
.i-, - . . v ~ s'" 1 n « i :p £i&rtaincoÄic raür,caa icm^ :a iuiii&i«e illsöc ^ M t a ^ m '^ ^ s w q U o ^ l iD a ^ i p t n i i i ^ S ^ i t ^ I
V u r a » H W W l ^ '^ IW < A t t - A ^ a ( ^ o a « t t i t » i a iD o m i » > . i i ^ o l d a ^ n f t i ^ o m p n i i n , l t y ^ E lE n ^
!pri>poii^olrcömnatonemintcgias V3^an>ilionc:nin:f^taircma:m icotiiir< rrtmi:. Ncc . ...........« H f B K l i i i K P i | V g | M
| | 3 S £ j ^ S
[.inicnpiilK"I
fepai&imye vrramq, pomtnus, fed meer means fublccibece depiehendatui, : led entypottaßonnodftndas
fe coiVmnctj
vnain'feypoftaficompoiira. Çonimidioné- minac, « g j g f i * W " * Ï hoc eft qpia infilijl
cni i« clle’ncialem dicimus,!
' " s hoée(bveramÿi 5 aucemphan- hypoftafi eflèntia habueiir. Siquidem Chtiftusiplè , cùm
t a f t i c a m f e u c o m e n n.t Eirennalem i n a m H dicöynon M B qu od à ,, vna H effet I hypoftafis,- i I in o-_ ycro^ c .ïperuusdicam,I I a ïpfeDei
H H
duabusnaturisnltura vna compolita flat, fed q u ad mu- ; Films,cum vna Sanclx Trinitatis hypeitaliscffer, fuit&l
tab reuera in vnam Filii Deiperfonam eoniuugantur, at- coiporiquodaflumpfit bypoftalis.ItaCjue corpus Domini1
queita e’ffenrialem earum diiftremia feruari definimus. | enypoftaton qmdemeft, hyFoftaiisAtib, minime.
* | j B — i. rrftarnnfmanfit. quodmerea- j&
Gloria;
Dom ia us
* DebonMifiififMqs,qU6funteiußemfubflanti<e.
' ■ ~ | C A P M & v . ■ N
■Omooufia, hoc eft ebnfubftäntiaUa 1 eafunt* qux-
cunque hypoftaßbusqmdea le mutu.bdirimunt-uq I
eflentia verb.chniuuguncur.V t ego & tu Sc omnesifi > >gii lr
homines hypftifes homopuliae lurnus vhoc'eft>euijde-'.f
fenti* parcicipes. Patericaq-, 'Sc Filius, &SpiXu,us Sanctus
hypoftaiibus quidem4 iuiduntur('aliu$veuim Pater, alius
item Filius/ahus denique Sp‘uitq s$ a n d u s} effemia verb
coniunguntur. Vila autem, feu, eflentia, conmuisefthy-
poftafeonratio, fiue vha diuinitaSj'Vnafbrma. Pateieigo
Sc Filins,& SpiritusSandfuSyCes funt eiufde.eflcnti^quod
I vniusfint 8cbiufdern eflentia; participes;hypoftafibusau-l
tern,Hue perfbnis.vtd rdü eft.diuiduntur.at eflentiajfiue I
haturayCokmguntur: eaqj de can (a | p ««ei u fde mn a t u-
rae, &«i“«w^<>‘eiufdemeircntiae, pattipipesdieunthf.
* De Homoj/pofiatU, hoc eft gk, quaßtuteiußlem hy- _
pofiafeoifeu fubfißetim.
C A P V T , v i . -
HOmoypoftata, hoc eft confubfifienrialia, ea dican
tur, qqxcunq; inter fc eflentia quidem diffechric, ift]
vnam autem Si eande hypoftafininferfe coragoourittir:
vt ego Sc tu,& vnufquilqihoftium anima & corporecpp-
| ftamus. Hxp o rro partes.anima & corpuSjelTebriatjuidll
I diuerßeftfnit:faliaenimanima’,alia£orporistfleniiafeft|)S
Homoypo'ftatae vero, le itlu b hften ti«e e i u fdem, fe cünc* u
|Chnftianorump]acita.Nec enim animaipfoeorporean-1
tiquior,neq-, corpus anima vetuftiefseftifed fitpui anima
Sc corpus efle:cceperunr.' Qu^cunque ergo eflentia quidem
differunc,eq;dem tarnen tern pore, Sc finau 1 fii b ft* t e -
I run t,fiom oypoftaca fu nr,Sc dicunrun ltaque Pater Sc Filius,
& SpiritusSan6ltis,‘homoypoftata 6'6'firrrt, quianmfc
illisamiquius Sc recentius nihil nc. quia vero eflentia mi-
nim'ediftemnt,iecicC6eti|hömoufta.Sc luht&.dfcü«tur.
