
S a la t r u k , inque postrcma plane in vallem H y d e g protenditur. Pinus abies in alpi S a r k o in
elevatione 700. circiter hexapqdarqin supremum sylvarum cingulum constituit., ac in rupiuin an-
gustis vallibus altius etiam sei-pit, ubi quidem 1— 2. vix pedum altitudinem nacta, tarnen adhuc
erecta ct. gracilis persistit. In alpi etiam N ed je a ubi nec Pinus pumilio, Haenk. nec Juniperus nana.
W. o.ccurrit, culmen versus.Pipus abies extimum sylvarum marginem constituit, ac in descen-
su in elevatione adhuc fere 600. orgyarum Fago sylvatica, Betula alba, Corylo avellana et Alno
incana iuterspersis. In pari elevatione etiam alpis Mik qua respicit boream Pinus abies sylvas la-
tissimas format, supra ilium tarnen hie iloei Fagus sylvatica zonam sylvarum supremam constituit,
ac in oriente eisdem montis Abielinae iterum Fagum excedunt, dorsum illius latum partim et rariter,
verum etiam cum Juniperonana intermixtae, obtegentes. Pinus vero pumilio hie rursus deficit. Et-
iamin S em en i i Fageta summa, minus depauperata,aclaetiora quam quae in C a r p a th o L ip t o -
•w ia e , in pari elevatione deprehenduntur; Pinus abies hic tantum intersperse., P. pumilio et Juniperus
nana deest penilus. Fagus itidem in B a b e l et A r c San a pariter suprema, ast tempesta-
tum injuria multum afflicta, sylvarum cingulum in elevatione 500. circiter orgyarum constituit;
Pinus abies etiam hie ast multum humilius tantum interspersa. Pinus cembra, L. in alpibus bana-
■ ticis valde rara et nisi in alpe B a ik u obvia. ■
In magis depressis B a n a t us regionibus sylvae [variant prout boreae magis aut austro
subjacent, ac praeter jam memoratas arborum species pai'tim utrique communes, suas adhuc quae-
lihet proprias fovent. In septentrione Alnus vero incana et Betula alba regionem montiferam sae-
pius obtegit; ac in meridie Tamarix germanica ad ripas fluviorum sparsim occurrit. In meridie e
contra unice: Corylus columa S. sparsim copiosa occurrit, in monte vero L es t j e -M a re sylvam
propriam (Reinen Waldbestand) constituit, in altitudine 600. fere orgyarum; Carpinus orientalis,
L. in montibus pepes D a n u b ium fere omnibus, atque in A lm a s et K l i s u r a ; Pinus pinaster.
Ait. sylvam quidem propriam in dorso lato montis D o m o g le t t constituit, atque hic ct penes
D a n u b ium in rupestribus montosis sparsa licet tarnen frequentissima; Celtis australis, L. Ju-
glans regia, L. et Fraxinus ornus L. b. diversifolia. RchL nisi ad radices montium inque vallibus
sylvaticis D a n u b io proximis rarius occurrunt; Syringa vulgaris. L. in iisdem locis satfrequens,
attamen nullibi copiosior ac in montis A l ib e k rupestribus crescit; Taxus baccata et Juniperus sa-
bina. L. rarius tantummodo in valle C s e rn a reperiuntur; rarissima et solum hie quoque Ficus
sativa, Lam. ad ripas torrentis C s e rn a ’e obvia ; Hic etiam S o r b i hybridae L. fruticulos vix pédales
nisi in summis montis D om o g le t t deprehendi; Rhois cptini. L. arbusculae 2— 3 orgyales
non rarae inter rupium fissuräs prope D a n u b ium aluntiir, attamen in Bi e lo -B e r do quafru-
ticulus 1— 2. pedalis copiosissime et frequentissime provenit; ubi quoque Rhamnus tinctorius. W.
K. copiose occmrit. Morus alba L. saltim in sylva W o j l o w i e z a prope P a n e s .o w a ’m sparsim
créscit. Arbores sequentes, Pinus abies. L. — P. sylvestris. L. — P. picea. L, Alnus glutinosa L.
Fraxinus excelsior S .— F. ornus. L. Fagus sylvatica. L. Tilia alba. W . K. — T. macrophylla. —
T . microphylla. Acer campestre. L. — A. pseudoplatanus. L. — A. platanoides. L, — A. tataricum.
