
vel subrev o lu fa (4 , 5, 5 x ) ; co sta viridi cum folii pareiicliyma te ev a n e sc e n te (5 a ) ; i-eticulationis su-
p e n ia e areo lis ro liin d n to -q iia d ra tis v e l p a ra lle lo g ram m is p lu s minusve e ro s is , (.5 a) iu fe in a e a reo lis eloii-
g a tis , an g u s tis , sin u o sis (5, b, b').
Flores masculi vel se s s ile s vel ramulis bre v ib u s s tip a ti (6 d"), liex ap h y lli. P e rig o n ia lia e x te rn a
acumine cano in s tru c ta , in te rn a concoloria (7 ). P a ra p h y s e s ra ra e , p e rb re v e s (8).
Perichaetii folia in te rn a comalibus- la tio ra , conc ava , v a ld e p lic a ta (9 x).
Capsula in pedic ello seminnciali vel lo n g io re e r e c t a , o b lo n g o -cy lin d ric a, in te rd um su p e rn e intu-
m e sc e n s (1 0— 14), p ac h y d e rm a , fnsc a, s ic c ita te la e v is (14). C a ly p tra b asi ir r e g u la r ite r la c e ra , rostello
subobljquo, fusco, ap ic e p apilloso. Opercnium su b u la tum , ca p su la e dimidiae long itu d in em ra ro su p e ra
o s , m a rg in e cren u la tum . A n n u ln s fe rru g in e u s (1 6 ).
P er is tom ii d en te s illis R . su d e iic i p e rsim ile s, bifidi, cru rib u s in a e q u a lib u s v e l omnino lib e ris ( 17)
vel i r r e g u la r ite r c o n g lu tin a tis (1 9 ), h au d r a ro fissis, nonnunquam to ta lo n g itu d in e in te g ri a u t solo apice
bifidi ( 21), h um id ita té connivente s (1.5), s ic c ita te p a te n ti-in c u rv i ( 14).
A n r a e r k . D ie s e A rt k a n n in d e r g ew ö h itlic lie n F o rm
m it k e in e r d e r GaftHiig sg en o sscn v e rw e c h s e lt iv e rd e n , in ih r e n
A bw e ic h u n g e n d a g eg e n n ä h e r t s ie s ic h b a ld R . su d e tic um
b a ld U. p r o t e n s tm , o d e r au ch R . fa s c ic u la r e . N u r e in g e n
a u e s V e rg le ich e n a l le r Ü b e r g a n g s g lie d e r u n d die B e riick -
s ic b f ig u n g d e r S t a n d o r ts -E in f lü s s e m a ch en a lsd a n n d a s E r k
e n n e n möglich.
D ie v a r. ß w a c h s t a n n a s s e n , s c h a tt ig e n F e ls e n h ö h e re r
G e b irg e u n d b ild e t g r o s s e , d u n k e lg rü n e R a s e n . D ie P fla n z
e n e rla n g e n n ic h t s e lte n e in e L ä n g e v o n 4 Z o ll, s in d n ie d
e rg e d rü c k t u n d m it z a h lr e ic h em S e ite n ä s tc lie n b e s e tz t a ls
d ie S tam u ifo rin (T a b . V, fig. ß J ). Die B l ä tt e r s te h e n b a ld
d ic h te r , b a ld m e h r a u s e in a n d e r g e rü c k t u n d ih r e b le ich e S p i tz e
i s t b a ld la n g un d schmal, b a ld k u rz u n d la n z e ttlic h ( ß 2, ß 2 a ),
d ie K ap s e l is t k le in e r ( ß 3, 4 ), d a s P e r is tom k ü r z e r u n d dm
b e id e n S c h e n k e l d e r Z ä h n e o f t v e rw a c h s e n .
