4 6 IC O N F M P L A N T A R F M
FIGVRA 12. Magnitude) natliralis capfularüm iuniortim et maturarum.
FIGVRA 13. Capiula iuniof, ffló lbo connexay lateralster vilâ, maxime auäa.
FIGVRA 14. Similis verticem vifoi obiieièns.
FIGVRA 15. Adultior capiula fimili litu vifi. '
FIGVRA 16. Capfulaé'diiae latéralitérvifae, maxime au&ae.
FIGVRA 17. Caplûlae duae fimiles, rupturam parietum parantes.
FIGVRA iß. Caplulae dise, feminum explofionem perheientes.
FIGVRA ig, Capfolae duae, poft explofionem I'eminum vacuae reliftae, laterali fitu.
FIGVRA120. Similis1 càpfolâ difrùpta, ita pofita, vt prolpedus in cauum, cui aliquot fefflina ad*
hue inhàerent, pâteât,
FIGVRA 21. Semina vario fitu, pida, per Microlcopium compofitum, foci duarùm linearum,
maxime ampliata.
FIGVRA 22. Semina magnitudine naturali circiter expreflà.
OBSERVATIONES.
1 ) /'"'V uam difficilis etiam in toto fereFilicum ordine elfe foléatnominuiW, praefertim a’rttlquio-
I J rum, ordinatio;, circa hanc tarnen plantampraecipua occurrit obfeuritas, neque minor
V j l . dilfenfos. Quoties nominail. BAVHINI, fopra excitata, modo his modo illis ftir-
pibus a Scriptoribus adco'mmodata fuerint, partim ob Ipatii temporisque compendium, partim
ob alias caulàs, aeque praegnantes, confulto omittimus, ét noftri folum inftitutj rationes
reddimus. Cur igitur Filicemfontis admirabilis &c. I. BAVHINI hue reuocauerimus, maxima
deferiptionis & iconis, fi apicem laelbm demas, conuenientia effecit, ex aliqua etiam
parte RVPPII, in Synonymis plerumque fidi, au&oritas. Ad F'ilicaßrum AMMÂN1 enim
Slam pertinere, perfuadere nobis nequiuimus, et frudificationum dei’eripta 1’edes vetat. De
Filice minore non ramoja EIVSD. fecuriores elfe potuimus^ cum ftirpes, huicomnimodo con-
gruas, aeque ac noftrae fimiliiiftas, non l'olum in ipfo per I. BAVHINVM indicato loco natali,
circa Lacum felinum nempe; led et circa Ttigium in humidis collegerimus. Hoc etiam nomen
Filici minori Brittanicae pediculo pallidiore ads inferioribus deorfum fpe&antibus MORIS. H. O. III.
S. 14. T . 4. f. 17. fobiiciendum noil elfe, etfi MORISONVS ipfe Filicemfontis admirabilis I. Ï
praeter meritum coniungat, pinnae nutantes, et reliquarum cum fcapo confluxus indicant
'quarum notarum alterutram I. BAVHINVS vix praeteruidere potuiffet, cum planta in Helue
tia nafeatur, et a me in urhbrofis pétris Tugienfibus leda fit. MORISONI et FLVKE
- NETII plantas hue retulimus, cum icônes habitum noftrae ftirpis, praefertim pinnularnm pri-
marum, perquam bene déclarent, et figurae, a MAPPO Ibppeditatae, praeferri mereantur,
quae in dubio maneret, niftradicis qualitas et locus natalis quaedam daret, cui infiftere potui
anus. Plurima equidem adhuc occurrunt nomina, de quibüs autem certi quid determinari ne
‘ quit, cum obfeura fint, vel praeter nomen nihil habeant. Ita de Ftlice ramofa maiore, pinmtlisl
acutiffimis mn dentatis C. BAVH. Pin. p.357. n. II. dubie iam pronunciaüit. I, BAVHINVS,
et propter ràmolùm, qü'i indicatür, habitum magis ad Ptcndis aquilinae LINN. varietatem,
quae nobis eo habitu in pinifero monte et alibi infrequentiffima eft, pertinere videtur, quam I
ad Filicem mm ramófam C. B. 1. c. p. 358- ei u’s que ibi didam varietatem non dentatam, quor-
fum eximius DILLENIVS in Fi. Gijp App-Spec. p. 19. eamamandat. Ita Dryopteridis i'. auer-
nOefilitishOB. Adu. p. 363. defcriptio non concordat cum F’ilice minore mn ramofa J. RAVH,
fupra citata, etfi MORISONVS 1. c. et. poft hune MAPPVS 1. c. hue traham. Quorfom
pertirteàt Filix aquatica minor MVNTING. Hort. Groening. lit. F. aut Filix aquatica repens
CORNVT. Bot. PariC parif. p. 234. quam GVÈTTARD. Gbf. I. p. 69. n. 4. occafione roly-
pndii âlicüius crenulati lu (ci tat: aut: Filjx faxatilis foliis_ non ferratis C. B. PLVKENET. Pbytogr.
