I
nitatum legibus parent. Corporum inanimorum nulla putredo esse
potest.
Ornnìa quae v lv u n t v e l corpora organica post mortem in eodem
statu V . g. eod em caloris g rad u , eadem aeris arnbientis natura putrcs-
c u n t , q u o , dum vita fru u n tu r , vigen t. N i l itaque agis objìciend o
fibras muscula res , telam ce llu lo s am , aliasque solidas partes liurnanae
fab ricae ( lic e t nulla v i v ita li animatasi aere carbonico v e l splritu v in i
d in servavi posse. S ic enim foris adfcitum a liq u od corpus v im ch e micam
in elementa exserit.
E x iis quae de discrimine rerum animatarum atque inanimarum pro-
p o s u i, apparet, affinitatum leges non nisi e x harum natura derivandas
esse. Sì u b iq ue corpora organica con sp ice re s , quibus natura n u llum
terminum v ita e co n s titu is s e t, s iv e plantas s iv e anìmalia ; ignorares
p r o f e t o omne quod affinitatum appellamus le g e s , sed ea cjuae v a ld e
inter se dillerunt ju n f ta , at s imillima q uaeq ue et quib us eadem est in d
o le s , v id e re s diremta.
Corporum inanimorum nulla putredo est. S u n t enim mixta s e cu n dum
le g e s ch ymica e affinitatis , n e c in alias transire formas . nituntur.
D icu n t q uidem e. g. p yritem v e l ferrurn fulphuratum aeri alhmosphae-
rico expositum fermentari. Q u o d tamen p haenomenon a ferrnerita-
tione v eg e tab ilium quam maxime distat. In priori enim o x y g en e s ex
aere demìssum sulphuri ju n g ìtu r e t acidurn effingit sulp hu ricum ; in
posteriori elementa corporis ip s a , et si n ìh il aliud acced at, pristina
r c lifta , n ov am forinain in d u un t. * }
N i l difficilius certe quam v im v ita lem apte definire. „O m n e v ivum ,
„C ic e r o * * ) in q u it , s iv e animai, s ive terra ed itum, v iv i t propter in-
„ c lu sum in eo c a l o r e m . Q u e m lo cum si cum iis c o n fe rò , quae
A r is to te le s in probleraat. p liy s ic is et in libro de spiritu proposuit,
♦) Macquer's C/iym. Wörterbuch. T . 2. p. 5 5 5 .
♦*) Cicero de na tu ra deorum lib . 2. c. 9.
***) A r isto t. Opera omnia 16 0 6 . T , 2. p . 10 8 2 . c. 9 . cujus gravissimi aufioris de rebus
physicis argamentandi methodum jam alio loco paucis memoravi cf. Humboldt über die
wärmeleitende K r a ft , in Crell's chem. Ann al. 1 7 9 2 . /?. 4 24 .
su it, pro certo h ab e o , C iceronem inclusum calorem id em v o c a re q uod
recentiores caloris latentis nomine ap p ella vere. Q u a re v iro s egregios
q u i h o c ultimo d ecennio E d in b u rgh a e , feliciss imo sane e v en tu , physio-
lo g ia e ch ymica e operam n a v a ru n t, in Ciceronis sententiam discedere
v id em u s , qu um virn v ita lem definita caloris latentis p oriiuncula
affinitates dirimere affirmant. * ) — Sunt q u i v im v ita lem motura
p e rp e lu um esse dicant. N o lo q uid em inñcias i r e , partibus anìmatis
in fabrica v e g e ta b ili et animali n ullam esse quietem. H a u d v id eo tamen,
q u im o tu s solus, nis i alia inteicesserit c au sa , affinitatum v incula
r e so lv e re posset.
3 -
Omnia quae vivunt, sive plantae sive animalia, in duas dlstrìbuuntur
classes. Priori ea adnumero, quorum elementa magna ex parte secun-
dumleges affinitatis chymicae mixta sunt, posteriori ea, quorum singula
stamina irritabilitate ac vi vitali gaudent. — Mammalia. Pisces. Arbores.
Frútices. — Intestina. Mollusca. Tremellae. Agaricorum
plerique.
Q u um de partibus aniraatis dissero eas praesertim in te llig o , quibus
irritabilitas inest. P lu re s autem sunt quae v i v ita li e t irritabilitate, nec
sensibilìtate gaudent. Quantuscunc^ue enim sit alterutrum consen-
sus,'®^'-‘) tamen div ersae v id e a n tu r , q uum tot eg reg iis ob se rva tionibus
cor ip s iim , lic e t quam max ime irritabilìs p ars 'hum an a e fab r icae , ner-
v is fere totum carere et quos N e u b a u e r de lin ea vit, ad arterias magis
quam ad cor ipsum pertinere*'^^^) discimus.
Partes inanimae quae in vivo animali reperiuntur sunt: ossa,
capilli, ungues, barba byssina Pinnarum, Mytilorum; in viva pianta:
epidermis,
*) conf. quae amicissimus Sömmering vom B a u des menschl. Körpers. T . i . / > . 3 4 . de
calor innalo Galeni notavit.
**) S öm m e r in fs Muskellehre. />. 29. § . 4 4 . ' ^
E ju sd. Gefässlehre. p . 4 5 . § . 3 2 . E ju sd . H i r n - u n d Nervenlehre p,^% ^. § ,3 2 3 .
n. 4 . p - 3 4 3 . §• 3 3 ? . n. a.