a. Matth.'in E-
f iß . lament.
M a t h i o l i b Tkuati, ad
an». JS77,
e Matth. Epi,
lib. 4■ ad Ma~
rat/iam.
4 Matth. ibid.
t Manama E~
fiß. ad Matth,
f Column, in
Fr*f. /• tart.
Z'Mv. , 17.
, t I NSTI TUT I ON E S R e I H e RBARIÆ.
■ , Sc dodrinæ fingularis, qui a Pifis magna cum omniu laude naedicam materia
” mukis jam annis profefliis eft.Is autem erfi nihil ediderit, praeftantium tamen
” viroi?um Cæfalpini , Anguillaræ , Maranthæ, Mathioli, & aliorum vel præce-
pcor fait vel amicus; nec folùm varias plantas mittebac ad ipfos; led luam de
his fententiam apertc declarabat.Qua in re non parum ad audorum enuclea-
tionern & Rei Herbaria incrementum contulit. Piimùm Horti Pilani præfe-
dlurn fuille refert Caftellus. • . . . .
s. b Tridenti , ubi domicilium fixerat , inquit Thuanus, pefte ablumptus elt
’ ’anno i c77.Petrus A n d r e a s M a t h i o l i ; s.Senis nobilifllma Etru-
” rhe civitate Francifco Mathiolo & Lucretia Bonninfegnia natus , qui annos
cum fieculo numerabat.magni nominis medicus & imprimis famolo lllo Bo-
” tanico opere tones reclulo clarus. Longé aliter de Mathiolo judicandutn cen-
” feo; nam Archiater ille Casfateus, etfi in antiquiorum Udione appnme ver-
fatus diet,plantarum tamen vulgarium adeô ignarus fuit.ut vix unam e non-
gentis & ultra, de quibus locutus eft, accurate deferipferit aut dcpmgi ctira-
verit. Nihil prorfus ex fe cognovit, quae ab aliis accipiebat , ad Diolcoridis
verba protinus referens,c Nec negaverim, ut fatetur iple, plures (réduis di-
” xiiTet oranes) me dediffe plantarum imagines,quae ex ficcis plantis ad me tranl-
V miffis delineari curaverim; fed aftirmaverim etiam,quod aqua: egelidæ mace-
” ratione contradas à ficcitate rugas adeô in iis extenderim,ut hac rationc redi-
” vi vs& parum admodum à viridibus diftantes viderentur. Qiiapropter non
” mirum fi florum & fruduum piduræ à naturali ftat.u plerumque_ recédant.
j,Pidori etiam vitio dabat,quod nonnullae ex his erant falfe.' Hie emm Çorma
„ Venetias profedurus.fufceptas ante plantas in itinere amifit. Qiiapropter ve.
„ ricus ne ipfius ægrè ferrem negligentiam, fi id refeiviftem, revocata in memo-
„ riam Apii & Piftaciæ facie, illas memoriter delineavit & excidendas. cura vit,
„non fine magna animi mei indignatione. Mathiolus pidore _fuo impudentior
militas delineari juilit ex proprio marte ad Diofcoridis defcriptionem accom-
, îinodatas.Malè autem excufari videtur à Maranta,qui | fi ftatuis inqmt,ob an-
„ tiquitatem mutilatis ex alieno marmore vel nafum vel aures , ut almdmem-
„ brum adiungere licet, quo pulchrior univerfa facies fpedetur.tametfi ince« 1
fimus an veram illius membri efKgiem fuenmus aiTecuu ; cur etiam depidis.
„plantis aliquid addere non liceat, quod vel viderimus,fed nunc ejus partis facilitas
non fit ; vel non viderimus , duce tamen Diofcoridis defcriptione ac-
3> commode mus, dummodo clariorem ita ejus cognitionem fore fperamus! His
” omnibus de caufis commentariomm Mathioli exemplaria,quæ fiipratrigmta
duo millia vendita feruntur, iconumfpedaculo plures deledarunt quam e^u-
. dierunt. f Sed quàm indigné, ut ait Columna, piduris lllis amficiosç mutilj«
' ’ „os atque fe ipfnm deceperit,pudet referre.Solebat etiam Mathiolus nonnullas
” icônes fiditias,tanquam Apelles poft tabulam, exponere.exploraturus quid de
his judicaretur,eafque fupprclliirus,fi minus féliciter exciperentur.!>Ciqus pi-
’ aura: obfervantibus Pena & Lobclio,cùm eum piiduiftet.poftiemp de uhmiis
” commentariorum iuterpolationibus curavit cxpungendam,nullam
’ ’ hujus mifell* fubreptitiam locum fuffecit, ac ne vetbulum qmdem fubdidn.
