
lè)
1 4 '^
I t
. T ab . II. Var. ß. hamulosum, g ra c ile sc e n s , e ramoriira apice asc endens (F g . ß 1 loco ß 6 ! ) . Folia
h amnioso-secniida (ß 1 b ), minora, o b lo n g o -lan c eo lata, liamato-incurva, su b c o s ta ta ( ß S—5). Capsula
minor, oblonga (ß 6, loco d 4 , ß 7 ) .
Va r. y. laxum, p la n ta e g ra c ilio re s , partim d en u d a ta e (y 1). Folia remo tiu scu la , undique p a te n tia
(y 1 b), ovato-lanceola ta .
Var. 8. 1 subsphaericarpon, p lan ta e bi—tri-u n c ia le s, ro b u stio res, ramis subsimplicibus, a sc en d en tib
u s , apice incurvis (F ig . 8 1). Folia fa lc a to -s e c u n d a , l a t io r a , v a ld e co n c a v a , apicem v ersu s haud
ra ro sub tu h iilo sa (d 3 ). C ap su la brevior, c r a s s io r, in te rd um su b e re c ta e t su b sp h a e ric a (5 4, 5 5).
Va r. è. ju la ceum , g ra cilesce n s, ram is subsimplicibus v e l p a rc e ramu lo sis, ob folia im b ricata sub-
ju la c e is (F ig . 6 1). F o lia im b ric a tu la , l a t io r a , ovali o b lo n g a e t la te o v a ta , brevi a c um in a ta , tenui-
c o s ta ta (e 2, e 3), n ite iitia , a reo la tio n e a n g u s tio re (a .a ). Capsuiae forma normalis (g 4, s 5 ).
A n m e r k . D ie se P fla n z e is( z a h lr e ic h e n , jed o ch m e is
te n s n u r d u rch die V e rsc b ied e u lie it d e r S la n d o r le b e d in g ten
F o rm c nw e c h s e lii u n te rw o r fe n . B a ld w ir d s ie s ch lan k
u n d sc hmalbläfte i ig un d dem Amblyitegium fluviatile n ic h t u n äh
n lich , docl) im m er d u rch d a s B la tlz e lln e tz w e s e n tlich v e r s
c h ie d e n , b a ld n ä h e r t s ie sich in ih r e n ro b u s te re n F o rm e n
dem Limnobium alpestre.
W ir z ieh en B r i d e l ’s Hypnum neglectum u nd S c h le i c
h e r s H. iubsphaericarpon h ie h e r, w e il b e id e v e rm e in tlich e
A rte n d u rch a u s k e in e n k o n s ta n te n , d ie s e lb en vo n L . palualre
spezifisch u n te rs ch e id en d e n C h a ra k te r a u fz uw e is e n h a b en .
Rem. Ce tte p la n te e s t su je tte à d e n om b reu s es v a ria -
tio n .s , m a is q u i p ro v ie n n e n t p re sq u e to u te s d e la d iv e rs ité
d e so u h a b itat. T a n tô t e lle p ren d d e s fo rm e s g r ê le s e t se s
feu ille s d e v ien n e n t p lu s é tro i te s , d e m a n iè re à r e s s em b le r à
VAmbiystegiumfluciatile, d’a n tre s fu is e lle d ev ien t p lu s ro b u s te ,
se s fe u ille s s 'é la rg is s e n t e t s a c ap su le s e r a c c o u r c it; d a n s
c et é ta t e lle offre so u v e n t à s ’y m é p re n d re le fac iès du Lim .
alpestre.
N o u s r é u n is so n s à c ette espèce VHyp. neglectum de
B r i d e l e t 1’/ / . « u iipA o e rie a rp o n S c h le ic h . , p a rc e q u e ces
d eu x p ré te n d u e s e sp è c e s n ’o ffren t a u cu n c a r a c tè r e c o n s tan t
p o u r le s d is tin g u e r sp écifiquement d u Lim. palustre.
2 . LIM N OBIUM A L P E S T R E N ob. monoicum; caule clongato prostrato, diviso, parce ramuloso, ramulis
erectis fo lio s is , ipso ad innovationes novellas usque denudato, rig id u lo ; fo liis subsecundis, laie
ovato-lanceolatis, brev i-a cumin a tis, tenui-brevique-costatis, in teg e r r im is , perichaetialibus in te rn is late
elongato-lanceolatis, su lca tis; capsula c e rn u a , subhorizontali, oblonga, subincurva, operculo magno
mamiilari, annulo latiusculo.
H y p n um alpestre S w a r t z Musc. Suec. p. 63 i e x p a r t e , descriptio s e i non icon. T ab . VI quae ad L .
m o l l e s p e d a t i ) . — H e d w . Spec. Musc. p. 247, T ab . LXIV.