D ie v a r. y i s t d e r v o i-h e rg e h en d e n ä h n lich , kommt au ch
a n ä h n lich e n S ta n d o r te n v o r , n u r s in d d ie P fla n z e n in a llen
T h e ile n k le in e r u n d s c hm ä c h tig e r u n d b e in ah e o lu ie Sc ite n -
ästcUcii ( y 1, y 1, b ), die B lä tte r s in d stum p f, d u r c h a u s g le ich -
f a r b i g , ( y 2, 2 a ), o d e r a u c h m it e in em k u r z e n , fa rb lo s e n
S p itz c h e n b e s e tz t ( y 3 ) ; die K ap s e l i s t k le in e r a ls bei v u r. ß ,
k a um g r ö s s e r a ls b e i R . su d e lic um <y 4, y 5), d a s P e ris tom
g a n z w ie b e i d ie s e r A rt, d e r R in g a b e r, w ie bei d e r S tam m f
o rm , s ch ö n g e lb . W ir b e s itz e n v o n d ie s e r V a r ie tä t, die
m a n le ic h t fü r e in e k le in e F o rm vo n R . p ro te n a um h a lte n
k ö n n te , die d e u tlic h s te n Ü b e r g ä n g e in v a r ß u n d in a .
F ig . A, ein P e ric liä tium v o n d e r S tam m fo rm ; B , e in
P c ric h ä iia lb la tt mit Q u c rd u rc h s c h n itt an X ; C, S c h e id c h e n ;
E , W u rz e l m it W u rz elk n ö llch e n u n d e inem a u s c iucm so lc h en
h e rv o r g e g a n g e n e n ju n g e n P flän zc lien .
7 . RA C OM ITR IUM MIC RO CA RPO N B b id . fo liis minoribus, acumine hyalino remote dentato, areolis
pera n g u stis máxime sinuosis, capsula elliptica e t su b c y lin d r ica , ú o lli, p er is tom ii dentibus brevioribus.
R acomilrium m k rocarpon B rid . B ryol. univ. / , p. 211 (e x p a r te ).
Trichostomum mk rocarpon F u n k , Mooslaschenherb. N ro , 2 6 . — H o p p e i n S tu rm Deutschl Flor, crvpt
l i e f t 7 , N ro . 5.
Habit. In riipibus g ra n itic is siccis p e r to tam S c an d in a v iam , In M onte p in ífe ro , in S iu le tis , in
G e rmaniae e t H e lv e tia e ju g o alpino.
R em . D a n s s a fo rm e o rd in a i re c e tte e sp èc e n e s a u r a it
ê t r e co n fo n d u e a v e c a u c u n e a u tr e d e ce g c n i r , d a n s se s v.a-
r iè té s , au c o n tra ir e , e lle s e rap p ro ch e ta n tô t du R . su d e lic um
t a n tô t du R . p ro te n sum e t même d u R . fa s c ic u la r e . D an s
c e c as o n n e p a rv ie n t so u v e n t à la re c o n n a ître q u e p u r la
com p a ra iso n d e to u te s le s fo rm e s in te rm é d ia ir e s e t p a r l’a p p
r é c ia tio n e x ac te d e s in flu e n c e s lo c ale s.
L a v a rié té /3 c ro ît s u r le s ro c h e rs humide.s e t omb
r a g é s d a n s le s m o n ta g n e s p lu s é lev é e s e t fo rm e des g a zo n s
c ien riu s d’u n v e rt o b s c u r. L e s p la n te s a tte ig n e n t s o u v e n t
u n e lo n g u e u r d e q u a tre h c in q p o u c e s ; e lle s so n t d é p rim ée s
e t g a rn ie s dc n om b reu s e s ram u lc s (T ab . V, fig. /3 1) . L e s
f e u ille s so n t p lu s ou m o in s ra p p ro c h é e s ,, Icnniné e.s en uuo
p o in te d ia p h a n e p ilifo n u e ou lan c é o lé e (/3 2 , /3 2 a ). L a
c a p su le e s t p lu s p e tite q u e d a n s la fo rm e -ty p e ( 0 3 , 4 ), le
p é ris tom e e s t p lu s c o u rt c t le s d eu x jam b e s d e s d e n t s - s o n t
so u v e n t so u d é e s e n tre e lles.
