1 0 I N S T I TU TIONÏ S R E I HERBARJÆ.
j, ? In hoc alitera non folùm pharmaca fimplicia, quamvis ea maxime, fed alia
etiara quævis vocabuia obfcnriora 6c externa quae apud medicos barbaros
,, ufurpantur,obiter hic explicanda funtjfed plerumque alia valde corrupt*flint
„ nulla ufquam obfe'rvata orthographia. Græca & Arabica fiepe dicit quæ
a, neutra fuut. Magnum e ft chaos 6e i ram en fa moiiflra didtionura q ute male
„ fcribuntur & malè exponuntur.Certc tarnen ait '' Conringius,non fme damno
Arris medicæliber minus nunc manibus fludioforum teritur.Vixit Svlvaticus
anno Chrifti i j 36.ex Wolfgango Judo: 1 ;io.ex Gefnero: 1315.ex Caftellano.
Nec rnulto pluris facienda; fuut, quæ lub c A r n à l d i de V i l l a -
c Moi’tuus anno
j 363 ‘ vel fèiius
J4-J2-' ex Bi-
lUoth. .Anton.
Hijpd.
d Anno 1 38s.
e Anno 1473,
. N O V A & ' 1 J a c o b i d e D o n d i s Patavini , Philofophi & medici
celeberrimi, Aggregatoris cognominati, nominibus prodierunt. Non mu Ira
terfior fuit P e t h u s C r e s c e e t i e n s 1 s Senator ßononienfis ,
qui rogatu Caroli regis Siciliæ fcripfir de agfidulrorâ , muitifque plantis-ôc
animalium generibus libros duodecim,Audite jpfumde Cannabis culturâ dif-
„ ferentem. 1 Verumtamen qui volunt habere Canapum pro funibus feminare
„ debent ipfum in locis pinguiffimis | in quibus longum valde proveniet, &c
,, groftam & multam ftupam habens ex groffitie corticis ejus & quanto ra-
3J rius feminabitur , tanto magisramofum erit. De fi guis bonitatis equorum
,, fie habet. § Melior equorum eft ille qui habet vifum amplum & acute videt
3, in longinquum, & habet quadratum cor pus. & fortes ailles & Iongas comas
„ & curtas gambas de rétro & fubtile mufellum, & caput faftum,^fuaves pi-
,, los 5c amplas grappas & eblium groifum & comedit bene &c.
a Gefit,
hliotb.
b Jntrod. in
A r t. med.
£ Lib. j .
; Lib. fi.cap.S
h Qfdd ineptius “ Horto fanitatis J o a n n i s C u bæ ; Quid obfcuetmJicL^
rius quàm lumen Apothecariorum ! Q_u i r i c i de A u.g u s t i s d e
usc.Lmve T h e R T.o N A , & Lummare majus k J,o a N N i s D E B O s CO-Alexandrin!
Venttiis
i Anno 14-9 s .
; Demum quid abfurdius Aniidotario1 P a tr l 1 SuAR- piMè -
m 1SI7- „ diolanenfis 5 m cujus opus propter barbariem id eft imperitiam cùm rerum
m " Wf- Gejh*-Bi-‘ ” tum __—verborum I__ -____ apud J __eruditiores J!_!__i medicos & phaymacopolas I ,l melioris . . . . hujus ..
ar-
Uinh. ,, gumenti feriptis, qualia pnecipue funt Jacobi Sylvii, non immerito-poftpo«
„ nitur : quemadmodum & obfeuriilima ilia Luminaria & Nicolai S c alio-
33 rura.Antidota pauladm , quamvis tegre , in defuetudinem abeunr.
-3, “ Praelegebatur autem tunc in Lycaris Avicenna, qui princeps ran tie a rtfs
„ habebatur. Razis.deijide , praefertim nonns ipfias ad Almanfor.em liber , in
3, quo abfoluta curandorum omnium morborum ratio-proponi ferebatur , Al-
3, bucafis .3 Aveuzoar, Mefuas Arabes , & alii vix citra. tatdium. nominandii
„ Allegabantur interim alii ab aliis faciendar medicinal: 3five ut-ipfi vocabanr.
3, pradticae feriptores recentrores Bertrucius-, Gatinaria, Guainerius , Valefcus
3, & aliorum.innumerabi.lis turba ; fed.inter praecipuos producebatur. Arcula-r
„ nus quern alii Herculamun vocant. Grtecorum.autem medicorum. ratio ‘has.
3> bebattir nulla 3. nec nominibus fuis juftis- fan's noti erant principles cum
33 vulgo H 1, g e o,c R.As & G a i u n c s a plerifque , imo omnibus appel-
33 larenrur : feripta erfim illorum nec Graeca nec Latina extabant-, nifi.q.uod
3, tranflauones quadam corruptiffima: pariter ac barbariffima: ex Galeno a pau-
33 cis magni rhefa-uri loco, pofiiderenciir 3 6c tragic YidatiHippocratic- exigua
31 Melchior A
dam. in vita
Cornarii.