Hypnum Stereodon mollis B r i d . Bryol. univ. I I , p. 570 (n e c D i c k s o n a lla tu s !).
Habit. Ad rivulofum frigidorum s a x a ir r ig a ta p e r su b a lp in a e t a lp in a to tiu s E uropa e.
Matur. A e s ta te .
T ab . IV. Caespites demissi, vel a s su rg e n te s lu rid e vel lu tesceu te -v irid es n ifo -v a rieg a ti. ,
Plantae bi —tri-p o llic a r e s , lo u g io re s , nunc omnino p ro s tr a ta e , nunc e cau le p rim ario an n o sio re
e re c ta e , denseque c a e sp ita n te s , p a r te an n o s io re p lerum q u e d en u d a ta (F ig . I ) .
Folia c o n fe rta , e re c to -p a te n tia , vel su b s e c u n d a , jú n io ra la e te vel liite o -v irid ia , c a e te r a aureo-
ru fe sc e n tia tandem fusc a, n ite n tia , la te o v a to -la n c eo la ta , bievi-aciimlnata, valde concava, in te g e iriin a
vel ap ic e obsolete d en ticu la ta (7 , 8, 9, 10 a).
Flores monoici g e n e ris ; folia p erig o n ia lia e c o s ta ta (1 0 , 11), a n th e rid ia p a ra p h y sa ta (1 2 ).
Fructus copiosi. P erich a etium e lo n g a tum , laxe im b ricatum , lu te s c e n s , folia p e ric lia etialia in fe rio
ra e medio p a tu l a , e c o s ta ta ( 1 3 , 1 4 ), in te rio ra e lo n g a ta , e r e c ta , tenuissime c o s ta ta (1 5 ) , omnia
p a llid a , mollissima. V a g in u la elong a to -o b lo n g a , p a rc e pilo sa (1 6 ). C aly p tra s tram in ea , a n te ca p su ia e
m atu rita tem decidua. C ap su la in pedicello unciali vel breviore p u rp u reo ce rn u a e t su b e re c ta , ovali-
obloiiga, subiiicurva, rufa, operculo magno mamiilari, pu lch re a u ran tia co (17, 18, 19), sicca d eo p e rc
u la ta sub o re v a ld e d ila ta to co n stric ta , pedicello su p e rn e sinistró rsum inferne dextrorsum to rto (20).
Annulus la tu s e duplici s e rie cellula rum compositus (21, 2 2 ) . Peristomium p u lch re lu te um , d en te s
ex te riii ap ic e p a llid io re la te h y alin o -in arg in ati a tq u e p u n c tu la ti, in fe rio re p a r te m a rg in e concolori
o rn a ti, iiite rui p a llid io ris proc essus in c a rin a a u t omnino in teg ri a u t lenissime in te r a rtic u la tio n e s
h ia n te s , p u n c tu la ti, c ilia a e q u ilo n g a , baud ra ro c o n g lu tin a ta , rem o te g ra n u lo s a (2 1 ). S p o ra e ilUs
L . palustris duplo fe re minores.
A n m c r k . Die S y n o n ym ie d ie se r A rt i s t s e h r v e r w
o rr e n , d a , m it A u sn ahm e v o n B r i d e l , a lle Au to ren D ic k so
n ’s Utjp. molle m it S w a r t z ’s H. alpestre v e re in ig e n und
s e lb s t B r i d e l u n te r dem Nam en d e r le tz te ren d a s e rs te re
b e s c h re ib t u n d S w a r t z z w a r alpestre, w ie w ir d ie se s
h ie r a n g en o inm cn h a b en , in s e in e r D ia g n o se treffend cha-
r a k t c r i s i r t , in s e in e r A b b ild u n g a b e r D ic k so n ’s (n ämlich
d a s v on u n s d a fü r g e h a lte n e ) II. molle g ib t. E s is t a lso
k la r, d a s s au ch S w a r t z be id e M o o se m it e in a n d e r v e rw e c h se
lt h a t, u n d d a s s e lb e w a r v ie lle ich t au ch b e i D ic k so n d e r
F a l l ; da n u n a b e r D ic k so n ’s N am en b e s s e r a u f d a s w ir k lich
w e ich e H. molle a ls a u f d a s fe s te re ü . alpestre pa s s t,
so g la u b en w ir im um g e k eh rte n S in n e von B r i d e l v e rf a h r
e n , u n d die b r e itb lä ttrig e w eich e A rt L. molle, u n d die
s c hm a lb lä ttrig e , a u f den Alpen a llg em e in v e r b r e i te te , L .
alpeslre n e n n en zu m üssen.