L a v a rié té y r e s s em b le à la p réc éd e n te c t s e tr o u v e a u x
m êm e s e x p o s itio n s , la tig e en e s t c e p e n d a n t p lu s c o u rte c t
p lu s g r ê l e , p r e sq u e s a n s r am u lc s ( y j , y i b ) , le s feu illes
so n t o b tu s e s c l v e r te s ju s q u ’au sommet ( y 2, 2 a ), ou s u r m
onté e« d ’un e p o in te dia ]ih aiie trè s -c o u rtc l y 3 ) ; la c ap su le
e s t p lu s p e tite q u e d a n s la v a r. /3 e t à p e in e u n peu p lu s
g r a n d e q u e d a n s le R . su d e lic um ( y 4 , y 5 ) , d o n t e lle n
a u s s i le p é ris tom e ; r u n n e a u au c o n tra ir e e s t comme d a n s
la fo rm e n o rm a le e t d’u u b e au ja u n e . N o u s p o ssé d o n s dc cctlo
v a rié té le s tr a n s itio n s le s p lu s é v id e n te s so it a la v a r. ( i so it
à la fo rm e-ty p e.
F ig . A, p é ric h è s e d e la f o rm e - ty p e ; B , feu ille pé rich é-
tia le av e c se ctio n tr a n s v e r s a le en X , E , ra c in e a v e c d e s
tu b e rc u le s c t u n e je u n e p la n te p ro v e n a n t d’un d e c e s o rg a n e s .
M a tu r . Auctumno e t primo ve re .
T a b . V. Ad fo rm a s minores R. heterostichi a c ce d it, p la n ta e tam en g ra c ilio re s , ram u lis brevibus
mimerosis fa sc ic u la ta e (fig. 1, 2, 3, 4, l b).
Folia valde c o n f e rta , re c u rv a e t fa lc a to -s e c u n d a , c a e te rum illis R . h e fe ro s tk h i s im ilia , ex c ep to
apiculo cano b re v io re (5 , 6, 7 ). A re o la e to tiu s p ag in a e e lo n g a ta e , b a s ila re s an g iis tis s im a e e t quam
maxime s in u o sae, ob c e iln la rum m embranam c ra ssam a s e invieem rem o ta e (7 a, 7 b).
Flores masculi copiosissimi (4 b d).
Perichaetium co nge iie rum (9 , 10).
Capsula ilia R . heterostichi duplo minor, c a e te rum similis (12, 13, 1 4), m em b ra n a tam en ten u io r
e t p allid îo r. C a ly p tra lon g iu s ro s te lla ta , ap ic e tu b e rc u lo s a (U ) . O p e rcu lum b asi ru b e lla iu teg rum .
A n n u lu s e t peristomium u t in R . hete rostkho (1 5 , 16, 17, 18).
A n m e r k . V o n R a c. su d e tic um , w e lch em d ie se A rt in
d e r G rö s s e d e r P f la n z e n u n d d e r K a p s e ln g le ic h t , iin te r -
sc iie id et s ie sich d u rch d ie z a h lr e ic h em N c b e n u s tc h e n , die
g e lb lic h e F a r b e d e r B l ä tt e r u n d d ie b le ich e m e is te n s c y lin d
ris c h e , h ä u lig n a c h o ben e tw a s v e rd ic k te K ap se l. V o n R .
h e te ro s lic h um w e ic h t d ie s e lb e e b en fa lls d u r c h die häu fig en
S e ite n ä s tch e u u n d d ie h e lle re F a rb e d e r B lä tte r a b ; f e r n e r
d u r c h d i e , o b g le ich d e r F o rm n a ch v o llk om men äh n lich e ,
d och im m e r um da.s D o p p elte k le in e r e K a p s e l , d ie e n g c rn ,
m e h r b u c litig c n Z e l le n u n d d u rch die z a h lr e ic h em m ä n n lic h en
B lü th en .
D ie R o s e n s in d im m e r se h r r e ic h f rü c h tig , z uw e ile n
z iem lich d ic h t u u d p o is te r a r lig a u fg e tiie b e n .
R em . C e tte e sp è c e r e s s em b le p a r sa g r a n d e u r a u R.
