p e deprehendi. O x y g en e s en im , calore ra r e fa flum , in aere fixo carb
o n i ardtius ju n é lum , v id e tu r , quam qu od fibra v eg e ta b ilis aliquam
partem ejus sibi vind ica re possit. C u i tamen obsfant obse rvationes v ir o rum
d oa is sim o rum P e r c iv a l et H e n r y , q ui aeris fixi portiunculam
ae ri atlimosphaerico mixtam germina celerius evocare asserunt. In g e n
u e tamen fateor m e , propriis fretum exp e r im en tis , In g en h o u s s ii a
partibus s ta re , q ui omnem herbam aeri atlimosphaerico p uro traditam
h ilariu s pullulare v id it , e a , quae aere carboneo ( s iv e o x y g e n i s iv e
h y d ro g en i ju n f lo ) circumdata erat ®). ' Mimosam p udicam in aere
o x y g en e o v ig e r e , in aere carboneo v e l asoto inclusam longuescere®«),
v ir ib u sq u e e x ten u a lis , minus irritabilem esse animadverti. E o d em
fe re modo et an im alia, intercluso spiritu in aere fixo suffo cato, post
mortem n u llum irritabilitatis s ignum exhibent®*®). N i l tamen sterilius,
v eg e ta tion i in h a b iliiis , aere n it r o so , qu o plantae aliq u ot post horas
marcescere invenies®*®®). E t lia s h yd ro g en eum plantas en e ca t, tar-
dius tamen quam aer c a rb on e u s , ut exp e r ien d o -f) reperi. Celeb .
A c h a rd in animalibus fere id em deprehcudisse narrat in M ém oires de
I’A c a d em ie de B e r lin f f ) .
Stimu lus saepius repaitus. — Plantarum et animalium partes irritab
ile s , lic e t q u ie s cen te s , n o v o stimulo ad h ib ito , d enu o moveantu r,
tamen si nimis saepe ir r ita v e r is , segnius contraili animadvertes. E x em p
la p ra e b en t; Stamina B erb erid is vu lg a r is . FoUoIa Mimosae pu-
dicae f t t ) -
Kesedlae
* ) !. c . p . 75 .
*») Flaccescentem lisrbam si denuo aeri atmosphaerico tradideris, terramque, qua latent
tad icu iau , bene ir r ig a iis , mo x refeflam invenies. Fibra vegetabilis enim novam oxygenes
portiuuculam cum e x acre turn et aqua contrahere videtur.
« . t ) Bergmann d& acido aereo § . 6. Sachow. in Crells Än n alcn . 1 7 8 5 . B , 1 . p , 100
Pris tley über L u f t etc. T . i . p . 1 1 6 .
f) Consentiente C e le b . Senebier Mémoires ph y s ico -ch ym iq u es . T . 2.71.. 136 ..
H ) p c u r Vannée 1 7 7 8 - p . 10 7 .
h b f ) Covolo I. c. p . 24.
R e s e fla e plantarum partes lice t aquae hau d commis sa e, irritabilitatem
n on statim amittunt. Malp igliius in vasis spiralibus e x trunco excisis
motum v id it peristalticum. Q u i motus et in visce ribu s animalium, a
corpore separatis; jam v etcribus observatus eat. Illus t. C o v o lo '* )
affirmat, filamenta e x flosculis Syngenesiarum e x sed a et hae c iterum
d is seR a , irritata, m o v e r i. E an d em v im contraRilem Lepid op te rorum
rostra post mortem inseRi exserunt. B erb erid is stamina amputata,
3 -4 mmdt. prae te rlapsis, n o v o stimulo adhuc ob edire deprehendi.
Mimosae p u d ica e foliola re s eR a , q uum resecando con cu tian tu r , p le rum
q u e clausa in v en ie s . Q u o rum a lia , invalidiora fo rsan , nunquam
e x p lic a n tu r , alia lumini expósita post is - 14 minut. denu o se aperire
et semihora praeterlapsa, v im contraflilem non totam amisisse animad
verti. E t foliorum p e t io li , foliolis omnibus re s eR is , c au li M im o sae
coh a e ien tes , agitad descendunt. Q u o d s i caulem radicem versus
acu pungas adeo ut succus d es tillat, totam plantam v irib us exhaustis
fo lia c lau d e r e , solisq u e radiis hau d suscltari in v en ie s .
10.
Vis vitalis humomm, qui per vasa moventur, in mammalium fabrica
et vegetabilium diversa. Plantarum succus sanguini albo, frigido
vermium proxime accedit. Uterque enim in corpore vivo secundum
leges chemicae affinitatis fere mixtus videtur, exque vasis
emissus parum immutatur. Humorum vegetabilium calor ex nutri-
tu ipso oriri videtur. Nam internae duilulorum tunicae terram,
alcali, hydrogenes, carbonera et quaecunque succo vel aere (tra-
cheis hausto) soluta sunt, sibi adsciscunt, caloremque, in his elementis
antea latentem, emittunt.
San guin i v e l humor ibus animantium v im quandam inesse quae imp
e d ii , quo minus elementa eo rum , v in cu lis so lu tis , affinitatum le g i bus
ob tem p e ien t, quotidiana testatur experientia. Q u a e tamen vis
v ita lis in variis animantibus differt, q u um , succo e x vaso e ffu so , modo
s e g n iu s , m od o citius e v an e s c a t, et humores ip s i in corpore v iv o
V 1 in c lu s i
* ) I. c . p . S 9.