Si- iconPm Plaütarvm.
F I3VRA 16. Granulu duo, vnum altero adultius, absque Globulo comité, folio indiuifo adhae-
rentia.
FIGVRA 17. Granullïunfcrié, e fede fua remoti, vertex vifui oppofitus.
FIGVRA 18. Idem Granulum a latere vilüm.
FIGVRA ig. Granum aliud, cuius vertex explicari ine-ipit, a latere.
FIGVRA ao. Capfula feu Granum rtlâturufflj fegWiento folii adhufc inhaerens, a latere pi£tum.
FIGVRA 21. Vertex Capiùlae feu Grarii matüri explicatus ih quinque Stigmata, refta vifui
obiectus.
FIGVRA 22. Granum maturum, verticali fe&ione disfciflum.
FIGVRA 23. Veficitlae intra-Granum contenta«, biç exemcaepinguntur, maxime auÛae, ficuti
faÉtumeîi: 6iimf)îhn'ibt}s, qüaea Fig. 3. hûè vsqùe pfspélita lùnt.
OBSERYATIONES.
_ > ■ Jknta ftaec àbsqüe ' dtibîô a ÜILLENÏÖ fi non inuenta , tamen primum dilucidata et
' piëta eft, . Figura, quam dédit, noftrâe, quod ad frabitüm et rria'gnitudinem, quam
J L maxime cotiéordat Folia faltem orntiia bifureat'a monftrat, et fructifiOationibus caret,
quas TT .T F. in hàc Ipecie non vid.it. Diflïmilior eft icon VAILLANTII non folum ftatura,
quae multa minor', led et vertioîllis-, qui folia tria vel quatuor ad lümmum quinque gerunt,
penitus ïndiuila. Tota tamen defcriptio luadet, Eùm noft'fam plantam voluiIFe, veluti Iilu-
ftris etiarn LINNAEVS nobi^cum confentit. Magnitudinem enim, fiçuti alibi pluries, Sa
et hic, pariim iriferre, nobis pérlüadere poflümus. Foliorum autem diuiftirac in planta vel
extra âquam haerertte, vël flaccida facillime glutiriantur, hine VAILLANTIVM et aefcriben-
tem et pingentem, fie vt alios, laterépotuerunt. Hoc igitur nos moult, vt BVXBAVMH Hip-
puridemin Centuriis absque deferiptione depi£tam, hue retulerimus, etiamfi folia itidem in-
diuilà monftret, quia inluper ex planta flaccida vel ficca pi&aeft. Char am translucentem ma-
iorém VAILLANTII A£t. Gâlh An. cit. p. i8. et. 19. Tab. 3. Fig. 8* aufi non lumus, huic
noftrae fimpliciter combinare ; cum icon praelèrtim plurimum recedat, fi proba eft, et in fo-
liis ifthmos non. folum copiofos, led et apices illorum in fpinulas quafi terminâtes fiftat. Non
tamen penitus praétefmittendûm vidétûr, iplàt» rÉhi translUc&tt'em jiïâiôrèih in Botafiico Pari-
fienfi p. 105. n. 5. vocari Hippuridem lacuftrem foiiis nbn articulojis longioribus lucidis, adeoque
charackerem Ilium notabilfm rurlus abolerj. Inter eos autem, quos adduximus, 'Au&ores
folus fëre' V AÏLL ANTI V S ali quid diftinêti dô fruëtîfîcatione huius plantae- defer ib it 5 etfi ob-
feure iïi icône eXprefîërif : capliilas nèmpe, qüas Ipfe 'aeqbe ac DILLENIVS vnice in hoc
Gerterocognouiti ' Eas^autem generatim vt corpora ouoidea pyriformia defe-ribit, quae cajS-
lulis reliquarum Ipecierum fimiiia effent, a quibus tamen nôtabilitér différant, vt moi vîete-
bimus, Recemi ifti copiofi ex oÊko pluribusque globulis cprnpofiti, qüös HALLERVS cui-
dam Hippuridi, fiib nomine traHsluceniis metioris Y AÏLL. in En. Hehr. p. ^97. n. 4. deferip-
tae tribuit * in noftra nunquam reperiüntur, adeoque, nüm huius foci elfe pofîît, ipfe
%J, AqUarum incoW haeO-, quam BILLENÏVS in lacunis-pratorum, VÂILLÂNTÏVS in foffïs*
BVXB AVMIVS fimiii loco ef in riuulis deprehenderunt, ndbis quoque in riuis ocçufrîf, et
fuidem omnium copiofiflime in ipfo foterio fonte martiali Bokenhofenfi, alioque riuo, ,der
eehdcîi vocat'o, prope Erlarigam. Për.ffiaiîrifaïft quMëïfi^fe^peratior^'anni partémadeft ^
non Temper vero feralisTepetitür. FruÖlfic^iönes, qUae VAfLLANTIÓ Iuliô et Âugufto
oéttenefüïït, itbhi's'SeptémDïi' méïïlb' fèfë* ob'ftiféfùnt, qûo ëîiârri tempOré Anni 17 55. piÉürani
penitus abfoluimus. Radicatur planta, vt folent eiusmodi, in imis riuorum, luto plënis, radi-
cibifS captltebuS albi(flÿ, vndé C'autëS üWgUln^, adWnum* dbsP“sqUé-ped'es longi , qui in aqua
fiatant, lupêMciëi propiUqôiy l^npêr fariien immerfi. Caiflis tPres-ét filiformis eft, éxïüs pe--
nitus laeuis, neque crufta vlla obdudus, quam aliquae Kûius Generis fpecies gerere folent.
