
Tab . XIII. Pulvina tum sen laxe fa sc icu la tim -c aesp ito sum . Caulis \ — V ‘ (F ig . 1), plus minus
ramosus. Fo b a ( 2 , 3) p a te n tia , apice s tric ta vel re cu rv a ta , siccitate laxe imbricata , l a e te - s e u luteo-
v irid ia , lan c eo la ta , a c um in a ta , c o s ta to - c a rilia ta , margine re v o lu ta (3 x ), re tic u la tio n e dense g u ttu la ta
(5 b ), basi laxa, diaphana (5 a ) ; peric h ae tia iia (4) e re c ta , plícata (4 x). Vaginula (11) pilis loiigissiraîs
in s tru c ta , ra riu s nu d a. PediceUus yngumÎA paulo longior, in capsulae collum subito d ila ta tu s. Capsula
(G) plerumque eme rgens, o v ato -p y rÎfo rmis, pachyderma , luteo-fusca, s trü s S la tis , au ran tiacis, siccîtate
sub o re vix c o n s tric ta (8), S p lic a ta , fusca. Operculum convexo-eonicum, ro ste llo re cto , b re v i, obtuso,
seu umbonatum. Calyptra (7) f fe re capsulae te g e n s , c am p an u la ta , s tram in e a , apice p u n ic e a , p a rc e
pilosa . Peristomium (9) ex te rìu s d en te s S bigeminati, pallide lutei, p u n c tu la ti, siccitate reflexi, capsulae
« re te adpressi, partimque d is ju n c ti; in te riu s nunc cilia 16 a lte rn a lim majora e t minora, nunc Saequalia,
la n c e o la to -s u b u la ta , p a llid e -lu te sc e n tia vel v i t r e a , connìventia. Flores m a s c u lin o , 12) term in ale s’
se riu s p s e u d o -la te ra le s ; a n th e rid ia (15) p arap h y sa ta ; folia involucralia (14) ovato-lanceolata.
n u i. I . D ie A n z a h l d e s W im p e rn d e s in n e rn P e ris tom s
w e c lis e ll o ft an K ap s e ln e in e s u n d d e s s e lb en S te n g e ls
zw is c h e n 8 u n d 16 ; d ie s e s findet je d o ch n u r bei an Wald -
b ä u ra en w a e h s e iid en In d iv id u e n s t a t t , an so lc h en die
an F e ld b ä um en V o rk om m en , h a b en w ir n ie m e h r a ls
8 W im p e rn auffin d e ii k ö n n e n ,
nm . 2. O r th , a lp e s tr e Hornsch. , a u f den Alp en g e s am m
e lt, köm m t g a n z m it d e r eb en b e s ch rie b en e n A rt ü b e re
in u n d b ie te t n u r 8 W im p e rn d a r.
n m. 3 . Von O r th , fa s t ig ia tu m u n d p a te n s , m it w elch em
d ie s e A rt o ft v e rw e c h s e lt w ir d , u n te rs c h e id e t s ie sieh
d u rch die d ic k h äu tig e b re its tre ifig e K a p s e l, d a s P e r i -
sto n i u n d d a s sp ä te r e R e ifen d e r F r u c h t,
n n i. 4. O rth , um b o n a tnm B rid. g e h ö rt o hne Z w e ife l
h ie r h e r ; d a s D e c k e lch e n an O r th , s tr a m in e u m h a t o ft
e in k a um b em e rk b a re s stum p fe s S p itz c h e u .
R em . 1. L e nombre des c ils du peristome in té rieu r varie
de 8 à 1 6 , e t on trouve sou v en t des éch antillon s où
c ette .variation a lieu su r le même individu ; il faut
remarquer cependant, que quniul la plante c roît contre
des arbres champêtres c es cils son t toujours au nombre
de 8 seulement.
R e m . 2. L 'O r th . a lp e s tr e de H o rnschu ch ne diffère que
très lég èr emen t de la fo rm e - ty p e ; son port extérieur
e st un peu modifié par la lo ca lité, ia capsule offre toujour
s 8 c ils.
R em . 3. On confond .souvent le s O rth fa .ttig ia tum c t O.
p a te u s a vec c ette e sp è c e , mais la différence devient
très év idente par la con sistan ce de la membrane cap-
su la ir e, p a r la forme du péristome, et enfin par l ’époque
de la maturité du fruit.
R e m . 4. V O r t h . um h o n a tu v i Brid. ne paraît pa s former
une e spè ce differente de V O r ih . s tr a m in e u m , l ’opercule
de c e lu i- c i n’offre sou v en t qu’un très petit bec émoussé
en forme de papille.
