' J 'Il
Um
"¡iÄhi.
311 M O N I M I A C E A E : CITfilOSMA - MOLLINEDU. 312
I i i
Hl ' '
2 1 . CITRIOSMA THECAPHORA P«pp. et En d l . op. di. IL
48. monocca, foliis oppositis, longo petiolatis, obovato-oblongis,
acuminatis, basi acutis, remote deiiticulatis, supra glabris, subtus
(raniulìsque et inflorcscentia) stellato-pubescentibus 5 raccinìs axìllaribus,
numerosis, fasciculatis; porigoniis masculis ovato-urceolatis
et decandris (?) , feminels trigjuis ac tandem moiiocarpis.
Nascìtur in silvis priinaevis Mayjias, JJi-asiliae conterminisj
floret Deeembri.
22. CITRIOSMA RADIATA PCpp, et En d l . , voi. cit. 48.
monoeca, foliis opposilis, longe petiolatis, obovato-ellipticis, acutis,
basi cuneatis, dcnticulatis, supra scabro-pubescentibus, subtus (petiolis
ramulisquo) deosc ac moUitor tomentosis 5 raccmis axillaribus,
numerosis, fasciculatis; perigoniis masculis ovato-urceolatis; iructibus
deprcssls. Citriosma tomentosa R. et Pav ?
Fiffet am praecedente itemque Secembri floret.
Synouyinon Pavouianum hic dubitJinter aUiitum a ci. Pcippigio citato
mutuatur.
23. CITRIOSMA BRASILLENSIS Spreng. Syst. Vegct. Il
545. foliis oppositis, oblongis, utrinque attenuatis, dcuticulatis, et
subtus stellato-pubcntibus ; rarais teretibus ; calycibus aggrcgatis,
4-carpìs.
Brasiliae indigena a Sellowio lecta.
24. CITRIOSMA GLABRA (Spreng. loc. cit.) foUis oppositis,
breviter petiolatis, oblongis, utrinque attenuatis, glaberrimis,
subtus discoloribus, parallele venosis ac rare dentatis; peduuculis
teruis, triiloris, abbreviatis.
In Brasilia a Sellowio reperta.
Ad Mollinediam pocius spedare videtur.
Species maxime dubiae :
25. CITRIOSMA ALTERNIFOLIA (Spreng. Syst. Veget.
IL 545.) foliis alternls, oblougis, obtusis, intcgerrimis, subtus vUlosis
; calycibus subsessilibus, aggregatis et 4-carpis.
Crescitj ut perhibent, in Brasilia a Sellowio inventa.
26. CITRIOSMA PANICULATA (Spreng, loc. cit.} folus
alternis, oblongis, opacis, glabriusculis, acutis, intcgerrimis ; ramults
teretibus, ferrugineo-tomentosis; pedunculis paniculatis, clongalis.
Provenit in terris brasiliensibus, Sellowio auctore.
E genere excludaatur:
1. CiTROsMA scHOTTiAifA SprengelU quae Mollinedia brasiliensis
Schottio mihique est (vide infra).
2 . CiTROsMA sELLoi cjusd., Syst. Veget. IL 545., quae Motlinedia
cinerea Gardner0 (sub Tetratome') mihique.
3 . CiTBosMA TRIFLORA cjusd., op. cil. IL 544., quac Mollinedia
triflora mihi.
4 . CiTROSMA UMBELLATA ejusd., voL cit. 545., qua6 Mollinedia
umbellata mihi.
I I . MOLLINEDIA
Mollinedia R. et Pav., FI. peruv. et chiL, Prodr. (1794) 72.,
tab. 15} SysL Veget. FI. peruv. et chil. L (1798) 142—142.
Tul, in Arckiv. du Mus., VIH. 373. — Tetratome Püpp. et
Elidi, Nov. Gen. ac Sp. pL, IL (1838) 46. — Walp.,AnnaL
Boi Syst., L (1850), 572. n. 2017/1. — Herm. Crueger, in
Linnaea, XX. (1847), Ili—115. — Tetratüüie et Jioli-inedia
Endl., Gen. pi, 1378. n. 2017/L et 2019/L; Suppl. IL 35.,
et Suppl. IV. II. 56.
