M a tl iæ .
Singularis cst radicum fabrica. In Universum compages mollior est, sed aetate tarnen lignescit.
Bhizoma aut breve aut fusiformi-elongatum (Zamia) aut cito in plures longosque ramos partitum.
Hi non omnino cylindrici sunt, sed paullo compressiores (Cycas, Encepkalartos). — Gl. Schdltz sec-
tionem transversam radicis Cycadis circinalis pinxit (1. c. Tab. XXL fig. 2); in centro duo fasciculi va-
sorum oppositi cernuntur, dissepimento celluloso a se invicem separati, medio angusto, extrorsum la-
tiore. Ouivis fasciculus versus ambitum flabellatim augetur, et e fasciculis singulis per radios medulläres
separatis componitur. — Cycadis glaucae Hort, radix constat e plurimis ramis rhizomaticis e basi cau-
dicis progredientibus, non valde longis, inordinate vel furcatim ramosis, albidis, firmis, sed non valde
duris, extus tenui cuticula vestitis. Ramuli ultimi facile separandi cicatrices circulares tumidulas re-
linqunt. Ramus major transverse sectus haec obfert: intus medulla satis ampla e cellulis exiguis regu-
laribus amylum non includentibus composita; haecinclusa est strato ligneo crasso, lutescenti, formato e
segmentis flabellatim dispositis tella cellulari a se invicem separatis. Haec segmenta non vaginam medullärem
regulärem vere circularem sistunt sed irregulärem, quia quaedam profundius in medullam penetrant.
Prope medullam singulum segmentum ex una vasorum serie componitur, una cellularum serie a
reliquis separatum. Versus ambitum duae, tres pluresve vasorum series sibi appositae. Strata vix dis-
tinguo; saltern maxima (interna) strati lignei pars est omnino continua, sed haec a parte peripherica
pallidinre separatur linea cellulari. Itaque duo fere strata distinguenda, forte propria evolutione
increscentia. Segmenta singula ad peripheriam linea arcuata circumscripta, non u t in Dicotyledoneis
plurimis omnia una linea circulari inclusa. Vasa magnitudine admodum varia et hac ratione
nullam regulam inveni. Parietes crassi, te r quaterve crassiores ac cellularum. Sunt vasa punctata
vel areolis oblongis transversis notata, sed hae u t et pori ad facies connatas desun t. Plura vasa lon-
gitudinaliter conjuncta fibram ligneam sistunt. — Stratum ligneum ambit tella cellularis peripherica
corticalis, e cellulis regularibus iis medullae majoribus, formata, parcum amylum includens. In hac
etiam aliqui vasorum fasciculi prope stratum ligneum inveniuntur. I | | Ramuli minores eandem structu-
ram obferunt sed medullam exilissimam vix in strati lignei centro discernendam. — Epidermis radicum
lamellosa. — Similis omnino in Encephalarto horrido et E. Altensteinii structura obtinet. E parte
crassiore brevi rhizomatica statim rami longi subcompressi, hac vel ilia parte nodoso-tumentes, exoriun-
tu r , in quorum laevi ac sicco cortice lamelloso cicatrices plures circulares impressae medio et ambitu
tuberculatae cernuntur e radicellis ramisve emortuis ac deciduis. Rami furcatim deviduntur. Radi-
cellas iteratim bifurcatas, tumidas, camosas, subcompressas, in apices rotundatos desinentes, (his ali-
quando supra terram excrescentibus), e tela cellulari formatas, intus cylindrum ligneum includentes,
pulchre observavi in Enc. spinuloso. Structura radicum Encephalartorum anatomica in Universum fere
eadem ac Cycadis specierum. Segmenta lignea flabellata. Medulla perquam exigua, in ramulis fere nulla.
Extimum lignnm colore pallidiore, textu laxiore ab interno diversum et tanquam stratum proprium
fere separatum. Vasa sunt pulcherrima pellucida, seriebus longitudinalibus arearum (pororum) subcir-
cularium, ovalium, aliquomodo irregularium et magnitudine diversarum, tot notata, quot facies sunt.
Facies coalitae omnino poris carent. Areae singulae in medio punctum lucidum habent. Parietes vasorum
satis crassi; ubi duo vasa conjunguntur, non adeo intime parietes coalescunt, u t omnino unam
membranam efficere videantur; nam linea transparens intermedia superest.
Zamiarum radix primariafortis, longa, fusiformis, perpendicularis, albicans, in ramos subcompressos
divisa. Ejusmodi ramus extus e cellulis componitur librum quasi efformantibus, quarum extimae sectio-
nes quadrangulares, interiores potius penta-vel hexagonas obferunt. Tunc scquitur stratum multo
angustius e fibris ligneis rectis formatum, quo quidem strato medulla includitur, sed haec non simplici
textu celluloso componitur verum totum' ipsius spatium occupant vasa spiroidea striata porosaque non
recto tramite decurrentia sed flexuosa, varie et absque ordine torta; imprimis hoc in Zamia integin-
folia observatur.