Göfiftare'Met tcrêus exuadëtibutmembrinaGejS', hirîc perlueet^ .cortejx eum tener et lacté vk
ridis ambit, quem infecta aquatica palfim abradunt. Idem-caulis intus in'totum cauus eft, abs-
que notfiabiji aliqiuà1 mpduflae qpantftate, et nihil nifi aquanj yilcidulam intra cauürn continet,
quae fi exprimitur, pfantam digitis adglüdnàt. Su'ccus fëfî demît'üî, yël plaiîtafiëcatüf, co'm-
preflamqhaec planamquç formam nancilpitur. Per interualla variae diftanfiâé' Caüli cirçum-
ppnuntur Verticilli FoliorUm. Ififefùàflâ: ® qfïo fadïëî pvopripr'a eu Ip-Sgib^a1 furït, fliëiie îk
pôllfêàïik ê"t. v lfe:' eö'qüe bfeuiorô*, pôilicâfîa f t femîpplliéâriàv qüo lbmmis:plantae pröpfióra'
euadunt. Verticilli penitus nudi lunt, nullibr làtiofes ;; id1 éfiimv qirôd âttuii âliquanrfpeciem
fimulat in icône,- #.âëuli?pellû&MiV fiîhil' tamen minus vndique aeqbalisy Exa^viiiiS
verticillorum rami prodii-ë-lblent, indiferiminatim mox-âltérni:, niPx oppofitiy plerunique ça-
'men vnus lëripi?'akerGF.r ïfami nouelli inftar^paraorum-ftaminum capitatorum- eméi^gëre folent,
veluti in Figura 1. occurrit, quae confuildi non dèhepf dUM ffü£tîfîcàtibriibuslücçefiiï
temporis autem in verticillos denfos explicantur.
3) Singulos
ï Ab f l a Xif. ch Ara. 55
iS Siriguios Vëfticiïiôs F'oliîcomponunt communiter fex, ràrius quinque, feptém v d ofto.
Fdlfa ipfa, eiusdem omnino cum Caule, quem ex vno ortu cir.cumftant, iubftantme_ et tabri-
caélunt, itidem tèretia, caua, pellucida et lùcco vifeido plena, fie et cortice fimiii mllrutta.
Qiiae adulta funt, ratd pollice vrio breuiora, plerumquepoUiéària etfefquipollicaria euadunt
in fpeciminibus a nobis çolleQis, cuiùs cauffam ficuti proceritâti? totiüs plantae quaerere licet
in libero riuulorum fluénto. Forma foliorum duplici modo fêlé nobis ôbtülit Modo enim
penitus indiuilà funt, fine fenfim in apicèm non valde acütum decrefceiife : modo poft duas
tértiâs circitér longitüdinis partes bifurca fiunt, diuilufîs itidem lente' fubulatis. Bimrcatörum
foliorum absque dubio plura furit iri totà planta, non tamen facile vcrticilius exfiftit, qui
non yiium vél alterum folium indiuifum quoque poffideat. _ Aliqua ex his foiiis et quidêm in-
diferiminatim fterilia funt, aliqua vero fertilià, vt mox videbimus.
a') In verticillis nempe (upérioribus, non làltem vno vél altero, vt VAILLANTÏVS perbibet,
fed pluribus, veluti ex Figura I. adparêt ; et quidem in foHijiipffii more congenerum, Fru-
ûificatio aliqua reperiri foret, quae fi diuilà folia occupât, in iplà bifürcàtione .àut proxime
' ad illarri locatur ; in non diffeOEis véro eandérti ciïciÉef m’enteam tràet:. Rariffime omnia
verticilli vntius Folia fertilià font, léd plerumque ita lé habént, vt- Figuré 2. exhibet, et ali-
quot folia fterilia marient. Foècunda întfrim V’ario modo (e Habeiit. Aliquando et quidem
per quam frequenter vterque iexus in vno folio fine fimpliei fiue bifurcatb coniunäus eft 5 non
faro autem feparatus occurrit*. mox nenipe mafeulinus, mo'i femininus fbltis, àtqiïe iditerum
in foiiis vtriusque generis promifeue. Cun^ia haèe' o b u é i t mquibüslibèt, nunquam in
diftinàis plantis, quin et frequenter in vno eodemque verticillo ; adeoque fexus^tam com-
b'inatîfs qùam dîsiun£kus promifeue repefitur. Organon mafciilinàm vbi adeft, femper vni-
cum eft: femininum etiam non raro vnicum, fiuê foiitarium, fiue mafeulo iunctum: perquam
frequenter vero duô ofgana femininâ aut vno malculo fociata, àut hoc deftittita dbtieniunt.