.su d e lic um , m a is e lle en d iffè re p a r le s n om b re u x ram e au x
c o u rts e l s té iil e s q u i g a rn is s e n t la t ig e , p a r la c o u leu r
p lu s c la ir e d e s f e u ille s c t p a r la c ap su le p lu s a llo n g é e e t
p re sq u e c y lin d riq u e . Ou la d is t in g u e n o n moius fa c ilem en t
d u R . h e te ro s lich um , d o n t e lle e s t trè s -v o i.-ia e , p a r s e s lig e s
fa sc ic u lé e .s , p a r la c o u le u r m o in s fo ncée c t p a r la c ap su le
d e m o itié p lu s p e tite e t p lu s m o ll e , c t enfin p a r le tis s u
c e llu la ir e d e s f e u ille s q u i e st p lu s a llo n g é e t p lu s sin u e u x .
L e s f e u il le s s o n t to u jo u r s tr è s -é ta lé c s e t c o u rb é e s en fau x ,
so u v e n t d é je té e s d ’u n côté.
L e s touffes p o r te n t to u jo u r s u n tr è s -g r a n d n om b re de
f ru its e t so n t s o u v e n t p lu s c ompac tes q u e d a n s le s a u tre s
esp è c e s d e ce g e n re .
S. RACOMITR IUM LA N U G IN O SUM Brid. caule valde elongato, g racilescente, ramuloso; fo liis ere cto-
p a ten tib u s , apice hyalino eroso-dentatis e t granulosis; capsula m in u ta , ovata, in pedicello breviore tota
longitudine tuberculoso e re cta ; dentium biftdorum cruribus subaequaUbus, filiformibus.
Ra com ilrium lanuginosum B rid . B r y o l. univ. I , p. 215.
Trichostomum lanuginosum H e d w . Muse, fro n d . H I , p. 3. T ab . I I ; ejusd. Spec. Musc. p. 109. -
W e b e r e t Mona. Bot. Tasch. p. 114. — S w a r t ¿ Musc. Suec. p. 29. — H o o k e r e t T a y l o r ,
Muscol. B r it. ed. 2, p. 165, T a b . xix.
Bryum hypnoides, polycarpum, lanuginosum, montanum D il l e n . H is t. M u sc . p . 3 7 2 , T a b . 4 7 , f ig . 8 2 .
Habit. In lapidosis ad s a x a e t te rr a in p ra ep rim is a r e n a c e a e t g ra n ito s a re g io n is s y lv a tìc a e p e r
to tam Eu ro p am , Americam liy b erb o rcam e t tro p ica in alpinam, n ec non in insulis A u s tra lia e , ad C aput
b. sp . e t p e r Iiidiae orie iita lis jiig um editissiinum.
M a tu r . A e s ta te .
Tal). VI. Caespites ex te n si, p lu s minus profundi, c a n escen tes.
CauHs elono-atiis, filifonnis, fr a g ilis , valde flcxuosns, b a s ì d en u d a ta decumbcns, bi — vel-trifldus,
ram u lis la te r a lib u s e re c to -p a te n tib u s ffig- L 3 ) ; Ìnnovationes b reves ramu lisq u e sim ile s (1 b, G).
FoUa c o n fe rta , o b asi e r e c ta p a te n tia v e l fo lca to -sec n iid a (fig- 2 ), la te lan c eo la ta , in acmnen p lu s
raiiins elonga tiim liyaliuum p ro d n c ta , apicem v ersu s m a rg in e m em b ra n a c e a , liy a lin a , e ro so -d e n ta ta
c t tu b e rc u lo sa (4 a ) , basi conc ava , m a rg in e in teg e rrim o re flex a , to ta longidutiiic s e c n s co s tam cana-
lic n la ta e t subl)iplic ata (4 x ), jú n io ra luteo-ve l p allid e viridia, s en io ra fu s c e s c e n tia ; a r c o la e p ra e c e -
deiitis (4 1), 4 b ', 4 a ') .
F h r c s masculi copiosi in ram u lis la te ra lib u s soIitarU v e l a g g r e g a ti (5 ). F o lia p e rig o n ia lia a c u ta ,
concoloria (7 ) , p a ra p h y s e s p e rb re v e s (S).