Ex altera parte alia quoque via patuit, qua hi numi ex Asia
in Europam oomiuigrabant. Per regìones Armenia« et Adherbi-
djanae montanas ad Pontum ea duxit Euxinum, in cujus littoribus
boreali bus lihazari aliaeque gentes hoc aevo degebant, qui easdem
hic agebant partes, ao Bulghari in maris oaspici vicinia. Hoc la-
men iter non eadem gaudebat frequentia, qua iloruit khorasanioum
et transoxanicuui. Nihilominus baud paruin argenti etiam sic in
Russiam advenìt, et deinde per fluvios adjacentes in oras maris
bait bici ivit. Inde a mari persico secundum flumina Euphratem
et Tigridem in monies dirheuios possumus sedavi. Al ni omnia
fallunt haec via aiterà fuit antiquior, quum Samanidarum aetate
fere omne commercium per eorum dilionem exei'ceretur.
Ne vero omnia niercalurae soli et pads negotiis tribuas, ca-
veas. Fieri sane potuit, ut multos thesauros, in nostra terra re-
perlos, expeditionibus bellicìs et victorum spoliis vere debeamus.
Ut alia hujus rei indicia taceam, haec attulisse sufliciat. Chronica
Arabum gent is saepe facilini mentionem ferocis, cujus in fines Islamismi
incursiones vividis pinguntur coloribus. Ea Bus nominata
sic memoriam sui posteritati tradidit cruentam. Qui princi-
pum Norrmanorum s. Waraegorum partes in Russia per haec fere
seoula, de quibus bio agitur, peractas cognoverit, facile concludet,
hos popnlos, qui originem a Scandinavia ducebant, in novam patri
am mores et consuetudines domesticas secum attulisse, et Asiam
opimam praedatos praedam baud raro domum reportasse. Ad hano
sentential« tirmandam non parum facit, quod numi orientales plane
apud nos desinimi ab eo inde tempore, quo Russia, ultimis regibus
Waraegorum imperantibus, in varias dilapsa civitates, turbis civili-
bus funditus coneuteretur. Ubique tuno incerta et dubia fuerunt
industriae opera; mercatura, quae in bellis florere non potest,
omnis cessavit vel in alias ingressa est vias, et, quod adhuo vi*
guerat, inter Orientem et Ooeidentem oommercium quievit. Neque
ulterius expeditiones in Asiae fines susoipiebantur. Duces enim, domi
suis rebus occupati, in alias partes arma convertere cogebantur.
Seoulo XI p. Chr. ineunte Oriens etiam aspectum praehuit tristissimi!
111. Post Khorasanam et mox totum llekorum regnura a Mah-
mudo ghaznevida expugnatum, viam mercaturae et commercio so-
litain bella elauderunt, et seditiones, post mortem illius Mahmudi
exortae, tumultus el calamilates ubique orearunt foedissimas. Interea
Seldjukidae more Turcorum ferro et igne Asiam vastabant citeriorem
alque ultima cujusvis artis et cultus delebant vestigia. His accessit,
quod Christianismus, hoc fere tempore in Succia stabilitus, omncs
res tam publioas quam privatas mutare incepit, mercatura alias iniit
vias, expeditiones Wikingaruui desierunt, et moneta propria in
Suecia signata est. Non hujus est scriptionis in caussas penitus
inquirere, quibus pecunia Orientis huc sit inveota; eas summis
lineis indicasse fini proposito sufficiat, quum alii nondeerint, qui,
monumentis omnibus huo pertinentibus cognitis et rite examinatis,
hano rem explioahunt gravissimam. 1
I ) H a n c m a t e r i rm u b e r iu s t r a c ia Inni l e c t o r b e n e v o lu s in v e n ir t in c o m m r n t a t io n e
r o é a , q u am Ow» de i S v e n s k jo r d fium e ö s tc r lü n d s k c m y n t in s c r i p t i o n , A c a -
d e r n ia e l i t t e r a r u iu h u iu a n io r u iu , b ì s t o r i a e e t a n t ìq u i t a t u m h o lm i c n s ì e x b ib u i , e t
i o c u j u s a c t i s e a p u b l i c a b i t u r .