
m ¡ ' Í
• )
I.
t , . l
4 0 S) a é i w e o í c Capitel
g e r i n g f l e n g r c c í f e l , u n b j c í t c r m a n n f )aí í f i t ^ ú b e r s c u g t , fcíc ^mmoniícn fc^aíigte © c í í ^ ^ í c *
r e m íftitr 5 5 e r f l e í i i c r u n g flewefen.
a u é fcíefcm fc^íilígícn íSr^ícre g emo r b e t i e ^^^et tefací , allgemein bet ra( f ) íet , íjí forto^I
í n ^ [ n f e & i m g feínei' ( S r í ) a í t u n g , a U a u d ) b e c ^ e r f í e i n e t u n g é í S l r t n í d j t m n eíncdei) 5Sc f i tßf f eni
í e í t . fe [ ) r « í e í e n fehlet b í e n a í i t r í í á ) e @c{)al e ganj l tcf) t m b ifí c o n í ^ r m á p , alé bí e blofe
? { u é f ú l í u n g , o&ec bci- fogenannt e © t c í n í ^ c r n úbrig blííbcn. SSc^ a n b c r n ífl n u r nocí) cíit
S í l x í í &e r í S d ^ a l e ü o r í ^ a n b e n , t e r fírf) ü o m © t e i n í ^ e r n lcicf)í u n í e r f f ^ e í b e t , u n b mel)rcníí)eító
c i n e b r d u n l i ^ e g a r b e ®e r g í e í c ^ e n ^ e n fí'á) m c i j í a n folc^cn O r t e n , rao bie ( S r b c i ín
S D e l ^ e (le g e r a t í ) e n , mi t f e ine r S ß i t r i o l f d u r e , fo bi e © t ^ a l e n aíá c t m é falfigteé, scvfíóvt u n b
í e r f r i g t , u e r m i f ^ t g e r o e f e n . moá) a n b e r e j e i g e n j i ü i f d j e n b e r 5 í u é f ú l l u n g u n b b e r (St e i n í@p u r ,
m fíe g e l e g e n , ein f r e i b i g t e é O B e f c n , n í e l d ) c é e b e n b í e c a l c i n i r t e i g u a l e felbfí i f r ® unberfelten
í i b e r f i n b e í ftcf) e i n ^ I m m o n ^ t o r n , baá »óllíg i m b gnns n o d ) m i t f e iner n a t i i r l i ^ e n @ d ) a l c bei
f í e i b e í i f í . 5íufier b e m ftnb bi e me i f r e n ^ m m o n é I ) 5 r n e r m d ) a n b e m tjorberfíen W ú ít)rer
i ' D f ) r i g t e n ® i $ a l e m o bíe ^ M n b u n g í f t , mangel&af f t 2)enn et)c b í e 3 n ) i f d ) e n í ® a n b e , bie
( i n toielen Birten b e r 5 í m m ü n í í m ^ o n a u f l e n ( i i í i tbar f i n b , íf)ren A n f a n g n e f ime n , ifí a n benenn
j e n í g e n , bíeoolíig ü b e r b o ^ ) grofíen íí)eifó g a n j f í n b , ein nj e í d ) e é ü o n mtjTen roeber
© u í u r c n w á ) A n o t e n í)at, Unb biefeá @ t u c f ífí bej ) b e n e n n a t i i r l i^e n berjeníge ^ í ) e í l , n)0
b a á 3:f)íer felbf í f e i n e n O ß o f e n p l a ^ ¡^atf u n b n jof e lbf í e é fein úbrigeé @ 4 n c d e n < Q 3 e í ) á u f c »er^
ttiíttelfl cí n e é burcí ) bie D ^ e r ü e n í D v ó ^ r e g e ^ e n b e n © c ^ n i a n j e g fefle {)ált. Unb e b e n b iefer í^^eíl
f e ^ l t bel ) b e n m e i j í e n » e r f í e i n t e n , íF)eilá roeil er niegen L a n g e l ber g r a i f í e n í ^ á n b e / burd)
b e n í m © t c i n ^ D i e i ^ fa(í u n ü c rmc i b í í c&e n ^ r u í u n b © t o é a m crfíen j e r b r e c ^ e n m i i f f e n , tíieilá,
w e i l bíe n a t u r l í d ) e ^ m m o n é & ó r n e r , fi'dj f o , mí e bíe f o g e n o m i t e n M p p e n í M e r é , mit i^rer
