f
111 M Á E A N T A C E A E : CALATHEA. 112 113
M A E A W T A C E A E : CALATHEA. 1 1 4
Habitat in Brasilui, in umbrosis humidi^iscuUs prope Mattdioca
Jan.—Fch-. fi.: Riedel.
OBS. Calatheae oblongae nOiuis, seel prnetov cnnlem Ibliosum luminis
siibaugiistioribiis, cosla media snbtus hirta brauteisiine deusins pnbosccn-
Ubus ot paullo IftUoribus miausqne clongatis recedit.
43. CALATHEA LIETZEI E. MonR. Vaginae glaberrimae.
Ai-ticiiliis omnino gliibriuseulus v. supra obsolete
puberuliis. Lainiiiae glabei-rimae, oblongo-ellipticae, manifeste
inaeqiiilaterae, breviter aeiiminatae, basi rotuiiclatae v. sub- .
corclatae, undnlatae, supra nitidae, saturate virides laete viridi-
V. albido- transversim fasciatae, subUis purpureo-violascentes.
Spicae breviter pedunculatae, lanceolatae, couipressinsculae,
paucibracteatae bracteis conduplicatis apice paullo patentibus
V. subrecurvis, breviter acuminatis. Plores gemini, exserti.
Sépala tubuui corollae aequantia. Appendix petaìoidea staminis
fertilis breviter producta, rotnndato-obtusa. Ovarium late
obconicum, glabrum.
Tabula nostra XXIV (habitiis et analysis).
Calathea Liotsei E. Morr. in Belg. Hort. 1875. p. 273.
tab. 15—17. fig. S {foUim tantum sine desci-iplione) ; Beijel,
Grtß. XXYII. 1S7S. p. 99. tal. 935 el descniit. i)l. nov. in
Act. hort. Fetrop. torn. V. 1S77. p. 638.
Maranta Lietsei Horl.
Maranta Neuhe)-ti Hort.
CATJUS xisque 4 dm. altns, violasceus apice snb inflorescentia foHnm
froudosum solitarium v. ramificationibus iteratis folia phi r a pvofereus.
FOLU disticha, longo petiolatn petiolis Taginatis, Toginis foliorum basnl
i nm iufra articnlum desiuentibns in foliis canlinis articuhini saepe altiug
e n t i b u s ; laminae usqno I'/s dm. loQgae, ß cm. latae, metallice niteutes;
colore saturatiore in foliis miuoribns plq. prnevalente fascine Inete viritles
in iia pi. m. aiigustoe snot. SriCAE cnm floribus 4—5 cm. lougae, 1 cm.
l a f a e ; brocteae circ. 3. SÉPALA f. 1 cm. longa, lanceolata, obtasa. PETAI.A
ejiisdcni loDgitudinis elongato-eUiptica, obtusa. STAUIXODIUM externum
obovntum, nnguicnlutum marginibns apicem versus iuvolntis, emargiiiatum
staminodio calloso obovnto cmnrgiuato callo longiludiuali iustructo paullo
longius. FLORES albi.
E Brasilia in horlos JEuropaeos introducta.
OBS. 3Iaranta Neriberti fortasse varietatem exhibct macnli.s traiisversis
laminarum magis albescenlibns et f. usque a<l margiuem productis
bracteiscjue apice subpatentioribus.
44. CALATHEA GLAZIOVII O.G.PETERSEN. Canlescens
V. rarius subacaulis, Rhizoma repens foliorum fascículos
caulesciue spicas foliaque gerentes emittens. Foliorum laminae
costa media pubescente excepta glabrae, oblique ovatae basi
rotunclatae parum protractae, apice breviter acuininatae, laete
et ati-o-viri(le fasciatae. Spicae lanceolatae solitariae pedunculo
gracili cauli insidentes folio frondoso basalibus simili suiñillae,
rarius in scapo efolioso e rhizomate erumpente tenninales
cum pedimculo v. scapo vaginisque foliorum sufFulcienlium
leviter pubescentes, bracteis usque 10 compositae, Bracleae
orbicnlatae ]-bacbiclem omnino amplectentes, apice brevissime
aeiiminatae ibique horizon tali ter patentes;. Flores exserti,
gráciles. Calyx tubo corollae glaberrimo 3-plo brevior. Ovarium
glabrum.
Tubnla iiostra XXV (habitus et analysis).
