Necjue ex quatuor.
Kift-. Oxon.part'.
Neque ex unica ,
ïçliis'iieïupc.
Nequc àrloiibuî
A U tS c ïiù n ib u s ,
5 6 Ins TI tu T I o ne s Rei H e r b a r i a .
gulare conftitueret. Ex Ranunculis alius eft radicibus tuberofisj-alius grumo-
fis, alius fibratis. Folia ad Aconitum, ad Gramen, ad Rutam, ad Cerefoliums
ad Chamxmelum , vel ad alias plantas accedunt : Ergo fimilitudo plantarum
génerica in nonnullis tantum earum partibus requirenda.eft. Hanc in q.uatuor
partibus exigere nimimn etiain videtur ; ciira metuendi.locus fit Ae anuiitas
illa in fpeciebus cognitisailt cognofcendis defideretur potius quin-.-repcfiatur-.
Laboratur vehementer in hoe argumento ; St ut res facilius procedat, ex tantum
videntur adhibendat notx.quibus carere non poll'umus, .feu-qyod. idem.
eft , fine quibus geuera ftare nequeunt..
Supponamus v. g. cum Morilono Glycyrrhizat notas-pofitas eflè in caule
altiiiimo , radicibus profnndis , lutais , & late per terram repentibus , admo-
dum dulcibus, filiquis curtis, compreilis; qus fuperveniunt fioribus papiliona-
ceis, dilute cxruleis feu violaceis: quis non videt hanc dfe deteviptionem non
generis quidem, fedillius fpeciei Glycyrrhizat qua vulgo utiniur. An propterea.
Glycyrrhizx nomen negandum plants, qux flo res & frudtus obtineret fioribus
6 fruftibus Glycyrrhizx.vulgaris fimiles ; etiamfi caulis ejus lougfc brevior
eflet, radixqae minimc repens , amara , Candida aur nigricans.-
Hinc manifeitum efl tres plantarum partes, duas aut unicam forte ufnrpari
poffe ad ilatuenda genera. Quapropcer ä fimplicioribus ordtcndiuii e i l ; fingu-
lxque.feorfim confiderandx exceptis radicibus Sc cauiibus ad hoe opus inutili-
bus. Ex foliis major frudtus capi pofie non videtur. Fingamus v. g. a foliorum-,
fimilitudinegenuxinftitui Plantaginisnomine,plantas omnes comprehendens,
qux foliis ad Plantaginem vulgarem accedunt: quales funt.Plaotagtnis fpecies
vulgares& cognitat, PUntago aquatica,Ranunculus Plantaginis folio, exte-
rxque. An tale genus Herbariis arrideret i num magis Fetendum efièt aliud,
quod a foliorum forma plantas eas-comprehenderent, qux.fbliis funt Aconita
fimilibus ? Qpot quxfo Aconiti, Geranii, & Ranunculi fpecies una confunde*
rentur ? Quamquam enim ratio ex foliis defumpta, yeri quadam fpecie oculos
ludat, tum maximè quód diuturniora fint, quo tarnen tempore exterx partes
viggnt, hxcfxpifllme adinftitutum noftrura inepta videtur. Plantx fiquidem,
qua propter foliorum formam ad Plantaginis vel Aconiti genus referenda vi-
debantur, priori, pofita forma * novam induunt faciem advenientibus fioribus
& fructibus, feque ultro Ranunculi aut Geranii, fi velis , fpecies declarant.
Quamobrem nullius generis charadter inftitui debet, nifiexploratis, fuo tempore,
fingulis plantarum,partibus. .
i.. Flores operi noftro non magis infervirent. Cucurbita fcilicet, Convolvuli
& Campanula fpecies j fioribus funt planè fimilibus : nihilque ineptius foret
quam genus ex his,compofitum, Omnes pariter planta umbellifera in idem
genus redigerentur , fi .fola florumhaberetur notio , nee felicius res fe habe-
ret inter ipfa legurnina & plantas leguminofas. .
ln fe.minum. ufu fumma etiam erit difficultas. Melifla, Marrubium, Salvia
Betonica , Rofmatinus & catera-Planta qua.verticillata appellantur
unicum genus ftabi’lirent. Fruftra hic natura fcopum Sc finem, qua foli frudti-
ficationi ftuduifie videtur, pbjipiunt aut partium praftantiam,qua frudtibus ut
putanC-,
ï s A G O G E u i R e m H e r b a r i a .m. 57
iputant, debetur. Non agitur hïc de natura fine aut partium nobilitate ; fed de
ünveniendâ ratione plantarum in genera diftribuendàrum,in qua quidem igno-
rbiliores earum partes, cateris efiènt anteponenda, fi magis facerent ad com-
amodum Herbatiorum.
