i
Siam, fibris rpstìtuìc * ) . Q ua re omnem herbam singulis diebus
aeri asoto recenti commissarn, post b re v e tempus langiie scere anirn-
ad verte s. Paucissirna sunt e x regno veg etabili corpora, quorum anatomen
et pliysio lo giarn fe re totam ign o ram u s , q u aeq u e aere v itiato
potissimum proveniunt^ Errant tamen qui omnes fu n g o s h u ic cohorti
adnurnerandos esse p e rh ib en t, quum exp eriend o re p e r i, fe re omnes
B o le to s stipitatos, A g a r icum d ep luen tem , A . la tera lem , A . castaneum,
A .c e p a c e um , H y d n um r ep a n d um , C la va riam auream aeri byd ro g e -
n e o v e l asoto tradita, marcescere. Am a n t v ero aerem vitiatum L ic h e n
v erticilJatus , L .a ic le lu s , L . rad iciformis , L . p in n a tu s , B y s so rum pleri-
q u e , V e r ru c a r ia rub ra, A g a r icu s acb e ru n tiu s, A . a cepb alus , B o le tu s
b otryoe id es ', O tìosp ora c ryptoph ila aliaque v eg e tab ilia subterránea
S cop olio mihique d e lin e a ta, quae om n ia , q uum solis radiis su bd u tìa
aeri aihmospbaerico trad id erim, pos t paucissimas boras interiere.
E s tu e tenerriinae liorum animantium compagi tanta imbecillitas partium
atque infirmitas, v t nisi parvarn o x y g en is p or tiu n culam aeri cryptarum
immixtam perferre valeant ? Q u icu n q u e stimulus enim fibrarum
robori aptus esse d e b e t, fibraeque nimis irritatae languescend o destruuntur.
E x iis , quae de fibra irritabili b aften u s in medium p rotuU, patere
v id e tu r , oxygenes ad plantas stimulandas p lurimum conferre. Q u o d
elementum tamen in A p b o r ism o ipso u n icum proponere non ausus
sum , ratiocination! m in u s , quam quae exp eriend o animadverti, con-
fidens. Quare omnes p h y s ic o s , q ui naturae inves tiganda e operam dant
op us culum qu e meum juvenile percurrere d ignantu r, oro atque obsecro,
u t experimenta chemica de germinaiione seminum in acido muriatico
o x yg en a to repetant. Q u a e enim v is o x y g en is in fibra irritanda v e g e tabili!
Qua e temporis ratio g e rm in an d i? Q uan tum intercedit discrimen
inter 6 v e l 8-et 38 horas I A q u am , metalla ox id a ta, ammoniacum mur
ia ticum , acidum carboneum aliaeque acidorum v a r ie ta te s , in quibus
oxyg-enes cum b yd ro g en e , metallis, ca rb o n é e te , ju n d u in rep e r itu r , uno
eod emque modo in plantas agere existimo. F ib ra e atque v asa v e g e tab
ilia, corporibus n u u ien tib u s in prima elementa resoLutis, o x y g en e s
sibi
*'_) consendente Cel. Ingeiihoussio, Versuche I. c . S. p. 7 2 . et 1 9 7 .
s ibi assumere v id en tu r , a cujus quantitate, totius fabricae in d o li apta,
v is v italis potissimum p endet. Quam ob rein plantas aeri ox y g en e o
circumd atas , metallis *) oxidatis commissas, et acido muriatico o x y genato
v e l ammoniaco muriatico * * ) inig a tas laete p ro v en ire animad-
v ertes . Quam ob rem n u llum liqu orem o x y g e n e carentem v . c. oleum,
e x h yd ro g en e et carbone conflatum germina elicere in v en ie s . Quam
ob rern quo minus a rd e liquoris o x y g en e s ceteris elementis ju n d um
e s t, eo magis eum germinationem accelerare perspicies. E x em p la prae-
b en t: A q u a acido muriatico ox y g en a to mixta. A q u a pura. A q u a
ammoniaco muriatico confusa. Om n e aeris g en u s q u o d o x y g e n i baud
ju n d um e s t , v eg e ta tion i inhabile reperitur. M e ta llis , soda ammoniac
o , sale a lcali v e g e ta b ili nulla germina seminibus evocantu r. M e talla
ox id a ta, ammoniacum muria ticum, nitrum etc. agrum la etum ac •
u berem reddunt.
O x y g en is c o p ia , in q u o cu n q u e corpore la ten s , b aud consideranda
esse v id e tu r , q uum liqu oris v is in maturanda cymata solis le g ib u s
aflinitatis tribui debf?at. A q u a pura ex 15 part, h yd ro g en is et 85 part,
o x y g e n is ; acidurn muriaticum o x y g en a tum 0x98,05. aquae, 0,039. o x y g
enis et 1856. acidi muriatici composita sunt. N ih ilo tamen minus
( u t experimenta docent modo commemora la ) 0,039. pai't. o x y g en is
plantarum fibras magis quarn 85> part, stimulari ob se rvamus. Quisnam
p ro fe tìo igno ret eod em temporis spa tio, acido muria tico o x ygen a to
p lus o x y g en is quam aquae au fe rri p o s se ? N am aquae o x y g en e s ip s
iu s , qua acidum abunda t, ad germina e lic ien d a parum c o n fe r re , jam
eo in te llig itu r , qu od totius liqu oris copia fere b au d imminuitur. —
,,N o s quidem sequ ìm ur probabilia n e c ultra quam id qu od veris imile
„o c cu r re iit, p rogred i pos sumu s.”
Semina germinantia aquae tradita magnam liu ju s e lementi quanti-
tatem absorb e re , re so lv e re aeremque exbalare vulga tis sim um est phaenomenon.
^^) E xceplo tamen ferro o x id a to , in quo nu lla semina germinare v id i. Miror sane viros acutissimos
Cancrin et Rühkert aera ferrum continentia pro iaetamine agri habuisse. Der
Feldbau chemisch untersucht. B . 2. p . 5 7 .
Acidum muriaticum et alcali volatile in stercore bubulo latent. Conf. Rükhcrt. 7. c.. p..
7 8 . t t 8 5 . Stercus enim est inritamentum plantarum!