TrikïéxeÏt gcn.uscuhucliomm ! d'uoxàrnajiütH, g|££
ciumipititiKalévbuofepmnisfiuHunvoïii'niflo^becar
p a m & m tertio .gcneri | i f e n s i t u v : q« u x um Vin c t o
poffinti, yohinrate'fiuhremwjclu. Jh p riipo^ïà erc tip t
cunucKij qui ram fS gm * natufie diciintu®; v t hijiduiem
non ap pérantihlïeaudQuenert(imE,:q u i - V e l | « | g |
tut vel peli'uailpne korte ci Æfimuiant calbtaiein ïubh-
<iiarelieiône?'SednulHhorùmtiÿmptoùtitciturpt^ni;ium
t nuiqùife.Çaftrlit'ÿi'ùptet I>eum. • Vïtd^mfett jvot-
n n t lomilitesfnos Oq/poîyi«p u c ip f ï ï, « v lu lq u llq u e
poiUidcrctjVUumA'iiginaliapöHi: impiété piæocpta.
mm
C A P y T C l . i ;
■ M - T L . ® I
'n p r» f oblaü finit eiparuifii, vtnianus eis impomret&dra^
1 rèt. ■' t ■ " S
Puetos deeaftïtate. ntiindos p b tu le ru n tp u tab an te -
nimvtcörpore ma iïd öStan tun iïau da re rj& no avalu iitate
:* neleientes quia doroifius non Beatificauit eifnu-
chos J püéritis riéÊe'flitate caftos, led con tinentis virtufio^
fi' v
•' Tnfabvli autan incrcpabanteos.
^ (^ q u o d vnölléritejSbëtiedicidnerepabant:{èan’onduin
pfe nïffi rnamfrdenVha'b e lites, qiut aoàn t'D e ifin im •
poïCunitateJafTarr. ' »1; j
lefiuveroait iüis\Smteparuulos}&nolite probibereeósadmc
venire. | \ f .•
S ifan d i futuri funtiquidvétatis filips adpatrenvyeni
reïSi quid lèntènciam
nationis p rofeitis, aiïtequam eulpam yideatis? Quales
func rnodo,mcum efhqualesfuturi, ipforum. ,-Q ^ d e r
’gonkmneft,honoi;ate::quodipfor.unTerit,mifieremmi...
Taliumèfienimhgnimicoelorum.
N o a a i t iftbruinÿîtdrâliuin^çioftendeiÆt non
C A P V ; T C I I .
L.
A Derantautan quidamipfo tempore nunciantesilliàeGali- Jiugujl,
lm quorum fangpnemVilatus tpïfcutt cum [acrificijs eo-1
rum.■ " ■ •' .-v, v I
H iG a lils i, qui.ab impiopræfidè in tier fua iacrificia fürit,
necatn, iupruii^celqmin^.^qasifcbleraca morte jfoîue-;
rü n t.Q u ib u s cabmen non îplànjorsôb fuit, vein fèjpunda.
mortemm i teere n tur;fie d vi t ai m pxob a. N am & bo àp s fie
figpe m ôrtqos niartyrunaglorià déclarât , ad cpried la -'
nemviuentium | ■ vt
vej adexétnplum co mg i n oi en ci u m, ideoq ue pelïimepe-
;riturorô,tafitermultiinoriuntur, & peiïîma morte liiùl-
dântùr.Vndp fequitur. v „ ;
Ef rejpondens, , dixitiük : Putatis quoi ht- GHiUiprscpm-
rtibus Galtiaispeccatpresfueriht,, quiataliapÆfpntfponJir.
c o v p b i s , f i d , omnsflimiliterpenbitis:'
fie vt illideceni <ÿ oftofiipra quos cecidit turns in Siloam I ér àc-
ciditeos.
Ordo eft : Dico vobis ,- nonjfoli Gafilæi fiiere peccatp-
res.,fiçut & Hi(yoldly inîtæ,quos tunis pppieflît,nonjioli
pecçâu’erunt :*led etiam omnes vos ludæi peribitis ^tJii
Gafilæi,fip.oeniterenpluerici^.,ProrequicurdeHierolo-
lymitis.
Putatisquiu&ïpfidebjtpresjiueruntprdtfirnmnesfiomineitha-{■
bitantesinlerujdlem*$on»àiçp vabifcfeilfi non poenitentiam egp?