Tab. 179. f. 3. aut planta, quam DILLENIVS. in Fl. Giff. App. Spec. p. 19. fùb nomine Fili-
cisfontis admirabilis etc. J. B. breuiter adducit : aut Filix non ramofapalujlris exilis.- alis exin-
tervallo nafeentibus, et pinnulis intégfis PONTED.^ Comp. p. 14. n. XV. fie et Eadem, [edi
alis Finis egredientibus EIVSD. ibid. n. XVI. aut Filix minor non ramofa J . B. VAILL. Bot. Pa-
rif. p. 53. n. i. et num forte Hic a PLVKENTIO motus earn in duas ftirpes diftinxerit, an variant
noftrae plantae aetatem, an veroaliam adhuc plantam, indicaverit. Dé cundis his et
aliis, quorum paffim Scriptores fub nominibus a nobis adoptatis, mentionem fecerunt, pro-
nunciàre non fofeipimus, fed liberum teiinqnimus, num quis ifta ad dubia noftrae plantae
Synonyma, vel aliorlum, referre velit, donee clariora elucêfCant. Quid demum ftatuendum
fit dé Polypodiö pinnis ramorum integris frequentibüs, ordinatim decrefcentibus HALLER. En.
Helu. p. 139. n. 4. et de Pohpùdio pinnis pinnatis, pinnulis iutegetrimis EIVSD. Hort. Goetting-
p. 3. ipfe celeberrimus Vir commodius, quam a nobis fiet, determinant. Cur autem RVPPII
nomen reliquis praepofoerimus, Ideo fadum elfe fatemur, vtiocus conftet huic nomini
certus, cum paffim mox Ihb Fdice etc. alis .inferioribus deorfum [peftaniilmsM.ORlS. 1. c. quam tarnen
RVPPIVS lub Filiculae faxatilis non ramofde àlis rêflèxis Fl. jen. II. p. 278- lèparatim ad-
duxit; mox lùb Ftliçaftro Septentrionalium AMMAN. Ruth. n. 252. huevsque militauerit. Vt
autem elucefcat, de qua planta loquamur,’ liceat eam paullo curatius contempleri.
a)R«-
T A B F L A X I. T H E L V P T E R 1S. 47
Radix in fyluarum, praefertim abiegnarum, paluftribus, minidisque ibiadgeftis, non valdepro*
fonde repens teres eft et filiformis : vbi craffifiima euadit, calami feriptorii dimidiam partem
vix attineit ’& per longa interualla ftolones fimiles dimittit. Cortex glaber et Iplendidus,
nigerrimus ! paffim leuiter fulcatus, circumdat car.nem fordide alb’am, quâe transuerfim fefta,
pimûa quatuor vel quinque oblonga mèdullaria monftrat, ex quibus, fi premuntur, luccus
exludat^qui cuti illitus, aliquem ardoris fenlum mihi làtis diu reiiquit. MAPPVS forfîtan
eam ob eauflam plantam foam pro Pfilotro habuit. Tetrum, foetidum, et caput ferientem
odorem fpargit recens radix, qui.ficcae fere périt. Nullis caeterum internodiis: notatur eadem
vtrunque vero, et interdum per breuiflima interualla, radiculas.dimittit, itidem mgerri-
mas fibrillis, modo fimplicibus, modo ramofis, fimilis coloris et fplendpris,, vndique veffitas.
Canut autem aliquod nullibi efficit, fed ftipites frondium fingulares per interualla dimittit, qui,
cum lùperficiei radicis inferiori proximiores oriantur, adulti ciçca radicem refleçtuntur. Stipes
quatenus fob terra latet, vel quando erumpere parat, fquamis aliquot, dilute fufejs pro Fi-
licum plerarumque more veftitur, quae tamen , per aetatem - communiter deffount, etftip item
laeuem relinquunt, a terra ad aliquam diftantiam nigrum , foperne.viridem,. interius leniter
carinatum, dorfo aequaji.