Adnotatio. Conf. quae ad calcem de stigma ria proposui.
Gemmae.
Très gemmarum species distinguendae sunt: I, gemma terminalis, cujus ope caudex increscit, frondes
promens vel altérais plerumque in adultis annis per vices in axem florentem cfformata: 2. gemmae
latérales vel adventitiae, et 3. gemmae radicales vel hypogaeae.
Gemma terminalis plurimum est solitaria, et rarius saltern caudex apice in duos ramos partitur
(Cycadis species). Magna haec gemma in centro frondosae coronae evolvitur, squamis crassis circum-
vestita, tomentosis, brunneis. Quovis anno aut post biennium evolvitur, frondes includens varie dis-
positas.
Gemmae latérales rarius occurrunt, quare caudices simplices manent. Quandoque vetustae Cijcadum
caudices in ramos dividuntur, et coni Zamiarum lateraliter evoluti hue etiam referendi.
Gemmae radicales cum bulbis turn situ turn structura comparandae sunt; iis naturaliter et arlificiis
hortulanorum Cycadeae multiplicantur. Ad caudicum basin ex axillis squamarum e frondium lapsarum
basibus superstitium evolvuntur, initio sub terra reconditae (.Encepkalartos, Cycas), velaliquando inde
ab initio supra terram ad partem caudicis epigaeam. Sub te rra reconditae per plures annos lente in-
crescentes denique frondem unam emittunt, radices longas proprias formant et a planta materna solvun-
tur (Tab. II.). Haec evolutio imprimis in plantis morbosis obtinet, aut si gemma terminalis casu vel arte
exstincta fuerit. Sic olim in Cycade revoluta (Buckland, Op. Cit. I. p. 439) observabatur, et ipse in
Encephalarto horrido sex. ejusmodi bulbos inveni, obiter caudici sub te rra adhaerentes; sunt quasi
bulbo-tubera, composita corpore carnoso centrali crasso, extus in squamas caraosas imbricatas (1) to-
mento denso obtectas, partito. His bulbis forma ovata est, basi applanata, apice acuminata; textus
cellulosus crassus, cellulis hexagonalibus vel rotundatis, materie viscida et amylacea repletis, constans
in quo fibrae decurrunt sparsae, ini tium ab insertione radicum facientes, sursum evanescentes ramosae
in squamas extensae; constant e tracheis veris, longi tudinaliter in fasciculos conglutinatis, spiris facile
evolvendis. Postquam bulbus a materna planta solvi incepit, frondem emittit unicam per plures annos,
sed quamvis diversam; omnes minores et minori niunero foliolorum instructas._ Ouae e caudicibus
Zamiarum oriuntur gemmae, saepe sunt epigaeae, tuberculiformes, intumescentes, mox deciduae.
Frondium vematio quadruplex est, de quibus conf. generum descriptiones. — {Bullet, d. sc. phys. et
natur: en Nèerl. 1838. p. 129 et Nouv. Annal, d. sc. natur. Tom. XI. p. 61—62, ubi errore Enceph.
nflmis pro caffro legitur.)
Propagatio saepe ope gemmarum adventitiarum obtinet, qua de re observations publici juris fecit
Faxdermann, Petropolitanus (über die Vermehrung der Cycadeën aus den Schuppen ihrer bereits
ahgestorbenen Staemme, in Ferhandl. zur Bef. des Gartenb. in Breuss. Tom. III. p. 312 seqq.). Si
frondes Cycadearum dependent, mors sese adpropinquare solet. Putredo in centro caudicis incipit, et
sensim radices pereunt. Tunc autem in caudicis squamis adhuc quaedam vis vitae rerfianet. Vidit
Encephalartum horridum (quod et nos olim) cujus totus caudex putredine excavatus, non nisi squamis
compositus erat; cavum arenâ implevit, calidae temperaturae exposuit per très menses; cum ad squamas
gemmas orientes viderit, has terrae imposuit et hae nunc cito frondes evolvebant. Icône rem illustrâ
t, exhibente squamam ex opposito latere, quo irons enascitur, seu e facie externa radiculam pro-
trudentem.
De propagatione Cycadis speciei Rumphius loquitur [Herbar. Amboin.). Arbor haec, inquit, propaga-
tu r, si superius molle caput abscissum, in terram sabulosam ponitur. Post annum tunc frondes
evolvuntur.
De Cycadis circinalis propagatione expérimentainstituit exp. Neumann, Horti Regii Parisini Hortula-
nus; caput Cycadis l£ pedes altae, Martio mense abscissum, per quatuor dies foraaci imposuit, adeo ut
vulnus ac frondes exsiccarentur; jam per duas dies caput aquae imponitur, et dein solis radiis exposi-
tum propaginum in modum tractatur; Majo radiculas formaverat et paullo post quatuor frondes emi-
sit. — Caudex superstes per longum tempus tanquam mortuus perstitit; ab eo sépara vit sectiones 1§ pol-
(T) Hae squamae eaedem esse videntur, ac illae quae bases frondium stipant.