Exploratis fingulis plantarum partibus,certum efl: duas aut tres ex his ad ge- Scd eï dua, 5
mer um formain adhibendas efle ; ideoque bino vel terno ordine conjungendas, combinandi At-
rejeâis iterum cauiibus ad inftitutum noftrum inutilibus. Radices igitur bino K col,iul,ais-
ordine jungi pofiunt vel cum foliis, vel cum fioribus, vel cum frudtibus. Folia
fumi pofiunt, vel cum fioribus vel cum frudtibus : Flores demum Si frudtus fî-
t’inul ufurpari.
Radicum & foliorum conjundtio nullius omnino ufus ell: : Ranunculi enim Non ex
fpecies qua foliis funt Aconiti & radice fibrôsi , à fpeciebus qua foliis funt fimul &foiiis.
Charophylli & Rutaradice gtumofa fejungi deberent. Vitium idem occurre-
ret in combinatione radicum Scfloris, aut radicum fimul &frudtus;nam plan. N e q u t ex radici.
ta umbellifera qua radicibus & fioribus fimiles funt, ad unicum genus fpedta- bus flmui & flo-
rent ; perinde ac qua fimiles funt radicibus & frudtibus ut Gentiana , Nico- nmulU&ftuaubUS
tiana, Scrophularia : nec majoris effet emolumenti foliorum & florum copu-
latio. Quot, quafo ,' occurrunt planta leguminofa , quarum flores & folia N0n pariter ex
funt ejufdem conformationis î quid ex foliis fi cum feminibus ufurpentur au- foIi‘s Scfloribus:
xilii ! Digitalis & Nicotiana qua foliorum forma , & fitu frudtuumque ftru- fiuqaibus/°hlS &
dturâ parùm differunt, unius eflent generis.
Hac cùai ita fint, genera plantarum ftatui non poffè liquet, nifi flores fimul
•Si frudtus adhibeantur. Eamque methodutn vim ferè demonftratioilis habere sed ex floribus
exiftimo ; cum exploratis cateris omnibus , fola videatur ad ufum revocanda. fimul & fmai.
Enimvero fimilitudo feu aflfinitas florum & frudtuum longé magis abfoluta bus'
eft quant caterarum partium, fi fingulæ cum fui fimilibus comparentur. Qtiid
magis accedit ad florem & frudtum, v g. Antirrhini vulgaris , quàm flos &
frudtus alteriusfpeciei Antirrhini ? an tarn perfedta fimilitudo inter folia Plantaginis
vulgaris Si caterarum plantarum qua foliis Plantaginis efle dicuntur ?
Quid pulchtius quàm tot fpecies Ranunculorum Si Rofarum, quarum flores
& frudtus in fingulis eorum generum fpeciebus adeo fibi formâ & ilrudturâ
refpondent ; Quis varias Campanula fpecies ad idem genus referendas elle
non concédât,. ratione florum & frudtuum.
Harum rationum vim effugere conantur,qui methodo non opus efle conten- ? anc “'«hodm*
dentes in R.e Herbaria , objiciunt argumenta qua ratione Analyticâ deduci J e S e l" “ ”™
videntut à prajudiciis potius, feu ex iis qua apud Herbarios longo ufu rece-
pta funt, defumi. Cur enim, petunt, qua Ranunculi fpecies appeilata funt
ratione floris & frudtus aliis nominibus donari neque»nt, ratione foliorum
aut radicis; Cur huic ufui quem hominum arbitrium adfludit neceifario parère
■ cogimur ! His tria refponderi debent.
I. Methodum accuratam in appeliandis plantisadhibendam efle, ne plantarum
nomina in tantam abeant multitudinem , quantam ipfe plantas ; quod
baud dubie eveniret, fi fingulas ad libitum unicuique appellate licetet. Hinc
enfin non folùm maxima oriretur confufio , fed memoria penitùs obruere-
H