%$) ' <3 s
Cudepain, Iudere:\'-
^uegmttim, pugnarc.
Ltngavyn, occidere.' ■
Mécowyn, ferre. '
Cbuquin, furarv -, .■
GiimiMeno, re&ituïæè.
Lay, moni " t,
fepelire. -A
J2ued*ücapay, laborare.
% fe^» ,B in e re i •
N i/ li T e u u y » ,v e a d c t e .
o f i s 1 ' ' M a B-c g r
‘ Ntlla cayu, permutàre.
ilhiwyn, dare; B
Vmatum; dormire, :
Liment evigda^e.'vji
Ttngnone, frangérc.
Pemti»e,te&fXte. ■
playn, reperire. .'î
Vtnguenby», perdete.
Tueanei, laetari.
O U Ï N»*iS
*s>ny», unis#-ni
V -I .j.
ysifin duc;’. 1
\
c^e/ii-'qiiatuor.,’,, ,
g u tch u , quinque. | •
Cayn, fex.
■Jlelgrj'îeptem. ,
Pura, o££ô.', * ;
\_4 tUa, n'Ôvém. ••§
\ Ulfari palacocentum.
W a r amt, mille. ,r
:r U t autemfpecimCA aHqàddhabeakreabreshüjusltogus, fubjungéfldumpütavicoite-
Moppo Lwra», in Kgionèm, cheo lui mi? undevems ï
chumel qtdpà tuai m il quando venies >
ruca? eftnedomustuaproculhmc? fichinmgtt : prope e&. Me pmget,iprocul abeft.
lachi cmitarid mi ctmtppumu : volo proficifci in aliairi regionem. .
chemlibU quiptrui M Lappumci? qüare vis proffcifci in aliam regmnem
inedîa cibotuni eft in hac terra. Aieibelaj tw tc h t ttpanto btntUt ale
nus hic fuit fterilis prôpterçS inediam patimur. cheo mappnnge» tamçhou ? m qua tena eft
I firnç Alùeiei, diâbôlus ilium flbftuhf« *" t •( . . • “.. •, - •
habesnealiquid quod comedatnus ? cancan achaieal neen, habeo ^ asgallmas. w»
m i QUot> muntl ei énchm Inuit y qu* nobis fufficiant . C fc fa putuayn ? qiud-bibemûs.
^Aile \itwtunmeimi, agô tibigratias. Chuben domo quæ eftiftafoeminaï trnht tancmt
eft mea uxor- ni » fu t, mea fiüa: ni demo, mea concubina. ui* temtraget v a do,no, eftpui-
ctofoemina. venihucy tmotunge,a i f c e d e . ^ ^
furomus. VVtra cuchtj Comptyta» mapumu, Hifpam îrmptionemfeceruntmhanc terram.
Guipa waicht la im ilvis-ne unapugnare> Watgutnayeltur, non habeo arma: Inaenpeat»
maqui, fequere méîûVeô^mùsarma:f.^ ta # '
c a p. y t
Objervatianes ex ffljiorica î^rfôo^JP..Alonfo d Ouaglie, S. I.
; de m û tem p e jla tibtu .
QUatuotanm tempeftates huicRegno accidônt9qaemadmodum Europe, veram^vcrfo
tempor^V’Jî enîm exordium fiimit à menfe Aügufto,& defimtin medium Noyembrem.)
