Ital. Crespolini . Fil di Spada. Fiori appiolini. Gla-
diolo. Gigliarello. Lanciöla. Monacuccie. Pancacchj-
lo. Pancacciuolo. Spadacciola. Spaderella . Spadino .
Spagherella . Succiamele. Trombetti. Zuffolini Targ.
Tozzett. Diz. bot. 2. p. 110.
Perenn. Nascitur copiose inter segetes in arvis, et col-
libus totius Italiæ. Legi inter sata collium Sarzanæ ,
et Bononi» a S. Luca, a Gaibolla, qua descenditur
ad torrentem Ravone , alla Crovara . Habui ex Pede-
xnontio ad Albam Pompejam a Bertero , ex agro Par-
meiisi a Prof. Janio , ex agro Tarvisino a Mogliano a
Mayero, ex agro Tergestino a Biasoletto, ex agro
Viterbiensi a Canino ab illustrissima Principe D e Bonaparte
, Roma a Prof. Maurio , ex agro Terracinen-
si a Fioiii wia-MAzzAWTia , Neapoli ad Sorrentum ab
Eq. Gussowio, ex Sicilia ab eodem Eq. Gussonio. Floret
Aprili, Majo.
Radix bulbus duplex, superimpositus , depresses , orbicularis
, præcipue inferior, sæpe cum bulbillis minori-
bus . Tunicæ radicales communes , et extern» mem-
branaceo-fibrillosæ , fibrillis stipatis , parallelis , vix
una in aliam confluente, brunneis, cito scariosis. Ex
bulbo inferiore descendit radix fibrosa , subinde una ,
alterave fibra incrassata, fusiformi . Caulis teres, ere-
ctus ,, simplex , sesqui-bipedalis , et ultra. Folia ensi-
formia, acuminata, multinervia, striata, integerrima,
vaginantia, vagina carinata, alterna, disticha, imum
vaginjforme tantum, obtusum , suprema decrescentia,
linearia. Flores numerosi , in spica plus minus laxa ,
terminali, alterni, distichi, secundi , recurvi, specio-
s i . Rachis flexuosa. Spatha diphylla sub quovis flore,
inæqualis, acuminata , dimidiam corollæ longitudinem
attingens , aut superans . Corolla rubro-rosea , se-
gmentorum unguibus albicantibus; sicca fit purpurea.
Tubus brevis, curvus. Limbi lacinia superior oæteris
grandior, a lateralibus duabus recedens , recurvula .
Laciniæ très inferiores minores , interdum, non semper
, macula longitudinali alba, lanceolata in jnedio
notât», Stamina ascendejxtia, orta e fauce corollæ J
filamentis filiformibus, tenuibus 5 antheris linearibus ,
filamento suo æqualibus, aut paulo longioribug . Stilus
filiformis, tenuis, stamina superans, stigmate trj-
fido, Capsula obtuse trigona ,
Ex macula alba, quæ est in laciniîs corollæ, ad litte—
ram A quodammodo accedente Sprengelius in Hist.
229
iei herb. 1. p- x4a-5 et cum eo habent hanc plantam
pro Virgdiano Hyacintbo .
Die quilus in terris inscripti nomina regum
Nascantur flores
Virg. EccL 3. v. 106.
r ' 9v 4
et recte quidem sententia nostra, si ad ea, quae Ovi-
dius tradidit de conversione pueri Hyacinthi in florem
ejusdem nominis attendamus:
Ecce cruor, qui fusus humi signaverat herb am,
Desinit esse cruor; Tyrioque nitentior ostro
Flos oritur; formamque capit, quam lilia, si non
Purpureus color huic, argentéus esset in Ulis . V
Non satis hoc Phcebo est, is enim fult auctor honoris,
Ipse suos gemitus foliis inscribit', et Al Ai
Flos habet inscriptum.
Ovid. Metam. lib. 10. v. 210-216.
Verum tam h»c species, quam pr»cedens, et sequens
pari ratione haberi possent pro veterum poetarum hya-
cintho, nisi Gladiolus communis L ., cum vulgatior in
Italia s it, Virgilii carmina sibi pr» c»tens vmdica-
3. G ladiolus byzantinus: floribus numerosis, distichis ;
coroll» segmento superiore lateralibus tecto ; antheris
filamento longioribus; foliis ensiformi-lineanbus, elon-
G£abyzantinus Mill. Diet. Ait. fil. Hort. Keiv. ed- 2. tom.
I. p. 102. n. 21. Röm. et Schult. Syst. oeg. ï .p . ^iq., et
Mant. I .p. 29t. Sprengel. Syst, veget. i.p .ib ó . n.62.
Gawl. in Gurt. Bot. mag. tab. 874. Reich. Cent. 7. dec. 65. p. 22. n. 643. tab. 6/fö.fig. 866. Gusson. Flor. Sic.
proidr. x. p. 32.*
G. communis Ah Ver. Hort. Panorm.p. ÜQ.
G. utrinque floridus Cup. Hort. Cath. p. 85.
G. vulgaris flore purpureo Castell. Hort. Messan. p. 10.
G. byzantinus Parkins. Parad. p. 189. tab. jp.191. jig. o.
Ital. Pancacciólo Siciliano . Pancacciólo di Costantino-
Perenn. Nascitur copiose inter segetes Sicili», unde habui
ab Eq. G ussokio . Floret Martio , Aprili.
Bulbus, et tunic» radicales, ut in prscedente. Caulis
tripedalis, et ultra. Folia ensiformi-lineana, plus-
quam pedalia . Spica longa, multiflora, laxa, ommno