s. Ëeonis, De Eptphania Domini,
t'Rem.*.
Ru/n. 9.
jP/W.?*.
'.Matach. 1
Magos,infidelitas obeæcat magiftros.Carnalis Iftacl non
inteUigit.quod legitinon videt,qiiod oftendinvritur pa-
einis, quamnïnon credit eloquijs. Vbi effc Iudæe gloria-
tio tual*Vbi de Abraham patte ducâa nobilitas- f Nonne
cireuncjfio tuapiatputium fabta e ft. î Ecce niaior feruis
minorq&aüenigenisintortemKæieditacts tuæintrancb
busseiusteftamcnrivquod infolalitera tcnes,rccitauone
famulatis. Intretdntret in patmrcharum f'amïliam gentium
Magi cur
per aliam
viâ-reuerû
liât.B
Iefus infans
cur
Ægypw
illatus.
C a p ,
Magi p.ri-
miriç g en
Colojf.u
Pf*l-97’
rCoïoJp3»
pleiiitudo, & benediaioneniinlemineAbtahæ,
quafefilij carnis abdicânt.'filij promtffionis acçipiant.
/ftiorent mtnbus Magit omnes pöpuli vniuerlîtatis au-
torem : & non in Iadæa tantum Ueus'ledin toto o tbe lit
notus,vtvbiqutinI&aelCtteaguumnornto eius. Quo-
niam hanceledi generis dignitatem ficut infidélités in
fdispofterisconuinci:teffedegenerem:itafidesomnibus
facit efte cotnmunem.Adorato autemDomino Magi, &
omnideuotione compléta , fecundum admonitionem
fonftiij noneodera, quo vénérant, itinerereuertuntur.
Oportebatenim, vtiam inChriftumcredentes, non per
antiquæ conuerfafionis femitasambularent : led nouam
ingrefii viam,à relî'&is erroribus àbftinercnt.v T um y t et-
iam Herodis vacuàrentur inlïdiæ,. qui in:puerum Ieiiim !
-impietatem dcÄi per fimulationem dilponebat ofHcij.
Vnde quia Ipes iftius erat lolutaçômmenti , m maiorem
furoremiracundiaregis ardeieit. Namrecoiens tëmpus,
quodindicauerant Magi, in omnes. Bethleem pueros ra-
biemçrudelitaris effundit, 6c cæde generali vniuerfæci-
ùitatisilliusin æternam gloriam traniituram trucidât inr
fantiam': æftimans fore,vt nullo illie paruülo non ocçifo,
occideretur 6c Chriftus.At ille, quilanguinem i'uumpro
iniindi redemptione fundwfdüm in aliamdifterretæta-
tem , Ægyptofeparentum mimfterio; fubuedus intule-
rat,repetensfcilicet Hebraeæ gentèj anciquacunabula, 6c
princfpatum verilolëph^matorisprouidentiæ poteftate
difponenSjVt ilîam diriorem omm media t'amem,quaÆ-
gyptiorum mentes veritatis inopia laborabanr, venieiis
de cfelo panis virae 6c cibus rationis, auferret, nec fine ilia
rëgione pararetur fingularis hoftiæ lacramentum, in qpa
pnmum o,ccifioneagni,falutiferum Crucisfignum&Pa-
ichaDomini fuerat præformatum.
His i»itur,dile(Stilfimi,diuinæ gratiæ myfterijs eruditi,;
diem pnmitiarum noftrarum, & inchoationem y ocatjo-
' nis gentium,rationabili gaudiocelebremus -.grattas agentes
mifericordi Dco,qtu dignos nos /mfjficut ait Apoftolus,i»
partem for tisfanttorum in lumine, qui eripuit nosdepfpejiate te-
nebrarum,& tranjlulitihregnumfilijdtlectioniifua. Quoniam
ficut prophétauit Efaias, Gentmmpopul'as,qui fcdebavintene-
brit,^vïdttlucemmagnam : & quttiabitdbàntinregimevmbra
mortis, lux ortaefteîs. De quibusàdem dicit ad Dominum,
Gentes,quate non nouerunt,muocabuntte:&popu,li,qui tenefoie-
bant,ad te confugient. Hune tiem Abraham ridit, crgauifusefit
quum benedy:endos fidei fuæfiliosin iemine iu o , quod
eft Çhriftus,agnouit,& omnium le futurum gentium pa-
trem credendoprofpexit, dans gloriam Deo,& pleniffi-
mè fcienS 'quoniam quodpromilit-, potëns eft ôcfacere.
