S p e ie n , balletspel, III 254; dakon, I
625; damspel, ib.; dobbelspel, 626; gimer,
625; kaartspel, 626 ; Tcaatsspel, 626 ;
keplbk, 625; lajangan, 626; II 351; ma-
lingan, I 625; matjanan, ib.; schaakspel,
ib.; senbnan (toernooiapell, 585; III 254;
622; tjoeki, I 625; tjongkl, 206. Zie
vorder Gedeboes en bij Dans, Dierenge-
vecht, Wajang , enz.
S p e e lta fe ls, III 24.
Speelwijk (fort), II513noot, 514; III 108.
Spilbergh. Joris, II 285
S p ijk e rs, I 164.
Spijzen, I 616 y. Zie verder enkele namen.
S p in n en , I 540 ; II 181.
Spinn ew ie l, I 540.
Spoorwegen, lijn Bat.—Buitenzorg: III
13, 63, 73, 82; Buitenzorg—Preanger—
Tjilatjap: III 286; 312; Samarang-Vor-
stenlandm: II 671, 695; III 490 v.; 516 v.;
681, 692; Vorstenlanden —Madioen—Ker-
tfa3.nl: 692; 723, 754; Soeräbajä—Pasoe-
roean—Malang: 852, 870, 877, 880; 942,
944—947, 960; Sidlardjd—KertäsSnd',
III 852; Kediri— Toeloeng-Agoeng—Blid-
tar, III 737, 743; Kertdslnd—Kediri, III
738, 754; paarden — , III 14.
S ri (dewi), I 508, 520, 524.
Srigilntja (Pasoer.), III 989.
S tad ( — negdrd) , I 590; 600.
Stadhuis Zie onder Batavia, Samarang
en Soeräbljä.
S ta l, I 597.
S ta n d e n , I 657 ; rajat, 659 ; orang-me-
noetnpang, 658 v .; woewoeng, 659; me-
lantjong (zwerver), 660; middelklasse (sikep,
koeli kentjeng of k. koewat), 660 v. Yerge-
lijk Adel en Kastestelsei.
s ta tis tie k , I 260- 282; 526; 538; II 477.
Steenen; m et sel —, I 124; vloer — ib.; Ml-
djdpaitsche — II 130 v., 135;, III 878.
S te rre b e e ld en , I 504.
S te r r e n b e rg , II 470 v.
S tö h r, III 1009 noot, 1016, 1076 y., 1091.
S to om tram , III 779.
S tra ffe n , I 348 y . ; II 420 , 440, 454 ,
504; 686, 696; boeten, I 348; steeni-
ging , ib.; geeseling , ib.; verbanning ,
ib.; doodstraf, 349 ; dwangarbeid, 348 ;
strop, 349 ; spietsen, II 454; vergifti-
ging, II 504; rottingstraf, II 686, 696;
barbaarsche — , I 348 y .
S tra fd e ta ch em en t, III 681.
S tra fre c h t, I 348 v. Zie Beeilt.
Straten. Zie op de namen.
Stru isw ijk (Bat.), III 30.
S u ik e r; — riet, enz. Zie onder Planten.
Sultan. Zie onder Titels en Jogjakarta.
Swaving. Dr., I 284, 286.
T.
T a a l, (Jay. basa), I 262 ; 407—414 ;
Arabisch , I 511 ; Bäsl djartvä , I 415 ;
Bäsl Kedaton, I 440; Javaansch, I
266; 409, 438 w .; 671; Kawi, I 411,
412, 414 y . ; 510 ; II 33 ; Kräml en
Kr. inggil> Zie Javaansch ; Madoereesch,
I 262; 441 ; III 905; 911; Maleisch,
I 442 ; 511; Nederlandsch, I 511, 513;
Ngoko. Zie Javaansch-, Pali, I 410;
Prakriet, I 410; Sahskriet, I 410 y . ;
414 ; II 33 ; Soendaneesch , I 262 ; 413,
441 v.; III 196; 411.
Taalsoorten. Zie Javaansch-, 1439—441.
Tabak. Zie onder Planten.
T a b o e h , I 472 y . , 474; — giro (feest-
marsch), III 769. Yergelijk Muziek.
T ag al — Tegal.
Tai-Wan-Soei, II 455, 466.
Tajoe (Djap.), III 774 v.
T a k , I 73 ; II 380 y . ; 400 , 409—412 ,
437 v.
Talak. Zie Echtscheiding.
T a li Säti (of Kendali S ld l, trachietmassa),
III 519, 530, 537.
T a lq in , I 644.
Taman Sanghjang ( = lusthof der S. ;
een Yorstelijk graf), III 229.
Tamanan. Zie bij Segaran.
TAMBAK—TITELS. 59
Tambak. Zie Vischvijver.
Tam m a t n g a d ji, I 381; 477.
Tandak. Zie Dausen.