L. Populus alba. L. — P. canescens. Sm. — P. nigra. L. — P. tremula. L. Carpinus betulus. L. bo-
reali el austral) B a n a tu i communes, alternatim quidem praedominanl.es , sylvas immensas in-
terdum et sinceras (Reine Waldbestände) praesertimin K l i s u r a constituunt; hoc solum discrimine
, quod boream Versus magis acerinae, austrum vero frondosae praediligant. Sylvis his fruttces
et arbores subséquentes interspersae deprehenduntur: Pinus larix. L. Salixfragilis. L. — S. capraea.
L. — S. cinerea. L. — S. alba. L. Cornus mascula. L. Ulmus campestris. L. — U. effusa. W . Corylus
avellana L. Crataegus torminalis. L. — C. oxyacantha. L. — C. monogyna, L. — C. aria. L. Sorbus
domestica L. — S. aucuparia Pyrus malus. L. — P. sylvestris L. Prunus padus, L. - - P. avium. L. — P.
spinosa. L. — P. cerasus. L. — P. chamaecerasus. — P. mahaleb. L. Sambucus nigra. L. — S. race-
mosa. L. 'Viburnum lantana. L. — V. opulus. L. Rosae et Rubi diversae. Colutea arborescens. L.
Cytisus nigricans, L. — C. elongatus. W.K. Genista tinctoria. L. Spiraea ulmifolia. Scop. Ligustrum
vulgare» L. Spartium radiatum. L. Vaccinium myrtillus. L. Rhamnus catharticus. L. — R. frangula.
L. Evonymus europaeus. L. — E. verrucosa. L. Ribes uva crispa. L. — R. grossularia. L.
VEGETATIONIS DIVERS1TAS PRO RATIONE DISTANTIAE DIVERSAE
LOCORüW AB ALPIBUS CENTRALIBUS.
Vitis vinifera. L. in valle S u p p an ek e. g. in montibus J a n l» c z t i c z a , et prope Meha-
d ia dudum jam colitur in elevatione fere 250. hexapedarum, adeoque altius ac propiiis alpibus cen-
tralibus quam in C a r p a th o o c c id u o - s e p t e n t r io n a l i ; nihilo minus tarnen egregie provenit,
licet pomacearum et drüpacearum fructus hie fere minus bene succédant. Verum vallis A lm a s ,
atque montes mcLalliferi pepidentem versus, fructus et vinum proferunt uberimme. Ob alpiuin vi-
ciniam vallis K a r a n s c b c s minus ferax, quam vallis S u p p a n ek; plurimum tamen stcrilis ob
eandem rationem vallis M e ru l . Vineta prope D e l ib la t in collibus B i e lo -B e r d o adjacentibus
etiam conspicuous, et vestigia sylvarum in ipsa arena mobili, hie condam virentium, ubi nunc
Robinia pseudoacacia (culta quidem) et Rhus cotinus. L. luxuriant, ac sparsim et Vitis vinifera
sponte crescit. Inregione caurina vineta optime procedunt c. g. pone V e r 5 e c z , W e i s s k i r c h e n .
Imo sponte etiam occurrit in sylvis meridionalibus Juglans regia. L. Viti viniferae sociata. Gossy-
pium herbaceum laetissime colitur circa W e i s s k i r c h e n . Ac prope L ip p a ’m Oryza sativa. L.
earn colentibus jam dudum utilissima. Bono cum successu Sesamum oriëntale. L. Isatis tinctoria.
L. Rubia tinctoria. L. Reseda luteola. L. Carthamus tinctorius. L. in B a n a tu planiori hinc inde
coiuntur. Ficum sativam Lam. sponte ast paree ad th e rm a s m e h a d ie n s e s crescere, jam
memoravi.
Mirum est, per totum B a n a tum Castaneam vescam. Li sponte plane non, et cultam vix
cum successu obviam; cum contra arbor haecsylvas constituat in vicina S la v o n ia immensas.
VEGETATIONIS DIVERSITAS SECUNDUM C0NDITI0NES ADHUC
MAGIS LOCALES.
Plantae nonnullae certis sunt adstrietae plagis subinde etiam arctius ckcumscriptis; occurrunt
unice circa b a ln e a : Allium fuscum. W. K. Hypericum Richer!. W. Saxifraga pseudocaesia.