^ De differentia & ioniunßione, ■ [ea% 'tnpliciycßntialt,
babituali.^
C A P V T V I I .^
Sfentulisconiundlio cft, quae multas hypoftafts a'd
Quod enim creacum eràt, .croatum nianfit, quod
turn, in créât lim, quod mon ale, m o rca le. qu ad im n : o rca-
le, i in m ortale, quod circumfcriptum, circu mfcriptum.
ou5 d vifibile'vifibile.qudd muifibîle,inaifibile..V | | quidem
pars miraculiseftulget, altera contutpelijsobnoxia
eft.Porro Verbum ea fibi quae funthoraft^s afliimir.qua-
fique dbmefticafacit;Ipfius enim (tint ea,quæ ad fanftarn
eius carnem pertinent, carnemqi eorum,qu« propria fibi
fùnt»mutuæ compenfationis modoSc mucuçpartiumar-
[ftiratfs, hypoftaticieque coniuhftionis ratione f partici-
ieibfatit. Adhaecquia vnusidemq; iserac, qui4 iuina Sc
,ana in vtraquefôrma opefabatur cum alterius corny
.•.«i.ione.QuocircaDominusquoq^glqriçcrucifixusefle
dicitùr, quamais diuina eius naturapafla non fit. Filium. I
item hominis.ante paflîonem in ccelo/uifle conftat : yt
Dominus ipfedieebat. Vnuseniinl idemq; gforig Dominus
is erat,,quipatuta Sere yeraFdius hommis,feu homo
faâ:us fuerai :atq;'micacuUeius paflaonesqqe noignora-
mbs. quairihis aliaxatione miracula ederet, alia itera paf-
fiqnib; obnoxids eilet. Vt enim vnam eius hypoftafin, ita
Sciflentialem naturarum difFerentiam/eruarinouimtls.
lam q u îfieri poteft, vt effentialis differentia feruata fit,
nifiea quoquçfefuatafmt,quæinterfematuàdifferunt?
Diffèreritia enim eorum quæ diflerunt diff'erentiaeft.Ea-1
dem igitur ratione,qua Chtifti naturae infer fe differunt,
hocefteflenti;ærauone,ipfumqudq5ciimexcremisconuenire,
diuinitatc,iuquâ, cùm Pâtre Sc Spiritu :bumanïr
taxe veto cummatre Scnobisaflerimus. Ipfe enim Patri Sc I
SpirituiSandtodiuinitatis ratidne côfubftantialjseft,ma-
trxàiite Sc cun<fti«îhominibus, ratione humanitatis. Qua
auteni ratione naturaeeiUs côueniunt,«adem ipftim q ü o tl
quedifferre di ci m us, tu mà Patréôc SpiriturSanâro, turn t
amarré Sccæcerishdminibùs. Conueniunte^jmeius natu
re per hypoftafin, cùm vna hypoftafi compofita con^
ftent, lecundum quam tum à Pâtre ScSpiritu, tum a ma-
tre & nbEis ipfis differr.
* CapitAqu&dam, quorum cogmtiojjs nmjfaria e ß qui quantum
ratio pattturhumana, Verbiincarnati mjfterium cogno-
feerecupiunt. [De enypoßa^Ueteroy-
poflato, & hjpofiafi.']
C A P V T IV.
ENypoftatum,hoc eft id quod per fefuaqi.vi fubfiftit,
in vniuerfum pro Omni (ubfiftentia eapitur,coiporca,
^PrpäCT I
■Mi .
ll'ypoll:.
yp.od !
