriffimorum, etymon aliis commune eft. Vt taceam
latinam linguam etiam indeclinabilia non penitus abhorrere. Nomina denique compofita, quandoque etiam
hybrida, precipue fi cognationem cum alio genere affini indicant, potius confervanda quam reprobanda eflè,
autumo : quia omnium nominum primarius ufus confiftit in fublevanda memoria, omnes autem eorum inno-
vationes precipue eo in cafu, ubi priftina nomina hiftoriæ caufla nihilominus confervari neceflùm eft, eandem
aggravant. Iisdem ex rafionibus eandem quoque- lèntentiam teneo de nominibus ¿ecifids. Si novæ occurrunt
cujusdam generis fpecies, vel etiam jam cognite alii generi adfcribendæ, fpecifica nomina reflius omnino a
propria qualitate vel fornla, quam comparafione cum aliis, aut circumftantiis accidentalibus, defumuntur; ceterum
vero, ut memoria? parcamus, recepta jam nomina, nifi omni ex parte imperfetta fint, haud excluden-
da multoque minus ob levem tantum notam corrigenda aut mutanda eflè, puto : alias namque nominum horum
formatio perpetua? ferme obnoxia effet mutationi. Species, quæ colere aut magnitudine partium folummodo
différant, velordinariam faciem ex cauflis occafionalibus mutant, licet mutatam retineant, imo interdum pro- X ^ pagent,