Hune diem Dauid canebat in Pfalmis dicens, Omnesgen^
tes,quafourtquefecifiiyenient &adorabunt coram teDomme,&
glonficabuntnomeiituum.Et illud,Nöf«m/«ir Dommus [alu-
tare fuum -, ante 'confieftum gentium reuelauit iuftitiam foam*
Quod vtique exinde fierinouimus,fex qüo très Magos,de
longinquitatefuæ regionis excitatos, adcogaôfçehdum
& a^orandum regem coeli & térræ ftellaperduxit, 6c re-
d ê intuèntibüs qu otidie apparëre nondefinit : Et £ ,|'of
tuitïiotüm fâcere Chriftum in infantia latentem,quanto
magis poteft èundem maniféftare in maieftatë regnân-
tem ? Cuius vtiqtïe famulatus ad förmam nos fuihorta-,
tur obfequijj vt hui'cgratiïe, quæ oiftnë^imuitat ad Chri-
ftum,quantump'oflümu^ feruiamus» Quicunque enim
i^Âclefîapiè viuit & cafte: afoltzqpajurfomjunt,fopit}
iton qutejuper terrain : ccÉleftis quodammodo inftar eft ltl-
minis. Èt'dum ipfefandæ Vitæ mtorem feruat, multis
viamad DSminum qùafi ftella demonilrat. In quo ft'ù:
I diojdilediflimi > omnes vobis inuieem prodeflè debetiS;
vt.in regno Dei,ad quod ted^ftde 6c bpmsopenbu's^er-
ucnitur, lieuelücisfilij Ipleydea'iis : PerDominumnôftrum
lelum Chriftum,qui cum Deo Patre 6c Spiritu fan-
d o viuit Sc regnat,per omnia fecula kculorum, Amen.
S E RM O V , I I I I . I n l iA D K M
fdlennitate.
Epiphaniafejium {iw quo magnum prajidium prouidentia diuina
■ conjiituit) fumniis laudibuscelebrandum facet,Spiritufifc
fantli.in Magos opus ojlendit, atefe Manicluo-
rum harejim detegendo
confotat.
I Vftum Sc rationabile, diledillimi, vercepietatis obfequiumeft,
in diebus, quidiuin* operamifeiicordi^
proteftan tur,toto corde gaudere Sc honorifice ea,qu^ ad
ialutem noftram geftafunt,celebrare:vocante nos ad hac
deuotionem ipfa recurrentium temporum lege, quae nobis
poft diem, in quo coaeternus patri films Deinatusex
virgine eft,breui interuallo Epiphanije intulit feftum,ex
appairitione Domini cofecratum. In’quofidei noftne ma-
gni\mpr^efidiumprouidentiadiuina conftituit: ,vt dum
loleni venerationerecolituradorata itt ex6rdij& luis Sal-
uatoris infantia, per ipfa originalia documenta probare-
turverihominisin Chrifto orta natura. Hoc enim eft,
quod iuftificatimpios, hoc eft, quod ex peccatoribus facit
fandos,fi in vnoeodemqjDominonoftro Iefu Chri-
fto>& vera deitas,^vera<redaturhumanitas.Deitas,qua
ante omnia feculain formapeixqualis eft patri: Huma-
nitas, qua nouiflimis diebus in forma ferui vnitus eft ho-
mini. Adroborandum ergo hanc fidem^qiix cor^ra omnes
C A P .ij
proliunciabatur errores, ex magna geftumeftdiuini
pietate confilij:vt gens inlonginquaOnentalis plag^ re-
gione confiftens,qu« Ipedtandorumlydgrum artepolle-
bat,lignum natipueri’, quifupraomn^ffaelelfet.t.egna
turus,acciperet. N Oua etenirri claritas aptid Magosf^ellae
illu'ftrioris apparuit,6i intuejatium aniinbs ita adhai^ationefuifplendoriVimpreuitVvtnequaqftamfibierederent
negligendumyquod tanto nunciabatur indieio. Praeerat
autem, ficut res docuit,huic miraeulo gratia D e i,J? cum
Chriftinatiuitatem necipfa adhuc'Bethlecm.tdfadidi-
cifletjiam illam ciedituris gentibus inferebat : 8c quod
nondum poterat liumanoeloquio.difleii, ccelo facicbat
euangelizante cognofci.
