■'6 s ' G' E §i| | m | | i- g
Ex eademradiee dentibüsperfoemmas màfticata, ut-poltem fere référât, S jM g g f f l i j
>• tH R s '" 'jp .
EoJia Mandîjba quæBrafiliani appellantAfinwofc bene contufa piftillô ligneo, m mortano
ligneo &co£ta, atque oleo vel-bntyro condita, comeduhtur ^IWWr-iplicis aut Spinajelm
. MonticuMtrès, quinquc, imo interdumvigintirequiruntur, ut exradJcibuSunusfno’dlus
(Alqueiravulgo)farinxfiat, quicontihët cantharos Holland, xxii. -
Se&mmodius farinaifufficit homini fano, robufto, laboriofo pet mcnfem Valet aùtem
modius unus modo quatuor,, modo fex, duodecim, o&odecimfolidos Holïandicos. Inter- .
dum & carevenditur viginti ofto vel trigintalblidis.| f»
--V jitâ Manâiocu in Medkinti.
Vitinga impôfita uleferibus antiquis ea mxtiidificdt qt^ciÊus’
| Caaaximâ contufa & ciim aqua pota forma Grupi, antidotalis cft.
Mingauadmixtofaccharoægrotis datur magno emolumento. ' ■
ç jtn n o tn tio ad Caput proeçedèfls.
F' R Ximenes de Tardé qua fit parus, quemin lufulis vocant Cazave, & Mexicain Quauh-
■ -L -m : Yucæradix eftparva - lignofi & non admodum crafla, truncnlliusadolefcunt ad
nrocêritatem humanam : foba^^Mntfitnüiacannabinis. B B 1DJ[nfu]l
naniola | ùbi diverfe ilkusrepçnunturfpecies
Eit ex illis panis q u an vocant Cazave hoc modo: Wan gunt & contunduntradices
minurim deinexprimmitfiiccumquivkofuscft, & reliquum cogunt in placentas, eafquc
iu vafîs torrent ad ignem, & fiunt placent* candida, durs g W e s : h™ a fecus pal-uo acci’
duntquamraflirxligni, vocant panem Ca^vi. Succus adeo venenofus cft utcmdus fumtus
ftatim enecet * fî vero péf coquatur non modo norinpcet, fed & falubris eft & nutntivus . Vïi-
^nbBilisquæftio onturInter pfcyficôs, q u um \en aaom q ia tam calida qUænlrm^^^ka-
W B M B B M I àcalore rdjuta & a g ïnm ‘- i i q u t n % | ^
hicliquorhaud dubio venenofus, contra à calore innoxius reddatur , dodor Cardenas ref-
jxjndet : Liquoiemhune conftare duabuspartibus plurimum inter fe diverfis, quaiium prior
eftfubtilis Sc vaporofa &veneniillius compos; altéra dulcis, craflior&vifcofa&naturxno-
ftræ arnica- ubi autem ehnllitnr exhalari illam partem fubtilem & noxiani Se remanere dulcem
&falubrem. Phira in hanc fententiam adfern pofl'cnt: I x hac radice molita & percolata aut
humante modo expanJaatque ïn feptemautodolaciniasdivifa. Obfervat autem’Yucæqua: in
C^nnnenh crefeit fuccum minime venenofum aut noxium elle., i g KfulaHifpaniola,fi non
coquatur"lethalem. DéfailliteandemOviédusinfummariocap.v. ScHiftorialib. v ii. cap.
2. ubi & rudes dat foliorum icônes. Meminerunt & pleriquè alii auftores quidc rébus Amcricanisfaipfaunt.
I *ra? A" H H u > , H H E -y ,
J onge alia planta cft qua: hodieYucx nomme celebratura Botamcis & quæ hodicpailim.
à curiofis colitur in hortis. cujusdefcriptionem vide apud Ioannem Baptiftam ïerrarium de
ïlorumcultura lib. il. cap. v i i i . 1
In n om in d tM jru te x . M io n a c a . J ’aJooïandi jru tie e jce n s .
- < éM a rm m .