E11120MA ch-c. VA cm. crassum, squamosum, pubcacens. CAUUS sub
folio froiuloso inlliuo ^¡i—Vjs Hm. iMus, pubcscons, rarius uul lus; VACINAII
pubescentcs plq. louge iufra articuluui desiuentcs; articuUis 1 —I ' / S cm,
loiigus, supni puborulus, cetennu glabcr. LAMIKAB 1—2 dm. longae, 7«
1 Cm. latao, mauifcsle obliquae costa media f, per toUm longitudiucm
leviter curvala, SPICAE in axilla eujiisvis tblii soUtaviac, sed ramiflcntioue
u u i u s ejusdeniquc canlis uoiuniuquam pinres 6—7 cui. lougae. Fi.os tolus
3 cm. lougus. SEPALA circ. 1 cm. louga uervis aunstomosautibus mauifeste
striata ovato-eloiigata, obtusiuscula. COHOI.I.,\B tubus I'A cm. longus;
pctala uervis uon auastomosautihns obsolete striala margiiiibus iuvoiutia.
OVARIUM IV» MM- lougum.
Habitat in Brasilia loco «o?i indicalo ; Glazion n. 17274.
Ous. I. Calatheae Lietzei affiuis, sed cli a r a c I cri b u s pluribus optime
distiucta.
OBS. n . Calalhea Glaziovii Bentb. iu Beulli. et TToolc. Geu. pi.
i n . G64 est Ctenanthe Eummeriana Eicbl.
45. CALATHEA GRANDIFOLIA LINDL. Caulescens,
ramosa. Caulis validus, subcompressus, pubescens, Folia
ampia, disticba, longe petiolata. Petiolus compressus, puberulus,
vaginatus, vagina basi amplecteiue superius convoluta,
apice sensim attenuata, niarginem versus pubescenti-pilosa,
articuhini non attingente. Articulus compressus, pro magnitudine
folii brevis, obsolete verrucnlosus. Lamina ellipiica,
basi parum protraete, apice rotuudata, brevissime acuminata,
obscure inaequilatera, Inflorescentia ellipsoidea, strobiliformis
pedunculo strigoso-pubescenti insidens. Bracteae late orbiculatae
margine supremo sub anthesi recurvato, berbaceae, pallide
virides. Flores parum exserti. Sepala tubo corollae
duplo breviora. Ovarium glaberrimum.
Calalhea grancUfolia Lindl. Bot. Reg. tab. 1210; Kche.
Brodr. won. 129.
Bhrynnm (jrandifolium Sioeet, Hort. Brit, ed- 3. p. 658.
Phryniton longifolium C. Koch? (lapm calami?) in Beri.
Ally. Grts. 1857. p. M6.
Phrynium cylindricim Roscoe, Seit. lab. 40.
Maranta cylindnca A. Dielr. Sp. pil. I. p. 27.
Maranta grandifolia A. Bietr. Sp. pi. I. p. 26.
Maranta clavata Veil. Fl. Fluni. I lab. 9??
P l a u l a plurimetralis. GAULIS ad 2 cm. crassus;-vagiua explauativ
foliorum infimorum basi pi. 1 dui. lata; avticulus 3—5 cm. lougus, supra
atro-Aiscus. LAMISAK folionn« majorum ad 2 m. longnc, supra virides,
subtuB gluucescente-s, glabcrrimae costa luedia supra cava, subtua valdc
prominente. IXKI.OUBSCKKTIA magni tu di UO strobili Abieiis pectinatac pallido
viridis, nitida; proplo'lia' bi—tricariiiata ciiriui.i alatis cum iiiosopliyllis
margine revoluta. Fi.oiiis pars cxscrla sordide v. pallido llavcscens.
SBPAI.A lato luuccoliUn, acqualia, cava, ohlusa, liyiilina, apice virescontin.
PETAI.A tubo corollae triplo lireviora, ovata, subinaequalia, apice contract;!,
a c u t i u s c u l a v. obtusa, striala. STAMI>'ODIUM externum ohcordatum; staniinodium
callosum latere nllero callo crosso instructum ovntum, obtnsuni,
STAMISI.S fertilis appendix antlierae àflmUii, STAMINÜBIUM luciillatuui liuiceolatum
auricula (lentiformi surauni curvala. OVAUIU.M album 2 - 3 min.
longum.