Quamuis autem diuinx dignationis elTet hoc munus.
vt cognofcibilis gentibus fierefnatiuitas Saluatoris , ad
intelligendum tamen miraculu figni potueruntMagi etia^
de antiqui&Balaam prienurtciationibus cAmOneriyleien-
tes olim elfe p ijed id u , &celebrimemoriadiffamatum
Orietur fieUa ex lacob, & exurget homo ex lfrael„& dominabttur
gentium.T res itaque virijfulgore infoliti lyderis diuinitus
in,citati,pr:Euiu micantis luminis turfum fequuntur, exi-
ftiman tes fe lignificatuin p iierum Hierofoly misinciuita-
te regia reperturos.Sed cum eos h^c opinio fefellillet, per
Iudaeoruicribasatq-, dodoresyquodfacrade ortii Chrifti
pr^nunciauerat fcnptura-,didiceruntyvt geminote ftimb-
nio coiidfirmati,ardentiori'iid^ei(:pet(?rent,quem & ftellae
claritas & prophetic manifeftabat autorita.s,Prolato ante
diuino oraculo per relponfapontificum,&declarata Ipi-
ritus voce,quae dicit,£r tuBethleem terra luda, nequaqua mi-
ntma es interprincipes luda) Ex teemmexiet dux,quiregat populu
meum I/rae/;quam facile & qiiain conlequens fuit,vt He-
braeoruprocerescrederenit,quoddocebant» Sedapparet
illl^sarnaliter cu Herod'efapuiflej& regnu Chrifti com-
hliirre cum hUius muhdi poteftatibUs aeltimafle : vt & ifti
temporale Iperarent'dude,66terrfcnum metutret il)e eon-
fottem. Superfluo Herodes timore turbarisj Sc fruftra in
fufpedtum tibipuernm laeuirfe moliris.Non capifCliriftu
regib;pua,nec mundi DominUs poteftatis tU* fefeptrieft
'cbhtentusangUftljs-. 'QUeminIudaearegnarehonvis, v-
bique.regnat : .& felicius iplb ffegnares , fi eius impe-
rioiple lubdereris. Curfynccro omcionon fad s , quod
fubdola falfitate promittis ? Piergecum Magisj 6c Ve-
r'um rege'm ftippliciterad'orandd venerare. Sed tU Iu-
dai'caelequafeior cae'citati's ijoh imitaris gentium fidem,
corqUe pcrU'effiim ad crirdel'es cbnuehis infidiaS1 nec
Mich.y
Matth. i>
i l i u m l !
strain i v .& v . S l f
ilium occiiurus,vquemmetuis, .neciiiislióciturus,quos
perimis. • -
Deditdiigitur, dileiftilfimh, in Bethlfeem Magi ftellae
prxeedentis oblequi6 ,gauißfontgAudto magno vaille, ficut
Eilangelifta natczuitÆtintrantesdomum, inueneruntpuerum
cum Manama tre eius.Et procidentesndorauerunt eum:& apert is
thefaurii fois,obtulerunt ei munera, durum + thus,&myrr ham.
O perfcâxê fdéntiæ mirabilem fidem ; quarp non terrena
fapieb tia érudiui t : fedSpiritus fan dus inftituit» Vude e-
nim ij virijCum prbfieifcerentur de patria} qui nondum
viderant Iefum,nec aliquo contuitu eius, quodeumtam
ofdinatè venerarentür,aduerterant,hancdçferendorum
rnunem fcruauereratione.m ? nifi quia præter illam ftella:
fpeçie’m quæ cbrporeumincitauitobtutum, fulgerttior
v’eritatis radius èbruih corda perdbeuit, vt priufquam la-
boresitinerisinehoarent, eumfibifignificari intellige-
rentjcui in auro regius honor, in thure diuinaveneratib,
inmyrrha mbrtalitatis çonfeflio deberetur. Et hæc quidem
,quantUmad illuminationem fidei p ertin ebat, po -
tuerunt illis crédita & intelléftafufficere: vt corporali
intuitu noninquirerent,quod plenilfimo vifii mentis in-
fpexerant. Sed diligentia fàgacis.officij,vfque ad videndumpuerumperfeuerarisiftituri
temporis pqpulis,&noftri
feculi bominibus feruiebat : ' vrlicut omnibus: nobis
profuit, quod poft refurreâionem DÓminiveftigiavul-
nerum in carne eius Tliomae Apoftoliexplorauit manUs,
ità ad noftram vtilitatem proficeret,quod infantiam ipli9
Maforuinprobauitalpe^tus. Vidcrunt itaque Magi, &
adpraucmnp.pucrum dc.tribu Iuda,d<; fomincDauidfecun-
dunttdrnem,factum ex mUlicnfactumß Z<ge,quam nonfolue-
rtvenerat,fed impkre. Viderunt&vadorauëruntpuerum,
'quantitate pàruul u m,aliéna: opisihdigum, landiimpotem,&
inhulloabhunîançinlantiægeneralitate.dilIimièi^.
