I "I r
I . I
IIÜI
ILV
i i l
271 P O D O S T E M A C E A E : CASTELNAVIA — TRISTICHA. 272
Caslelnavia ? fruticulosa Tu!, et Wedd. loc. cit. et m
Arch, du Mus. VI. 176. t. 13. f . 3. c. icone.
RHIZOMA tereti-lineare niidiim laeve nigrescens, crassitiiclîno
v a r i â t , sed vulgo vcrniem exilem repens meiititur, nec adeo
s c o p u l i s aliisve fulcimiiiil)us hacret, quia sulintegnim a botanolega
divelli possit. Illius innovationes laete virent; aliae flagell
i f o r m e s reptant, diversimode iiitricanlur, rhizomalisque propagationi
inservitint; allao sparsae gemmas foliaceas, prima cau-
Jium rudimoiita, referunt. GAULES hi e rhizomate pcdetentim
assurguiit et 5 — 1 5 m. m. in altitudinem adipiscimtur; ut pliirlnium
simplices manent, compressi sunt et ancipites, vaginis
f o l i o n im supcrgtilibus iticrassalis, obtusis dupliciqiie serie conf
e r t im imbricaiis tegnntur et comam e foliis pauclssimis in verl
i ce gerunt. FOLIA virent et disticha patent; quae caiilem extremum
coronaiit filiformia, 7 — 10 m. m. longa , subteretia, et
saepius ultra medium bifurca, laciniis filiformibus et approximat
i s , inveniuiitur, deorsumque in vaginam ampiexicaulem auricula
i n t e g r a intraaxillari et brevissima superne instructam abrupte
d i l a t a u t u r , foliia vero quae gemmas in rhizomate subsessiles
I sistunt limbus est planus 2 — 3-partÌt»s, segmentis Hnearibus
|j latiusculis obtusisque. FLORES exigui e caiilium vertice solitarii
II oriuntur, pedicelloque brevissimo nituntur aut subapodes vidonj
| iur . INVOLUCBDM tenue virensquc formam ellipsoideo-oblongani
ij et utriformem adipiscitur posteaque in apice anguste pervium et
Il phiridenlfttum fit, dentibus (saepe 4 numero) brevìbus et latiuscul
i s . STAMINA duo collateraiia, libera v. brevissimo monadelpha,
subter basin ovarii sensim longioris, pedicello summo ex latere
i n s e r u i i t u r et cum foliis alternant, alterutri enim caulig faciei
respondent; FILAMENTA filiformia, ANTIIERAS autem minutas et ol>-
i o n g o - e l l i p t i c a s videre licuil (STAMINODIDM filiforme staminibua
i n t e r m e d i um et subaequilongum interdum fortassis occurrit; liiijug
autem appendiculae praesentia ipsi plantulae inventori dubia ren
i a n s i t ) . OVARIUÌI obovato-oblongum deorsum contrahitur, totiunque
in vaginulae sinu cum stamiiiibus latet; STIGMATA autem duo
longe linearia in illius vertice contigua liberaque offiguntur, simulque
extra involucri faucem longo (divergentia) protrahuntiir.
Viget in aquis fiumi ni s ¡'tu bank a proo. brasiliensis Sebastiani}'
politanae, quod e ìiiontibus Estrelleìisibus orlttm, in fi avium l'arahyba
septenlrionem versus definii: Weddell, Herb.
TRIBUS ALTERA. CHLAMYDATAE seu TRISTICIIEAE.
diatom; capsula 2—3-1 ocularis.
Genitalia perigoniata; ovariam 2 — 3-carpi-
X Y . T R I S T I CHA P. TH.
TBISTICRA P. Th. iV. Gen. Madag. n. 8. Endl Gen. PI. 270.
n. 1835. Tul. in Ann. des Sc. nal. 3. sér. XL 111. C1849.)
et in Arcìm, du Mus. VI. 179. — Aug. St. HU. — DUFOUREA
Willd. Rum. el SchuU. Ñon II. ß. K. N. Gen. el Sp. Am. III.
l í o . nec Deliseo. = PHILOCBENA Bong.