F l o r e s diclines, apetali. Perigoniüm
utriusque sexus in ore cruciatim quadrifidum s. 4-partituni,
divisuris duabiis exterioribus oppositis, ititegerrimis,
interioribus totidein vulgo a priorlbus dissiuiilibus,
nempe in appeudicem Introflexam et saepius dentato
repaudam protractis; lobìs 4 multo rarius subaeqnalibusf
mascülum globosum, obcouiciim v. tnrbiiiatuni,
subquadrangulare iiitegniinque, aiiihesi peraeia
decidens; femineum urceolatuin, neinpe basi maxiaie
dilatatuin et in collam aiigustaluin desinens, quandoque
contra late cylindrico-campanulaceuni nec ore angustiore
apertum, semper vero, ut videtur, post anthesin
nonnihil supra basim circuinscissuiu, parte superstite instar
receptaculi deplanati et anguste marginati ovaria
gravida cingente, suffulcìente. Stamina numerosissima
( 3 2 — 4 0 ) vel pauciora (12—24), totani perigonii intimi
paginam sub fauce (nuncjoam constricta) vestieiitia,
stipatissima, alterno multiplicique ordine distributa, sessilia,
libera extrorsaque; filamentis brevissimis, crassis
et in connectivum subito abeuutibus; antokris
ovato-hippocrepicis, obtusissimis, 2-lobis s. bursts bine
sulco partim discretis, illinc autem (a tergo) deplanatis,
vertice conjuuctis simulque rima communi (antica
V. laterali) liippocrepica late apertis, parietibus crassiusculis
et integris persistentibus; polline luteo v.
nitidius aureo, pulvereo, granulisque globosis et siinplicibus
composito; Ov a r í a Yulgo numerosissima, exigua,
cuneiformia, confertissima sed inter se cojuslibet
adgludinationis expertia, exteriora quideni piane eiiim
libera nec perigonii parietibus latere adnata, canda
receptáculo iusidentia, in vertice dilatato glabra, styloque
brevi, tereti, rigidulo, centrali nec apice incrassato v.
partito singulatim terminata, intus unilocularia et 1-ovul
a t a ; ovulo anatropo, ovato, recto, e summo loculo
pendolo et glaberrimo. Fhuctds ovariis paucìores, itidem
sessìles (aut subsessiles) et ovati, maturi drupacei,
glabri aut pubentes. Epicarpium tenue; mesocarpium
crassitudine vulgo mediocri; endocarpium item tenue,
crostaceum, utrinque leve et fragile. Semen loculum
* ) Genus dicatum viro nobili francisco db moi.unkuo, qui superiore
saeculo exeunte, <le re lierbaria apud Matritenses bene meritus est.
Flores iilriusqiie sexus in eadem arbore, v. gr. in Mollinedia tomentosa
Buth. (sub Tetratome') quandoque occurrere, auotor est
HAUTWEOIUS CCfr. bentuajh p i . Ilartw., S50.').
313 M O N I I M I A C E A E : MOLLINEDIA. 314
iinpleos; testa tenui, hilo lato rhapheque lineari notata;
.albumine crassissimo, firmo, vix oleoso et canaliculo
centrali, angustissimo corculumque fovente perforato.
Embbyo teres, linearis, rectus, e caudiculo longo, cofyledonibusque
duabus multo brevioribus, ovato-obtnsis,
aequalibus, teuuibns, planis et facie antica sibi inviceni
applicitis.
Anso RES FRVTICF.SVE Ì7i America tropica vulgatissimi,
paucissimi Australasìci, f o l i i s oppositis
ternisve, simplicibus, estipulatis, parce reìnoteque serratis,
pubentibus glahrisve, ulplarimwn eglandulosis
et inodoris; antuemjis terminaiibus v. solitarie axillaribus,
siugiib's e cyina triflora (v. abortii uni- aut
2-flora) unica, aut pluribus in racemos modo breves
corymbosque mentientes modo elongatos et apice froiìdiferos
digestís, caeterum decussatis aut term's et in
cujuslibet bracteae (foliive) axilla solitariis.
