
' '1
1 1
í ¡
1 2 ci f c daipitú
V v á g n a í i o n g e b l i e b e n , u n b n o í ) a n U x t í iabe n t ü e b e r e i n e ( y a t c i n a t Í D n , n o d ; 3 m p c á 9 n f l t i o n crfflí)rcrt,
f o n b e r n f í e í )nben i í)ren n ú í M i d ) c n S u f í a n b fa(í m h ^e^üítc"- "f^^
c i t i i r t e , bie m P gegrabene (SDnd)DÍ ien n e n n e n . ®ie caícinírten ^ a b e n nicl)tá s u i^rei* © u b i
ftanj crl)alíen, njot)! a b e r ü o n ií)r üíeí üer Ioí ) ren. ®ie ©dual en fcíbjí b e r ( ïoncbi î i ien bcftc[)en
a u ö fní c f igten s^bciíen, m\á)t g eme iní g l í ^ fef í m i t einnnber » e r b u n b e n (tnb. ®ie imtenrbu
f d ) e ' S B á r m e iüdÍ)! b í e ü o r n e ^ t f í e Ur fac t ) c ber C a l c i n a t i o n . Síefe íofet bie jartefrcn ^í)cííc
b e r í S d ; n í e , m l á ) t bic g r o b e m mi t e í n a n b e r y e r b i n b e t , auf / u n b t reibt (te f o r t . SSaburd) er*
P t ein foíc^er fd)aí ígter ® r p e r eine u n e n b í í d j e ^ e n g e Don leeren Smi f c & e n r a umg e n , üevlíevt
ü b e r eben b a b u r d ) feine ü o r i g e (Ioí)á(íoná ^ r a f t , er m i r b f reibigt , abfarbenb u n b me i f t fel)r jcr#
b r e d j i i d ) . S e mcf)r er » o n feinen f ï i i d j t i g c n 3: f)ei len m í o ^ r e n , njír m ó g e n n u n fold^e fia- faíí
j i g e , über o b l i g t e o b e r falcEicjtc ? : b e i í e , cber » o r alteé jugíeíd) g a l t e n , beftojerbrecblid^er, bcflo
Í e i d ) í c r , befïo a b f d r b e n b e r föirb er f e i j n , j a rcenn bie Calcinat ion j u b e m [)Dci)fîen ® v a b ge?
f o m m e n , fomirb er bei) b e r g e r i n g f l e n SSe rût j rung i n eine f a i c f i g t e , freibigte C r b e jerfalicn.
? J î a n d ) e (Schalen baben n u r b e n S t n f a n g ber C a l c i n a t i o n e r l i t t en, unb biefe j e i g e n nod) bin
u n b reieber einigen © l a n j , rceld;eé allemal ein Seichen i f î , bag tie @cí)ate j u f e i n e n gar
f ) D Í ) e n © r a b ber Calcination gebieben. S a bíe fdjalígten C ó r p e r m é »íelen ú b e r einanber
l i e g e n b e n s a r t é n ^ í d u t g e n U M ^ n , unb biefe b u r d ) bíe C a í c í n a t í o n í^re C o ^ á f i ' o n meifl üevlícf)*
r e n , fo i f í e é fei n S S u n b e r / nsann f t d ) f o l ^ e ^ a u t g e n n a i ^ u n b n a i ^ a b l o f e n , f o b a § hahiixá)
c i n e f o n f l j i eml i i ^ b i d e ^ u f d ) e l í m ( g t e í n r e í ^ b i m n e nícrben f a n . Síefe « S ß a b r n e bmu n g ft'n^
b e t f t d ) a u d ) b e ç b e n ü e r f í e i n t e n , u n b e é iff b a g ein S e i t e n , h i g b í e r a l c íni r t e îO? u f d ) e l f d ; o n mt
i b r e r I m p r ä g n a t i o n vieler i^ver b û n n e n iibcr einanber l iegenben ^ l a t g e n ober ^ á u t g e n ^ m
m a n fíe m m nennen railï, beraubet tüorbem
