di nein tfill’ll clolü'icahiü-
1 Norte* li’trvia, rrono JtaniJnum. i Jtrs.fcrr.d orTerün-ir 7) Monte-* vertu* Krseoz,‘L M/t&* e hnawyus, z-entnÜ
vertu* Trimtufvanuun. $ tfemenih. 6 Montes inter JVeram el Thru*. ISanaüu regio jtlanud Fante* adfieninh de flau A
tetüFntu adMetdettaenteai» gzyitfufämTulw/.UMlfLVJfoJUfru-tbSarfo.liJlunt littriyoMes.lbOrigorauißüMIViaeUtiUai
WervuReeteUtu/ay. %3r*n» Far.yUnue otjeeeA Cuyu 4Mura.ru. SNeraya. 6 ~\Ülü .ttidiNlej«.! Bl*iiceie&SeUtrokQ Vit. diUUrU
*9u r/to tfntirf Seguin' -Kinn c1~ in vollen*. Jteu-Se^i'iQ inJ^fürlojftulltuJuy tlu-oen*.
R A T I O O P E R I S .
Axinis abhinc fere quadraginta dum in militia chirurgi munus obirem, mihi copia filit ube-
rior plerasque Hungariae plagas visendi, regiones etiam peragrandi eas, quae Daciam antiquitus
constituebant, ac imprimis quae S a v um inter et amnem T im o k , T ib i s c u m item et A lu tam
jacentes ripam D a n u b i i utroque latere stipant. Navi vectus in fluviorum hoc principe ab U jj
p a l l a n k a ad ostia usque T im o k pertigi, contemplans mirabundus plagam ab A l i b e k monte
ad T em i r k a p i , ripis fertilissimis ac insulis opimis notatam, nonsolum naturae genio liberalius
distinctam, verum etiam historia insignem, ubi rudera operum Trajani sufficient! sunt documen-
to, quo in pretio Romani Ripariam habuerint. Videram valles quas T em e s fluvius et C s e r n a
permeant, accessi fontes Herculis, (M e h a d ia e th e rm a s ) conscendi partem montium S t i r -
b i c z a in S e r v i a , cumque prima vice cacumen montis A l l io n in belli historia satis noti pertin-
gerem, clare conspexi alpes plures B a n a tu s , quorum ante vix vertices M ik et S a r k o videre
licuit, idque minime distincte pone T em e sw a r in um . Verum inter haec omnia, quae partim natura
condidit, partim ars posuit, docümento ut sint quae proavis fuerit industria, vires atque con-
tentio, inter quae anceps haesi, num venerer mügis an admirer; inter omnes hae, vegetatio, solum
regionibus his tarn insignis ac fere propria, altius animum corripuit, desiderium excitans,
haec cuncta cognoscendi uberius. Ac licet eotum phytologia systematica mihi nondum fuerit fami-
liaris, formaque speciosior me tenuit allectum, intime tarnen persuasum me sensi, tum varietate
tum statura vegetabilium gigantea floram B a n a tu s S e r v ia e atque V a l la c h ia e ab ea patriae
meae_A u s t r i a e in f e r i o r i s — multum variam, diversas alere plantas. Hie Tilia alba W . K.
Fraxinus ornus. L. Celtis australis. L. Corylus colurna. L. Juglans regia. L. Rhus cotinus. L. syl-
vas incolunt, Populi Ulmi atque Salicis species gigantea statura excellunt in insulis praeprimis
D a n u b i i S e r v iam inter et V a l l a c h iam , ibidem Querceta, ut et in B u l g a r ia e sabuletis,
arena mobili ventorum Jusu jam oppressa, jam retecta. Desiderii hujus ardentissimi nondum compos,
floram etiam videx*e licuit regionum quas R h e n u s , Sequ*ana et S c a ld i s aluit, litorum
germanici maris, ut et M o r a v ia e ; vixi deceniis ad C a rp a th o ,rum o c c id e n t a l iu m pedes,
atque alpes altiores in C a r p a th o s e p t e n t r io n a l i jacentes, seu C a r p a th u m p r in c ip a -
lem (s. Wahlenberg) repetitim peragravi; plantas quae litora lacus P e i s o atque B a la t o n te-
gunt, etiam legi; harum florarum familiaris, necque tarnen oblivio mansit praeteritorum, perst.itit
imago florae B a n a tu s altius animo impressa, non alia ulla delebilis. Tandem voti compos futu-
rus anno 1814. ausum feci, iter eo suscipiendum publico reddere nuncio, idque solum ope clemen-
tissima M a je s ta t is C a e s a r e o R c g ia e A u g u s t i s s im a e , nec non auxilio C a e s . C e ls i -
tu d in u m A u s t r i a e P r in c ip u m benignissimo, atque pluriumMagnatum et Maecenatum ge-
nerosa liberalitate subjevatus, prout et litteris commendatoriis S u p r em i C o n s i l i i A u l i c o -
B e i l i c i V in d o b o n e n s i s benigne donatus, quae tamdiu anhelavi, anno 1815. effectui dare
mihi foit concessum.
Iter coepi 22-da Aprilis anni ejusdem e loco habitationis R a k o w e c z , N i t r i e n s em co-
mitatum pertransii. Hie in regione I. et II. occurrunt: Leontodon lividus. W . K. Crepis bispida.
W . K. Achillea pectinata. W . S t r i g o n i i autem in regione III. Achillea lanata. Spreng, provenit.
P e s t h in i brevem morem agens sequentia legi: In monticulo A d l e r s b e r g retro B u d am,
Vincam herbaceam W . K. Violam arcnariam Lam. ( V. livida Kjtbl.) Drabam lasiocarpam. Rchl.
(D. aizoon. Wahlnb.) In monte St. G e r a r d i , Prenanthes hieracifolia. W . In montosis dicto Au-
w in k e l retro B u d am , Orchis fusca. L. Veronica latifolia. L. b. heterophylla. Rchl. Doronicum
plantagineum. L. Circa P e s th in u m in I. et II. regione: Iris arenaria: W . K. Anthriscus vulgaris.
R. S. Ranunculus pedatus, W . K. Draba nemoralis. L. Lepidium perfoliatum. L. P e s t h in o D a .
n u b io vcctus P e t r o w a r a d in u m tctendi, ast ventis agitatus post undecim demum dies Neo-
p la n t am (N e u s a t z ) appuli; iter tarn tardum rarioribus quibusdam colligendis praebuit occa-
‘ sionem. Circa F ö 1 d w a r in insulis D a n u b i i : Carex muricata. L. Crataegus nigra. W . K. ( C. ver-
fsicolor.Rchl. coll. pi. ban. exsicc. n. 48.) Pone B a t t a in Comitatu T o ln e s i , in II. regione, Teu-
crium Laxmanni. L. ad A p a t in com. B a c s i e n s i s in I. regione penes D a n u b ium : Euphorbia
virgata. W . K. Althaea pallida. W . In I. et II. regione prope D a n u b iu m circa E r d öd
S la v o n ia e : Asperula taurina. L. Vitis vinifera. L. (8-va Maji jam racemis octo-pollicaribus)
Phytolacca decandra. L. Iuglans regia. L. Tilia alba. W . K. Helleborus odorus. Kitbl. Pone P a l l a n k a
1