g j í ú n b u n g M ú 6 ) t a n bie ( g e e f e l f e n fef í a m u í j á n g e n , u n b bei) ent f í e í j enbe n © t u m i , luemi (i'e
m i t <23emaít l o é g e r i f f c n m e r b e n , bíefen W ^ i iíjrer í g d ) a l e s u r ú á su íaf ien p f l e g e n . ^e r í
f í e i n e r u n g feíbjí í f t , mí e bci ) b e n ü b r i g e n q>e t r e f a c í e n u n t c r f d ) i e b e n , u n b b í e f e ^ e r f d ) í e b e n f ) c í t H
í ^ e i í é í n b e r ^ e f c f e a f f e n ^ e i t b e r d x h f ^ ú U , bie í n b i c c a í c í n í r t e n í S o r p c r b e t @d)nccfem©d)a í
l e n e i n b r i n g t , tí)eilé i n b e n e n b a , rao ber © ó r p c r liegt, Bcf inbl id)en mine r a l i f i ^ e n S : ) tmf l e n í^í
r e n © r u n b . 3fí b e r O r t ü o n foldjen f r e í ? , f o . b a b e n bíe teiornten ei n b l o é <íeinígteéOßei
f e n a n g e n o m m e n . 3fí bí e ^ r b e , njorinn fie l i e g e n , m i t e i n e r ^ i t i ' iol i f c&e n @ á u r e »erbunben,
o b e r í)at f o n f í ü i e l m a r t i a l i f ^ e é a n fi'd;, fo w i r b bie n a t ü r l i c h e @ d ) a l c meífí g á n j l i d ^ jerfíó^í
r e t , fo b a g n u r b e t © t e i n ^ ^ e r n b a c o n ü b r i g bleibt, 3fr b e r O r t fíeéf)altíg, ober n u r eifern
f d ) u g i g , fo n i m m t b a S ^ e t r e f a c t eben b a f f e lbe « e f e n , mrmittelfi b e r ® ä r m e , fo bcrgleidjen
m i n e r a í í f c í ) e í í b e i i g e n i n b e n locfern p o r o e f e n calcinirten K ö r p e r e i n f ü h r e t , a n f í 4 u n b e é gíebí
b a b e r o f ieSí u n b eifen&aítige 3 í m m o n í t e n . 2)er Äieö pfíeget ftd) g e r n , a n b í e l e i t e n ber ín?
j i c r n ?}íD5r e u n b b e r f e lben g m i f i j e n í ^ a n b e a n s u f e ^ c n , u n b baí)er f o m m t té, baß bie ^ ie^f í rei í
f e n hc\) gefd)ííeffenen ^ímmoni ten o f t b e n g a n d e n i n n c r n 3 5 a u b e r f e lbe n a u f b a á beutlíd))le jeíí
0 c n . |)at fic^ m i t b e r caícíní r ten @ ^ a l e ein cri)flaUinifd)eé f l ú g i g c é ^ e f e n vereinigt, fo be^
f o m m t b e r ú b r i g gebl iebene iKefí b e r © ^ a l e ein f p a t a r t i g e é ^ e f e n . O f f t ft'nben fí'cí) a u d )
q u a r j a r t í g e S l e c f e n í n b e n ^ í m m o n i t e U ; biefe f i n b ü o n b e m eingefcíjíogenen " G a f f e r , irenn ín
f o l c b e á n i i ^ t é tocfartígeé Do n b e t s e r ) t e g e n e n (Scf)ale e i n g e b r u n g e n , entfíanben. O b j u b e m
q u a r j a r t i g e n 5luéfullungcn b a á f d ) l e imi g t e et r o a é b e i g e t r a g e n , ober b a f f e lbe i n eine b e m
í l u a r s á í )nl íd; e © u b f í a n j o e r i ü a n b e l t w o r b e n , laffen raír bal)in g e f í e l l e t f e p n , I d u g n e n abe r baí
b e p n i d ) t , b a i bí e © á f t e b e ¿ ü e r f a u l t e n ^ h ' i ^ t é e t m a é l u x ^ e r a n b e r u n g ber ( £ í e í m ? í r t e n , njor?
