
s:
I ) ' i
a rc tic a a tq n e meiidiiinali e itr em a e x c e p ta ; s jlv a s um b ro sa s , lo c a a r e n a r ia Alpesqtie nivosas fugit.
In N o rv eg ia e valle auldbrandsialen p rope Ringboe reverend. SoMMEarsLT primus omnium, iit ex
h e rb a rio suo e lu c e t, fructigeriim le g it; s e r iu s , annls t841l e t 18.50, oculatissimus Fa. A r n o l d ,
loco Menie rschwmg versu s fl. Isa r rip a s prope Monacliiiim c a e sp ite s la te ex te n so s friictibiis onustos
detex it nosque numerosis pulclierriraisque exempla ribus a s su e ta lib c ra lita te donavit. Nusqnam a lia s ad
diem ill Eu ro p a fe rtile reperliim es t. Fructife rum e C an ad a su p e rio re cl. D r u m m o n d misit.
M a tu r. Ju lio .
T ab . XXVIII. Caespites e x te n s i, su b e la ti vel demissi, irr e g u la r e s , pariim c o h a e re n te s , rigidi,
amoene virides vel lu tescen te s.
Planta ro b u sta , rig id a , procumbens vel asc endens, p a rc e ramo sa , irre g u la rite r pinnatim ramulosa ,
ramulis l.aud ra ro ad unum la tu s deje ctis, acutis fF ig . I, 2 ), p a r le in ferio re pallide fe rru g in e a , su p
e rio re viridis vel lu tescen s. Caulis crassu s, viridis, eradiculosus.
Folta octostìcba, cau lin a dense co n fe rta , sp ira lite r imbricata, secu n d a (1 b), teimia, nitida, eloii-
g a ta , o v ato -lan ceo la ta , in acumen longum falcatum p ro d u c ta , concava, su b su lc a ta , m arg in e re flex a ,
sicca in te rru p te undulato p lic a ta , ru g o sa , ad medium e t u ltra te n u ic o s ta ta , apice caiialiciilato a rg u te
s e r r a ta (3 , 4 ), i" suinmi apicis dorso dentibus nonnullis in s tru c ta (4 a ) ; folia ram u iin a laxe iinbri-
c a t a , vix s e c u n d a , b rev iu s a c um in a ta , minusque ru g o sa (3 ) ; a reo la tio an g o s te v ermicula ii-llne aris,
h y a lin a , a reo lis an g u la rib u s multis q u a d ra tis , basilaribus versu s costam siuuoso-ovalibns (4 b).
F io re s dioici. P la n ta e m a scu la e in ca espites p roprlos c o n g e s ta e , femineis similes C25 ; p e rigonia
in cau le p rimario, ra ro in ramu lis n um e ro sa , c ra s s iu s c u la , polypliylla ( 6 ) , p a llid a ; folia p e rig
o n ia lia infima m inima , la te o v a ta , mutica , media o b lo n g a , b re v ite r a cumina ta ( S ) , summa vel
intima o b o v a ta , acumina ta, valde concava C9), omnia apice em a rg in a to -e ro s a , e c o s ta ta , ten u issima ,
areo la tio n e laxiore (10 a).
F ru c lu s in eodem cau le so lita riu s , ra ro binatiis. P ericliae tium elonga tum, lax e im b ricafnm ; folia
pe ric b a e tia lia e re c ta ( I b ) , lo n g itu d in a lite r s ilic a ta , e c o s ta ta , ap ic e e ro s o -s e r ra ta , intima elonga to-
lan c eo lata, ten u i-a cum in ata (1 2 ). Va g in u la e lo iig a lo -c y lin d ric a , p a rap h y sib u s paucis subpilosa (13).