Semel faltem inter aliquot centena exemplaria tria absque nrafculo (k)niun£kä vidi. Plura nunquam
adhuc reperire potui, exquifitiflima etfi eufa adhibita. Neqùé etiam iôeus àliqtéis ita
ftriftim deftinatus videtur malculo1, vt ibi femper ofiaturj fed modu inter rduàs caplulas,' modo
ad vnum altefumUè latus, fi vnica’ adeft, nSfo'do fuprâ-Mlarn locat-Of. Nitnquam vefö’infra
illas adhuc a me depfehenfiis eft, qûod iri aliis (peeiebtis éommune éft 5 cum in ris fitu's? cap-
fulae non aliter féràt, vt lùo locb amplius patebit.
5) Galix omnino nullus früàificationes comitatur, neque etiafn fpinülac aliquae eins- locum fub-
plent, vt in aliis fpeciebus-j fèd ficuti caulis et tota planta inermis eft , ita quoqùe frufetifica-
tiones penitus nudae e foiiis erumpunt. Hoc. vnicum in foiiis animaduertitur, quod in ea
foliï placra, cui fru£tificationes inferuntur, nodus quafi aliquis feu ifthmus occurrat, qui folium
ibi aut parum coarftat, aut aliquantum incuruat ; velutiFigurae noftrae 7 .8. et 20. inter
alias praecipue declarant. In reliquo autem non folii folum traOiu, fed etiam in tota planta
eiusque caule nihil omnino de eiusmodi ifthmis deprehendere amplius potui.
6) Quando fru£tificationes prodire incipiunt, id hoc modo fieri, folet. -Jn ea nempe, quam fii-
pra n. 4) diximus folii piaga, et quideni in fuperfièie comrrfùnite# iriteriore, caulem relpici-
ente, Tuberculum aliquod fefemanifeftare(blet. Hoc, n fexiidilrniäum eft, aut .mafcuiinum
aut femininum organon mox prodit. ïn planta, quaeflorere incipit, mafculorum multo plu-
re^ funt, quam feminarijm, ex quo non obfcure conclüditur, mafculos citius paullo oriri, et
feminas fiiccederé in iis foiiis , quae fexum coniiïn£tum poffident. Interâum tamen primor-
dia Capfularuifi fimul cuin mafciüino organo pfodiifle vid:i.
7) Tuber iftud, quodfub fumma iuuentute communiter albidulum vel ex albo luteolum ëolô-
rem exhibet, n mafcuiinum eft, vlteriori increménto luteum colorent fé'ftfîm induit?, et paulid
poft in globoiàm formam amplius attollitur, donee in Globulum fiue Stamen globofum ex-
creuerit. Hôc fiomen ipfi absqu’e omnî dubib contpètere- potéft, pfo'pter dotes, qùas mox
explicabimus. Stamen igitur absque omni Filo {effile eft , et quidem aut foiitarium, aut iun-
.. £tum alteri fexùi,, fecundum eos moderé, quos àntèa êxpofiiimùs. Idéiq iHûd interea, dum
adolefcit, Æxteriofe.fuperficie puculatum feil fcrapofiim adpafét, et parietés naficilciÊffr ce-i
reae quafi iubftantiae et lùccolae, pro molis ratione (àtis1 craffos. Gólof éius in iuuCnfute
luteus, per maturitatem ex croceo obfolete rufefeit,- et demum in ftifcum vergit. Intus ma-
ximam partem cauum eft, etaliquam pulpâe'quantitaifeni continet, fibris vel membfànuiis te-
nerrimis interftin£tam, cui granula quaedam farinofa crocei coloris permifeentur. Nunquam
fponte aperitur, quantum experiri potui, neque loculos eum in finem conftru8:os poffidet,
fed ab fo lu to negotio fenfim ma^cefcit, putredifne cdnliimitur et tandem aboletur ; adeo vt
ad Capfulas maturas vel Jalterrr penitùs adùlfas $ nuflùm facile, fiifi forte effoetum aliquod amplius
deprehendatur. Cun£ta igitur haec deftinationem et officium fatis declarant.
8) Capfulae vel Granula, feu organa feminea, etiam fub formapapinarum minùtiffîmarum érurrï-
pere folent, et quidem aut foiitariae, aut fibi inuicem adeumbentes vario fftu, àùt?Stamini iun-
\ ftae.aut absque eo, veluti ex iconibus patet. Primordia earum tune ex albo virefcunt, et fere
A . 0 2 perlucent.