^ PERIGONIUM calyciuum nienibranaceiiui aveuiani iripartilum,
divisnris aeqnalibus acntlusculis iu aesiivatione
iinbricaiis et sub anthesi ereciis. STAMEN 1 hypogyiiujn
liberum, cuidam perigonii couuuissurarum respóndeos
simulque duobus e carpidiis intermedium;
FILAMENTO plano; ANTHERA ovata integra continua introrsa
et biloba, lobis basi discretis, connectivo crassiusculo
impositis, riuiaque longitudinali debisceniibus;
POLLINE globoso. OVARIUM centrale liberum eUipsoideum
obtusum, brevissime stipitatum, obscure trigo-
-num, triloculare indefinitegue ovulatum; OYÜLIS anatropis,
periiropis, PLACENTAE crassissiinae axili peiitagonae
muUiplici serie absque funículo distincto liaerentibus;
SEPTIS angusiis fragiilimis. STIGMATA 3 apicalia,
linearia breviuscula integra papilligera aequalia
libera divergentia et inarcescenlia. CAPSULA ovario
coiübrmis, trigona, 9-cosíulata, 3-locularia, septifrage
septicideque simul dehiscens, 3-valvis; VALVIS aefjnalibus
perigonii emarcidi divisuris oppositis; basi apiceque
aliquandiu coliaerentibus, in medio modi ce hiantibus;
SEPTIS (dimidiatis) a placenta solutis valvas introrsum
marginantibus. SEMINA creberrima, badia.
JIerdae Brßsiliam, Africani australem et ínsulas
Mascarenas inculentes, inimdatae et hypniformes
; caulidvs annuis v. perennibus, exilihus,
dickotome v. vage muUìramosis ; foliis alternatim
iristichis aut sparsis, ovatis, integris, prorsus exiguis
et sessilibus; floiìibus terminalibus aut pseiidoaxillaribus,
suhsolitarìis vel coììfertis et pedunculatis.
1. T R I S T I CHA PIYPNOIDES TUL. caespitoaa, humilis, caul
i b u s exilibus vagis v. rigide ercctis, ramosis, crebre foliosis;
f o l i i s ovatis ovatove-eÜipticis írisiichis; floribus ícrmlnalibus
erectis.
a. MAJOR, capsula ellipsoideo-globosa.
i3. JHCROCARPA, foliis brevìtcr lateque ovatis, capsula prors
u s exigua et auguste oblonga.
Tabula noslra LXXV. Fig. Y.
Trislicha hypnoides Tul. in Ann. des Sc. nat. el Arch, du
Mus. II. cc.
Dufourea hypnoides Aug. Si. H il. in Mém. Mus. X. 472.
et Pl. remarq. du Brésil. I. 83. Ach. Rick, in Diet. Class.
d'Hist. Nal. V. 636.
Philocrena pusilla Bong. I. c. 80. t. 6.
Trislicha Philocrene Sleud. Nom. Bol. V. Trislicha.
Trislicha hryoides Gardn.
PLAXTDLA de qua agitur musciformis et caespitosa modo
h u m i l l i m a in saxis inundatis decumbit, nîodo protractior assiirg
i t . CAOLES saepius exiles compressi et durlusculi vasa qiiaedam
annulata in centro fovent amyloque in reliquo parenchymato
s c a t e n i ; nunc rupibus subappliciti surculos repentes exsorunt,
nunc in caespites rigidulos consociati 3—8 c. m. altitudine adipiscuntur;
cuncti crebro foiiosi, subdistiche raniigeri, apiccquo friic
t i f e r i vulgo reperiuntur. FOLIA late ovata, ovato-roLundata ovatove
elliptica, obtusissima integerrimaque, — basi lata in cnitle
absque peliolo insident; eis ncrvus est mcdius albidus vixquc
p r o m i n e n s , qui cito superne evanescit, venis autem secundar
i i s , epidermide proprie dieta stomatibusquc penitus destituuntiir;
273 P O D O S T E I V V V C E A E : TRISTICHA. DE GEOGRAPHIA, Ü S U etc. 2 7 4
niinora in caule ramisve primariis inordinate sparsa vidcntur,
niajora (uempe 0,75 rn. ni. circiter longa et 0,37 m. m. lata)
in surculis innovantibus ramulisvc apice floriferis, triplici serie
(rarissime duplici tantum) alterna instniuntur. FLORES termijialos,
solitarii, nec unquam, ni fallor, vere axiliare offenduntur;
nimirum genmuilas s. rumulos abbreviatos nunc e caule repente
V, decumbente crumpentes, nunc caulibus niagis luxuriantibus
prectis et caespitosis linpositos coronant. ALABASTRUM ovatum
iJirinque acutuin, initio foliis diiobus suboppositis nec raro tribus,
tcrtio niniiruni lenuissimo et v i x perspicuo adjecto, lalissime obovnlis
brevissime obtusoque mucronalis (1 m. m. aliquando excedciitibus)
et involucri in modum stipatis obtegitur; mox vero in
Bctam s. pediccllum graciliimuni rigidum nudum et 3—9 centim.