flua ber ^ m m o n í t befleí)et, I)aben b e i t r a g e n tonnen,
3 n
t o n t e n S t t t i m o n í í í t t u n í ) g ? a ü t i í í t c n , +i
S t t W n f e & u n g b e é © e f í e í n é , njorínnen bie ^ I m m o n í t e n eíngefi^loffen f t n b , pnbet m a n
fciefelben en t m e b e r f rep u n b l o é , ober ji'e f t n b i n i h m í ínut te r ( m a t r i x ) n o d ) bef tnbl ic^. Sei
n c ( inb mc f t r ent f ) e i l é b u t c & b a é g o r t r o l l e n a b g e f í o f l e n u n b fc&ab^afft , bíefe h i n g e g e n u o n befiei
r e r 33efcííaffen^eit, Einige berfelben fíecfen e i n j e l n í n Ä u g e l n , roenn (íí) eine ^ h o m ober
W e r g e l í i S t b e ange f e j t u n b nací) u n b n o t ^ í m g o r t r a e l j e n eine r u n b e © e f í a l í a n g e n o m m e n . 5íni
b e t e í íecfen í n g r o f e n © t i í c f e n í @ t e i n e n , me^rent^eí l é í n a n f e ^ n l i i ^ e r íOíenge b e p e i n a n b e t ; ¡a
b o c í i f o , b a g fíe f e i n e gleid) e £ a g e ^ a b e n , u n b m a n d ) e a u f r e c ^ t é , a u f b e r f lacl)cn @ e í t e , noc^
a n b e r e fcí)íef b u r c ^ e i n a n b e r l i e g e n , míe (te b e p feefflEígen (Srgíeflfungen for tger í f fen u n b b u r c t e í m
a n b e r g e m e n g t , üerfd)lcmmt m e r b e n , SKoc^ a n b e r e liegen a u f p l a t t e n , meíft i n é g e f a m í auf
b e t (íacf)en © e i t e , míe (te í m G a f f e r , f o folcí)e m i t ficí) f o r t g e n o m m e n nací) u n b nat i ) n í e b e r ge^
f u n f e n , b a (i'e be n n í m Ü i i e b e r f t n f e n u n b be^ ^ e t t ' i ^ r u n g b c é 5 3 5 o b e n é a u f b í e flache (Seite
g e l e g t , u n b u o n b e m n a i ^ ^ e r o ú b e r ft'e a b g e f e g t e n S c h l a m m bebecfet u n b í n í ^ r S a g e r cíngebrufí
roorben. ^n b l i c f ) f t n b c n ftcí) a u c ^ roeícbe, tfteílá i n n ) e i f e n , t f ) e i l é i n f d ) t t j a r s e n © c ^ í i e f e r n . & t
¡ ) ü h m gemeinigl icí ) m i t b e m © e f í e i n felbfí e ine gíeí(í)e g l á d j e , u n b »íele b iefer © c í j í e f e r seígen
n i c ^ t é n j c i t e r , alé b e n b lof e n 5 l b b r u d e ineé 5 lmmoné5orné.
© e b e n m i r a u f b e n O r t , m o ( ic^ ^ e u t j u ' 3 : a g e b e r g l e i d j e n ^ I m m o n í t e n f í n b c n , úberbaupt/
f o í f í m e b r e n t ^ e í l é eine 5 I r í ^aupt fácf ) l ic5 a n biefem , eine a n b e r e a n e i n e m a n b e r n O r t e anjUí
t r e f f e n . (Selten ft'nben fi'c^ m e h r e r e Bi r ten in g leicher ? 0 ? e n g e gugleic^ a n einem O r t u n b in
e i n e r © e g e n b . ©ie liegen e n t i u e b e r einjeln u n b toé a u f b e n gelbem jer f i reut , unb baö
j i n b füic{)e, bie b e o g r o f e n G a f f e r n b a ^ i n g c f ú ^ r e t u n b l íer fcfcmemmí roorben, ober ft'e f i e f e r t
o f t i n g r o f e n ( S t e i n í ( S t i i c f e n » o n einerlei G a t t u n g in u n g l a u b l i i ^ e r í } 2 e n g e , fo b a g m a n bié*
w e i l e n j u 4 0 . bi é 5-0. b e p f a m m e n antrifft . Unb b a é ( inb i)ermutí)lícf) fDÍcí)e, bic e f tebem bai