Cjwaficiit j| f | | erantteftimonia; vquae in eo inaie-J
ftalèmiviuifibiliSdiuinitâtisâftcrerentdcàprobatilîimum
eftedccebât Verbumçarnemfa^um, Sc lempUernamil-
lanicflëntiamfilijDèi,r< hominis yeram lufcepiflënatu-
ramync vel inj?ft'ibfiium opërum fecutuia miracula, vel
exc^iendarum lupplicia palfionum, lacramëiiyum fidei
ex rërum diuerlïtate titrbarent : cum iuftifiean omnino
non pofleht, fiili qui Dominumdefum p verum Deum &
verum hominem credidifient.
Huic fihgttlari fidei',diledillimi,& prxdicatæper om-
nja lëculavciitaÈi diàbohcaMantehæorum refiftitimpier
tasrquihbi'Ädinterficiendasdeebptorumanimasnefandi
dbgmatis fetale commentum de lacrileg-s & fabulofis
mëüdacijs cexuerünt : ,Bf;per has inlànarum qpinionum
ruinas eoufque précipites prpruunt,vr libi falli corporis
ftirgerent Chriftum, qui nihil in | folidum,nihil verum,
oculis homihum aaibufquepræbuerir,fedlimulatæ carriis
vacuamimaginemid'mïonftrarit. Indi^num enim vidërivoluntjVt
credaturDeus Deifilius|cnmineis' le infe-'
ruifle vifceribùSj&maieftatem fuam hüir'eótumelix lu.b-
didiflëjVt naturæ carnis,immixtus, infcero humanæ fub-
ftantix corpore nalceretur: cùmtotum hoc opusnonin-
iuriafit ipfiüs,fed potétia,nec cd,edenda póllödoile4 g|qriofadignatio.
Sîenimluxiftayifibilisnuliisimmüdiçijs,
quibuslüperfufafuerit,violàtur,necradiorumfolis nitorem,
quem corporçam elïecreaturam no dubium eft y lo-
càvllafordencia vel coenofa dotaminan t : quidiüius fern-
» M l & incorpoteælucis ellcntiam potuic qualîber lui
qualirate polluere? quæ fe ei quam ad imaginé fuam con-
didit,fociando creaturæpurificationempræftitit, macu-
lam iTonreçepit:&fic lahauityulnera infirmitatis.vt nu,!-
la pateretur damna virtutis.Qupd diuinæ pietatis magnü
Sç. ineftabile facramen tum,quiaomnib us iandtamm Icn-
ptüïàrumteftificatibnibus eft nuneia,tum : i | ? | j| quibus
'fóquimUr, aduerfarij veritatis, legem per Mofta? dâtam,
& infpirata diuihitus prophetarum oracula refpuerunt,i-,
p laïque Euangelicas 6c Ajioftolicâs paginas, quædam aUr
ferendo,& quædaminferendo violauerqnt : confingen-
tesTibi fub Âpoftolorum nominibüs, & lub verbisipfius
Saluatoris,multavoluminafalfitatis, quibusérrorisfui
coitimencâ munirent,ôidcçipiendorum mentibûsmôrT
rifetum virus infimderent. Videbant enim fibi yniuerfa
C At>.$
F .
pietas anathemaüzanda.
i-loan. 4.
Manichçi
Vitaadi.
obiîfterç,omniârcelamare,& non folum noiio,ied etiani
veteri teftamento làcrilegæ impiétatis fuæ demenciam
confutari., Er tarnen in furioiîs mendacijs perfiftentes, !
Ëccléfiàm Dei deceptionibus fuis perturbate non âeli- ,
mint : hoc miferis (quos ülaqueare potueru.ntX periua-
dentes, vt hegehr à Domino lefu Chrifto huitianamna-
turamverè elle fufceptàmnegent eum.yçrè pro miindi
falute crucifixum:negent de eius laterë lancea vulnerato
ianguinemredemptiönis Si aquarù fluxiflëbaptifmàtis:
negent eum lepulcum , ac die terria fufeitatum :• negent
eum in conlpet^ü dilcîpuloi'iim ad cohfidendum in dex-1
tera patris fiiper omnes cçeloruni altitudiiies eleuatum:
&vttota Apoftplici veritàteSymbolifub'lata,nullüs me-
tusterreatimpios, nulla fpes incitetfandos : n|gehtà
Chrifto viuos 6c mortuos iudicandos, y t quos tântoruro
facramentorum viututepiiuannt, doceantin foie &lùnâ
çolere Chriftum,& füb nomine Spiritus ftindijipfum ta-
lium impie tat uni magifttam àdorare Manichæum. •
Ad confirmandai’gitur,diledillimi,corda nöftrain fide
6c veritâteprofiromnibus hodierna feftiuitas,& ex ce-
ftimonio manileftatae Saluatoris infahriæ confellij ca-
tholica-muniatur , & naturæ noftræ carnem in Chrifto j^ani-c[12.