Is AG OGE t N R em H e r b a r i a m .' M
auâ id de caufâ dempfifl'et.» Videant ergo ledores qualiter fe extricent ex Ma- « ^
thioli fcriptis.Ejus integritas nequaquam probari videtur ex plantis quibufdam « ‘
Indicis ad icônes fuas nonnihil acccdentibus. Ex infinito enim plantarum numero
quo tellus ornatur , vix fieri poteft, quin nonnullæ quodamir.odo repérant
icônes, non dico Mathioli; fed eaS, qua; à pidoribus in periftromatis &
tapetibus fingi folent. Sic Arum caulefcens, Rumicis agreftisfoliis, fibi inv'icent
implicitis, Virgimmum Pluk- Pbytogr. Tab. 2 7 '. fig• a. Dracunculum ma-
jorem.Math. non tnalè repræfentat. An plantam è Virginia delatam videtit .
M a t h i o l u s , judicent alii. Infuper Mathiolus medicamenta qu'amplurima
non contemnenda nos docuit, nec eo nomine fua laude fruftrandus eft. Orationeutebatur
gravi,.politâ; fednimium mordax neminique parcens adverfa- & ^ ^
rios crudeliter laceravit. b Scimus inquit jamdudum non decile atra; farina ^ pr.f.t,
nonnullos, qui libellis contra nos fcriptis.conatus noftros obfeurare nituntur; “
nixi tamen fophifmatibus, fucatis mendaciis, jurgiis & conviciis. Ego autem *'
cùm hos verius afinos quàm homines exiftimem, in plateis lafeivientes, pedere
finam ad fanguinem ufque. Horum cotnmentitiæ vanitates , quæ calumniis. “
captiunculis, maledidis atque etiam blafphemiis nituntur , comités, affeclas, c
Sc promotores tantum habebant blaterones, vitilitigatores.fophiftas , maledi- ^
cos , fycophantas , fufurones , nebulones , invidos detradatores , impofto- “
res , impudentes , temerarios Thrafones , Gnatones, & alios quotquot habentur
hujusce diabolicæ fadionis homines. Ex ungue, ut aiunt, cognofeitur “
Leo : quamobrem nihil minim fi ab Amato Lufitano , Gefnero , Guilandino
Columna,Lobelio,Pena,Joanfie Bauhino,aliifque vehementer acceptus fuerit.
c B a r t h o l o m æ u s M a r a n t a ■ Venufinus Medicus condidit “ f f g ^ N J eAj £i
Methodi cognofcendoru fimplicium medicamentorum Libros tres eleganter e< herlar.'firi-
profedo & erudite, qui ad Diofcoridis innumera loca redè intelligenda adeo “ t‘"-
utiles funt, ut commentarii quidam in ejus libros , non Grammatico tantum “
fed philofophico more inftituti videri queant. >* Dodus quidem vir Maranta, “ i c.l.pm.
fubtili acrique ingenio fuit,& in Stirpium obfervatione,iifque in examinandis 1
diligentiâ profedö admirabilis,ut ex ejus Methodi & Thcriacæ voluminum le- “
dione patet. Utinamque pluresMarantae nunc viverent. Obiit anno 1554. ec
' A' b a m j s L o n i c e r u s Heftus natus Marpurgi anno 1 yi8. die <cA° Af“ ,JJ!sLo*
10. Odob. parentem habuit & virtutc propria, & eruditione præclara infi- “ c BoipMM.ii.
gnem Joannem Lonicermq Orteranum,ex Comitatu Mansfeldenfi oriundum, “ ,m‘ ul'
ProfeiTorem trium linguarum in Univerfate Marpurgenfi. Per fefquiannum ' c '
Mathefim docuit Marpurgi, poftea Dodor medicinæ fadus, nuptias célébra- “
vit cum filia Chriftiani Egenolphi Hadamarii , civis Francofurtenfis, qui pri- “
mus Typographiam in Remp. Francofurdianam invexerat. CumMoguntiam“
Academiæ lirtcris vocaretur ad Medicinæ profeilionem inibi óbeundam, pro- “
curante focero fuo Egenolpho , à Francofurtenfi Senatu Medicus ordinarius , cc
honefto oblato ftipendio adoptatuseft anno iyy4.quamftationemfumma cum “
fide , nec fine gloria ftrenuè defendens , annos triginta duos continuos , tan- “
dem obiit anno 1 j 86. die 19 Miii,ætatis 5 8. Quid in Re Herbaria prxftiterit, “
.teftantur turn Botanicon, turn Hiftoria plantarum diverfimodè ab ipfo Latine “
. " ..........." " E