O B S E R V A T I O N E S .
i ) I j'x omni verifimilitudine TOURNEFORTIVS plantam hang primus nominauit quidem; aft
J —l FORSKALIUM praecipua omnino laus manet, quod femina iftius herbae hortisEuropae
' nouiter fiippeditauerit atque effecerit, vt in pofterum de illius fabrica adcuratius iudicari
poflit. Ifte quidem ftirpem fuam ad Dentem Leonis referens, in Graecia legit; hie
vero circa Cairum Aegypti Ipontaneam repent et Lapfanam capillarem vocauit, quod eo
certius adferere poflumus , cum fub hoc nomine ad nos peruenerit : etiamfl ne ex
praeceptis HALLERI quidem ad hoc genus penitus pertineat, cum femen nudum requi-
rat, qualia etiam fpeciei foetidae didtae coinpetunt. LINNAEUS interim 06 eandem
cum proxime dicta in habitu adfinitatem Hjoferidi adfociauit, fuccindtamque deferiptionem
fuppeditauit, cui ad normam dehneationis noftrae, anno 1767. paratae, quaedam, fl licer,
lupplebimus.
a) Ex Semine enata planta primo ftatim anno florere folet, radice fuffulta fimplici tunc, fufiformi,
quae toto fuo decurfu libras teneras filiformes iimplices vel ramofas dimittit, fordide alba eft,
et ad plures annos perennat, li per hiemem bene cuftoditur. Quo annofior radix euadit, eo
plura facere folet capita, duo, tria, vel plura. Quotannis folia illis pereunt, et vere ineunte
regerminant, vnde capita Temper fquamis aliquot veftita reperiuntur, quae a foliis prioris anni
emortuis ortum ducunt.
3} Folia omnia radicis caput ambiunt, feu radicalia lunt, numerofa fatis, decern, duodecim vel
plura: adulta reclinantur, interdum ita vertuntur, vt dorfum, vel totum, vel- quod ad maximam
partem, coelo obuertatur. Principio tereti oriuntur, antrorliim piano, retrorfum conuexo, et
inde neruum medium producunt adfingulos lobos ramulo fimpiici, interdum iterum diuifo ex-
porredtum, vsque ad apicem. Ob ilium dorfi habitum lobi foliorum ita ponuntur obliquati, vt
antrorfum concaui, retrorfum conuexi fiant. Folia enim pinnatifida iunt intra terminos lancea-
tae formae, furfuin modice latefcentis. Lobi interdum oppoilti, identidem alterni, inferiores-
fimplkiter trianguli, acuti, medii dentem vnum, interdum alterum et tertium, ex inferiore mar-
gine proiiciunt, cui fuperiores alium aut duos ex fuperiore infuper margine addunt; quare inae-
qualiter quadrilateri aut rhonfboidei et obliquati euadunt. LINNAEUS foliorum formam run-
. cihis adfimilat, quarum quidem multiplex apud nos facies eft. Loborum laterafium vtrimque
feptem, odto, vel in pinguioribus decern elfe folent. Apicem efficitlobus trifidus, cuius laci-
nia media indiuifa, deorfum cordatae formae adpropinquat, laterales triangulae magis, vnum
alterumue dentem ex vno vel vtroque margine educunt. Subftantia foliis craifa fatis et fragilis
eft, vtraque fuperficie Iplendet, fupina tamen magis, ficuti amoeno virorepraedita eft: prona
paullo pallidior, etfi non albens. Vtraque pagina glaberrima eft, rarius in dorfo nerui pili ali-
quot molles fpaxguntur. Primi anni folia plerumque maiora effe folent illis fequentium
annorum. t
-4) Intra folia ex radicis meditullio furgunt fcapi florigeri, a tribus ad fex, primum modice fieri,
dein eredti, fimplices, nudiifimi atque glabri, adulti foliis Temper longiores, teretes, praeter-
quam fub flore paulo incralfati, quia verfus fuperiora intus caui funt, et laftis modicum quantum
plorant refedti, extus modo per totam longitudinem purpurafeentes, modo lineis eiusmodi faltem
ftriati, vniflori, flore eredto tetminantur, ibidemque veficulis fuccofis feflilibus paifim con-
fperguntur.
s ) Calix, vix ventricofus, duplici, vel fi ftridliflime computatur, triplici ferie fquamarum componitur.
Exterior feries multoties breuior interiore, quinque fquamis, fitu ad interferes alterno conftat,
ex late ouato triangulis, acuminatis, margine aliquantum membraneo, integro et fuccofis pilis
fubulatis non capitatis laxe confperfo. Interiorem feriem eifleiunt fquamae plerumque odto,
quarum
quarum quinque tres reliquas tegunt, fitu tantisper interiores ([fig. 21.}; quam ob rem priores
dorfum magis cönuexum nancifcuntur. Forma etiam hisce tegentibus ex rotundata ball longe
triangula, extus conuexa, intus concaua ([fig. 4. et5-) ell, margine integerrimo, ad apicem faltem
breuibus pilis fuccofis acutis laxe conlperfo, vix membraneo. Intimae tres (fig. 6. et 7.)
ex ouata bafi lanceatae formae magis accedunt et paullo planiores funt; de caetero autem lon-
gioribus deferiptis quod ad reliquas qualitates reperiuntur fimillimae.