Frons ipfa variam pro foli, in quo planta nafeitur, conditione, nancifcitur magnitudinem. Interdum
vna cum ftipite, qui pleruihque dimidiam altitudinis partem ablumit, très quatuprue
poilices rhenanos vix foperat. Vbilaetius végétât, et annofiores radices font, quae frondes
fertiles trudunt, pars foliolk fola foithamam foperat, non raro duas.lpithamas inligniter exce-
dit. Forma frondis, generatim Ipectata, oblongo-ouatae vel lanceatae aliquantum. cpmpara-
ri poteft. Inferiores enim pinnae paruae, mediae longiores font, reliquaedecrelcuntfenfimin
apicem produftinrem. Diftributio pinnarum ffondem incomplete bis pinnatam efficit; fi. apicem
excipis, qui pinnis fimplicibus crenatis incipit, dein aliis integerrimis continuacur, atque
demum in mucronem aut crenatum aut integer.rimum. terminatur. Pinnarum cpniugation.es
rariffime fibi exafte oppofitae font, fed communiter alternant. Infimum par vel etiam feçun-
' dum, frequenter tarn inter fe, quam a reliquis lpngius di.ftat. Pinnae infimae coniugationis
foliola fou pinnulas, fimauis, a cfecem ad quindecim; plerumque. poffident, mediae eaeqüe lon-
giffimae viginti quatuor vel viginti quinque geruntj fopremae coniugationis pinnae, in fôiioia
adhuc feStae, odo vel’fex faltem exhibent, qüae vero apj.ci immediate fubieaaé font, vixquin-
qpe vel fex dentibus fectae font. Apex dein frondis ad pollicis longitudinem et vitra pinnis
fex vel offco integerrimis indiuifis, itidem alternantibus. ftruitur, et tandem mucrone lanceato,
inferne adhuc dentato, forfum vero integerrimo fihitur.
Eadem fere, quae, in fronde tota obferuatur, in pinnarum etiam ordinatique ob tinet lex. Ita
quoque pinnulae alternant. Aliqua tamen peculiaria adfont. Prim^ n,empe., leu quae ftipiti
proiuma eft pinnula, femper lo.ngiffima eft omnium, interdum adeo. infigniter, vt reliquis fere
duplo longior euadat, quern habitum MORISONI et PLVKENETII figurae indicant; aliae
'frondes ;eum habitum fequuntrlr, quern noftrae icon.es declarant. A fecunda cqnfogatione,
quae vbique fubito, vt diximusi minuitur, pinnulae lente decrefcunt vsque ad pinnae apicem,
qui etiam denticulis aliquot primo fecatur, deinde mucrone integerrimo terminatur. Pinnulae,
vel fi placet, foliola vel laciniae, omnes integerrimae font, et vtrimque laeuisfrmae, obtufe
conicae absque aeumine, quod Fig. 4. et 5. Tab. XIII. praefertim déclarât. Numquam vsque
ad rhachin fecantur, ea tamen lege, vt eq magis cum difeo pinnae.confluant, quopropriores
apici eiusdem exfiftunt.
Quern ad modum ftipes vtrimque coftas alternas pro pinnarum conjugationibus fqriuandis dimittit,
ita quoque lingulae coftae vtrimque neruos alternos pro pinnularnm coniugationibus
reddere folent, qui per fingularum pinnularum medium excurrunt vsque ad apicem, vbi fim-
pliciter plerumque (Tab. XIII. Fig. 4.)' rarius bifurcatim (Tab. ead. Fig. 5.) finiuntur. Ipfi
aptem illi nerui in hoc itinere ad pinnularum latera iterum fex vel o6ko ramorum, plerumque
alternorum paria ablegant,' quorum inferiora biforeata, extrema frequenter fimplicia font.
Interuallum, pinnulas coniungens, neruos communiter non accipit.
Frondes fteriles molliores non folum effe folent, et coloris dilutius vel pallidius virentis, fed
et pinnulas planiores gerunt, quae inde latiores videntur. Quae vero fertiles font, durioreS
exfiftunt et Ikuratius paullo virent. Harum pinnulae anguftiores videntur , ^ quia margineS
refleftunt, quando frudificant, vt icônes noftrae indicant. Fertiles certum aliquem in radice
fitum tenere, nullibi obferuare potui, fed eas promifeue cum fterilibus emergere, fterilium vero
numerum fere maiorem lelfel, et eo plures fertiles e radicibus prodire, quo laetius hae
vigent, id vbique deprehenditur.
Media plerumque aeftate in fertilibus earumque pinnulis, quae marg|ines refleduqt, pofticafa-
cies tubercula ibi eleuata monftrare incipit. Haec, fi curafius confiderantur, acuticuia fecen-
dente formantur, quae a foccrefcentibus foetibus fenfim impellitur, et in peitas feu orbiculos
M Î , fnollel