&àmedietateNqvembds ^|bs!n âp& tii^MiBed inm^enwMiii| Antu^«W*»|*r
tu ru fq u é ^ medium Majum j quem èxapif-ïSftmsVqu^admodum ^ b o f a e f t , M ç m p
a r b ^ s vehementi gelu fpargit alüiâ^^Bireçf;^«* tamenàîSôte difioiwu^ma,
quodraroSoleöó'n cómparetie, ad aüquot Æe&duiant, M to autem mves accidunt s^Éafâ,
nam ücet co!*ffi&nk in tantum aggèrentur, utàd eacumma montiu»^çetid^nt
& cum iis exaquentnr, &irraperturis montiufiS :vduti in pûteis coacerventui,, & pcne toto
anno durent, ibidem difledut* inflant fluvîbà& tórrentes :
decurrantufitnè ad marc, & terras mirum ihmôduffiüoecundant . Verumbcet hic ffloii .nm-
aat nifi rârô ià -pîanïcie, fiagus &cit tant exceflivua» V iït inmultié partibus EuKqpas y«£;tan-
tum fentiatûr ,quod accidit partira ab altitudine Poli,fub quo hæc regio fita cft, partira avici-
nitatemontium, è quibusdefeendunt
infupportabiles. Undefit utloca .maritimafint magis temperata. Nihilommus anjus Venn
maeisfuntmolefti, quaminplanieie,utpoteremiflioresibidem,ncquctgmngide-feuentcs
Contra hoc Erigus creavitDeuslatiffimos &fpifliflimos montes,plenos Q^eraabus,t}uæ eft
communiflima materies diftrians S, Jacobi &aliarum valUum; c qua & carbones t a t adfor-
naces &• alias officinas ; ïn alns partibus ferviunt eidem ufrn Robora , un in di&itoi Oon-
cepdonis, ubi tara innumera font & ita vafta, ut licet jam tam mulos annis c x fifü v m u
Clvx & fàltus hodieque ira abondent illis, ut vix penctrari poffmt, neque aditumdcnt ml ad
duo milliaria aboppido, ulterius autem fint inacccffi, licet h*c regio plufqüatn M ^ m d h a
homiqum fuftentaverit, üt fcribunt Authores. Ifta autem un & arbores frudifcire hyemc
1 de ip s a RE,t*rdöMïf®.'p-«.lNmiG"3 î i r s t L i b . V IH . H, 291
amitttintfolia, fèdjfilveftres-illDores maximam partem im $B fê r& it, ,quia fütltcralfiora, &
ltbci'gdu coopi.ilântioen^n.âierantu&ut aliarum arbqrum,)fêd liquefaâo gelu à Ladns Solisj
pfi^isdiete vuefcupÉiïA^erecrrimLingredieptqïqedro'ymgufto,tanta copiaflorumnafeitur, Ss
numeravi abquapdo duas luptii'i^fflfeg^K^v’erflis îllorum (pecies brevi tempô,rëif:& quidem
om'ne^câmpeftrês,&iriaxirnam''pariie'r{rgçjbîriferôs,è.quibus"iccfhficmntaquam,quamvocant
Angefornrn,ob i^ulatemMd^pgrannam.Heibæ'qïioqleampeftres tara fejiciter geiminant,
^ nm ^ u è~ fam g y in c r^K tlf f i» jiîj^ ^ ^ « ^ ^ ^ ^ tu iièÆ in t men® Xovembn& Dc-
S i bii'itajfflôîtvci inL'uidtcqnijAl 1 pen'etrari.'pqffînCîf,;- ,
Sinapft^oemculum^iWiSimî^RRapus', dé lÿleptha*, qùæplants&inEuropa feruntur&ccr-
luntm ln’iSpindantiffimc’-in c^mpi^feonfcnra^epiùntÿfi|quidem.fanta<CQp^, ut campos,
admultammiana occupentSipecrftl)S;& capi^JillisjpafCantnr, Slnapi autem*xn fantam mo-
,11m cxcrelëit .* utbâulesjvidenm cra^^bracmSaimanij^lt tamiprocéroV; lit àtboîès *mula4
rentur,18efifpe‘ratenEaftit-udinem'cqnit®^(ïî
Plunmæ hic nafcmicurJièibx.Medicinales ,,&magnæ Virt n tis WShjIenfibas foliim notas Sc
illorumMedicis, quosyoCari'étóaci;quKCacu|titeailldrumaut celoeiautparceadmodüm deft
^centHi^apô5 ?&%nïliîSjid%iontànLuai il5i[IJîtiigcni'.,.»le.i,ei .ïbTliipiiii1. uun.gf ivi lliquo
’moi 10 ih 0unn r ôiimpi iniium il qu i cfl b i iiu^v.ntni%:^^TOVw^p4u6 i jAdt1
& foeminæ qiiæd^h^nqàKtdm piotituitu^j.i ?aqucsc» Lcl'ujii^f^j
'tLibi^ittcapv'^Iàiumerattres'berbasqu^fingalafeni uftttpna6 en&iû>r^e<ii£!|na’ *
■PnwÆ(,ln4wtaë ïfepà^Uaherba.quaî^.oêafl^^/»Wç«4/»7’ quignon alîùrgit ab humo
fupra dimidium palmum. Sijpsramuh fe dilatanrad,mqdim,fafeièuh<flbratfiï®îdefinunt fin- >
gnlii^ tikiftiAfloBenÉjfigutae 6c,qqI^Mi£j;qcijinsIndiis dictvitop». Hxe h .Æ tf|^ ^ p ^ |i}m
dice, feebulbtur tota in aqua, jqaæ calida ægr-is exhibetur ,i feinter aliaribust efféâa, unum
eft ^e^uqeEp^àrpotçftJbem'Çbnqne ûngmnem extÈ^vàPtconftitnaMds-' coiÆiipftim, 'cum
iniximî tflicicn , quipropua Induulucfuiquantociusfumuntlianehcibam liquidcmlinw
guinenî.gpiiper^virlfids'effluerènéînîpoteftfeS^tancequam^etrumpatuR
AUept cft,quanillilpani\iKant /Iifri /. t bidjin' ( tli»' quiïhibilhiliaifiiHilj'lÆfiWivwj
five Baüïieo, vcrilm in fantam alritudinem affiirgit*, ut afboBSfyigaîur ; 'Sc^SlIwffinit fragraritif|'
fima j^-Hxc contuià agpbcàtrucvulrienbus exttinfecüS1, deguttæ aliquot fa ccioïilduii înftiJai«>’
tn r , & mirabiles edunt effeaus. jj-
. ^er^qftinftafgramini^ admodruiljlubtili^x dclicata P neque^reperitur îfr omnibus paÉ
tibus hujU^egionis'::i4 usilliuseftadraodum bntabilisfeditia febres malignasî&|dolores- lat^;
rurrlceoquitafiiahtdm inaqua, deita-haufta infigniter inundifîcat'fariguirieni^introrlumque
èduc i t , itajutægn brevi temporaperfanentur, unfiepiifimef idAJt, s f
Mults prxterea hîc font faerbæ valdc efficaces |â y et lus doloresnephriticbs quarque .calpifj.
