é74 I n s t i t u t i o n e n R ei H e r b a r i a
S e r r a . Vide Crêna.
S i l i <QNA. Goufle, pag. 388.
S i n u s . Vide Ala.
S p e c i e s P l a n t æ , pag. yo.
S u c i , Epi. Florum & feminum difpofitio denfa 8c oblonga accedens
ad fpicam Cerealium Tab. 464.
S p i t h à m e Græcis , Latini's audore Plinîo Dodrans, fpatium eft quod
capit humana raanus à fummo pollice ufque ad fummum minimum digi-
tum extenfa : qux menfura, quoniam in très quartas humani pedis partes in-
currit, Dodrans dida éft.
S t a m i n a dp. 70.
S T R o b 1 l u s. Sive conus propriè dicitur frudus Pinus.
S t b i æ . C une! cures. Partes qtiædam , ut ait Ruellius , & ut ita dicam
femora funt, quæ protuberant, iîcuti cava, cànaliculique. Striatus caulis dicitur
, qui hujufcemodi ftriis eft præditus, aut ftriaturis exafperatus.
S t o l o n e s , Drageons ou Petreaux. Coliculorum foboles , inquit
Ruellius, inutilifque fruticatio è radicibus, quibus evulfis plantantur Coryli,
Sorbi, Mefpili, Fici.
S u f f r u t e x , Soufarbrijfeau. Planta perennis , dura, lignofa, frutice
humilior, non gemmipara, ut Thymus, Salvia, Lavandula.
S u R c u L u s , ut ait Ruellius, quod ex ramis fimplex ac individuum
oritur , quale præfertim germen apparet. Gallis Bourgeons.
T a L e a , Bouture. Ramus utrinque abfci(Tus,qui in terram defixus pâli
inftar radices agit. Salix , Sambucus.
T e s t a , Coque. Tegmen tenue durum & fragile quorundam feminum.
T h a l a m u s . Couche, pag. 74.
T o m e n t u m . Lanugo ilia denfa,quâ folia caulefque plurimarum plan-
tarum obducuntur. Folia Verbafei tomentosâ lanugine pubent.
T r a c h i æ Plantarum, feu fpirales fiftulæ, funt organa quædam tubu-
lata à Clariff. Malpighio deteda , quæ aëri excipiendo à natura inftituta vi-
dentur.Quælibet autem fiftula aliud nihil eft quàm lamella quædam tenuis G
H in fpiram convoluta & in tubum E anguftata , cujus ftrudura apertè de-
claratur volvendo candelam ceream exilem & perlongam circa digitum vel
cylindrum quendam tenuem , adeo ut fpiræ fibi mutuo adhærefcantfubla.
to enim digito vel cylindro tubus remanet tracheæ plantarum fimilis. Facilè
quovis ferme anni tempore deprehenduntur fiftulæ illæ fpirales in Rofa, Vi-
burno, T ilia, cæterifque ; fl earum furculi teneri fragilefque rumpantur,quo
plané modo cxhibetur furculus Rofæ A “B. Lanugo enim ilia quæ inter
partes difruptas occurrit, microfcopii ope deprehenditur fafciçulus trachea-
rum, quarum fpiræ ab invicem disjundæ funt, quales exhibentur Icône D C.
Confule Malpighium, accuratiflimum naturæ exploratorem,quifufiùs de his
agit. Quod ad ufum trachearum attinet, ad alimenti motum urgendum com-
paratæ videntur : fuccum enim nutritium duabus potillimum de caufis ad fil*
periores plantarum partes afcendere probabile eft : 1. à motu terræ,quo juxta
E X P L I C A T I O Q u A R U M D A M V O C U M . G - t f
naturæ le ges,u ltra terræ fuperficiem lo n g é impulfus in utricu lo s plantarum fe -
fe infinua t,ut cenfet præftantiflimus Philofophus Petrus Sylvanus R é g is A cad .