I s a g o g e - IN R e m H u b a 'u a M. n
mole libelli baberentur , alter Aphoriimorutn, alter Prognofticwn.qui inter- “
dum etiam in fcholis ubi magni illi principes locum ulcro ccffillcnt, prtele- <c
gebanrur. ■* “
Per fee 11 la fermé quatuor ea barbaries difeiplinas & bonis artes penèex-
tinxerat , cùm déficiente fæculo quinco &c decirno, Dei [ummo munere natæ
funt , feu potins è cælo dclapfr candidiores illæ animæ , quæ melioris noræ
auclores indecoro pulvere fordidosj quafi è tenebris in lucem protulerunt &
priftinæ dignirati reftituere tentarunt, Eædem Botanices fuere vices ac cæte-
rarum difcîplinarilm.'T h e o D o RO G a z æ debentur opéra Theophrafti J ™ 1’1’ 11“
ex Græcd fermone in Ladnum converfa. a Theilalonicæ honefto loco natus a Pmh„ J.-
Theodorus Gaza, Amnrathe Græciam omnem victricibns armis quatiente,in “ v‘us E °2'
Italiam venir, fertilitateque ingenii nemini fecimdus, cùm Græcos omnes ‘
linguæ péridâ eruditoque judicio fuperaret. Vidtorino autem Feltrenfé ma- ‘
giftro uius, ufque adeo copiosè & diligenter Latinas litteras didicit, ut Ion- ‘
gè. omniünv Latinifilme feriberet, nec plané.dignofei poflèt an exaélius 8c “
certius ab eo Latina Græcè, an ipfa Græca Latine verterentur. .B Ex Græcis (‘uhth ‘' B‘~ ■
vertendo nonnunqnam Latina vocabuia confinxit, non temerèjfed eleganter "
& analogicè, ftilo uius non affedfato fed puro & facili, veteres Latinos'irai- “
tatus, c qui tamen in multis reprehendi pot-eft,fenfum auctoris non alîècutus. “ c Oefi.'de s«
d- Primus Ariftotelem ex barbarie in .Latium reduxit,fic ut ei quamvis homini
Græco permnltum debeat lingua Latina. Felicius poftea, nt par erat,enuclea- “ 4 Gch- B‘-
rant Theophraftnm Julius Cæfar Scaliger Veronenfis ,. Robertus Conftan- blw,h'
tirius Cadomenfis , turn 6c Daniel Heinfius ôc Bodæus à Stapel Batavi , 6c
Glaudius Salmaiïus Divionenfis non Galliæ tantum fed orbis miraçulum..
©biic Romæ Theodorus Gaza.anno. 1478. Friderico Iil. lmperacore,Skto •
IV. Umv.no Pontifice...
e H e r m .o l a u s B a --r b A r u s P'àtricius Venetns , natus eft anno “ Heemolaus
14J4-. 1 1. Maif. Gbiit iz Kal. Jim. anno 1493. ætatis zp. ab-anno ætatis “ e r„j&, rfV.
vigefimo fecivndo feribere orfus fuit , Clinique alia mnlta edidit, quæ dofto- Cm.
rum manibus verfantur , tùm etiam Plinii Veronenfis Hi-ftoriara naturalem “
caftigavit. f Dum Romæ apud Alexandrum VI. Pontificem maximum , Ve- “ f /»«*. Phrj
neræ nobilitatis nomine agit.fummifque vigiliis intermortuam bonarum lit- “ uïZrii M i.
terarum neque non & difeiplinarum gloriam fufcitat,ob fiifceptum inconful- “ ««ne. ‘
to fenatu fuo Aqifilegienfe facerdotium,exul faftus êc de polîeffione ejedtus, “
vitam inopem aliquamdiu traxit, Alexandri Pontificis fummi fportulà quo- “
dammodo fuftentatus. Paucis vero poft menfibus peftîfentià contaûus défer-
tus ab omnibus , infelicifltmO' mortis généréoppretTus eft. S Vir eruditionis “ g- G,fn.
n-omine nunquam fatis laudatus Diofcoridem.nobis primus Latinum reddidit “ h‘,rl-fir'P"r-
1 */T* ■ o n i • • . 1 . -»r ad i jw , . elegantiliima 6C Phia-iana-oratione, ubi tamen accuiatur quod nimio Pliniom f:s
iinitandi ft-udiononniinquam à Diofcoridis mente receflèrit,Adjé.cit eriam Co- “ •
rollarium longé do61ilïïmura,quo non Diofcoridem folùm Si Rem medicam .“
iUuftrac ; fed etiam utramqué linguàm 6c omnem Philologiam pulcherrimè “
exornat. h Quid'quid enim à TheophraftoAthenæo -, Oribafio , Aëtio , “ l>
Eaulo, Pollu.ee, Pliuio, aliifque cùm Græcis. tùm Latinis ertvditis admodum “ p S f 'im .