Caly p tra m a g n a , ad ca p su ia e collnm usque p ro d u c ía , to ta fe re longitudine fi.ssa, a lb id a , ap ic e e
stramineo fuscescens (1 4 ). Cap su la in pedicello biunciali c e rn u a , su b lio rizo n ta lis , su b iiic u rv a , oblo
n g a (1 5 ), sicca incui'vo-arcuata, d eo p e rciilata siccu a rcu a ta sub ore co n stric ta , pedicello superne sinistró
rsum , inferne d extrorsum to rlo (1 6 ). Operculum convexo-conicum in rostelhim muticum obliqualiim
productum. Aiiiiiilus latissimiis, una cum operculo deciduus, e triplici celiiilarum s e rie compositus (17,
18). Peristomii dente s in aciinieii siibulatiim ta te liyalino-marginatum produc ti, dimidio su p e rio re intus
ventricosi, tra b e c u la ti e t cellula rum parie tib u s re sidá is appendiculatis (2 0 ), lu te sc e n te s ; interni pallide
lu tescen tis p ro c essu s in ca rin a d e h isc e n te s , su b u lati (2 1 ), cilia b in a ta , sa e p e co n g lu tin ata, filiformia,
remote a rtic ú la la , liyalina, sn b g ra iiu lo sa (1 9 ). S p o ra e virides, majusculae (22).
A n m e r k . S o a llg em e in d ie s e s Moos au ch v e rb r e i le l
is t, so z e ig t es doch kaum b e n ic rk en sw e rtb e A bw e ic h u n g en
von d e r G ru n d fo rm , d a es sie b imm er n u r an s e h r g le it h-
a rtig e n S tan d u rle n en tw ick e lt. Die sc h lan k e an e tw a s feuchte
n S te lle n w ac h sen d e F o rm is t z uwe ilen mit Htjy. c u p res-
s ifo rm e v a r . e r ic e to rum v iTwec lise lt w o rd e n ; d ie ss geschah
n am en tlich von Huebbneb , w e l c h e r , w ie w ir d u rch O r igin
a l-Ex em p la re w is .s e n , in s e in e r Mu scologia g e rma n ica
d ie o b e n g e n a n n te V a r ie tä t d e s H. c u p r e s s ifo rm e a ls das
fv u ch tlra g cn d e II. ru g o sum auffiiiirt.
C. Müller s c h re ib t in s e in e r S y n o p s is diesem Moos
R em . Qu oique c e tte mo u sse s o it tr è s -ré p a n d u e e lle
n ’offre c ep e n d an t au cu n e dév iatio n im p o rta n te de la fo rm e
n o rm a le ; en effet elle n e c h an g e p a s fac ilem en t so n h a b ita t
n a tu re l. D a n s le s e n d ro its om b rag é s ou humid e s e lle d e v
ie n t un peu p lu s g r ê le c t c’est a lo r s q u ’e lle a é té co n fondue
q u e lq u e fo is av ec VHyp. c u p r e s s ifo rm e v a r . e r ic e lo r um -, c ette
v a rié ié a été p r is e d u o s le M u s eo lo g ia g e rma n ica de Huk-
BENER , p o u r VHyp. ru g o sum fru c tif ié , comme no u s a v o n s
pu no u s c o n v ain c re p a r d e s é ch a n tillo n s re ç u s de l’a u te u r
lui-même.
C. M ü l l e r , d a n s so u S ijn o p s i.i, a ttr ib u e ii to r t à c e tte
d e n te s va ld e c r is la ti un d c ilia b re via z u , w a s u n ric h tig is t ;
au ch sin d d ie flo r e s m a s c u li e t fem in e i d u rch a u s n icht
fu g a c is s im i, so n d e rn .sie b le ib en so la n g e am S te n g e l sitz e n ,
w ie bei den ü b r ig e n H y p n en .
e sp èc e des d e n les v a ld e c r is la li e t d e s c ilia b re v ia : il in d
iq u e le s fleu rs mâ les e t fem e lle s comme fu g a c is s im i, ce
q u i, c ep e n d an t, e st to u t a u s s i peu le c a s po u r VUyp. ru g o s
u m qu e p o u r les a u tre s e sp èc es de c e g e n re .
Sect. X.
Caulis ascendendo-erectus, fo lia subsecunda et subcompressa, latiora, obsolete bicostata.
H y p . p r a t e n s i a.
29. HYPNUM PR A T EN S E K o c h pseudo-monoicum, laxe elalo-cnespUosum; caule fìexuoso-erecto,
p lurie s diviso, fa s tig ia to -ram o so , parce ramuloso, s u b c o m p la n a to - fo lio s o fo liis confertis, in caute
p rimario complanalis apice decurvis, in ramulis secundis p lu s minusve fa lc a tis, late oblongo-lanceola
tis , concavis brevissime uni v e l bicostalis, apice minute s erru la tis; paraphyUiis p a u cis, minutis;
fo liis perichaetialibus internis elongatis, brev i-acuminatis, plurie s sulcalis; capsula c e rn u a , incurvo-
oblonga vel gibboso-ovali, operculo magno, convexo-conico, mutico, annulo lato.