R e g . Scientiarum focius, & præceptor meus admodum obfervandus : 1 . aëris
v i elafticâ in tracheis con c lufl : namque q u o magis ille rarefcit aut dcnfatur
d iu n o d u v e , coe lo c a lid io r i aut fr ig id io r i.e ô magis ab ampliatis aut angufta-
tis tracheis v afa u tr icu liq u e v ic in io re s fu c co nutr itio turgentes comprimun-
tu r , ideoque furfum v e l deorfum , celeriùs aut tardiùs ille ferri debet.
T u r b o , in q uit R u e lliu s ,in v e r læ melæ fp e c iem exh ib e r , inde turbinata
con fp ic itu r P y ro rum forma : fie permulta herbarum fo lia in mucronem tur-
binantur , & in v e r fo hab itu fru d u s n on n u lli v e l partes in turbinem m u c ro -
nantu r, quamvis in re idem elfe mutatis folum formis nemo d u b ita b it.N am -
q u e fi rem ex acumine in latius con tin u o duci contuearis ,po tms quàm ea fît
turbinis fa c ie s , dicetur turb inari : con trà , fi rem elatio ri figura in ar& iorem.
p rotrahi contempleris ,dum in acutum faftigetu r,ap tiùs credetur m uc ron a r i.
T u R 1 o N e s , bourgeons. T e n e l la plantarum cacumina : namque cùm
vernum tempus appétit, inquit R u e l l iu s , primo q u o q u e fo liorum pullulatu,
p ræclu fîî adhuc florum calycibus .quofdam quafi T u r ion e s olus fubm in iftra t,
in quibus floris ptimùm, m ox feminis foetus concluditur.
V a g 1 n a & V a g i n u L a . T h e c a , feu in voluc rum u onnullorum fe-
m in um , q uod ad g lad ii vaginam acced it.
V a t V A . U furp an tur pro lamellis illis planis aut imbricatis quæ fepto
intermed io filiquarum utrinque ad hæ re fcu n t, & dehifeere folent ranquam
fores bifidæ : ut in B ra flica , Leuc'oio, cæterifque obfervare eft.
V E R T 1 c i l L U M. C ir c in a tu s florum v e l fo liorum ambitus,ut ait R u e lliu
s , q u i cauliculos aut ramulos herbarum coronat, v e r tic illum eft,ab inftru-
raenti muliebris fimilitudine d id um ,q u o d fu fo vertendi oratia folitum eft ad-
hiberiûnde v e r tic illa tus & v e r tic illa tim . Flores M a r ru b iî v e r tic illa ti fu n t,v e l
v e r tic illa tim ad caulem pofiti : F le u r s rangées p a r an n eaux & p a r é ta g e s .'
V E X I L t U M , pag. 7 4 .
V i m E n quafi v incimen, ut aiunt, omne v irgu ltum lentum & flexile ad
ligandum aptum : unde viminei caules & rami, h o c eft le n t i & flexiles.
V 1 t 1 e u l æ funt cauliculi humi jacentes & repentes , Fragariæ v . g.
Q u in q u e fo lii, imo & plantarum cucurbitacearum ; Gallis j e t s rampans.
U m b e L l a , pag. 3o4.._,Tab. 158.
U m b i l i c u s & U m b o . Q iiid qu id in a liq u a re medium e ft,um bilicus
appellatur, maxime fi cavum fit;ab um b ilico humatio fimilitudine d u d â
S i verb eminens,umbo appellatur, eô quod mediæ partis clypeorum,quæ umb
o d ic itur , formant habear. Inde f ru d u s umb ilicatus , flos umbone donarus
U N c 1 A feu D i g i t u s , P o u c e . Sumitur nunc pro duodecima parte
pedis : folium unciale , biuncialc , femiunciale , fefquiunciale.
LF n g u 1 s , O n g le t . U n gu e s , ut ait R u e lliu s ,in R o f i s & foliatis floribus
v etercs intellex erunt imas fuorum fo liorum partes , q uibus in capite fuo c o -
hærent d ecolore fque dependent, Medicinæ p lurimum damnatas , quod n u llo
in fo la tu conditi «olorem v e l odorem con tra x e ru n t,& in c o d o in u tiliq u e referq
îj