I>f
¥
îï
'Ji
-135 C O N I F E R A I Î : USUS. EXCDRSUS MORPHOLOGICÜS. 4 3 0
l )K CONIU'ERARUM BRASILIBNSIUM USO.
Araucariae hrasiUanae ligiiiim ad varios opiilcuiii
usus iiiservit (utrnm ])ro resoiiante in labricaiidis tetrac
l i o r d i s usurpari possit, inihi non coiisiat, id qtiod teiit
a i i d i im conmieiido]; ubi aliae validiores defìcianl arb
o r e s ad exsirueiida aedifieia quoque probafnr, a(iaiiieu
ut perduret, arceiidus humor. Diguoscuiit indigeu
a e Inter rubicuuduni — P inl iei r o verinelbo — et
a l b um — P inbei r o branco — quod quoque deusius
g r a v i u s q u e esse fertur. (MAUT. (ab. pbysiogir. FI. Bras,
e x p l . CIV.)
S e m i n a matura hominibus eoineduntnr cruda tos(av
e cod a quoque et exstant iu foris. Continent, ut aliae
q u o q u e Araucariae species, parum elei pingnis, mult
um ì'ero partinni mucilaginosarum et anijli, quod ex
his seminibus primus elicuit ci. THKOD. PECKOLT in
C a n t a Gallo et in exposilione Londinensi le62 (amido
d e P i n h o e n s ) monslravit.'J. Snnl granula amylacea
p l e r u i n q u e simpllcia sed binathn quoque usque quinatim
c o m p o s i t a , globosa et oblongo-ellipsoldea, hllo pers
p i c u o subrotuudo eccentrico, stratis tentiissiinis at sat
p e r s p i c u i s (cf. tab. iiostram CXI.). Magnitudine variant
I n t e r et lin. Aqua fervida, ut solet, in inasta
Cntiilogo dos Productos niUunies e industri
i;.\pòsÌ9ilo ein Londres 18Ö3. p. 18.
uiKtti(¡us par» it
E X C U R S U S MORPHOLOGICÜS
D E
FORMATIONE FLORÜM
G Y M N O S P E R Ì W A R U M .
Eilociiit historift iiattirae, quatUiim ad infima ttsquc primorciia
peiictrari liciiit, omnia vìva labentibiis saectilis lalt ordine creata
esse vel si mavis, e formis originariis sensim scnsimqnc eiim in
moilum prodiissc, ut continua progressione a formis stmplicibus
riulibus colosseis imperfectis ad composilas perfecliores magisque
articiilalas trnnsircnt, ita ut „natura organica organismi ad majura
et celsiora tendentis imaginem nobis ostendaf '). Ordines igitur uUimae
antiquitatis, quorum membra complura in lelluris gvemio obruta
¡rivenimus, prototjpos sistunt niuliarun» forniarum serius ortarum
atque In hoc nostrum tempus vigentium, quae ex antiquissimis rudimentis
transnuitatae primarii tvpi, quasi pupae, simpliciores
rationes non solum continent, sed organa sua nuiltifariam explicando
eaque complicando iiobiliorem imagi»is indolem prae se ferunt.
Ideo, ut e vitao protogaeae nionumentis illorum qui nunc vìvunt
organismoruni Cognitionen! ¡implilicenius et iliustremus, graviter
mouemur.
Quum vero sanae morpliologiae argumentis constitutum sit,
admirabilem forniarum in plantis plianerogamicis diversilalem e duorum
soluminodo organorum, axis nimlrum et fol l i niutatione et
complicatione proficisci, quae quideni organa iam origine quam
qualitate et nogotio inter se diversa, diverso quem subeunt meta-
I) MiouKi. Prodr. Svst. C3-C!ul. 2.
sain gelatinosain albido-subpelliicidiiin tiiiuesoiint, sapor
i s a di a pi lor i .
