Corolla calice maior, saturate lutea, petalis orbiculatis, integris, immaculatis. |
Stamina numerosa, corolla breviora: anther* subreniformes, dilutiores.
Germen ovatum: stylus staminibus longior.
Capsula calice brevior, trilocularis, trivalvis, loculis submonospermis.
Semina ovato-acuta, externe convexa, intus acuta, apiceque setula instructa, qua disse-
pimento adharent.
Habitat in collibus Enguera et in Collado de Bocayrente. % Floret ab ultimo Maio usque
ad Augustum.
Exilic, tab. a Calix. b Germen. c Capsula, d Eadem expansa cum seminibus. e Semen.
E Idem auctum, parte acuta spectatum. ƒ Idem lateraliter visum. jFFolium auctum.
Obs. Plantam siccam possideo qua in Betica crescit, quaque media videtur inter
Cistum lavem et glutinosum: color illi viridis, at capitula et ramorum summitates valde
villosa: fructu caret, quo species determinari posset, loculamentorum nempe numero , at-
que seminum.
CISTUS GLUTINOSUS Linncei. Tab. 145. ƒ*£• 2.
15 8 . C istus suffruticosus, stipulatus, foliis minimis obovatis limbo révolu to: pedunculis
villosis glutinosis: capsulis dehiscendo patulis.
Cistus suffruticosus, stipulatus: foliis linearibus oppositis, alternisque; pedunculis villosis,
glutinosis. Linn, sp.pl. tomo a .fa g . 60a. Lamarck Diet, tomo a. pag. a$.
Cistus thymifolius suffruticosus, stipulatus, procumbens, foliis linearibus oppositis, brevis-
sLmis, congestis. Linn, sp.pl. ibidem. Sauvag. monsp. 148.
Chamacistus luteus, thymifolio oliganthes. Barr. ic. 444. satis accurata.
Helianthemum folio thymi incano. I. B . a.pag. i ç .
Radix-lignosa, durissima, fibris stipata duris.
Caules lignosi, inférne ramosi et prostrati, postea erecti, très aut quatuor pollices longi,
cornice tecti fusco, scabro ex foliorum et stipularum reliquiis: superiore parte glutinosis
et ferrugineis pilis tecti.
Folia omnium Cistorum brevissima, obovata, limbo revoluto, virido-cinerea, subpubescen-
tia: omnia opposita, floralibus exceptis, qu* sunt longiora et linearia: stipulæ pro sin-,
gulis foliis b in * , o v a t* , terminât* setula vix conspicua.
Flores racemosi, racemis brevibus, terminalibus, glutinosis.
Calix pentaphyllus, valde glutinosus, tener præsertim; foliolis tribus interioribus ovato-acu-
tis concavis striatis; duobus exterioribus brevissimis.
Corolla lutea, calice brevior, petalis integris.
Stamina numerosa, lutea: anther* ovat*.
Germen globosum.
Capsula calice brevior, ovata, trilocularis, trivalvis, loculis dispermis.
Semina ut in præcedente.
Habitat in aridis prope oppidum G ile t , leuca a Sagunto seiunctum. fr Floret Maio.
Explic. tab. g Pars caulis cum foliis aucta. h Corolla, i Capsula intra calicem nondum ma-
tura. k Eadem matura situ naturali. I Semen, m Idem auctum parte acuta spectatum.
n Idem lateraliter visum.
Obs. In unum coniungo Cistos glutinosum et thymifolium L in n * i, quod iam fecit
D . de Lamarck in suo Dictionario. Fruticulus foliorum figura varius, qui tamen corollis
brevissimis, capsularum valvulis expansis natura ipsa in figuram trigonam, foliorum oppo-
sitorum frequentia, atque racemis glutinosis, pilisque rufescentibus vestitis, facile a reliquis
distinguitur. Barrelieri figura 4 1 5 , huic me* plant* nullatenus convenit ; quare silentio
earn prætermissi etiamsi ad Cistum glutinosum tractam a D. de Lamarck.
CISTUS HIRTUS Linncei. Tab. 146.
1^9. C istus suffruticosus stipulatus, foliis ovatis, calicibus hispidis. Linn. spec, plant,
wol. 2. pag. 604.