.pm %mncsfijnißt$$peräut^;ki ^ j\i : ,
PreiidruinaturriSifigrdfiçantdndæos, qui'poenitere nor
Iuerim,cumfiiismoeaib-eûepetituros.]^eç/ruftradeçé
& pd to fuerunt,qui nutnerus apudgræcps per ,,6c ç ,q u i -
büsnoqien Iefu incipit< expliniitur. .Indicant enimjeo^
meruilTc damnaii,qidtvonienJlaluajpris lpi;e,ucrunc.Tür:
. ris ilia fignificat edm.qiii turns fo r titu d imieft, n a iia^ -
ætatem j plumSiloænOpîen’,qu,Qdinterpretacur m iirus, defignat; •
eundèm à pâtre miflum.in ipunduçi',retniarë fed mores, & h is quifimilem habçnt innocen- eundem a miltum muuuum , qqumi .oQmmnneess Xluu ppcerr
tiiun St fimplicifatom, præmmm p rq n iitn t. du quibus
/ kc,-. - J $rr+ - -t -,. ■'/ ■/ (împoenitetitemIudæprumgentem oeciderunt, oCv atna
autan perfeéti. j facrificiorum,&; ipltjm ccmplum humanû.lauguipe EtcUmmpofuiffetetsMlatw,dbijtmde. . - | j •*» ' - mBamlmmfim humil?‘s {m
M M aepe- ; w « i
J. ,c: T ,Iinnul: ,n--,...:l -..'im Mmiu . -i...... M.i..- I.iu.1.1 .n 'l-'li-i..-. v J .p u l.U r n u vc
n t id f& i r k u s lk b d frp e t liroK V ÏO '* '" i m t f Ä p Ä M P I
t i o n ç n U e k n t e k  p c t P , étatgentibuslargiendum. K « * * ? * * * '
11 , L i -
dol.drinam eùangeliji^cut pûet aecipîàmus : quia puef ih
difeendo néque cöntraäicit doétöribus , .neqùe rationes;
cömponit adiierlura eos,4edfideKter fulcipiti obtempe-
rat ^ q u ie ie îd '
M. L.
ERantautcmappropinquantes ei pubücatû&pcccatoresmulrib^
pb$rifiei%dir
cemcsujtiia bicpeccatores rcapit érptunducat cÜtn illis*
A- ï ;
P Ofih&cUnibuUbdt lefuiin Ga(iUam,yôn enimyolebat in lu-
dtam anrbuUretquia quart,bant am Itidat mterficere.
N o n perdiderat potcftatcin,.fed noftram c'Onfolabatur
fraailitateiu. Fiutirüm enim eratvt al'iquis fidelis le ab-
fcondei et,& ideo pirecelîic in capite, ne membrppip cri-.
mm'e pfiftea obuc& ëtu^ g f y -, i% •. f | 1
guiniscogitabat,fGripcuinéft.£ror<tpo ems fiat inpeccatum 'Tfatioî
DIcebat autepi b apc, fimilittifiinem :. Arbor ewficikabejiat.
quidamplaniütamin vineafka, ey vepit quaren$frp.ctum
in illa.&noninncnu. . , j '* ' ’ '<
Ficulnea coqucnienterintelligitur genus humanum, AtlSuf:-
quia qüandp primus h©mP;peecauit, tplijs, ficulneis p u- • ^ ’5‘
dendaveïaûitiVndfi.paciAutuis. Hæcarbor 'bene dicitur e »'«2£ir'
plantata, quia ad’autor is ||i i |î| mil i t udin e m eft éreata |î &
quamukadJioraii^esgeôerafttÉri'élpiGiaty fpefcialirptta.- j
men iynagogæ typiim.portac; Sicut èniin ilerifis ficus fo-
lijs exuberans, rpcfmdtu S pofieftprem decipit^ fie dp-1
«ftotesilynagogi operibüs i infeecundi ^loaj^v^bïiàdc^«';
vptb'orùmgloriancesdubiedhs nirlium ôperis boni cxé-.
plurriminiftrant/Vineae-rgp'DoroiniiabaothydGmuseft j
| f t ^ l 4;^na^'p^%urje^|ï-e^dem doift© coiidita| fici ar- j
;bpr:eftinviuea,dominxis^rndtumquoefiuitiriilla,fedm
pHarifiéOtum mente non inuenit,. - , .t ■ -, . . j
m wit'
Dixitautemad cultorem vinea: Ecceanni trèsfiuntex quo venio,
qturensfruâuininficulnea hae,&noninuenio. < v |
C u lto r v in e s , eft ordo apoftolorum 8ç dodtorum,
quorumprecib.acmonitisplebi luggerirurcurade Deo.