26. O R TH O T RICH UM PA L L E N S B r u c h în B r i d . , monoicum, humile, subpulvinatum; caule pa rce ra-
moso; fo liis palentihus, s ic d ta le im i r k a h s , lanceolalü, co s la to -c a rin a tis , margine r c m lu l ü , in fm ü
acuminatis, superioribus obtusiuscuiis; capsula etliptico - oHonga, s tr ia ta ; calyptra conico-campanulata,
nuda, pallida.
0 . pollens B r u c h in B r i d . B ryo l, univ. I, p. 78S.
H a b it. Ad tru n co s e t ramulos fruoticum e. g. C rata cg i o iy a c an th a e , Ppun! spinosae, Rliamni
c a th a rtic i e t Ribis g ro s su la ria e h ic e t illic in Germania, Helvetia, Alsatia e t Gallia oceidentali
A n o e rs eel. G u é p i n ) , ad a rb o re s in sylvae margine p ro p e d e r L u dwig siiü tto (Hassiae),
(p ro p e
Tab. X I II. P la n tu la e in pulvinulos fasciculatos ag g reg ata e, sae|>iu8quo siiignlao. Caulis J — J "
(F ig . 1), simples vel dichotome ramosus, ere c tu s. Folia p atula, s ic citate im b iic a la , in fe rio ra (2) lan ceolato
- acuminata, su p e rio ra (3) longiora, saepius obtusa vel e i apice obtnso apiculata, c a rin a ta , laete-
v iren tia , marginibus in medio (3 x ') valde re v o lu tis, areolatione laxiore ae in inferioi-ibus ; peric lia etalia
(4) e re c ta , p lerumque obtusa, capsulae iongitndinem fe re aequantia. Vaginula g lab ra . Pedicellus vix
ilia longior, sensim in collum capsulae d ilatatu s. Capsula ( 6 , 7) ovato - elliptica , e lo n g a ta , pallido
fu s c a , s triis 8 latlusculis o bscurius c o lo ra tis , s ic c ila te sub orificio c o n s tric ta , S |)lic a ta , sporangium
ovale capsulae collo paululum longius. Operculum b re v e , aco te co n ic o -ro s te lla tum . Calyptra (9)
c am p an u la ta , pallide v ir id i - lu t e s c e n s , apice pallide fusca, sem p e r n u d a , capsulae dimidium tegens.
Peristomium ( 1 0 ) e x t e r i u s d e n t e s 8 b i g e m i n a t i , p a l l i d e - I u t e o l î , p u n c t u l a t i , s i c c i t a t e r e f l e x i ; i n t e r i u s
c i l i a 1 6 a l t e r n a t im ( 1 1 ) m i n o r a , r a r i u s S a e q u n l i a ( 1 2 ) , s u b u l a t a , v i t r e a , c o n n i v e n t i a . Flores masculi
( 6 , 1 3 ) i n r a m u l i s b r e v i b u s t e rm i n a l e s ; f o l i a i n v o l u c r a l i a ( 1 7 ) o v a t a , o b t u s a ; p a r a p h y s e s n i i l l a e .
Archegonia ( 1 8 ) f o l i i s m in im i s ( 1 9 ) c i r c u m d a t a .
A um . Von O r th . f a l l a x , dem e s in d e r G ro s s e u n d d e r
R em . C e tte e sp è c e se d is tin g u e d e l ’O rth . f a l l a x , a u q u e l
e lle re s sem b le p a r s a g r a n d e u r e t sa i oiffe d é g a r n ie de
p o ils , p a r la fo rm e d e s fe u ille s su p é rie u r e s q u i s o n t
o b tu s e s , p a r le s c ils du p é ris tom e in té r ie u r qui so n t
u id iiia irem e n t au n om b re de 16 e t r a r em e n t au n ombre
de 8 , e t p a r l’ép o q u e d e la fru c tific a tio n . L e s ram e au x
q u i p o r te n t le s fleu rs m â le s p ro d u is e n t a s s e z so u v e n t
d e s je ts fe rtile s .
n a c k te n H a u b e g le ic h t , m it wolcbeiii e s a b e r n iem a ls
an d e rs e lb e n S te lle w ä c h s t, u n te rs c h e id e t e s s ic h d u ic b
d ie s tum p fe n o b e re n B l ä t t e r , die Z a h l d e r W im p e rn
d e s in n e re n P e r is tom s , w e lch e g ew ö h n l irh a u s 16 u n g
le ic h la n g e n , s e lte n e r a u s 8 g ic ic b lu n g c n b e s te h e n , un d
d ie Z e it d e r F ru c h tr e if e .