Genus n clarissimis Florae permianac auctoribus Mollinedia
dictum, nobilom speciorum gregeni limites intra naturales facileque
defuiitos concludit. Idem ipsum est quod reccntiori tempore a ci,
POEPPIGIO et EiVDLiciiERO Tctratome salutatum audivimus. Tetratome
qui dem super Ìloris feminci structura non parum a Mollinedia
ixcedcre videtur ; cbnracteres vero qui illi de hoc argumento
adscribuntur a stirpo, ni me omnia fallunt, peregrina, nempe a sola
Tetratome lepidola Pöpp. et Endl. qiiam Citriosmae jure vindicant
(vid. sup. 805.), imp rüden ter desumpli sunt. — Mollinediae viuculis
quam proximae necessitudinis, Citriosmarum instar, inter sc
religantur, notisqtic paucis alias ab alüs discriminan diceres; res
tanien ita nobis se habet, nec specieruüi angusta delìnitio tantis
premitur difficultatibus, nisi verisimiliter ob defectum speciminum
quae absolutiori examini necessariisque collationibus inservireut;
neutiquam proptcrea dubito quin phytologi, sub ipso Americae tropicae
coelo vitam degentes, feliciora studia de plantis nostris multo
facilius instituerent ; utinam ideo nova olim risoNUM et marcgravioRUM
in terris Pavonianis apparcat soboles, cui si aliquantulum
adjumenti his in pagellis parare potuerim, aptatam tctigcro metani.
— Porro Mollinedias sub signis variis instruere, ita ut singulao
species tutius rccognoscerentur, frustra, dolens fatcor, tentavi.
Mollinedia ovata, gracilis, cinerea, floribunda et racemosa pubeni
soriceaui cincreamquc, in anthemiis apprime, vulgo induunt; longifoliae
et brasiliensis folia tomento fulvo, ad tcmpus saltern," vestiuntur
; longifolia et clavigera inter caetera« ob perigonia ampia,
denso saturateque fulvo-tomentosa facile dignosciintur-, laurina et
ulriculata vix pubent et comptae sunt; pdlucens, ìiiiida et ligus-
Irma parvifoliac universa glabritie insigniuntur-, reliquae amoricaiiao
itidem utphirimum parce pubent et microphyllis similiter adnumcrandae
sunt.
1. MOLLINEDIA OVATA R. et Pav. ramis noveUis minutissime
sericeo-pubentibus, pallidis 5 foliis oppositis, late ovato-ellipticis,
breviter acuminatis, acutis, basi rotundatis, ultra mediani
aciem remotissime scrratls aut totis intcgerrimis, posticeque parcissiino
puberulis; cymis masculis miiuitc sericeo-pubonlibus ; perigonii
divisuris internis longe appendiculatis; staminibus copiosis;
receptáculo femíneo et carpidiis argyrco-sericeis.
Mollinedia ovata lì. et Pav. Syst. Veget. FL Peruv. et Chil,
L 143. ~ Tul, in Archiv, du Mus. VIlì. 375.
FnuTEx 2-org>-alis Cauctore pavonio) , ramis primitus minutissime
et parce sericeo-pubentihus, tandemque glabratis, teretibus, sed in nodis
compressis. Fo l i a late ovata v. oviito-elliptlca, acuta seu breviter et acute
¡tcumiüüia, busi rotundata, tota integerrima vel ultra niediam aciem remote
et Leuuiter ore auto-serra ta O'eniibus ncimod um exiguis, sin ubus obtusissimis),
10—20 centim. longa, 6—10 ceutiui. et quod excedit lata, teuuia, opaca,
novissima utriuque minutissime sericea et quapropter argyreu, adulta vero
vLx conspicue serlceo-puberula et superne glaberrima; petiolo antico late
canaliciilato et 6—10 mm. longo 5 vkvis postice tantum prouiinentilius,
exilibus et laxissimls. Cvmae masculae triOorae , siugulae pedicello gracili,
apice 2-bracteolato Cbracteolis Üueari-acutis, albido-tomentellis, patentissimis
caducisque) et S—3 centim. longo suíTultae, ex irais innovationibus
bracteigeris Cbracteis perexiguis citoque cadiicis) natae, oppositae,
numero utplurimuiii 4 superpositae, nec non ex toto, initio saltern, sericeo