Hypcfh
I s üo.^
üoufic
F
E:
;ÇôDtt>/: 1
Diig'nq y
_ ....................... I______ ! ! . __ vnam eflcntiaincôgrcgat.-vcomnes fingulihomines 1
' inqüam,ôcincorporea, provtferre poteft: quoin-fignifir...-fcypoftafib.us quidéfeu pçrfonis diuiçlûtur,eflctuia.vero,
catu çb|oç xjuoqiie eflë n fia per fe fu.bfiftçnsdici queat : feu vatipne h u mani tatis cqni u ngu n t u r. I ta q u eh a c perio
cùm tame propriè color fit heteroypoftacon, boceftres narum eoniundio.quæ per vnam fit eJ.leiuianncoiunctioL
peralmmlubfiftens.-piopuaenim fubfiftentia carer,fed eflCntu)lisdiacui.Eflèniialisveiodiffer^uuaeft,quanr,'0 7 ;
çorpori tanquâ fubieéro inhærec. Eflentia verb propnè. j COn iunâæ yin.am,in hypoftafin natiHædnie vila confufio- «
hypbftafis elt, feu fubfiftentia, n on autem enypoftatjim. ,ne & jmminutione m in e n if vtdûæChrifti naturæ, ;ime
Abufiuètamenhæcquoq;enypoftata dicuntur. Enypo- ^iuinitasSchinnanitas, dnvnam congreflæhypoftafin,
Ulatoifprætereâdicitur homo vniucrfalis, qupd externi J h auclq^uquamconfufæiu)rninutæve(unt :Sedeftèntiali l
'■)& üh- IPhilofophi ùouâb%-'> hoc eftfpeciéfpeeialiffimâ feu | differentia differunr. Duaruin enim natutarum ne titra |
infimàm vocant. Ehrypoftaronautë.vniuerfalishpmG di- j cQmmifcçw confundiqucjefltnuæhabitarationeipoteft.
citur.tanqua imhypqftafibu,?confi4 exatus : vt in Petro Sc j neevero inter iè differunt hyppftafi | vna enim ambarum
.cætens'hominibusfingulis. HtecpoitomaEpypoftarffi- hypoftafiseft: at eflentiah differentia,
gnificata citra magnam diflicuhatem coinprehendas, de
quarto autem qupddtfticihtiseft, iam dicendü.nobis eft. *. hjpofiaticafeuperfomltcomunttione & differentia.
Enypoftaton id eft, quod cü alfp eflentiadiueLfo advnins
conftitutionemperfonæavnius!q,gencratiop^mhyppfta-l , , ; , v C A P V T VI I I .
feos3componitur,Scvnà fubfiftit; non auté,pet fecogno- . r u ■
futur. Attènderida porto eft hæc envp'oftari dehnicio. T T Ypoftanca, feu perfonalis coniumftio eaeft.quxdir
5 anâaEcclefia Catholicaindiipenfationeincarnationis | i . J-uedaseflennasiiue naturas m vnum ôç vnam ean-
vriarn.hyppftaii.n,duafqjnaturas profitctiiy;,hypoftafin demquehypoftahncbiligttSccolligat.-vtmdifpcnfatione
- -----— r v. ..! ' ipÇarna-
I • i ÉÉ------—----- r=v I I : ~ ' | p i l I î ' I p ^
v
Infralib.
Eecléfîl:'*
ftica enjfe
poftati
gmSearib
J
B I
Schetic*
VoniUD-’ ’
loàNe-
De\Vcr’biùiumiJmarncitione.,
iiTcarEfappni&pbmini noftri iëfu Chrifti hypoftaticacon-
iuniftio füitfDaafenimëiùsnaruræ iuvnam eanderrique
hypoftafin cirra confüfipncm coniunbl* funt. Hypofta-
tiea verb differentia eft, quandmhÿpoftafès| qûæ lub vnâ
eflenfiamcadünty/inter fë'diuiduntùr, Sçin nurheruml
niultitudinemq} cjîafabtexiftlcis feu figurattuis propne-
taribùs cedunt. AlijenimàD alijs hypoftafeonratione dif-1
ferimus. Verbigratiâ, ego qüidemfum proueda ærare,
mgeb Colore, Sc fùbalbus ; tu autem media ærate, albiis;-, j
vërbafluediftindëprofets.Eodem modo cætëri quoque
finguli homines huiufmpdi propriétatibus hypoftaticè l
differunt.
¥ Defcbeticafeu babituali coniunciione, & dijferentia.
dediffermiaiamennthtl.'] \
C A P V T IX.