A NGlaux, velAnthyllis leguminofa, vel/ècuridacalit dicenda ; {plantaqanmficdeferi-
bit AuBor, ambtgit.) Herba frnticcfcens ; In trium aut quatuor pedum altitudmcm aP
furgit multis caulibus juxta fe p.ofitis .lignofis^reftis, paul'oi incanislriqui hmc indc ramos ha-
bent Eoliàfertinramulis binafibi oppofita, iii quolibct.plcriimquc fexparia &Incxürcnu-
tate unum folitarie pofitum. Sont autem folia vix digittun longa, ihïêrius quali la b q ^ q ,ii>
rona obdufta fuperius paulo viridiora. Propeexortumilloruhl ranurlorumçtiam provcniunt
ramulifingiilares, quifinguliferunt fpicamparvam, conicam,.conftantemfloletdiS;parvulis,
coloris exalbo &incarnato mixti, inftat floris Loti.. Pqft flores f c q i i l i q u u l x niultx
juxta fcpofitæ ,femidigitum fcrelongx & figura cornu caprin! I quodlibçt autem corniculum
côntinet quinque, fex aut lêptem granula feminis, quod propria: (iiæ ccllulx .incumbit, par-
A'M'rt&iï L I B. IL 6 9
■ viitn, albicans ,& figura inftar partis
faechari ,;verumadlatera pau-
r. lulum comprcfliirii, durum, fàpo-
risinftarpiforum. Quandoieinen
plenc maturuit, filiquula diflilit
. & fernen M i l effundit.
M a N a c a Brafilienfibus , eft
I Frutex cortice gryfeo, ligno me-
diocritçr dùro, lèd.ftagiü, qui in
I inultos ramos dilgergitur , & hi
itidem in ramulos inordinate po-
fitos, in quibus.funt folia, pyri j u-
nioris foliis fimiha, dilute viridia,
in frondes quafi difpofita : riérvo
fecundum longitudinem & venu-
Ih^ranlverfis vix foonipicuis: -Fert
folitarie pofitum ex lôrigo
prodeuntem , ftuferi hol-
landici magnitudine , in quinqiic
I folia dilTeiftum , ffiaminulis parvis
I in medio : flos coloris dilute pur»
| pureo-cærulei,vel etiam albhnam
I in uno eodemque frutice albi &
.cæmleo-p urp urci flores reperiun-
I tur : fùàvisod’bris inftar Violarum
Martiarum. Frudtum fert magni-
tudihe inftar uvælpince, viridem,
pkôÈiliÂqijC®ÿtïéb!^f^ftfcSâànj;
| .qui.fuperms qiîfi’qbc^î ffura^ 1 Éaî
betut frufiusper ftçüam^&quângularemrepræfcntet, eontinetin ft fet&grahaftmi-
K i nis magnitudine lentis vel etiam
* majores, figuræ ellj'pticæ.
; Hedicinalis eft planta : in tri-
tum rafura ligni infufi fortiter
îpurgatinfrarEfuls.
I a b o r a n d i Brafilienfibus
altera fpecies Fruticefceris : caiï-
[ libus aflhrgit minimum digitum
craflls velttiam tenerioribus.pcr
longa interv^dia nodofis, tereti-
hus & faturatc vireiïtib u s : qui ad
nodos etiam ramos habent itidem
nodofos&viridés. In his&
illis folia halcünturvelüt' appofi-
tainvicem, Veletiam alterriàtiSi
i pbfita' j ià fbx'àd defcem digS%
longa, làturate viridia, Iplenden-
' tia & ad taftum inftar membra-
; naccai chartæ, in extremitatein-
curvata , nervo fecundum longitudinem
& venis obliquis côn-
: Ipicuà. < • -
Radix illius lignolàEfeÿi&c
| Äagpanec craftà ,• ftd tenuis ôç
klongav N uhius ©doris aüt lapons
^yidetürdentibuSmcifà, vertun lî
paululum mafticetnr vehementer
urit.linguam & magis quam
•pyretriim. Trahit maximam co-
piam pituitx è lingua, atque ita
I j . libe