Rem. L a sy n o n ym ie de c e tte m o u sse e s t ex trêmement
em b ro u illé e , p a rc e q u e , à l’exception de B r i d e l , fo u s les
a u te u r s la c ro ie n t id e n tiq u e av ec l’Hypn. molle de D ic k so n ,
e t que même B r i d e l a c o n fo n d u le s d eux n oms en d é c riv
a n t so u s le nom d’I/yp. molle VII. alpeslre, e t VH. alpeslre
so u s c e lu i d ’/ / . molle. N o u s tro u v o n s même chez
SwARTz une co n fu sio n sem b la b le, c a r c et a u te u r, a p rè s a v o ir
d é c r it le L. alpestre, d o n n e une figu re exacte d u L . molle.
Il e s t d o n c év id en t qu e le B ry o lo g is te su éd o is n ’a p a s d is
tin g u é le s d eux m o u s se s e t il se p o u rra it b ie n q u e D ic k s
o n a u s s i les e û t co n fo n d u e s. Quo iq u ’il en s o i t , n o u s
c ro y o n s dev o ir c o n s e rv e r le nom spécifique d e molle pour
la p la n te q u i, en effet, se d is tin g u e p a r s a mollesse e t celui
d’alpeslre p o u r c elle q u i e s t le p lu s g é n é ra lem e n t rép an d u e
d a n s les Alpes.
3. L IM N O BIUM M O L L E N o b . monoicum, m o lle ; caule erecto vel procumbente, parce diviso, ramulis
ra r is v e l nullis, eradiculoso; fo liis p a tu lis e t horizontaliter e x p a n s is , ro tundato-ovatis, brevi-acumi-
n a lis, v e l solum a p icu la tis, p lanis, a d insertionem angustatam p ro fu n d e concavis, integris solo apice
suberoso-denticulalis, costa tenuissima inaequaliter b ifu r c a ; capsula ovata crassiuscula, deoperculala
truncata v i x sub ore constricta.
Hypnum molte D i c k s . PI. crypt, fa s e . I T , p. 1 1 , T ab . V, fig. 8. — H e d w . S p . Muse. p. 273,
T ab . LX X (? ) ; Flor. suec. 11, p. 701.
Hypnum alpestre S w a r t z Muse. Suec. quoad ico n em! W a h l e n b e r g . Fior. L app. No. 684.
Hypnum Stereodon alpestris B r i d . B ryo l. univ. I I , p. 571.
Habit. Ad s a x a irig a ta rivttloruin a lp e s tr ium , p ra ep rim is E u ro p a e s e p te n tr io n a lis : in S co tiae
alpibus ( D i c k s o n ) in Lappoiiia e t S u e c ia montosa (W a h l e n b e r g , S w a r t z , T h e d e n i ü s ) , in N o rv eg ia e
a lp e D ovrefjeld, pra eprimis p ro p e ATon^òPo/d ( K u r b , W . P . S c h . ) , in T e llem a rk ia ( B l y t t ) , in H e lv e tia e
summa Alpe Furka p rope Rheni fontes ( B r u c h , W .P .S c h .).
M a tu r . Ad finein ae s ta tis ,
Tab . III, IV. Caespites a s s u r g e n te s , m o lle s , saepissira e a r e n a ten u i o b ru ti, e lu teo vel e fus-
c e scen te virides.
P /fln to e e ca u le primario plurimo tempore semidestruc to e re c ta e , b i—tri-p o llicares, b is—te rv e d ivisae
v e l fa s c ic u la ta e , ramulo iniiovationem la te ra lem s is te iite uno a lte ro v e ram u lo sa e (T a b . I l l , fig. 1),
ra ro u t icon Tab . IV, fig. 2 plan tam effingit, e procumbente c a u le a sc en d en te s a tq u e ramosissimae.
Folia p a tu la e t p a te n tis s im a , undique v e rg en tia vei paulnlnm ad unum la tu s d e je c ta (T a b . IV,
fig. 2 ) mollia, e basi subamplexica iili concavissima e r e c ta su b ito h o riz o n ta lite r re c u rv a ( I I I , 2 ), ro-
tu iid a to -o v a ta , b rev i-a c um in a ta (H I , 3 , 4, IV, 5 , 6 ) vel brevissime a p ic u la ta (H I , 5, IV, 3, 4 ) vel
omnino o b tu s a , p la n a vel una a lte r a v e a la in lle x a , In te g r a , apice su b e ro so -s e rra ta ( I I I , 4 a ) , costa
o b so leta in a e q u a lite r b ifu rc a v el siibniilla r e tis tenuissimi hyalini a re o la e ad foUi p artem superio-
rem vermic u la res (4 a ) , ad basin la tio re s rhomboideo-liiieale s ad áng u lo s re c ta n g u la e (4 b ) , illisq u e
L . alpestris majore s.
' i m
i
• - 4 .s
'•11
- t '. r U\
m
1
* f
i i .