negantiuni anathematizetur impietas^dc quarios beatus orum
loannes Apoftolus non dubio fcrmonepræmonuic, dicens
iO»»»»fiiritus, quiconfitetur Chriftum Iefomincarne vent
fie,ex Deo eft :& ommfiintus,qui folùit Iefom, ex Deo non eft,
&hiceftAniichriftm!Nihilexgöcmn huiufmodi homini-
bus commun^ lit cuîquam Chriftiano, nullacufn tâlibus
habeatur focietas,nullumque conförtiüm.Pröfit vniuer-
fæ Eçclelïæ,quod mulriiplorûm,Domino miferantë,dë-
tedi funt, & in quibus lacri Jhgijsviuerent , corundeitf
confelïione pateiadumeft. Nëminem fallant diferetio-
nibuscibomm,fordibu:jyeftium, vulcuuinq; palloribus.
:.>Ion funt caftaiciunia, quæ non de ratiohe veniuntcoii-
nnenciæ,ledde arte fallaciæ. Hadcnusnocuerint mcàu-
tis, hade nus illulerintimperitisipoft hæc nullius excula-
bihs eritlapfus: ncciam limplexhabendüseft,fed vaWé
nequamatque peruerlüs , qui deinceps repertus fuçrit
' nefando dtitridusefrore. Ecçlelîafticum lanèatque di-
uinitusinftmitùm non folum nonmhibem us,fedeÉiam|p;oha:te_
incitamusàffeàum : vteciamprol^hbusnobifcumDo- ,jcis. ri
: ifiïnofiipplicctb5quoniam,&nosdece'ptarum animarum
ruinas camfictu&;m<érorcmileramür,exequentës Apq- b.Comi.
ftolicæ pietatis exempium^vt cum inhrmacibus infirme- Rom-1 z‘
; mur,& cum flentibus defleamus.Speramusenimîxoran-
dàmmilëricordiamDei multisîàch'rymis & légitimafà-
tisfadmnelapfoLum : quia dum laoc in corpore viiiitur,
nullius defperanda repar jfio | fed omflium êft pptantta
| corredio'.auxilianteDômino^iiien^iff/i/ôr^/ô/Mircompe- *MMsduos,
illuminât cacos,Q.nï eft honor 6c gloria in fecula fecu-
lorum,Amen.
S e R. mo V. I n E a d em -
folennitate., ; | ®
Epiphartiafeftum quare celebrandumßt,quidfteßddeßgttet, quid
Herodes,& qtfpwodo in Magis,(perfoiianigentiumgeienti-
. bus) eorum vocatio, lud&is in errore Sbßünatis,indicatafit,
quosiandeinadrefipifceii-
, . namreuocateco-
■ ' \ natur.
Hpdièrnam feftiùitâtctn, dileaiflîini, a fp â r id o ï - ^ A 117"
mini&Saîuàïorisnojitri(ficurnoftis)illutli:ac:E£hic
ille eftdies,quoad coc;nofcendü;idorandui*q;Dei filium, » “ • *
tresMagqsptiuiafteüaperdüxic.Cuiusfaftimem'oriäm j\tnttbs.
mêrito placuic honore anniio celeb tarfivt du Euangcbca
lriitoriaineeflabihiièrrecénlètuL'afemperiemcelllgèrlum
fchiibusiiiferat&lutifèiümyfteriuropetinfignemiraeu-
lum.Prçcefleràntquidé multa dpcufiie'nca,quçcorpdrea
natiùitaté Domiirimani&ftisindicijs declaraicutiiine cü
B.MariavirgofoeeûdandamfeSpiritulànao.pvituratii*-
queDeifibumaudiuit'èccrtdidit:fitjecàmaaiàliitariohc
lpbusitiftéroEbzabethnondunauusIoànes propbetica
evniratione comoms cfi.de qtialt eriâ intra matnü vifcèùx I