6) Corolla compofita flofeulis hermaphroditis omnibus, inter trigefimum et quadragefimum nume-
rum plerumque fubfiftentibus formatur, ambitu circulari fatis bene inclufa, fatisque plana, fi
explicatur, quod a matutinis horis ad meridiem vsque fieri folet. Extima feries, quae citius
quoque aperitur, quibusdam notis diftinguitura reliquis, tam quod ad Germen, vt infra vi-
debimus, quam quod ad bradleam, cuius fuperficies exterior, quantum ad tres denticulos me-
dios pertinet, rubet non folum, fed et tribus neruis rubris ndtatur, reliqua parte pallidius
flauefeente; interior vero luperficies laturate flauo colore infeéla eft, qui reliquis flofeulis ab
vtraque facie aequaliter competit. Omnes indiferiminatim a tubo tereti incipiunt, infra
glabro; vbi vero idem explanari incipit, ab vtraque facie, praefertim interiore, cirris fimplici-
bus, fat longis, fuccofis flexilibusque, flauo coloratis (fig. 11. et 14Q ornatur, poftmodum in
bradleam explicatur, tubo paullo longiorem, oblongam magis quam linearem, vtrimque glabram,
apice truncato, quinque denticulis minutis, ad fenfum aequalibus, acutis incifo, quorum tres medii
totidem neruis rectis definiuntur. Flofculcs de caetero, quo interiores fitu funt, eo mi-
nores euadere, ipfa rei natura didbitat.
y) Columella Staminum omnibus ac fingulis flofeulis eadem eft et teres. Ex profundis tubi adfeen--
dentibus fills quinque linearibüs glabris, eredla fuftinetur in ipfis faucibus. Paries ■ extemus
glaber et faturate flauus intus in quinque loculos dirimitur, pollen globulare intenfe croceum
comprehendentes, quod in tranfitu Styli a denticulis eius euerritur, et laepius denticulis Colu-
mellae adglutinatur. Loculi infra paullifper rotundati funt; fuperne vero denticulis quinque,
breuiter triangulis et acutis finiuntur.
8) In Germine interim eiusque corona praecipua diferepautia occurrit. Cundla quidem fub iuuentute
viridia, oblongiufcula, fiirfum truncata, et vtrimque liilco verticali leniter notata funt, atque
vix tertiam tubi partem menilira aequant; corona vero duplici ratione a fe inuicem diferepant.
Germina videlicet flofculorum extimorum quinque vel fex in vertice cinguntur margine mem-,
braneo, fuperne in pilos breues fubulatos exeunte (fig. 12.}, non vbique inter fe inuicem aequa-
les, fed frequenter aliquos, plerumque duos, vltra reliquorum menfuram magis minusue profi-
lientes (fig. 12V). Cundtorum interim margo iterum tenerrime pilofus feu ciliatus per lentem
reperitur. Germinum autem interiorum, paullifper forte illis graciliorum, corona membranea
plurimis, adlexaginta, pills terminatur, tubum bene aequantibus, quorum quatuor aut quinque
euidentius fubulati et longiores: reliqui, iis ab vtraque parte interiedli, fenfim angulliores
etbreuiores (fig. 14*.) elfe folent. Margo omnium pari ratione ciliatus armato oculo ocurrit.
Germina omnia indiferiminatim ex meditullio verticis erigunt Stylum teretem, indiuifum vsque
eo, vbi Staminum Columellam relinquere parat; dein vero in duo dirimitur crura feu Stigmata,
itidem teretia, primum redla, per aetatem diuaricata, .tandem reuoluta,.obtufo apice ter-
minata. Styli fuperiora pariter acStigmatum totalongitudo ornantur denticulis fiue ciliis teneris,
• furfum diredlis (fig. 17/), quae farinam loculorum in tranfitu eradunt. Receptaculum planum,
nudum, et pro Horis mole paruum eft..
9) Abfoluto flore folia calicina ob Germinum in Semina incrementum, et Receptaculi corrugationem
hlare et diuergere folent. Semina flofculorum extimorum diredlionem foliorum calicinorum fe-
quuntur et fimul reclinantur, in finu illorum quail recondita: interiora eriguntur, et ad calicis
longitudinem fere fuccrefcunt, colorem ochraceum monftrant, pappum magis explicant, quern
conllanter feruant nec deiiciunt ; nunquam autem, certe apud nos, omnia maturantur,
Rr » fed