A u s d e n Ä s t e n , a u f d e re n G ip fel die m ä n n lich en
B lü th en s te h e n , e n tsp r in g e n n ic h t s e lte n fru c litb a re
Im io v a tio n e n .
, 2 7 . O R TH O T R IC H UM R IV U LA R E T u r n . , monoicum; flaccide p u lv in a tum ; caule elongato, ramoso,
b asi decumbente; fo liis p a ten tib u s , r e e tis , v e l oblique torlis, siccilate la x e im b ric a tis , ovato-lanceolatis,
oblongisve, obtusis, costato-carinatis, margine re fie x is , lu rid e viridibus ; capsula p yrifo rm i, late striata,
siccitaie S p lic a ta ; calyptra campanulata, n u d a ; dentibus 8 bigeminatis, siccitate refiex is, cüiis 1 6 a lte r -
natim brevioribus, ra riu s 8 aequalibus.
0 . rivu la re T u r n . , muscol. H ib e rn ., p . 9 6 , T . 8 . S»tiTii f o r . B r it. ì l i , p . 1 2 6 6 . H o o k , e t T a y l . ,
musc. B r it., p . 7 8 , T . 2 1 . S c h w ä g r . Suppl. I , P . 2 , p . 3 1 . H o o k , e t G r e v . jo u rn . o f sc.
1 8 2 4 , p . 1 2 3 . B r i d . B r y o l. univ. I, p . 2 9 2 .
Habit. Ad ru p e s rip a ria s rîv u lo rum fluvioruuujue iu I r e la n d ia , A n g lia , Gallia o c c îte n ta li, ad
fluviuin N a h e p ro p e O b e rs te in (B a v a r. rh e n .) cum Grimmia ap o c arp a v ar. r iv u l a r i , in He rcynia
( H a m p e ) , in fluvio Glahn (H a s s ia e ), in A lsa tia su p e rio ri p ro p e Aluehlhausen (D r. M u e h l e n b e c k ) .
H u e b e n e r , in muscol. germ., hanc speeiem ra rio rem e t in flum. Rheno, A a r e t R u h r (p ro p e Bonn e t
E ssen ) ad a rb o rum tru n co s! degentein r e fe r t.
M a tu r . Ju iiii initio.
T ab . XIV, Laxe pulvinatum seu flaccide caespitosum. Caulis 1 — 2 " (F g . 1) ram o su s , ere c tu s,
b re v io r totu sq n e fo lio su s, vel aqua fluitante e lo n g a tiis, fla c c id a s , in fe rn e d en u d a tu s. Folia obscure
vei so rd id e v ir id ìa , p a te n tia , in te rd um oblique co n to rta , seu subsecunda, sic c ita te laxe im b ricata , infe
rio ra (2 ) ovato-lanceolata, su p e rio ra (3) ligulata, o b tu s a ; p erie h ae tia lia (3) c a e te ris similia, capsulam
a e q u a n tia , e re c ta . Vaginula b re v is , nuda. PediceUus vaginulam vix s u p e ra n s , p a llid u s , subito in
capsulae collum d ilatatu s. Capsula (6 , 8) p y rifo rm is , pallide fu s c a , s triis S Intis paulo o bscurius
còlóra tis o rn a ta , sic c ita te sub orificio an g u sta ta ( 9 ) . Sporangium collo longius, ovale. 0 p e rc u lum \¡ re \e ,
conicum, luteolum, fe rrugineo-marginatum. Calyptra ( 7 ) diniidio capsulae longior, campanulata, pallide
vel sò rd id e v ìre s c e n s , p ro fu n d e plicata ( 7 ) , n uda. Peristomium ex te riu s ( 1 0 ) d en te s S bigeminati,
lu te sc e n te s , g ra n u lo s i, siccitate re flex i, p artim q u e div isi; in te riu s ( 1 1 ) cilia 1 6 alternatim majora e t
minora, in te rd um sed ra riu s 8 aequalia, subulata, v itrea , couiiiventi«. i'/ore» moicw/f (6, 12) crassiusculi,
gemmiforme s, te rm in ale s; folia involucralia ( 1 3 ) o v a ta , o b tu s a , in te rio ra (14) ecostata ; an th e rid ia
( 1 5 ) parap h y sata .
e . " Ciliis 1 6 aequalibus.
a ) Capsula immersa.
28. O R TH O T R ICH UM D1APHANÜM S c h r a d . , monoicum; su b p u lvin a tum ; caule parce ramoso, fo liis
p a tentibus, siccilate laxe imbricatis, infimis lanceolatis, summis la te -la n c e o la lis, apice elongato
BazoLsau Ki'uni<4Rt. ^
ñ
'fi
H l