longiim atlollitur et scse explicat. PERIGONII calyclformis foliola
tria aequalia oblongo-elliptica cymbiformia, tenuia v. pellucida,
siibavetiift vel nervo medio latiusculo etsi parum manifesto duntaxnt
instructa e basi ad mcdictatem usque et ultra quidcm
margine coalescunt, sursum contra libera initio scse margitiibus
i i i i b r i c a l im tegunt, altero scil. piane externo, altero interno, terlioque
intermedio s. hinc tecto illincque tegente; explícala modico
patent, viva pianta rulipnt, arefàctaque postea calycem membranaceum
fructui suppeditant. STAMEN unicum bvpogynum liberumque,
loro non amplialo (ad basin gjnopodii) sepalum externum
inter et internum inseritur, septo rapsulae respondct eamqiie
nonnihil excedit; FILAJIENTOM planiusculum in connectivum
pianura basique dilatatum continuo transit; ANTÍIERAE ovatae obliisae
et applanatae lobi duo aequales deorsum sujuncii rima longitudinali
antico dchiscunt; GRANULA POLLINICA spliaerica, m'ultiporosa
laeviaque 0,016 m. m, diametro circiter aeqnant. OVARIÜM
brcviter stipitatum, ellipsoideum , trigonum trisulcatum obtusumque,
STIGMATA tria fiÜformia aequalia erecto-patentia et rubentia
in apice sustinet intusquc in tres loculos muUiovulatos aequalesqiie
dividitur; PLACENTA axilis crassaquo angulum tumidum in
singulis loculis agit; OVDLA ovata compressa obtusaque in funiculi
brevissimi speciem abrupte tenuantur peritropaque tropliospermio
adliaerent, mediam scilicet infra placentam deorsum versus
tcndunt, dum e contrario in media illius supernave parte assurgimi.
CAPSULA cllipsoidea et ntrinque niodice attenuata 1 m. ni.
circiter acquai cal^-cenique quadamtenus excedit; sligmatibus arefactis
coronatur, sulcisque tribus latis et laevibus trigono notatur;
soptifrage septicideque simul debito tempore in valvas tres discedil
loculosque totideai pandit. VALVAE naviculiformes, utrin-
P A U C A D E PODOSTEMACEARUM GEOGRAP
H I A , MORIBUS , 0ÜAL1TATIBÜS E T USÜ.
De Podosteniacearnin intra Brasiliae fines geograpliica
disiributione, vix quid peculiarls momenti dicenduiii
est. Etenim per calidas vastissimi Iiujus imperii
regiones lai e longe que dispersae, nullibi nisi fortassis
in australioribus provinciìs desiderari vidcntur.
Aiiae fluvios nascentes in montibus incolunt, rupesque
sub frigidis undis vestire amant; phires vero cursus
torreniium in demissioribus terris libentius sequuntur,
aut quidem planitlerum valles aesíuariaque petunt, nec
"isi sub sole fervidissimo flores pande re maturosque
fractus edere valenl. Fere omnium connubia in aere
et jove sicco, perfici voluut, quapropter pleraeque co
í a n í um anni tempore ilorent quo imbrtbus deQcienlibus,
flumina alveutu evacuare scopulosqne nudare solent;
et hoc ita fit ut prout summis imìsve cautibus insident,
ci(ms tardiusve genitalia exserant. Paucae vulgatissimae
sunt ac fere ubique reperiunlurf plurimae contra aream
l'odosteinac.
que acutae, exterius tricostatae, intus autem laevissimao nitentesque,
dissopimcntorum residuis dimidiatis anguste limbanlur, sligmaque
obsoletum singulae sustentanl; PLACENTAE oblongae trlgonae
nudataeque septorum pars reliqua vulgo aííigilur. SEMINA
o v a t o - o b l o n g a ntrinque obtusa 0,35 m. m. in longi ludinem et 0,13
in. m. in latitudinem circiter extenduntur; TEGUMENTI stratum exter
i u s (S. TESTA) pallidum pel luddumque o celluli s ampl i s marlefactis
mire turgescentibus et tandem in niuci speciem niutalis conflal
u r ; interius contra (TEGMEN) siccum crustaceum et fragile coloro
s p i s s o fucatur. EMRRYO rectus ortliolropus aperispermicus obovatus
albidusque tegminis caviiatem impict, nec nisi ex utriculis
c o n s i m i l i b u s oleo foelis am^loquo destitutis fabricatur; COTVLEDONES
2 aequales avenlae et facie plana contiguao, in CAUDICÜLUM
brevem crassum recte truncatum, imo in contro basilari dcpres—
s u m , simul abeunt; GEJISIULA non conspicimr.