S t i l l a i ex arbore resinae species, vi ac poteslate
t e r e b i i i l l i i i i a e Piiioruiu europaeariiin aequiparanda. ' ) Est
l l a v i d o - r u i i l a i i s , subdlapliana, fragilis, lucida iti frac
t i o n e , odoris stib comburendo suavis balsamici, sapori
« aronialici amari paulluin acrxduli haud ingrati. Anal
y s i s ejus in ill. LIKHIGII laboratorio chemico instituta
a d gintniii ammoniaci compositionem quodammodo acced
e r e probavit; coiitinet eniui oleum aetliereum, gumnii,
r e s i n am in alcobole solubilem et gljcosiduni (?) quoddam.
Qua quidem compositione coujectare licet, resin
am liane usui medico posse inservire in emplastris
e m o H i e n t i b u s ; forsan quoque iu asllimaticìs quibusdam
m o l e s t i i s eam sulFumigare expedit, id quod iiiedicis Rras
i l i e n s i b u s commeudamus, quos simili uiethodo resina
C o p a l (ex Uymeìinefi) uti, non sine successu, constat.
Ciipressus lasitiinica inlroducta ornamento inserv
i t , imprimis sepulcrorum.
Po do car pi Lamberti lignum a d construclioiies egreg
i t n a praedicatur. De fructuum usu, qui nonnullis in
Podocarpis prospere comeduutur, in brasilieiisibus ni!
c o m p e r i .
1) De hujus iiiateriei vario usti cf. I'EKEIHA, Eleni, mat. nicd. 1183 sqy.
et. KUATZM.ANN, de Coniferis usitiitis dissert.itio inaugurails, Prague
morphoseos gradu mirifico variegata varia et vegetationis et fructificationis
muñera cxplent, lege lam stabili, ut hac rntione plianerogamicac
stirpes tamquam hereditatis communis participes quasi unius
parentis progeniem sese praebeant: illa igitur naturae conlemplaiione,
quam modo pcotulimus, rite persuadennir, prototypos universales conformationis
Angtospermarum morpliologicae contineri in classe
G^nniospnrmarum, quia tum tempore quo in ierra apparuerunt
tum structurae et evolutionis gravissimis nolis quo.si in exordio et
limine phintarum Plianerogamicarum positae sunt. Ouod quum per
se ipsum jam valeat, animum nostrum ¡lias in stirpes convertere,
eo magis ad accuratius iliarum Studium invitamur, quum imprimis
exspectare possinuis, recte cognita fio r i s Gjmnospermariim morpliologia
multum suppeditatum iri ad rite intelligendum transitum inter
generationis fabricam Cryptogamicarum et Angiospermaruni, qualem
transitum in gravissima reproductionis causa, embnonis nenipe
evolutione, stirpibus illis revera indicari, recenliores docuerunt
investigationes.
\ Res aulcm ardua est perspicerc Gymnospermariim [loruni
indolem niorphologicam. Iliarum enim ordines a reliquis Pliaenogamis
hodierno die vigentibus longe sunt remoti et imprimis
Horum fabrica tantopcre alieni, ut nuüibi fere fios inveniatur qui apto
illis aequiparandùs sit. Igitur quoliescunque botanici studucrint, ut
sibi satisfaciant comparando Gymnospermarum cum ahiorum ordinum
Qores atque extricando utrinque easdeni parles, .semper ad
argumentationum lines adducii sunt, qui omnibus morpliologiac
legibus repugnabant. Itaque tonfugerunl ad Studium evolutionis
13 HOFMEISTER, Vergi. Untersuch. 139. RADLKOFEII »efniclilungsproccss
86., über das Verlialtn. il. Parthenogenesis 54.
137 C O N I K E R A E : EXCURSUS MORPHOLOGICÜS. 4 3 8
a duco hoc cortissimo snlutem exspectantes 5 sed iÜud, quomquam
quidem cautum scrutatorem faliere nequeat, attamen multis
(le quacstionibus gravissimis judicium ferro non potest. Quod in eo
nititur, ul saepius illae partes, quarum de natura quacriiur, liuud
adeo ab invicem solvantur, ut qua opus est certilate distingui
queant; accidit etiam, ut ab invicem quidem discrimiiientur, ncque
vero ilio tempore vel eo stadio, quo omne disqui^iiionis momentum
coiitinciur. Ubi autcìn illae difficultales non adsunt, ipsius organi
quiilitatc et construclione angustiae parantur: qua do re infra
loquenuir.