Radix lignosa, ex qua caules assurgunt trium aut quatuor pollicum, teretes, ramosi.
Rami oppositi, erecti, plusquam semipedales, hispido-albicantes, racemo florum terminati.
Folia ovata, opposita, breviter petiolata, limbo revoluto, superne viridia, pilisque brevibus
subtomentosis hirta; inferne albicantia, tomentosa: floralia solitaria, linearia, sessilia,
absque stipulis: exsistunt ist* in reliquis quatern*, oblong*, acut*.
Florum racemi tripollicares, pedicellis et capitulis cernuis, candidis pilorum multitudine.
Calix pentaphyllus; cuius tria foliola interiora ovato-acuta, striata; duo exteriora breviora.
Corolla calice maior, saturate lutea, petalorum unguibus fulvo colore maculatis.
Staminum filamenta lutea, numerosa, brevia : anther* ovat*.
Germen ovatum : stylus staminibus longior, versus apicem crassior : stigma crassiusculum.
Capsula parva intra calicem, trilocularis, trivalvis, Seminibus paucis orbiculatis fæta.
Habitat prope oppidum Llanera ad viam regiam in regno Valentino. A Florebat Maio,
ibique Borrago officinalis, Echium vulgare, Cyperus longus &c.
Explic. tab. a Calix. b Germen. c Petalum. ƒ Folium.
Obs. i.* Silentio pressi Clusii Ledon V I I I . hist. 1. pag. 80. in quo flores non sunt racemosi,
sed axillares, oppositi, foliaque linearia et oblonga, qu* minime, conveniunt me*
plant*. Diversum etiam ab hac reputo Cisttim angusto-serpillifolio Barrel, tab. 488. quod
nullus inficiabitur iconibus comparatis.
Obs. 2.a Cistus, hispidus D. de Lamarck ab hoc nostro hirto vix alio quam corolla
differt, lutea scilicet in hirto, alba in hispido. Neque a colore dumtaxat differentias specifi-
cas desumsit laudatus Encyclopediæ auctor, sed a calicum etiam hirsutie aut lævitate. Hunc
characterem sprevit Linnæus, nihil aut parum curans de calicum habitu ; qui quidem minime
laudandus videtur, quando pro Cisto piloso calices l*ves exigit, cui postea in sy-
nonimia plantas adiungit calicibus tomentosis, et valde hirsutis. Discrepantes characteres
inconsulto copulat, ut ego quidem arbitror, qui plantas hic in patria vidi certe diversas, ta-
metsi affines foliorum atque stipularum figura. Gerardus item parvi pendit corollarum colorent,
utpote qui ad Cistum pilosum refert species omnes parvas albo flore , quarum certe
plures ab invicem differre nullus inficiabitur, qui in solp natali observet ipsas atque com-
paret. In tanta ergo plantarum copia, nihil contemnendum arbitror, ut omnes in bona luce
collocentur. Separari ergo primum oportet Cistos omnes in duas phalanges, exstipulatos scilicet
et stipulatos, quod Botanici Linnæus et Lamarck iure merito. fecerunt. Numerentur
deinde in utrisque capsularum loculamenta atque in istis semina, ut in sectiunculas separen-
tur. Observetur ulterius foliorum figura, horumque limbus num revolutus sit aut planus.
Veniat postea florum color atque petalorum macul* si adsint, turn etiam figura et integritas:
calices demum examinentur si læves sint, si pilosi, si hirsuti. Aliquas observavi plantas,
fruticosas omnes, Thymi vulgaris habitu; plures etiam, eoque difficiles Teucriurn polium et
capitatum æmulantes foliorum figura, qu* semper integra sunt, et apparent linearia limbo
•revoluto. In re itaque difficili, quam alii dilficiliorem nominibus rediderunt, condonandum
mihi erit, nunc primo monographiam agredienti, si ab ipsorum sententia et nomenclatione
aliquando recedam. leones omnes dabo e plantis vivis et in patria crescentibus mutuatas, ,
quibus in posterum alii utentur ad proprios, aut meos fortasse errores corrigendos. Itaque
propter calices læves, colorisque purpurei sequentem plantam describam, diversam ab Ape- %
nino Linnæi, et a Cisto splendente D. de Lamarck.
K