Habitat in Brcmliu prope Eia de Janeiro: Gaudichaud, Riedel
n. 867, Glaziou n. 3715, Mooén n. 35, Langsdorß'; in silvis ¡'riviaevis :
Marliua; in monte Coreovado: Gaiidiehaud n- 123, Lusehnalh (II. albo) ;
in ¡»'ov. S. Paulo ad Santos, Sorocaba in silva 2)riinaeva huinida: Mosen
n. 2969; ad Capocabana, in silva monloaa: Luschiath. — In hortis
colitur.
4 6 CALATHEA LlNDBER(ilII 0. G. PETEESEN. Foliorum
lamina ovato-elliptica v. oblonga. basi rotiindata v.
„1 in proti-acta, apice subito acuminata, manifeste inaequilatera
costa media .ubtus pilis erecto-patenti bus leviter pubescente
V. obsolete pubei'ula excepta glabra. Caulis ngidus,
pitberulus petiolos foliorum basalium aequans v. iis paullo
brevior apice iuilorescentiam foliumque frontlosum enutteus.
Folium'caulinum basalibus simillimum. Spica pedunculata
pedunculo rigido, puberulo spicam subaequante v. ea breviore,
elliptica V. anguste elliptica. utrinque acutata. Bracteae imbricatae
late ovatae, brevissime aeiiminatae, supeiiores elougatiores
magisque acutatae, utrinque brevissime puberulae.
Flores exserti, Sepala membranacea striata, tubum corollae
glaberrimum subaequantia.
Tabula nostra XXVI (habitus et analysis).
KiiizOMA breve crassum vodicibus fibrosis validis mimerosis dense
obsitum CAUI-.S nonnunquam l.i-pluri;oIiatus. FOI.IA basalia iaferne
vaginis npbyllis valde elongatis, ii.que fere 3 dm. longis cincia, disticha,
petiolata pctiolis lougissime latcque vaginitis, vaginis pubenil-s articulum
subattiugcnlibus v. paullo infra desinentit.us ; articulns leviter pubescens,
supra birtus; laminae 2 - 4 dm. longae, 12-17 cm. laiae. SfiCAic 5 ad
7 cm. lougae, Vj^-'i cm, latae, rarissime nsquu 9 cm. longae, 4 cm. latac;
bracteae pallide virides. FI.OUES circ. cm. lougi, violacei (teste L.NDBIINÜ)
V. albi (teste RiäUSULr,). PETAI,A late lanceolata, acuta, alba. STAXIXODIFM
externum album, apice iilaciuuui (teste MOSES), stamiuodio calloso
multo majus, obovalum, leviter emargiualum, distincte penniiiervium ;
slarainodinm cucullatum auricula elongata in .sicco gracillima acutave.
STYLI labium vaUle productnm. CAVSUI.A 1 cm. longa, S mm. laU, glabra,
in sicco straminea, lati.ssinie obovata, plano-coiivexa, apice truucala, basi
acutata parietibus teuuibus.
Habitat in Brasilia i)rov. Minas Geraiis ad oppidum Caldas in
silva primaeva, m. Deb.: Lindbcrg n.-oM, m. Febr.: liegnell n. II 276;
in prov. S. Faulo, Serra de Garacol in solo sicciore uwbrosis silvarnm,
m. Deb. : Mosen n. 4d23.
47. CALATHEA VIOLACEA LINDI. Caulis superne
folium frondosum unicum iiiterdum usque ad aiticulum late
vaginatum, ceterum basalibus similliuuim gerens, strictus,
glaber, Foliorum laminae elongato-ovatae, e medio apicem
versus sensim attenuatae, basi subrotuntlatae, breviter protractae
v. stricte ovatae v. subelliplicae, apice subito breviterque
acuminatae, obscure v. manifeste inaequilaterae, supra
virides, subtus glaiicescentes v. pallide purpurascentes, in
sicco glabrae. Peduuculus iiifloresceuLiam fere aequans. Spica
ovalis bracteis multis late orbiculatis v. reniturmibns brevissime
acuminatis, scabriilis, iinbrieatis. Flores exserti. Sepala
late lanceolata tubo corollae superne tumido breviora. Petala
ex laiiceolatis f. ti'igona siaminodiis vix breviora Staminodia
externa et callosa pro ralione parva. Ovarium obconicuiii,
glabrum.