Í S o n b e n c a í c i n í r t e n & a b e n l ü í r b í e j e n í g e n , bíe í n í&r e m natiírlicí)en S u f í a n b g e b l i e b e n , ober
b í e g e g r a b e n e n , untcrfcbíeben. C ê w ü r b e n bíefelben eben bíe Q S e r a n b e r u n g erfahren baben,
m e l ^ e b í e caícinírten u n b cer f íeínten g e l i t t en, menn ber O r t u n b bíe S a g e n i ^ t biejenige U u
f a c í ) e b e ^ í n b e r t bát t e, n m n bíe ' Í B ú r f u n g e n tm^b e r eine C a l c i n a t i o n o b e r eine QSerfîeincrung
i j î . Siegen b e r g l e id) e n © c & a í e n a n tr o c f n e n u n b f a l t e n O r t e n u n b f înb fi e babci ) i n ber
^ r b e f o t i e f u n b f o f e f l u e r f i ^ l o f T e n , b a g a u d ) bi e ? u f f t (îe n i d ; t f i j a b b a f f i m a d ) e n u n b nad) unb
ï i a c ^ jer f toren f a n , fo m à j f e n b e r g l e i i^e n ^ u f d ; e l n in i ^ v e m natúríicí)en g u f l a n b »erblciBcn.
b u f f e r b e m caícinírten u n b i n i f)rem n a t ú r l í ^ e m S u f î ^ n b in^ ( S t e i n r e i c h e e r h a l t e n e n Con<
( í ) i ) í i e n , f n b e n ( îd) auc f ) rael^e, beren n a t u r l i ^ e © c b a l e b l o é i n c r u f t i r t i f l , u n b m i t b i e f e n 5 a t c á
f o l g e n b e ^ e m a n b n i ê . '^Bann b a é " î^af fer i n f e i n e n ( f a n g e n üíel e f a l c f i g t e u n b gçpf ïd) t e ^l)eilf
g e n auflofet u n b m i t fí'ií) f o r t n i m m t , fo pfTegt e ê fold)e mieber abjuf e^en, b a b a n n » o n benfel^
i e n ûermittelfï b e r b e m Î B a f f e r beçrcoi inenben leimenben ober b i n b e n b e n ^ r a j f t f l e i n e r n e Diirn
t e n u n b C r u f î e n erjeugt w e r b e n , bíe f ic^ u m bie i m G a f f e r beftnblici)e C ó r p e r fefl anlegen
u n b fíe g l e i i j f a m m i t einer j î e t n e r n e n SKinbc nberjie^en. ©oli^e iRinbe n fegen ftcj) aud) u m
C o n c í ) p í i e n , w a n n f í e a n foíd) e O r t e gerot f )en, m e i f î i n f u r j e r g e i t , u n b a l f o m e i t e ^ e r a n , a l é eine
f o l i é e íSc{)aIe i n b i e Calcinat ion ü b e r g e b e n f a n , alé m m fine n^eit l ä n g e r e g e í t erforbert wirb.
® a n u n bíe C r b t b e í í g e n , bíe e i n f o l ^ e ê " R a f l e r abf e g e t , fc^on a n fîc^ m e i f l j u g r o b f înb , alá
b a g fíe i n einem aud[) caícinírten C ó r p e r einbringen f oHt e n , fo f a n foícbeé u m befîo weniger
b e ç naturl icí)en ge f c ^ e ^ e n , ber C ó r p e r bleibt a í f o i n f e i n e m natúríicí)en Snf^fi^b
e r h a l t n u r eine 5 í í n b c , obe r C r u f l a m , a B roober m a n i^n einen incruf l irten C ó r p e r j u nens
n e n pf ïegt . Sergleicben S n c r u f i a t i o n erfahren bic C o n ^ ç t i m fi^on o f t i n ber < S e e , unb
w e r b e n bafeibf l m i t e i n e m © e e ^ í t o p ^ o úberiogen.