dumTi&sftca rumpùnfj dÿruptum expeftunt^-.Qjÿmadmodum&aliSeîa'd^fcrâisMojÿiÊÿSicias
(ticx^àliàjqujlèjidcemodiinfirmltates quana^luruuas., '
Siquider»jam,deh.erbtscxpimus, addarauseafquxabbi.deiUi&fiMeji^hic Auaor.4uw.
■jidLibii'W.C'ap. Mij i./In valle Larppa,quse diflat.atteppMtpS.:j!àcol3ilrnillferiâS|nirfdeC'inï.îinÿ-
Æitutguxdamherba^dtbodum^ÿminkçete)iærfob.iîpotiuvifinÆin\-reicciiti},,BÔft>1.i5®eqiite
.»tamiæte vireant, dtplanta haud> fnpràjpalmî alntôdinemtà^bh^ffiirgat : Hæc>grà^nlisçqui-
■ b nfdam;âlis æftivls menlïb us cboperitm:'|,iiïftaf minu tamm ; p erjar uni'jjïîael f^^finbatiljius,
aiagujull ur aut - rore qui noûu mcidir, aut aliqiiobuniorc aiits ip'ore, qutm SSqluïîWi tS^
.gione^i^evat cumafcqpdit, aut quodherba iplajffi^lis natural,>kt exîudetauâprètrudathûnb
humorem, qui à-Solefîecatuscômfertatur migranulaTali^lfiMrSiptentatfhaciyeabilla oau%
aut etiam aha hoc procédât, hi effeàus folum obfèrvantur m. hacæille Mdc fupra banc herbarrf,
< quamXn^ig611®^13^ 111! faciurit, 'cjuià faiiffe. d l boni Iipon^&îdtlicatus Nelcio 111 ad hoc
alludat jpatmes de Laet itmçIcI 1 ptionc Not 1 Oibi« m qui agens de R <. ^iip C hm & inbunibu-,
;uMus quafitaHbus, poftquamilld^cxt^is AmeiicæfBgidnibusprxtulilbf.'adjunait in aliqm.
. fiis vallibuslîbjus.Regni'dertis’anni.tempeftatib'us câdeierôrem ita Ipilhimf ut J>ngÇ|fqts
admodumlàcchari, & fervatus, penepundem ufum ptaftet quëMmaniià. Idem refert Aûfo--
vmius de fferrerâ„Chppnographus,, A c Ltfanc hac ïllitftMrdc retuii’mEderiptitTne me tsisd
’ jquod hic ab Authoreaffcrtur platleaimaÿft.
Eo<Jem bb. cap. xv 1. In tota oramafitiniàhuju^regnS rcfcii quxdani herba irater&ïtorii,
quam appellant Luce, quænafcit ire îugibus, unalîa: planta: e i u n , A \erno tSmpori eol-
hgitiu cum maume adole^ it, & cum Sbh îucr Lexpolitiuflicatiir, limit ex ilia panes jrindcs-i
* qui prb dcliciis habentur in illis regionibus, & præcipuein PeruviaCu jo & Tucumana, quia
1 fçrvit ad condinacnta cibomm. bfafcimrhxc herba infummitate rupium, q u i aliquando
,/ cxtânt è mari, aliquando fluélibus operimitur, quibus radices inninintur, è qu bus profil t
caubs, braehu Humain ciaffiiudinc, quem \ oeant Vite», hie pr ieieutur Stpauliiptr îgtn admoj
■ I \ B ' tus