SChefica,leuhabitualis,cpniundio?atnicaScbeneuola
difpofitioeftjvel concors voluntatum cpnfênfus. Qui
ergo mütuâfebeneuolentià profequuntuxy amjcitiære-
fpedufchecicètôiundidlcuùtur.Hæreticusenimrmpius
i lie Ne ftori us Eccl èfi afti cam dodrinam n on àdmitténs,
quàipïe Deus homo fa d p s, noftræqÿnaturaj çôhiundus
aflèritur, hyppftâcicam quidem feu pèrfbnalem cpniun-
dionèm efleuegabat : nugabatur autem è S a n d a Maria
nudiim ôcfiraplicemhominemnatumefle ,• erga quem
0 ëus Verb um eadëm ex generàtiPnè beneuolam dilpo-
fitionemaffediot#mvehaberet. Atquè coniundionem
quidëm fatçbatury non ta^^^ hypftaticam, fcd.fcheti-
cam. Ex quo fiebat, v t nqvnam hÿppftafin mifer ilîepro-
fiteretur j {ed duas,quæ in ter fe qüidé eflen tia 6t hypoftafi
diùidercntur: àrnicitiavetoeademqj voluntate,yel vo-
luntaria difpofitione, coniungerentur ,cæteraqv id genus
deliria deblacerabac.
* De SanâaTrinitate. f Pater Tilius, &Spirttut in quo
p a s , Afferantytnquoconueniant.y
C A P Y T ->X.
I Ater quidem caufà caret, eftquieingenitus: née enim
ab vllo,neafeipfoquidcn,î eflèntiamhaber.Filius autem
àPatrcgenituseft. $andus denique Spiritus Sc i-pfe
quidem ex Patre,'at nón generationis , fed proceffionis,
modo. Ec firnul àtque Filij ex Pâtre generatio fuit, fuit Sc
Spiritus San d i proceflibî Q u o au te m m o d o Sc generatio
Sc procelîio differan t , ném q n o uir. Itaque hypbftalès fo?
lis hypoftaticisproprietatibus differunt,fiuenongenefa-
tione, generationeiSc prôcéffione.-quæindiuiduëquoq^
diuiduntur. Trium autèm perfonarum vnaquæq; perfe-
d a confiât hypoftafi. In tribus enim perfedis hypoftafi-
bùs vnafimplexinefteirençia;quæterfhinüomnem præ-'
cëditSc exuperat. Paracletüm autem feu aduoeatum ôc
Spicitum ÔC Filium vocamus. vt qui vniuerfbrumâduo-
cationes & pan'ociniaftîfèipiant.Spiritumquidém certc
I Patté0 Sc;Fjliq: jprocedere dicimus, ita tamen vt per Fi-
liumlmpertiatur,
¥ DeVerVt tncarnatione.
C A P V T X I.
aRrore non caret , fînatürfra ditiifiam incarhatam
fuifTe dicamus, cùm Verbi hypoftafis dicenda fit.Si ■
enim carnem à natüra diuina afliimptam furfle dixeri-
musjVtique vndPatrem Sc Spiritüm corriprehendemus.
cùm vna Sandæ Trinitatis natüra fitî Synalcepha, feu
cqiiadiq, propriè confufio e f t.§ ||||| autëm, feu coniun -
dio,'cùin;quid .citra mixtiongm alij ehïpiam applicaturi’
vt oleum aquæ. Diuinitatisnàturam hürbanitatis
naturæ coniundam fuiflènon diciihus, imo, ■
potiùs Verbihypoftafinincfir-
■ M ■ ■ natamffuiflèi
De ejfentia f natura, hypoftafi, &perfona. ]
C A P V T XII.;
m
Natur* v
— pbliotk.Vet.i'ttr. Tom. i:
ESfènria prop’rièd ic itu rid quodeft: j nee alió eget i vt
fubliftat,multis aütemitnodis accipitur, yt.eflèntia
Dei., eflentia angeli.eflèmia hominis, itemqvomnjaab ijs
diuer/aëflehtije nominedcfignantün Item , Ëflentiaeft,
qupd per fèfüaqV'Vi fubftac, nee ah alio eflentiatn haber.