| ) i e r <
í ) o n b e r S o n c & ö ü o l o s i e i m w m Der a S e r f t e i n c v u n g » 1 3
^ i c x m erfeeOet, bag ber g u f i a n b ber C o n c ^ ^ l i e n i m ÍReid) e b e r S Ö e r f l e i n c r u n g f ebr »er^
f c i ) i e b e n ifi. Cinige g e b o r e n i n ben dcl)ten ^ e r f i e i n e r u n g e n , alé bie eigentlich fogenannten
í ? e t r t f t c í i t e n u n b bie m e t a ü i f i r t e n . Sinbere w e r b e n s w a r wof ) í b e n » e r f i e i n t e n b epg e f e l l c t , e á
f í n b aber-feine eigentlidjc ^ e r f i e i n e r u n g e n u n b baf)in muffen bie c a í c i n í r t e n ; gegrabencít
u n b i u c r n f l i r t e n g e r e d ; n e t werben»
© 0 ífí b e r S u f l a n b ber in b a á (gt e inr e í i ^ gerat^enet i S o n c ^ p l i e n b e f d ; a f e n . ©íe h^bm
a b e r auiTcr b e m noch e ine anb e r e «SBi ircfung ^ert)orgebracf)t Cinige, w e n n fi'e i n b a é © t e i n í
r e i c f ) g e r a t l j e n , finb niá)t a l l e i n » o r fid) gebl ieben, fonbern fte h a b e n g leld) fam n u r ein^nben*
f e n i^rcö ehemaligen SDafei^né gef í i f tet , fo b a ß fie it)re ©ef lal t in © t c í n a b g e b r u d t Í)íntetí
l a j T e n , fi'cb f e l 6 f i a b e r n a c h h e r » e r t ohr e n u n b , bag id) f o r e b e n b a r f , unftd)tbar g e m a l t . Sie«
h a b e n fi'e a u f eine h o p p e l t e ? i r t , in ^ I n f e h u n g ihrer a u f f e r n f o w o h l a l é inne r n ©ef ial t , bewerfe
f l e H i g e t . Sene haben fíe i n wei che C r b í í Q í a f f e n o f f t a u f b a é f e i n f í e u n b sartefíe, w e n n eé m*
m a l eine f e i n e (Srbe g ewe f e n , nid^t a n b e r é alé w i e ein ^ e t f c h a f f t , e ingebrucf t , w o j u b e n n offt
e i n o h n g e f e h v e r © t o g ober S ) r u d bie n a # e Gelegenheit g e g e b e n . ®enn nun eine folche
w e i d ) e C r b i W a f T e m i t ber S e i t eine © t e i n h a r t e e r f a n g t , f o l)(it fi'e b e n ® b r u c f ber auffern
í O í u f d j e í . g l á ^ e b eha l t en, unb ijl j u einer © t e i n ^ ^ l r t w o r b e n , bie m a n , weil er eine © p u r
ü o n einer ehebe m b a gelegenen ^ i u f c h e l ¿eigt , e inen © p u r e n f i e i n i n n e n n e n p f i e g t ^ i c
b i e f e © p u r e n t l c i n e bie áuf jer e © c f l a l t b e r í í j íufchel o b e r © d ^ n e c f e i m 3 1bbruc f zeigen, fo t h u n
f o l d ^ e á i n 5 inf ehung ber i n n e r n © e f i a l t b i e f o g e n a n n t e n © t e i n í Ä e r n c , ©erathen leere C o m
^ i ) l í c n í K ä u f e r b u r ^ Ueberfd)wemmungen u n b anbere S u f á ü e in C r b e u n b © c h l a m m , f o
w e r b e n fi'e n a d ) unb nad) b ami t üoügefíopft, unb bíeé gefchiehet tjornehmlich »ermittelfi beá
5 ß a f T e r g , weld}eé i n bi e f l e inf r e n O e f n u n g e n b e r W u f c h e l b r i n g t , u n b feine i n f i c h g e n omme n e
( S r b t h e i l g e n n a d ) u n b n a d ) abfegt , b a b a n n b a ö u b r i g e S l u i b u m e n t w e b e r n a c h nni» n f l d ) » e r t r o c f n e t ,
c b e r wenn b a ö © c h n e c f e n ^ © e h a u f e n u r e t w a á b e fd) ábí g t if^- u n b f l e i ne D i t ^ e b e f o m m e n , burche
f í c f e r t ®er oft w i ebe rhohl t e E i n t r i t t folcheá t r ü b e n -^Baf fer é f ú ü t a l é b e n n b u r c h b í e jebcgmaí í .