f e l b f i i n e ine r ( S e e i^ren ' ^ ß o b n p l a ^ gei)abt b a b e n . ^ a é bie O e r t e r inébefonbere anlangt,
m o bergleid)en a n g e t r o f f e n m e r b e n , fo i(i n i d ) t l e i cht e ine © e g e n b , m e n n fle j u m a l n u r einigere
m a f f e n a n ^ e r f l e i n e r u n g e n f r u d ) t b a r ifí, i n m e i e r e t ft'cb n i c f ) t a u ^ b e rgl e i c^en ^ i m m o n i t e n un#
t e r a n b e r n m f l e i n t e n ^Dnd)i)lien fi'nben follten. ®eutfi$lanb, ^ n g e l l a n b , g r anf r e i i ^ , bie
@ d ) m e i ^ u n b I t a l i e n fi'nb » o r j u g l i c ^ b a m i t » e r f e b e n . @leid)mD5l iji e ine © e g e n b ergiebiger,
a l é bi e a n b e t e . 3 n m a n d ; e n fi'nb fie b e f i o f e l t e n e t , je h ä u f i g e r f i e , oft i n ben bena(í)barícn
a n g e t r o f f e n m e r b e n . 9^ac& b e t (5$egenb f e l b f i ifí a u d ) bie Q 3 e f i ^ l e c & t é í ^ t t , bie Söerficinerung,
u n b bic g u t e S r f ) a l t u n g ber felben fe^r untetfd;ieben.
^ a é S í m m o n i t e n # © e f c & l e d ) t b e g r e i f t eine a n f e b n l i c ^ e i ( } ? e n g e u n t e r f d ) i e b e n e r f o m o ^ I fiatipf^
o l é Ü i e b e n ^ f ö a t t u n g e n u n t e r f i i^. Einige i)aben eine g l a t t e g l a d ) e , anbere nicfet , u n b biefer
i ^ r e ( S c h a l e ifi e n t m e & c r m i t © n f c f ) n i t t e n , ( S u t u r e n ) o b e r m i t eri)abenen S t r e i f e n , unb
f o l g l i c h a u d ) m i t g u r c ^ e n , o b e r m i t k n o t e n v e r f e m e n . (Einige b a b e n » t e l e , a n b e t e m e n i g e ' ^ B i n b u n i
g e n . SSep e i n i g e n n i m m t bie g e m u n b e n e ro&r igt e ( S c h a l e a l lmá f t í i g , b e p a n b e r n g e f i ^mi n b un&
m e r í í i c t a b , fo b a g b e p j e n e n bie a u f f e r f l e " ^ i n b u n g m e n i g , bep biefen m e t g r ó f c r u n b breitet
i f l ^ a l é bic ü b r i g e n , unb j u b iefen Icj tern g e b o r e n e b e n bie j e n i g e n Ü i a u t i l i t e n a ^ n l i ^ c 5immo#
t i i t e n , üon b e n e n m i r o b e n b e m e r f e t , bag ftc e i n e ?Oí i t t e l í < 5 5 a f t u n g auéma c f ) e n u n b Don bet
0 i a t u r jmi f c ^ e n bie (15tán5en b e r ^ í m m o n i t e n u n b SHautiliten gefegt m o r b e n . ^Diejenigen, fo
c r l i a b e n e © t r e i f e n ^ a b e n , f inb b a r i n n e n m i e b e r » o n e i n a n b e r u n t e r f c ^ i e b e n , b a g foící)e b e p eini>
g e n e i n f a i ^ , bep a n b e r n g e f p a l t e n , u n b i r c a r b a l b jroep, b a l b b r e p , balb » i e W gefpalten f t n b ,
© n i g e 5 a b c n e i n e n r u n b e n , anbete e i n e n b r e i t e n , a n b e r e e inen f c ^ a t f e n í K ú c f e n . SD í e j e n i g e n ^
f o e i n e n b r e i t e n Í K ú c f e n 6 a b c n , finb m i e b e r » o n üet fci ) iebcner ( G a t t u n g , benn b e p e i n i g e n ifi e t
P a ^ , bep a n b e r n abe r m i t e i n e r g u r c ^ e t ier fe^en, bie e n t m e b e r leer o b e r m i t b e r ÍHerücnróíire
fluégefulíet íf í . Bí^fe,: ü í e l f a c^c U n t e r f c&í c b m u g b e n © r u n t » m ®agífJcatíc.n M «mnwmten*
i id
(í , I