His etenim dominus fiepe dé Iudæis infrudtuofis quere-
batur,quod per très annps fuæ vifitationis,in legalibus e-
d id is 8c propheticisconteftationibus & in gratia côrù-
rcandseuangelij négligentes extiterint. Velita: Nullus
in lynagoga per très annos^f rudùs élTe p o tu it, quia neq;
tempore circumcifionispûrificaripoterant , qui circum-
cifionemamminon quærebantïnec per legem làndifica-
bantur,qui carnalia tantum in lege Icquebântür : neque
in gratia iuftificabantur, qpi de peccatis poenitere nole-
bant# Cum ergo merito éflent excidendi, quod quidem
'per Romanos iadum eft, iubetur illis qui in cirçumcifîp-
* nelaborabant,vt fuccifionis clademannunciandopoeni-
[ ten tiam fiiggerant-Et hoc eft:
Succïde ergo iUam.Vt qiïtdetiamterïam occupât}
Annunciafcilicct Indæis, quod perdituri funtjocum
&gentem,pro quoferuandooccidunrChriftum& fu o s .,
Curetiam temporali copia vtuncui;?Terram occupât,qui
locum quem tenet bonis operibus non exercet, qui exé-
plo prauitatis impedimentum præftat cætëris.Poteftet-
iam per terram fterili fru d u occupatam,Iudaicaplebs fi-
gurâri:qus noxia præpofitorum vmbra prefla Fuit, ne ve-
ritàtislumeh reciperet,& ne fiole d iled ionis fiupernæ ca-
m?atth 23 le^eret^uxta^^u^! V&vobiffcribjt&phanfitihypocriu, qui
f ’i claudttis regnurn cslorum ante homines.
Atàlerefpontknsidixitilli-.Domine,dimitteiüara & hoc anno,
vfque duinfodiam circa iUam & mit t am fiercora.
Id e ft, redütaam ei ad animum abominationem qu^|ji
fecit,vtcompundionefiufciteturquafi de putredinefter-
coriis»Pcccatacarnis,ftercoravocantur. Vnde propheta:
Computrueruntiumentainftercorefuo. Hoc e ft, carnalesvi-
tamfiniuere infoetoreluxuriaefuæ. N o u it cultor terram
excolere,quihpuitvitiareprehendére. Intelligensigitur
duritiam & fiuperbiam Iudæorum caufiim efl'e fterilitatis,
polliceturfie fodere donee radicem infruduofte mentis
ligone inuedionis bisacutæhumiliet,incütiens videlicet
& prælèntiumprefliiram,&æternæ damnation is horro-
rem.Fofla quippe in imo e ft, S t inGrepatio dum mentem
fibidemonftrat, humiliât.
Etfiquidemfeceritfruftum, fin autan , in futurum fuccides
earn.
Q u i hicnon vultpinguelcereper increpationem,iillic
cadet,vbi pèr poenitentiam nonrelurget.Cum d ic êre t,^
fiquidemfeceritfruâum,non fu biunxîtaliquid, Içdfulpen-
dit lententiam,quia videbat fiynagogam p rocliuiorem ad
negandumDeum,quamadconfitendum. C um v ero ad-
deret,jî?;4«fe»i;continuoiudicium venturæ damnatïonis
annexuit, dicens: Infuturumfuccides eam. Etfiquidemfe-
ceritfruäum , fiubaudis quod vix credi poteft , relèrua
C A P V T C I 1I.
ERatautem docensin fynagoga corum fabbatis. Eteccemulier
qua babebatfpirituminfirtiiitatitdnnisdecern & otto, & e -
rat inclinata,nec omnino poter atfurfum re(picere.