Tandjoeng. Zie Kaap; — (pl. in Bat.
en in Preang.), I 76, 113; — Poera (Kra-
wang), II 393; 404 v.; III 149; — Priok,
III 10—13. Zie Kaap-, — Sari (Preang.),
III 245; — Tirtd (landgoed), II 103.
Tandslijping , I 477 ; 609.
Tangeran (Bat.); II 529 y.; III 69; 71.
T an g k il (Tjeribon), III 187.
T an g k ilan (Jogj.), II 659.
Tangoei (Bes.; vroeger Koeripan), III
1029 , 1048, 1057 v.; — Angin (Sem.),
III 501, 505; id. (Soerab.), III 877, 880.
T a roekan (Sem), III 529.
T a s c b , I 610.
T a sik Malaja (Preang.), III 338 y.
Tawang Aloen, II 408;
Tegal = vlakland (III 357) ; — (Resi-
dentie), II 327 y; I I I 355—385; — (plaats),
III 365—369; — Aroern (Tegal), I I 367;
III 370. Zie Amangkoe Bat I ; — Badoeng
(hoogland), I 80; III 273; —
Bedjd (Kadoe), II 641; III 564; —
sari (Madioen), III 714 v.; id. (Bagel&n),
III 456; — Terbes. Zie Bergen-, — Waroe
(Krawang), I 82; III 95 ; 145, 149 v.
TelSgü (hoogland) , I 87; — (Tjeribon) ,
III 227 y. ; — Djadjar (piek in Tegal),
I I I 393; — Terbes (Pekalongan), III 401.
T e leg ra a f, III 74.
Teloek-Awoer (partik. land), III 769 v
Temanggoeng (Kadoe), III 538 v,
543 v.
Tempe (soort toespijs), I 534; 616.
Tempel. Zie Langgar, Moskee, Tjandi
en Oudheden-, oudste Chin. —, III 1084;
Ardjoend — , II 62 vv.; Sitca — , II
68, 96, 98 — 101 , 106, 111, 130, 173;
— van Prambanan, II 90 w.; 101; 477;
III 54.
T em p e lg ro t, II 67, 106 ; III 434 y .
(Watoe Lawang); III 737 (Selä Mangling).
T empelwa chter (merbot), I 374.
Tempoeran (theeland), III 457.
Tenger-Agoeng (KrawaDg), III 159,
163 v.
Tengereezen (Tenggereezen : yolksstam),
I 533 ; 621 ; II 499 ; III 1010 vy.
T e stam en t (wasijat), I 369.
Teysmann. J. E., I 549 ; III 87; 290 ;
301.
Thee. Zie Planten.
Tijang (— mensch , persoon ; lieden) , —
Doel, I 339; — drijah, I 340 ; — pa-
sek, I 338 ; 438 ; — wasis , I 340.
T ijd re k e n in g , I 321 , 327, 383, 390,
391, 394 ; 417 , 497—504 ; oud Javaan-
sche — I 497 y . ; II 331 ; landbouwka-
lender, I 506, 519; tjändrd-sengkälä,
I 510.
Tinapan (Rembang), III 788.
Tingkir. Kjai Gedé, II 223 v.
Tirtiijäsä. Zie Vaart.
Tirtä-Negärä (Regenten yan Soemenep),
II 525, 526 , 592 , 593. Yergelijk Ma-
doerä en Nata Koesoemä.
Tisnä W a ti (godinvande bergrijst), 1520.
T ite ls , I 372; 664, 668, 669, 671; II
228 ; 360 ; 526 y. ; I I I , 570 v. ; Yoor-
naamste geslachts- en ambts — ; Adi-
pati (en Dipati), I 664, 668 ; II 208 ,
260; 526 ; III 571 v., 593; Adipati
Sedah Mirah (Njai Mas —), III 572;
Ageng (Gedé), II 331; Amangkoe. Zie
Hamangkoe (beneden); Among Pradjä,
III 595; Arjä I 664; Bagoes, I 665;
Bekel, I 652 .; II 621; III 6Q2, 605 ;
Boepati, III 576 v.; Djaro , I 650;
Djeksä, III 593 y.; Dj. Negara, III 589
v ., 594; Djedjenang, III 590; Djinemman,
III 589; Djoeragan, I 650; Garwa, I 666;
Goesti, I 664 ; Goenoeng (Redi), I I 621 ;
III 590 ; 602 ; Hamangkoe (Amangkoe)
Boewana, III 598; Hanonanon, III 577.
Zie Ambten; Kabajan, I 376; 652 v.;
Kalipatoe'llah , I 372; III 598 ; Kamise-
poeh of Kamitoewa , I 652 v. ; Kentol,
1 666 noot; II 224; I I I 406; Kjai (Kjahi),
I 642, 668 ; Kliwon, III 574, 589;
Koewoe, I 651 , 652 ; Laksamana, II
271; Loerah , 1 651; II 621, III 577;
605; Makhdoem, II 201; Mangkoe Boemi
(en M. Negar a) , II 271; Mentri, III
575; Mas, I 664 v.; I l l 573; Najdkl,