n eq;a! (bqu o quam extrario indiget,vt fit.Siqütdé coiofi
alBo&nigrö Sc.id genus ctereris, eflèntliE nomen haud-
quaquam tribuimus, quia per fe fubfifterè non pbffint,
abfqué corporèillorum qapace. \
Natüra vérbefteorum ^ u*funtmbtus8c quiedsprin-
expiumjin qhibusptimummeftper fe, nohperaccidëns/;
Verbigradanaturamvocamus quietem Sc m prurn, qoae
eflentiaii ratione terrein fuhr, necidvllius cau^beneficio
adgermen Scfostum rebus naxuralibus fuggerenda.< De-
d u d u po'prb q*''«^feu.naturanomen eft,
fariwyzrutycM, liocéft ab éo quod iit. Iraq; ov^U; ^ <póoi<&,
hoeëfteffend® & narur* riominum eadem fignifiqatlb
eft, quorum illud w«g^vTo'«i'«véflèihóc'vcrb '
hóe eft natura ita comparätum eflè, deducitür. Hypofta- Hypofta-
fisautem res eft fubfiftens & eflèntiafis, ia q u a quidem' fis* ■ ■
accidendum cqaceruatio, tanqua vno infubiédo,reapfè
aduqiie fiibfiftit. nf««r»srw véco, feu perfooa. id eft, quod
proprijsadionibusScproprietatibuscertam 8c dejfimrara
ëorum q u s fecuim eiuldem fiint effenci® ëuidentiam ex-
hibbe.''*^ /
[EcclefifflicaNaiur* defimtio^uidSeueria^osin
errorem propuUm.~\
c A P v T x i v . : :
» Atutaitem exfententiaËcclefi*, yera rei fubfïftentia
eft. Vt autem Ariftoteles& cjeteri Graeci aiitorés 1 1 U1*
funf,muldsmodisnaturadefinitur, quibusquidem defi-';dèfiiytio
nitionibusdumaccuratiüs inhärent Seuerlani, in ertore Ecdcfiai |
prolapfi:fiirit^Siquidemhatura,vtB.ApoftoloplacctiOtt4 # |
ne id eft, quod re vera eft. Apertius deinceps id explfcab^
mus. Naturam vocat Ecclefia eorum qu®fbnt vedtatórti^uerianos.m
^ u id quod eis ineft.
;è«Vo!<,^uodita coroparataeft, y tfit, quemadmqdum
i<ri*«s<m,_ eflèntiaqua:eft, & in Veritate cognofcitur. Natura,
eflèntia, genus, Sc/“-efvfèu forma, pro vna èademq;
re in ecclefiafticrs dogmatis capiunrur. qüpmadrhoflhm
panisr& b u ccell a.Q uocir qa & 6>cvc-Uy,Mflne jfl q\jpd
infitumeft, 8c id quotl ineft idem fignificanf. Quarubr
autem modis natura dicitur, vt iara monuij his nimirum i
eflèntia, natura, genus, Scforma.,
[Hjpoflafisiperfona&charafterinDeoquid.
Hjpoftatica proprietates.
C A P V T X V . :
HYpoftafis quoq; infupër.'exeeclefiaftica & Apöftö-
licatraditipne, «»ö,r«,w®’»cft, leuperfona, finè chara-
dler,qiiemadmodum Paulus Filiumfpléndorem gloria
•Patris, item Sc hypbftalèos eius charaiftéremlèu figuram
vocat, hoëeft perfonam ciuïdem eflèbXi* etfm charadere
8chypoftafipatris. Perfbnasautém& charaderäsinD io
incorpqreaipfa dicimus,8treaqua: circunfcubi expritniq-,
non poflunt. Perfona veto feu hypoftafis, ex fandormn
Patrijtq:ffntentia, pix>pdumeftprastercommune. Com-.
mumtasenimeftjvniufci'iiufquereiriätura.-pröptia verbj
hypoftafes^pf? funt. Verhi gratia, Natura fiue eflèntia eft,
yna Dcita^, hypoftafes vero trés,Pater, Filius, ScSpiritus
fandus: tres perfon», féuiharai^re^VvnaautèXn eflèntia
Scgenüsv Si ergo dicas>0 iuinims nóftrüm omhiü cüftèSi
eft, totam Tnniratem fandam fignificafti: fi vero cjitas*
vobifcö Films Dei, ex tribus hypoftafibus vnam, cqtaibq}
■drainitatèm prqnunciafli.H^c prbtered dé'ijftlem audirb.
Diui'nitas,eCTpipmunitarëm,Sc abfoluta p erfedionem,,
____________ - Yy j •_____ eflèntia;,
is