Calathea .violacea Lindl. Bot. Beg. 11 ad iah. 932 in
textu, ibid. 12. lab. 962 (in textu iah. 961); Lodd. Bot. Cub.
U4S; Miquel in Linnaea XVIIL (1844) p. 739; KcU.
Prodr. mon. 133.
Phrynimn violaceum Boso. Seit. tab. 37.
Phrynimn Jloribundinn Lem. Jard. Fìeur. 2. lab. 189.
Maraiìta hmilìs Veli. FI. Flum. I. tab. 6, nec Atd)l.
P i a n t a spectabilis foliis auiplis innorescentiam superanti bus. RADICES
apice tuberosae. FOLIA basalia disticba basi vaginis aphyllis lanceolatis
valde elongatis, usque 5 dm. longis glabris v. puberiilis norvis manifeste
anastomosanUbus striatis cincia, longe petiolata pctiolis iufeme crassis
atiicom versus tcnuiovibn.s vaginalis vaginis leviter pubescentibiis ; articulus
snpra puberulas; laminae majores 8—4 dm. longao, IV2—2 dm. Intae;
vagina folii eanliui usque 3 cm. lala. PKDUXCÜLUS iuflorcsceiitiac V« ^^^
l ' / s dm. longus; spica 'h—l dm. louga, S—5 cm, lat^a; bracteae virides.
PKTAI.A staminodiumque externum et callosum violacea,
Var. ß. HIRSUTA, Bracteae sparse birsutae.
Habitat in Brasilia : Richard ; pr. Rio de Janeiro : Begneü n. 206;
pr. Jlheos: Waiura n. 2r¡3 (sub nomine Marantae Allouyae;; ad Tocaja:
Mikan; ad Megaponte: Fohl n. 1221. - Var. ß, in Guyana gallica:
Lepríeur; Gatum in Panama: Wagner.
Oits In speciminc Waj
canliui ramilicatus est.
caulis innovalione (
(48,) CAI .ATHEA LEUCOSTACHYS HOOK. Tenuiter
et molliter villosa, caule robusto, laminis elliptico-oblongis
utrinque rotundatis apice apiculatis petiolatis petiolis crassis
vaginatis vaginis usque ad articulum productis v, paullo infra
desinentibus supra viridibns snbtus costa excepta glabris
sangaineo-purpureis. Peduuculus brevis, robustus. Spica 3-
ad 5-pollicaris. Bracteae louge villosae subacute imbricatae
inferue arete convolutae stramineae, superne lamina dilatata
ampia recurva latiore quam longa, Flores inclusi, albi brevissime
pedicellati sepalis lineari-oblongis acutis pilosis tubum
corollae aequautibiis, corollae limbi segmentis subaequalibus
oblougis subacutis valde coucavis labello (stam. cali mihi)
petalis consimili, staminodiis petaloideis marginibus crispatis
intlexis, authera parva mucronata.
Calalhea leucostachjs Hook. Boi. Mag. 6205.
Forma et colore spicae ad C. WarszeìviczH accedi t , sed babitu, indumento
niagis villoso, laminis latioribus diftert. — Non vidi; descviptio.
ncm e Hot, Mag. bausi.
Hubìfat !ii Costa Rica, undc ad hoì-tum Chelsea 187á a ci. Endrcs
(49.) CALATHEA WARSZEWICZII KCKE. Foliorum
laminae horizon taliter patentes ellipticae v. oblongo-ellipticae,
basi acuta«, apice acuminafae, obscure inaequilaterae, supra
glabrae, vi-lutinae, saturate virides, laete viridi-variegatae,
pi'aeseilim ad costas, subtus bolosericeae, purpureae. Caulis
floriger folia basalia superans, strictus sparse hirsutus, superne
iolia duo V. unicum vagiuis latis subventricosis birsutopubescentibus,
articnlum attingentibus praedita gereus; lioruui
foliorum laminae ut in basalibus. Peduuculus iuflorescentiae
vaginis foliorum cauliiiornui brevior iisque basi absconditus
pubescens- Spica pedunculum subaequans v. eo brevior, obovata,
Bracteae latissimae, acuminatae, laxe imbricatae, amplectentes,
apice palentes, puberulae. .Flores vix esserti,
non nulli iuterdum bracteis specialibus instructi. Sepala linear ilanceolata,
tubum corollae superantia. Ovarium glabrum, apice
sparse pilosum.
' í t ' í i l
m
.«•IÜ!'.