g e m f e ^ u n g jarter Crbtheilgen enblich aUe innere í )óhlungen u n b ^ i n b u n g e n bicht m e .
^ B l e i b t a n m a n d ) e n O r t e n b a é ® a f f e r eíngefchíoffen, fo p f i egt b a f f e l b e j u C r # a ü e n an5ufd)ief^
f e n . Offt w e rbe n a u d ) nicht a ü e ^ ó h l u n g e n m i t © í ) l a m m u n b C r b e auége fúnt . í2Senn n u n
b i e f e m m m eine © t e i n h d r t e e r l ang t , unb bie n a t i i r l í che W u f d ) e l . u n b ©chnecfení©chaí
l e e n t w e b e r b u r d j üitriolifche © a u r e n jerfróret w i r b , ober b u r c h anbe r e S u f á l í e » e r lor e n geht,
f o seígt fí'ch b í e inner e s u © t e i n cerbártete ^ u é f ú l l u n g , unb bíefe w i r b ein © t e t n ^ Ä e r n ge;
n e n n e t . je í g t u ñ é bie inne r e 0)efíalt ber © c h n e c f c n a d ) ihren Q 5 á n g e n , unb ©píralfór^
m í g e n ^ i n b u n g e n , unb b a eine jebe © c h n e c f e n . ^ r t fo w i e t^on a u f f e n , alfo a u d ) m 5tnfe,
h u n g ihreá ínnern rnUimmm or g a n í f d ) e n 95aueé einen unterfcheíbenbeni Cha r a c t e r -hat,
f o foUte biüig bie J^enntnig ü o m innern S 5 a u jeglicher C o n c h u l í e n ^mt u n b t o n ber eigenf.
I i d ) e r t SSe f cha f f enhe i t ihreé leeren i n n e r n i K a u m é u n b ber g e w u n b e n e n © c h n e c f e n . ^ a n g e mit
b e r i S e r f i e i n e r u n g i Ä u n b e g ena u v e r b u n b e n w e r b e n , u n b j w a r u m befío m e h r , weil m a n bei)
f ü l c h e n © t e i n í ^ e r n e n gar leicht i n b e r 5 8 e f í ímmu n g b e é w a h r e n O r i g i n a l e »erfehien fan.
^ o n fold)en © t e i n ^ f e r n e n giebt eé u n t e r be n ^ e t r e f a c t e n eine fehr g r o f e íOí e n g e , unb wirb
m a n c h e ö » o r ein ^ e t r e f a c t a u s g e g e b e n , fo n í cht á w e i t e r a l é ein b l o f e r © t c i n . : ^ e r n ifl. iS^.e
m e i f l e n ^ m m o n i t e n u n b i^aut i l i ten f inb blof e © t e i n ^ . ^ e r n e u n b e é fcheint, b a g bi e C r b e m
b e m «^Baf fer j w i f c h e n bie C a m m e r n burch bi e s e r f n i i t c a u f f e r e © c h a l e überall burchgebrungen.
S a n n fonfl ift f a f l n i c h t m b e g r e i f e n , w i e biefeé b u r c h b r i n g e n b u r c h bie 3 i * f ^ a n b e fo
» o l l f o m m e n g e f chehe n f o n n e n , bag aUe 3 w í f d ; e n í K a m m e r n a u é g e f üUe t w e r b e n fónnen.
S > OB a é
i .
m