L -^H' Sil i l
211 URTICINEAE : DE USU. 212 213
^ i l i
lenenles, ac applicanles folia sicca arlborum seu gossypmiii,
sic eliciniit igJiem jirout libet et ubique focuin
possant siruere." Marcgr. Couf. de liarum arborum
nsu supra p. 140.
Sloriis medemlis pinra pkarmaca proferí liic ordo,
indigeiiis e longo tempore nota, a iiiedicis brasiliensibus
ill Incem protracta, a Martio in Systemute Muferiae
medicae hrasiliensis diligeuter eiininerala.
Vharmacosyceae plures aliaeve Ficeae succos
acres continent, contra morios verminosas efficacissinios.
Praesertim bio valet Ph. anthelminthica (Coaj
i n g U v a tnpice). Dosi 1—2 scrupnloruiii per nounullos
dies succns ille acris propinatiir. Kadern Urostigmutis
doliariae et aliorum prohabiliter Tirtns est.
Urostii/ma atrox (cf. p. 105J ad venenum Vrari comparandnni
Indis in pror. Rio Negro usitatuni est. —
Cecropiariim (Ambaiba tnpin.) succus e gemmis expressns
refrigerans, involvens, contra diarrhoeam, dysariam,
gonorrboeara, flnorem album porrigitur, cocblearis
dosi, cnin lacte vel decocto liordei saccliarata. —
Tnberosis Dorstemarum (Caa-apia tnpin.; Caapiá,
C a y a p i á bras.; Con tr a j e r v a ius.) raclicibus virtiites
medicas eximias inesse, diu innolnit. Praesertim
liic valet Cua-piá Pisonis brasiliensis vel opifera)
cujus radices e Brasiliae silvis nostra pharmacopolia
Radiéis Conirajervae titulo intrare soleut.
Cum multo amylo recondunt exiractum amarum et oleum
aetliereura fervidius et virtute diuretica ac diaplioretica
pollent. Cfr. supra p. 167. 169.
Nec ipsae TJrliceae omni in societate humana utilitate
carere viclentur. Boehmeriae eaudatae, Asa peixe
lusit., Lerba contra dolores liaemoirhoidales in balneis
adbibetuf, teste Martio. Sucoum expressum Pilette
muscosfie contra dysuriani in prov. Rahiensi adhiberi
annotat; nec iträciitiimi instituendae deernnt barum
plautaruni species.
Cannahis sativa (Cauhamo Insit.^, ex Europa
aliata, indicara suam vim narcoticam sub fervido Brasiliae
coelo, denuo adipisci videtur. „Raro, inqnit
Martins {Si/st. Mat. med. hrtis. Ì21) in parle Imperii
quam maxime versus Austrum sita, a colonis nonnullis
colitur, uec earn Iiic commemoramus ob seminum
indolem oleosam, sed prop(erea quod berba pollet
niateria quadam volatili narcotica. Medicaster cingarus,
quern Soteropoli nobilis artis medicae vidimus
vices explentem, tani bujiis lierbae quam Daturae Stramonii
multíplices usus nobis laudavit. Neque Aetbiopes
berbae ct extracti ex ea parati vires toxicas et
anodynas ignorant quippe qui, alia ut sileaní, suffimenla
foliorum optinuun esse contra crapulam remedium
perbibent." Quanta autem sit narcotici bujns
stirpis principii in Asiae australioris plagis energeia,
veius jam fama est, recentiornm observationibus comprobata.
„Maximus est foliorum per omnem orientem
ad paraudas offas opiatas (vulgo Bbaugb, Subzee,
H a s c h i s c h , Molak) usus. In plantae apud Indos
cultae foliis interduiu materies narcotica sub glaudularnm
resinosarum forma (vulgo Cherris) secernitur,
farinae similis, ob virtutis vehementiam sunnno Iielluorum
studio qnaesita. E Cannabis seminibus praeter
resinam, albuminam, mnco-saccbaruin et snbstanliam
extractivam gutmiiosam olei siccativi foetidi species,
in integumento interiore (endopleuroj potissimum re.sidens,
obtinelur. Quae ex ejusmodi semine in olTicinis
parantur emulsiones et infusa, viribus sedantibus, iiivolventibus
et lenientibus imprimis, in variis organorum
uriuam parautium et evebentium passionibus, etiam
ab Indorum medicis counnendantur." Endlicher Encheirid.