pubentes et propterea albidae. Alabastuum obconicum , superne depressum
et 4-gonum. Pkrigokium autem apertum late calyclforme, amplum,
exttis minutissime sericeo - puberuiuni aut quasi penitus glabratum,
intus glabcrrimum; limbi divisurae 4, duae seil, externae late ovato-triangulares,
subactae et integerrimae, duae autem interiores priorlbus decussatim
alternae, ovato-oblongae, in appendicem augustatam, obtusam, tenuatam,
varie repando-lacetani aut subiiitegerrimam basique saepius S—dentittam
longe protractae et penitus lutronexae. Stamina 32—36, series verticales
8—O oppositi-sepalas in pañete continuo perigonii sistentia, stipatissima
et glaberrima; fii.ament(s brevissimis, subnullis; antueíus continuis,
ovato-oblongis, acutiusculis v. obtusis, extrorsis, riinaqiio unica hippocrcpica
late tandem biantibus. Axthemia femínea solitarie axillaria, minutissime
et ad presse luteolo-serici-a, dem um vero partim glabrata, nunc e
flore unico sese in peduuculitin sub apice 2-bnicteolatum excipiente, nunc
e cyma triflora aut pedúnculo 6—S-floro et 2—3 centim. longo. Acribus
tunc decussatim oppositis singulisque pedicello 10—15 millim. longo et in
medio brevissime 2-bracteolato innixls. Rkcei>tacui,usi Cperigonii pars inferior
plus minus appianata) extus minutissime luteolo-sericeum, antico
sericeo-albicans, in ambitu criusso saepe rijnosum et polygynum (carpidia
3 2 et plura, ni fallor, numerare licet, eorum autem pars dimidia v. minor
quidem rite increscit). Cabpidia sessilia, recentia stipatissima, obconicopolygoua,
adpresse sericea, albicantia conuloque glabro, ruguloso, decolore et
in stylum crassum brevemque desinente terminata, intus 1-locuIaria et 1-
ovulata, ovulo péndulo ; increscendo formam ovato-globosani adipiscuntur,
glabrescunt et carnosa eviidunt. — Floret a Maio mense in Julium usque,
et illius drupae maturae, passeribus gratlssimae, colorem violaceuin praestant.
CPav., 1. cit.). — Specimini Pavoniauo (masculo) quod in herbario
Lessertiano vidi schedula additar cui iuscriptuni est: „005. Citrosma Sp. Ji."
Cj-ma datur e sustentacido avulsa, quae parcius pubet quam cymae speciminis
Poeppigiani Cu- 2824.) ; niliilosecius utrunique specimen ad eandem
plantiun utique spectat.
Oritur IM terris ptnianis, prope Chincliao: Pavon; in prov.
Mnynas et prope Ega Brasiliae prov. do Alto Amazonas: Puppig (k.
n. 32i6. 2 et 2S24. J). (v. in Herb. Lessert. et Vindoboii.)
2. MOLLINEDIA BRASILIENSIS Schott, ramis oppositis,
novissimis dense tomentosis, fulvis v. cineraceis ; foliis oppositis,
aniplis, ovatis, obovatis aut oblongo-lanccolatis, breviter acuminatis,
remote crenato-serratis, utrinque primuiu tomentosis et dem antico
glabratis; petiolo brevi ac tomentoso; pedunculo femineo valido,
longo, unidoro ; flore crasso; ovariis innuraeris, tomentosis;
drupis sordido fulvo-sericeis partimque glabratis ; receptáculo integerrimo,
valde reflexo et cineraceo-pubente.
Mollinedia brasiliensis Schott. Msc. in Herb. Musei Vindobon.
et suopte Herb. n. 5940. — Tul in Arch, du Mus.,
vin. 377.
Citrosma Schot liana Spreng. Syst. Veget. IV. part. u. (cur.
post. — 1827.) 407.
Paracelsia arguta Mari. a. 1817.Msc. inSched. (obs.389.)
Frutex humilis (circiter 3-orgyaIis), dioecus. Kami oppositi, patentes;
homi dense tomentosi, proptereaque nunc saturate fulvi nunc cinereo
fulvl; aonotini quasi omnino glabniti et sordescentes. Fo l i a decussatim
opposita, obovata, ovata v. oblongo-lanceolata, breviter acuteque
acuminata, basi cuneata v. longius attenuata, 8 — 12 centim. longa, 3—5