Vnr. (9. Iiis uotis distiuguitur : CAULKS inius cae$intosE crassiusciili
riDgiilosI, 2 — 3 ceutini. aUi, folioii cc ramosi^ rjiniis brevlijus
e t strictis. FOI-IA inferlura late breviterqiie ovata obtusissima,, superiora
u i a j o n i nuigis elorgata niinusqup obtusa, cuucta tristictie alterna vel
(ÌQ caule primario iiicrassato) ìrrcgulariter sparsa. FI.OHES pauci caulis
ramorunive apicetn versus ramulos abbreviatos soHlarii termiuantes,
minores et brcvlus pcdìccllati (juam solet. CAPSULA anguste obloogn
v i x 1 m, in. longa et diniidio aDgustior, perigonio sibi arete applicato
uunc panilo loosior nuuc brevior, pedicclloaue filiformi rigido 3—10
ni. m. longo suíTuitaj VALVIS tricostulatis; SKPTIS scissilibus simul et
a placeuta solutis, sed axi inferno post fructus deliiscentiam pro parte
iiaereutibus ; I'I;ACKNTA admodiim exigua axin superiorem v. inediuni
t e a e n t e et trigona, augulis acutiusculis e» in acie olim septifera sulcato
dìmidiatis. (Schoìiib. Pi. Guyan. exsicc. 7i. 431. anno i839.)
Podosteniaceas inter Arnericae tropicae indígenas, saltern per
Bras'Uiam, species haec, ul videlur., omnium vulgalissima est ; cautibus
sub undis aesluantibus adnascilur, scilicet in flu/n. Rio Piabanha, quod
e montibus Eslrellensibus or turn provinciavi Sebastianopolitanam irrigai,
in Rio Vermelho C'« i/'i'a nrbc Goyaz istius fluvii accoia') et in
inferiore parte flumini.'; Tocanlins: Wedd. Uerb. n. S3G6. Ci. Cardnerus
earn legit in ejusdem imperii prov. Ceara C^lerb. n. 1844.^,
scil. lapidibus et arenae baerenlem in fluvio Salgado, Ico inter el
Grato, Augusto mense ÍSS8. Olim ab ill. Aug. St. ¡I Hai re in flu min e
Rio Claro Brasiliae centralis. Junio, et recentius in Rio 'Citte mense
Julio fior ens a ci. Riedel (teste Don gar dio l. e.) reperta est. Ci.
Pitrdiaeo, Aprili 1S4J, fiorifera obvia eral in scopulis et truncis ripariis
rivuli Tira-casaca Nuvo-Granatensis, et ci. Sliinnerio in Gualemalae
tnexicanis regionibus.
exiguam, fide collectorum, obiiuent; dammodo auiem ad
solitam liarumce plantularum exiguitatem sedemque adita
vulgo diificillimam respexeris, liane opinionem observaiionibus
paucioribus hactenus niii fortassis acslimabis.
Hoc certius nobis liabeatur, scilicet Podostemacearum
nostrae ditissimae florae partem perexiguam
Botanicis usque adliuc tantnmmodo innotuisse, immensamque
earumdem copiam futuris indagatoribus in brasilìauis
terris reservari.
Podostemaceae majores vada fluviorum lierba copiosa
et luculenta sternunt, pratornm species sub undis
depressioribiis eiFiciunt, pabulumque turn piscibus
pliytopliagis turn terrestribus bestiis armentisque, quibus
inprìmis cum campi ariditate laborant exquiruntur,
praestant. Polio refrigeratoria, in febre viscerumque
morbis adbibita, e-/W«/Y/Mro paratur. Motirerarum
conlribuiiumque frons cremata cinerem tradii peculiariter
salsum quo Indi sylvestres et amnicolae, ab
Oceani littoribus longe exules, loco salis marini in
37