p. 172—173.'*}
*) In India orientali Cannahü salivae varielas s. d. indica
u s i t a t u r , cujus lierba florida apud ßengalcnses Gunjah,
folia aduUiora et semen Beug s. Banguc, Subjec et
S i d h e e , resina Chiirrus nonien habent. Varüs ex hac
Stirpe praeparationibus animiim cxhilarare, grata deliria
et audaciae Qiotus sibi conciliare aiitiqiius inter oricntales
populos, Mauros praesertim, mos est. Assassinorum rog-em
milites bolis cannabinis in bellicosum furorem et mortis
contemptum excitasse traditur. Inter nos electiiarii, quod
Arabes H a s c h i s c h dicinit, usus ex Algeria, Galiis Decap
a t a , innoiiiit, medendis variis morbis tarn mentis quam
corporis commendatiis. De qua re jam multa scripta et
i'cscripta sunt. Cfr. ex antiquioribus; Rumph. Herb. Anib.
V. 208. t. 7T., Rhced. Hort. Mal. X. 119. t. 60. 61.,
Murray Appar. med. IV. 603.; ex recentioribiis: Pereira
Elements of Mater, med. ed. 3. II. 1. 1238. et ephemeridum
in Germania editarum sequentes: Canstatts Jahresberichte
über die Fortschritte der Pharmacie etc. 1842 p. 297.,
1813 p. 22., 184'1 p. 247., 1845 p. 373., 1846 p. 35.,
1847 p. 239., 1848 p. 17. 376., 1819 p. 284., 1850
p, 16., 1851. IL p. 81. , 1852 p. 36. — Buchners Rop
e r t o r . II. Series vol. 31. p. 289., v. 32. p. 251., v. dl
p. 272., V. 37. p. 228. 231., v. 47. p. 356., v. 49. p. 359;
I I I . Series vol. 1. p. 83. 94., v. 3. p. 69. — Pharmazeut.
Centraiblalt 1817 p. 137. 782. 909. 927., 184S p. 191.
4 4 5 . , 1849 p. 239. 831., 1853 p. 526. — Archiv der
Pbarmacio II. Series vol. 53. p. 61., v. 70. p. 239. -
Schmidts Jahrbücher der in- u. ausländ. Medicin 18I8
vol. 57. p. 122., V. 58. p. 294.j 1849 v. 61. p. 138.,
V. 62. p. 20.; 1851 v. 69. p. 24. Marim.
URTICINEAE; CüRAE POSTERIORES.
C Ü R A E POSTERTORES.
214
SOROCEA ST. Hil.
SOROCEA ILICIFOLIA MIQ. supra p. 114. forma et magnitudine
foliorum fere semper cuspidato-acuminatorum ludit,
forsan secundum sexum :
a. GRANDIFOLIA : folüs laiìuscule oblongis vel ovaio-oblougi8
(4—6 poli, longis, l'/s — 2 ' / , poli. Intis), basi rotundatis
vi'l leviter coiitractiá remote, saepe onini margine serratis, serraturis
in spinas 1—3 lin. longas promissis, ramulorum apicibus,
irenimis potiolisque breviter raroquc pubeniibus.
/3. Hi labi i: foliis oblongis vel lanceolato-oblongis versus
basiti cuncato-attenuatis, antice solunimodo spiiuiloso-dcntatis,
spiniilis brevioribus, pube cvanida (gemmis solum ciiiatis).