Rchl.* Silene flavescens. W . K. In monte D om o g le t t : Sorbus hybrids. L. Vesicaria utriculata Dec.
Circa O r s o w a : Verbascum banaticum. Schrad. Circa P 1 aw is o w i c z a : Achillea compacta. W.
Alyssum murale. W. K. Circa S w in ic z a : Convolvulus althaeoides. L. Circa B a s ia s : Onosma
stellulata. W . K. Circa R u en : Peucedanum rullienicum. M. B. Prope W e i s s k i r c h e n : Cen-
taurea spinulosa. Rchl. In desërtis arenosis B i e lo -B e r d o : Amygdalus nana. L. Aira dactyloides.
Rchl: Astragalus dasyanthus. Pall. Crambe talaria. L. Mattia umbellata. Schuit» Paeoma banaüca.
tenuifolia. L. Rhamnus tinctorius. W . K. Thesium elegans. Rchl. Tragopogon flocco-
sus. W .K . Alpiiïm incolae: Campanula Wanneri. Rchl. saltim rarissima in 2 o y m u. Domnicum
caucasicum. M. B. Gentiana humilis. Stev. b. simplicicaulis. Rchl. Veronica petraea. Bailing, m
Vila regione S a rk o . Scleranthus neglectus. Rchl. in cacumine M u r a ru . Circa W e i s s k i r c h e n
colitur Gossypium herbaceum.'L. circa L ip p a ’m Oryza sativa. L. succedit.
Sylvarum terminum in C a r p a th o b a n a t i c o seu m e r id io n a l i altius ascendere quam
in C a r p a th o o c c id u o et s e p t e n t r io n a l i , jam e praemissis elucet. Arborum species ipsae,
quibus sylvae constant, plagis non exacte definiendis, ac minus sincerae et impemustae deprehenduntur;
in magis elevatis magis alternant sylvae frondosae cum acennis nullam certam legem
tenentes, in depressis vero minus idem obtinet; hoc tamen tenendum videtur, m B a n a tu sylvas
frondosas multo frequentiores esse ac in C a r p a th o reliquo, ibidemque una minus laetas
atque exquisitas e. g. Juglans regia. L. quae in B a n a t u s sylvis penes Danubium sponte crescit
in S c e p u s io ft L i p t o w i a culta in locis ab alpibus longe remotis, vix succedit. Vegetatio
cit, in ö t e p u s 1 T r a n s v l v a n ia e floram etiam superat; apices
universae regionis alpinae hie laetior, ac ibidem, I i a n s y i v a i __ac nlutamen
et iuga magis sublimia, plantas longe pauciores fovent quam T r a n s y lv a n i a , ac plu
r T l n l l e specialfori sunt adstrktae loco,, quam in L ip t o w ia . Vegetal,one adversum laetissi-
ma Puberrima gaudent montes et valles eorum depressiores, umbrosae sylvae, pascua, et montn
um’r f L s secundo D a n u b i o , quae omnia B a n a tum inter H u n g a r ia e plagas, provmciam
florae ditissimam dicere, non ausum est.
DE INDOLE RUPIUM EARUMQUE OPINATO EFFECTU IN VEGETATIONEM.
Solum non minus ac coelum suas in vegetatione determinanda partes tueri, bptanicis paene
evictum jam videtur. Plantas proinde certas nonnullas praediligere saxorum formationes , nec illas
desere” ament, qui floras alpinas complures inter se comparando perstrmxerit verosimdUmum
experietuc” Prae caeteris vero vegetationi foecundae ac opimae, cakaream rupium formationem
C b iT s favere vidimus; ac idem in B a n a tu etiam obtinet. Multa quidem desiderantur, ad mme-
ralogiam B a n a t u s eo evehendam, ut certa exinde duci possint resultata, ast hceat, due tenta-
minfs instar indigitare quaedam, quae fini huic prosequendo valitura essent. Saxum Ba n a t
p r a e l^ n a n s eSf c a lc a L s , ut jam memoravi, et quidem secundae formatioms, colons v am ,
Fain quarzo cum mica remistus; atque hujus formationis montes, plantas ranores et mag.s ins -
gnes alunt plurimas. Qni mei itineris descriptionem legit, liuic repetere superfluum censeo, calca