D id a d e ficu parabola,dominus in fynagoga docuifte
narratur,vt intiinarechoc.éfl'efrudumin ficulneaqusre-
re,& n on inuenire-quod verbum fynagoga: prsdicabat,
nec recipiebatur. Quam tarnen ne totam extirpandam
pro fterilitate putares,fed reliquias përgratiam fiuuandas
efle fcires,moxibidem fanatio eius ih parte ftib, incurus
mulieris (pecie fublequitur. Idem, enim fignificat ficulnea
referuata , quod mulier e ie d a , & id em tertio dominum
veniffead ficulneam in fmd u olam, quod mulierem
decern & od o an n is fu ifl'e incuruatam. Senariusenimm i
quo mundi creatura perfeda fu bftitit, operum pei f e - :
dionem o ften dit:&in trigönum d u d u s , decern & o d o
facit.Q u ia ergo homo qui lexto d ie fad ps e ft, opera per-
j feda habere v o lu it, fedin tribus temppribus dominies
1 vnitatioiiis,fcilicet ante legem, fiib lege | in exordio in-
BibliotfaVeter.PatrsTomnL.; ’
choantisgratis,perinfirma operalanguit,decern & o d o / b
annis mulier curua fuit. Necpoteratfurfum ajpicere, quia I u - r
data terrena fapiens,de cxleftibus non cogitabat,audicns1
per prophetam: Si volueritit & me au^itritis,bona terra man-
ducabitis. Q u o contramembris ecclefiae dicit Äp oftolu s :
Qua fur fum funtfapite,non quafuper terrain. • io c °l i-
Quamcum vidijfet lefts, voSuitadfe, & aitiUi: Mulier,di-1
miffaesabinfirmitatetua. Et impofuitiUimanus & confefiim e-
recla cfi.&glorificabat Deum.
Vidifpr&deftinando per gratiam ,vocauitilluftrando
per dodrinam,impofuitmanus, donis fpititualibus ad-
iuuandoillam, erexitinoperibusbonisad Deiglorifica-j
tionem. Quos, inquit Ap oftolus, pradeftinauit,hos&vo- !
catlit} & quos vocautt, hos& iufiificauit, quosautemiufiifica-
uit,iUos& rriagnificauit. H s c mulier non nifi poft decern
& o d o an nos erigi potuit / quia humana natura hanc
corruptionem deponere , & ad incorruptelam s t e rn s
beatitudlnis erigi nori p o tu it , nifi prius impleuerit lc-
g em ,qu s in decern prsfeptiscbntinetur: & gratiam, in
qua Ghrifti refurredio fa d a e f t , & noftra expedatur.
,
1 L.- Z M.”<- R.**1 .
REjpondens autem archifynagogus indignans quia fabba-
to curajfet Iefus , dicebat turba'i Sexdiesfuntinquibuso-
portetoperari, inhisergovenite&curamini, & non in die fab-
bathi.
Sabbatocurauitlefus, oftendensiamelifetempus, vt
lecundum prophefiam cantici canticörum, ajpiraret dies
& remouerenturvmbra. Neftiebatarchifynagogus fex dies
ftgnificare fex states^in quibus licet operari, fab bat um
vero fignificare requiem s te rn am , in qua non ceffabunc
iufti ab on o pperecum laudabunt Deuin. Vtiq u eDeu s
ab operibus mundi fabbato quieuit, fed in operibus fim-
dificationis vocando,iuftificando, gubernando, iugiter
perfeuerat. Yn de lex in fabbato non hominem curate,
fedferuiliaoperafacere, id e ft, peccatfs grauari prohi- ■
buit.
Rejpondens autem Iefus,dixit:Uypocrita, vnufquifque fabbato j
non foluit Bouemjuum aut Afinum a prafepio, & ducit ada- '
quare l Hanc autem filiam Abraha, quam alhgauit fat lianas
ecce decern & o£lo annis, non oportuitfolui a vinculo ifio die fab- G
bathi. J
Altiori fehfii Bos & Afinus fignificant Iudsum &
G r s cum , de quorum vocatione feriptum eft : Bos cog- IfaA-
nouitpojfejforem fu um ,& Afinus prafepe Domini fui. Q u i v-
terque peccati'vincu^s abfoluuis per prsdicacionem, I
depofuit firim huius mundi hauftu foncis dominici.Filial
A b ra h s , eft Ecclefia de veroque popu lo, q u s im-
pleco tempore legis & dominies refurredionis , per
gratiam fan di Spiritus cuaSt vincula lo n g s captiuita-
H teron.
& Beda !
Cantic.2
L. I6 f.
ET cum hac diceret, erubefeebant omnes aduerfarij eius, ér
omnis populus gaudebat in vniuerfis 'qua gloriofe fiebant
abeo.
Q u i de d id is fàluatoris erubefeunt , ficulnes fterili
fe comparandds‘oftendunc : qui gaudent de
miraculis eius , ad filiam, Ab rahs , hoc
e f t , ad Ecclefiam fidei fe per-
tinere decla-
C A P V T