Sor0cea /Ulani Gaudioh. in Vaiìlanl Voy. de la Boriile,
/ili. boi. t. 71. (descriptio nondum edita.^
Ex icone sequentes notas derivamus. Inflorescentia masc.
axillaris, quani folia nonnihil brevior, rhachi sursum incrassata,
glabra, siinpliciter racemosa, floribus in pediculis quam reccptacula
partialia paullo brevioribus. Alabastrum floris masc. ovatoglobosum,
sepalis cruciatis obtusis ciiiatis. Stamina 4, vilajjENTis
filiformibus, antheris lato-ovatis, conneciivo latiusculo.
iNFLoaEscENTiAE fem. rhachis sursum incrassata, cruribus raceniatini
retrorsis flores fulclciis, quorum perigonium inferné setulis
adscendentibus adspersum, qnales in fructu totum offerì. Ovarium
cum perigonio arete confluens, parto ejus ima inclusum
alque in cavum perigoni! superius specie annuii tumens, quem
sn-LUS crassus ovatus centro canali perfossus superat. Hic vertice
attenuatus in stigma bicrure abit super perigonii orifitium
patens. Ovulum hinc e latere verticis pendulum. Semen struclura
omnino qualis in charactere generico expósita.
5. SOROCEA GUILLEMINIANA Gaod. fm Voy. de la Boriile
t. 74., absque descr.) glabra; foliis oblongo-lanceolatis breviter
acuminatis basi inaequali attenuatis, omrii ambitu remote argute
serratis (pergamaceo-coriaceis?); inflorcscentiis solitaria vel noniiullis
aggregatis, floribus fem. crectis, folio brevioribus; recepiaculi
parte basilari et clenique fructu integro ovali glandulis seriatis
dense tuberculosis. Cfr. tab. nostra XXXIV. fig. III.
6. SOROCEA RACEMOSA Gaud. 0- c. i. 72., absque
descr.) glabra; foliis lineari-oblongis cuspidatis, basi inaequali
rotundata suhcordata; inllorescentüs sinipliciter raceniosis
folia supcrantibus, periunculo gracili, rhachi sursuni ¡fierass
a t a , floribus fem. pendiilis; receptáculo loiigitudine pcdicelli
ovato fructuque laevigato,
7. SOROCEA MACROPHYLLA Gaud, (f/- c. (. 73., absque
descr.') glabra; foliis oblongis vel angusto-oblongis , cuspid
a t i s , remote^arguto serratis, versus basin contractam ínaequalem
rotundato-subcordatam cuspideque integerrimis; iiiflorcsceiit
ü s masc. sinipliciter raceniosis quam folia brevioribus, alabastris
globoso-ovatis pendulis pedicellus longitudine subacquaniibus.
SOROCEAE HOULLETIANAE Gaud, l c. in (. 74. f . 1 - 7 .
floris masculi analysis exhibetur, quae utrum nostranim uni alterive
adscribenda sit, ignoramus. AJ,
N A Ü C L E O P S I S Miq. supra p. LIO:
F l o r e s basi (ovariis iiiferis) receptaculi specie
connati. Pehisonii coriacei pars libera suburceolata
intus farcta cum stjdo connata, ore 4 - 5 - raro 6-
denlato, dentiljus praeiloratione valvatis. Stigmati-
Bcs 2 filiformibus longe exsertis et praesertim antice
niuriculato-papillosis. Fuuctus: syncarpium semiglobosura,
coriaceo-durum, basi bracteatum, perigoniis persistentibus
exasperatum.
NAÜCLEOPSIS MACROPHYLLA p. 120. adtklur: Arbor
niQxiilln. Kamiili teretes cortice cinereu-albitJo. Folia alterna,
lanceolato-obloriga iitrinque acututa, siibtus mollissime piibcnliai
petiolis, Uli partea tiltiinao ramaiorum tomento fusco. Flores in
¡uvolucro poljphUlo, foliolis ovatis rotiindatis inibricatis. Drtipae
siccae ovatae obiter angiilatae in eahce , cujus rostrum con- ,
tractuni, trinduni, laciniis obtusis bifidls. Stigmata 2 longa fillformia,
saepe perslstentla, apia levisslme stibemarghiala. Haec
Marlins in Sched- n. 2S28., in Mannqueri, pruedio ad ßuv
Solimocs, mania oppidi Rio Negro, in. Novembri conscripta.
s , Hl !