Quae quum ila sint, ut ncque mera organorum cum äliorum
ordinum analogis collatìone, neque mera illorum in variis evolutionis
stadiis observatione omnia eluceant, quibus innitnmur: in
studiis illis conjunctis et inter sose et cum cauta teratologia unica
spes posita vidctur.
I. DE FLOBIBUS MASCULIS.
Facile persuadennir, unamquamque squamam anllicrifcram in
amento musculo Conifcrarum unicii^m esse ci veruni folium nietamorphosi
mutatunt, simplex igitur stamen. Quae senlenlia multiplici
expericntia constituía est. I-Iaud raro enim talia folia formas
induunl in folia frondosa aut in bractcolas transeúntes, quod in
Podocarpeis et Cupressmeis ipso observavi, in Araucariae amenlis
munstrosis ci. SCU.ACIIT ' ) nolavit; porro in Abtetinearum amentis
androgynis loco squamarum exleriorum, quae pro veris foliis
nompe bracteis sunt habendae, stamiua inventa sunt-); denique
quoque evolutionis Iiistoria probatur'), squamam antheriferani a
prima juventute simplicissimam et liberam ex axe proQcisci, itaque
prorsus ac folium simplex sese habere et nullo modo, ut interdum
creditum est, e complurium partium coaütione conGari. Mitto liaec
jam extra dubitntionis alcam posita.
Qiium autem organa foliáceo omnia fr u c l l f i c a l i on i
i n s e r v i e n t i a , siquideni in axe simplici sunt coilectaO»
uni eidemque fiori rito adscribamus: sequitur, aliis foliis
floralibus in amenti axe deficientibus, simplex ameotuni stamin
i g e r u m unicum sislere florem masculum. Illum interdum,
ut in Podocarpo, 2'axo ctc., propbvllu sive bracteolae praecedunt.
Hac vero simplicissima amcntorum masculorum formatione
Coniferae omnes non sunt adstrictae, sed ramosa quoque amenta
ofTerunl (Podocarpi spec., Cephalotnxns, Cryplovieria cel.), quorum
partes siiigulae singulis bracteis sustcntae in amentum compositum
coactae, non florem sed inflorescentiam amentiformem
cxhibcnt. Sana sane haec naturae inlerpretatio : nam ea Inflorescenliae
pars, quam pro llore singulo liabemus, ámenlo simplici,
quale in aliis toiuin florem salutanuis, omnino est congrua.
1] Lchrl). d. Analomle u. Physiol. H.
2) Cf. H. V. Moin,, Verni. Sclir. 45., DICKSON in Transact. «ot. Soc.
Edinb. VI. C18G0.) 418.
33 lu Cephalotaxo ii)se observavi.
4 ) Cf. Do.\ iu AUII. SE. liât. L Ser. XII. GHIFFITK , Itincrary Notes
3 7 6 . II. V. Moiii.l. c., AI,. BUAUN, Polyembryouie etc. 243. DICKSON
I. c, SCHACHT 1. c. II. 4:32. ivliisque locis. — Oiiiaiones contrarias
protulcriiQl praeter veteres boiauicos: LINDI.KY , Introd. I. Kd.
247. II. Ed. .314. Vcget. Kiiigd. 336. ZuccAiiixi in ABB. Mtinchii.
AL<ad. 1837, 794, et GORCI-KUT, Monograpliie <lcr fossilcii Coiiifcreii
in Natunrl». Verliandcl. van de liull. Maatscli. <1. M'ctenscli.
le Ilurlein, tweedc Verzaincling (Je Dcel. (1850.) p. G5.
5) Ilulione liabita Ci/cadis feiniiieac, accuratiiis forte (licaiiiiis, orgaiia
IToralla, siqnidem code ni teitipore in eoileiii axe siiiipiici sniit
collecta, ad emidciii ilorciii perLincro.
Coiiif.
Qua re stabilita, egregium ad Cycadcas transitum Damir.arati
et Araucariae stamina pracbent, turn connectivi forma insolita,
tum antherae loculorum numero. Illos enim minime nudum
esse pollen, ut existimabat LINNAKUS') et cujus sentenliae argumenta
exposuit ROD. BKOW.V'), sed verns constituerc lociilos pollen
includentes, jamdudum a ci. MIQUELIO^) demonstratum est.