H y p n um pratense K o c h itt B r i o . B ryo l. univ. I J , p. 7G9. — H a r tm a n Skand. Flor. ed. 5, p. 334.
Hypnum cupressiforme var. complanatum H am p e Veg. cell. Hercyn. No. 90.
Hypnum curv ifolium (H e d w . ) C. M ü l l e r Synops. I I , p. 292.
Habit. In p ra tis humidis vel tu rfa c e is : p ro p e K a ise rsla u te rn ubi d a r . K o c h d e te x it; in Her-
cynia p ro p e Blankenburg (H a m p e ) , ad lacum tu ric e n se (D r. H e o e t s c b w e i l e r ) . p ro p e Neodamum s te r
ile (D r. I t z i g s o h n ) ; p rope Gevaliam S u ecia e ( H a r tm a n ) , p ro p e Christianiam N o rv eg ia e ( B l y t t ) >
ex A n g lia o cc idetitali s te rile mise runt amici W i l s o n , M i t t e n , R o b . S p r u c e . E C an ad a su p e rio re
D ru m m o n d misit.
Matur. Vere.
T ab . X X iX . Caespites lax i, raolles, iiico h ae ren fe s, pallid e vel e s tram in eo virides.
Pianta 2—3-uncialis, flexiioso-erecta, fa stig ia to -ram o sa , p a rc e ramu lo sa , formis ere c tis proc erio-
b tis H. cuprcssiformis haud dissimilis, sed foliis la tio rib u s , minus fa lc a to -se cu n d is , subcoinplaiiatis
a tq u e c a p su la breviore piimo intuitii d istin g u e n d a (F ig . 1).
Folia siibdistiche complana ta, apice falc ato-incurva, la te oblo n g o -lan c eo lata, plano concava, costa
simplici vei bifurc a b rev issim a tenuissima in s tru c ta , te n u ia , apice minutissime s e r ru la ta ( 4—7 ), ra-
innliiia a n g u s tio ra , ten u iu s acumina ta, inagis in c u rv a , fa lc a ta (2 , 3), omnia sic c ita te pliis mimis dis
tin c te u n d iila ta ; a reo la tio tenuissima , ad folii iiisertioiiem e t ad á n g u lo s laxior, liyalina (6 b, 6 a, 5 a).
F lo res pseudo-monoici; masculi p la n tu la e aiinuae e sporis e iia ta e , gemmiformes, ra d ic u lis p ro p
riis p la n ta e femineae cauli vcl ipsis foliis adfixae (13, 9, 1 0 ); folia p erigonia lia la n c e o la ta , tenui-
acum in a ta (1 1 ), antlie rid ia 2—3 minima, ex a p o p h y sa ta (12).
F ru c tu s: P e rich a e tium in ramulo p e rb rev i valde ra d ic an te (1 3 ) im b ric a tum , p allid um : folia p e ric
lia e tia lia ex te rn a ex o v a ta basi subito ten u i-a cum in a ta a tq u e re c u rv a (13, 14), in te rn a e lo n g a ta ,
b revi-aciimiiiata, s ilic ata, omnino e re c ta (1.5, 16). Vaginula elo n g a ta , cylindrica, sn bnuda. C aly p tra
p e r a n g u s ta (1 7 ). Cap su la in pedicello unciali vel uncia longiore ce rn u a , e collo e recto c e rn u a , incurvo
oblonga e t gibboso-ovalis (18, 19, 2 0), e v a c u a ta sicca magis incurva , sub ore constric ta , pedice
llo su p e rn e sin istró rsum to ito (2 1 ). Operculum convexo-conicum, muticum. Aumilus latns e
trib u s c e llu la rum se rie b u s compositus (22, 23 a). Peristomii proc essus in c a rin a p a u lisp e r d eh iscen tes,
cilia te rn a ta (22).
A n m e r k . D ie s e A rt h a t zw a r Aelin lic lik e it mit dem R em . Ce lle e spèce a b ie n q u e lq iie re ssen ib lan ee av e c
iio rd an ierik n iiisc lien Hyp . c x irv ifo livm Hedw., lä s s t sich a b e r VHyp. cxirxßfolium Hkdw. de l’Am é riq u e du N o rd , m a is so n
6*