216
Perenn. Sponte nascitur in montibus Piceni prope Ascu-
lum, et præcipue in Sylva sic dicta Degli abêti, unde
habui ab Orsino . Floret Septembri.
Tunicæ radicales stipate fibrillosæ, fibris parallelis , in-
teriores superne nltra bulbum elongatæ , laceræ . Vagin
» communes inferiores obtus», superiores , spatha-
que monophylla acutæ. Scapus uni-biflorus . Flos vio-
laceus , grandis . Tubus prælongus , gracilis , longeque
exertus. Limbi laciniæ oblong», obtus», apice subcre-
natæ. Faux coroll» dense barbata, violacea. Stamina
inclusa . Stigma corollam »quans , subinde quidquam
superans, tripartitum, laciniis filiformi-cucullatis, apice
crenato-laceris, plus minus inæqualibus , croceis ,
odoratis , lateraliter inter divisionës coroll» exertis .
Folia hysteranthia, rarissime synanthia, linearia, an-
gusta, acuta, margine crebre ciliolata , utrinque ad
nervum canaliculo lævi, et sub lente punctato instru-
cta, demum prælonga , et usque in sequens ver per-
durantia , in reliquis gentis .
Usas. Stigma hujus speciei præstat qualitate suaveolen-
ti , luteo-tinctoria, et aromatica , quibus proprietati-
bus eminebat crocus Cilicius, ut habemus ex Plinio :
Prima nobilitas Cilicio , et ibi in Coryco monte Nat.
hist. lib. ai. cap. 6. Veteres adhibebant in sacrificiis
ob fragrantiam :
Cernis odoratis, ut luceat ignibus cether,
Et sonet accensis spica Cilissa focis .
Ovid. Fast. lib. i. v. 76. 76.
Inservit pictoribus, et in condimentariorum genere
tingendi causa, vel aromate suo quoque est. Vires
autem medic», quibus pollet, sunt anodynæ, exhilarantes
, resolventes , utérin», pellentes , emenagogæ ;
quare magno usui semper fuit medicis , et pharmaco-
polis.
8. C rocus longiflorus : tunicis radicalibus fibroso-inter-
textis , abbreviatis ; foliis linearibus , subsynanthiis ;
corollæ fauce glabriuscula, celluloso-flava ; stigmate
tripartito, stricto, laciniis corollinis multo breviore.
C. longiflorus Raff. Caratt. p. 84. tab. 19. fig. a. Tenor.
Syll. p. 37. n. a., et ibid, in Addend, et em. pag. 557-
Gay. in Feruss. Bullet, des scienc. nat. et de gêol. ann.
1837. tom. 11. p. 37a. n. 8.
C. serotinus Bert. Descr. de’ Zaff. Ital. n. 8., et Lett,
sopra i Zaff. Ital. in JVuov. Collez, di opusc. scient.
tom. a.p. i5o. n. 8. excl. nonnull, syn., et planta dalrnatica.
. „ , - ^
C. odorus Bivona-Bern. Mamp. 3 . p. 8. tab. a. Guss.
FI. Sic. prodr. 1. p- 3o.*, et Suppl. 1. p- 7- Spr. Syst.
veg. I. p. 146- n.. i 3.
C. vernus Ab Ucr. Hort. reg. Panorm. p. 4b.
C. autumnalis monoflore majori, aphyllus , purpureus
Cup. Hort. Cath. p. 61. .
C. sylvestris, autumnalis Cast. Hort. Mess. p. o.
C. centuripinus Sicili» Plin. Nat. hist. lib. ai. cap. ■
ed. Aid. ann. 1559.7?. 564-
Ital. Zafferano di Sicilia.
Perenn. Habui ex Sicilia lectum in montibus Panormi
ab Eq. BivoNA-BEMfARDio , et e x pratis di Val di
Mazzara ab Eq. Gussowio . Floret Octobri , Novem-
Bulbus minor, quam in Croco sat wo W . Tumcæ radicales
fibroso-intertextæ, fibris crassiusculis , null» superne
elongatæ . Vagin» communes inferiores obtus» ,
superiores , spathaque monophylla acutiuscul» . Folia
linearia, angusta, obtusiuscula , sæpe synanthia, et
tunc brevissima, deinde elonganda, interdum veio
hysteranthia, margine ciliis prorsus denudata, in reliquis
ut in priore. Flos violaceus , præcedente paulo
minor . Tubus gracilis , longissime exertus . Limbi
segmenta oblongo-obovata, obtusa , vel subemargma-
ta interiora tria quidquam angustiora . Faux glabriuscula
, celluloso-flava . Genitalia inclusa . Stigma
segmentis coroll» multo brevius, tripartitum, lacinns
strictis , tubæformibus , apice ciliato-fissis , odoratis ,
croceis, at minus intense , quam in Croco satwo W .
9. C rocus Thomasii: tunicis radicalibus stipate hbrillo-
so-intertextis , abbreviatis ; foliis lineari-filiformibus ,
synanthiis , crebre ciliatis ; spatha diphylla ; coroll»
fauce villosa , violaceo-albida ; stigmate tripartito ,
incluso , laciniis strictis , apice subintegris .
C. Thomasii Ten. Mem. suite spec, e oar. di Crock, p. 12.
tab. A.*, et Syll. p. 27. n. 3. et p. 558.* Gay. in Feruss.
C .7itivu s Ten. FI. med. r. p. 21 *,et FI. Nap. 3. p. 34:*
Ital. Zafferano Calabrese .
Perenn. Nascitur in Calabria, unde habui et plantam
siccam, et bulbos ab Eq. Prof. T enorio. Floret Octobri
.