Docuil quoque ili. Moni.*), numcrum loculorum reliquis plantis
pliaenogamis insolitum ab iiidule staniinca squamae non abborrere
et reliquas quoque notas in organiim foliaceum simplex quadrare.
Simile quid in Gnelaccis. Ephcdrue et Gnelo sunt antherae
uniloculares, parvae, sessiles in apice axis (lornlis elongali®) (columnae
antheriferae) 5 Welwi'.schiae aulcm, generi sunniiopere
memorabili nuperrime detecto") Iriloculares exstant et filamentis
basi tantum connatis sustcntae. Insuper vero androeceuni illud
perigonio est cinclum gamo- vel polipetalo, quare Gnctacene perfecliores
redduntur ac rcliquae Gymnospermae. Ita IVelwilsckiue
flores masculi (accuratius: .spurie iicrmaphroditi) liexandri et perigonio
4-pli\llo chlamydati indolem prae se ferunt in picrisque Pliaenogamis
altiorum ordinum obviam.
II. DE FLOBIBUS FiiMlNEIS.
„De paucis botanicae morphologiae quacstionibus tot et tam
variae opiniones propositae sunt, quam de Doris vei inllorescentiao
femineae Gymnospermarum structure. Qu'a de re difficillima opiniones
plus minus incertae et arbitrariae tempore priori esse dcbebaul,
quod accuratae perscrutalioncs nec formae perfectae nec ejus
evolutionis instìtutae sunt; et revera, priusquam leges taxeos foliorum
et ramorum innotuerunt, quibus morphologiae basis firma data
est, non potuit vera G.Munospermarum florìs struciura intelligi."')
Neglcctis igitur plurimis vcterum botanicorum sententiis (quas
collectas Ìnvenies apud R. BROWN'), ex üs duas lanium eliganius,
quarum alteram protulit L. C. RICRARD, conimentationis admirabilis
de Coniferis ci Cycadeis auctor celcberrimus. Is organa Gymnospermarum,
quae serius pro ovulis nudis sunt declarata, llores
sistere calyce instructos ci interdum insuper cupula auctos, partem
centralem calyce inclusam ovarium effingere ratum habuit. Quùm
opinionem etiam filius ACH. RICUARD secutus contra BROWNII doctrinam,
quae dum libri laudati editio pracpararctur in lucem prodierat,
in nota defendit.') Recentiore vero tempore botanici prorsus
eam refellerunt.
Alteram senlcntiam complures veterum scriptoriim suam fecerunt,
qua ovulum (R. BR.) pro pistillo habetur, ovulum centrale
integumentis privatum includenle. '")
luclaruerunt animadversiones, quas de Gymnospermarum morphologia
in appendice ad KINGII iter enuntiavit ili. KOB. BROWN. " )
ID Mem. cle TAcad. des Sciences de Paris 1775. 518.
2 ) Verm. Sciir. trad. germ. IV. 112. Eadeni eral EXDMCIIKIU sententia.
Cf. Enchirid. 49. Gen. PI. 71.
3) MoQogr. Cycad. 15.
4) Verm. Sciir. 56.
53 Cf. SCIIACHT, Lehrb. d. Anat. u. Pliysiol. 1!. 436.
G) nooK. fil. iu Trausact. Liiin. Soc. XXIV. 1. t. 1—14. Bot. Mag.
t. 5368. 5369.
7) CASPAHY, Ue Abietineanim Carr. floris feminei structura niorpiiologica
oratio, Regioniont. 1860. el in Ann. Sc. iiat. IV.SJr. XIV. 200.
8) Voyages of discovery undertaken to complete the Survey- of tlic
western Coast of New-Holland, between tlie years 1817 — S3, by
PNII.ir PAHKKH RING. Loudon 1836. 3. vol. 8. Appeudi.V b. BII-
(aiiy p. 529 -559. trad. germ, in Verm. Sclir. IV. 77. (103.)
CiHiHiicnt. de Conif. ec Cycad. 303.
10) Jam anno 1767. a TUKW eiiuntiata. N. A. Acad. N. 0. 111. App. 453.
I n 1,. c.
Q'l